MukaddiME

BİRİNCİ BÖLÜM

HUTBELER

1- Tevhit Hakkındaki Sözleri

Ey insanlar! “Dinden” hızla ayrılan ve kopan sapık insanlardan kaçının. Onlar Allah’ı kendilerine benzetiyorlar. Bunların sözleri, kitap ehli kâfirlerin sözlerine benziyor. “Allah’ın eşi, benzeri yoktur. O duyan ve görendir”² “O gözleri görür, gözler O’nu görmez. O latif ve bilendir”³ Vahdaniyet ve azamet, O’na mahsustur.

O var olan her şeyde istek, irade, kudret ve ilmini geçerli kılmıştır. Allah’ın yarattığı hiçbir şeyde O’na karşı çıkacak bir muhalif, O’na denk olacak bir eş, O’na muhalefet edecek bir zıt, O’na benzeyecek bir adaş ve O’na intibak edecek bir benzer yoktur. Olaylar O’nu halden hale çevirmez. Haller O’na cari olmaz. Zatında hadiseler baş göstermez. Hiçbir methedici O’nun azametinin künhüne varmaz ve ceberutu hiçbir kalbe sığmaz. Çünkü eşyada O’nun dengi yoktur.

Âlimler akıllarıyla O’nun zatını idrak edemez ve düşünürler düşünceleriyle Onu kavrayamazlar. Sadece gaibe olan imanları miktarınca O’nu tasdik edip anlayabilirler. Çünkü O yaratılanların hiçbir sıfatı ve niteliği ile vasıflandırılamaz. O tek ve ihtiyaçsızdır.

O düşüncelerde tasavvur edilen her şeyden farklıdır. Ulaşılıp incelenebilinen Rab olamaz. Hava ve hava dışında bulunan da mabut olamaz. O her şeyde mevcuttur; ama şeylerle sınırlanan, bir varlık değildir. Bütün şeylerden de ayrıdır; ama onlardan gaip olanın ayrılığı gibi değil, çünkü zıddı veya eşi olan bir şey kadir sayılmaz. Kadimliği zamanla olmadığı gibi, teveccühü de belli bir yöne doğru değildir. Gözlerden gizli olduğu gibi, akıllardan da gizlidir. Yeryüzündekilerden gizli olduğu gibi göktekilerden de gizlidir. Yakınlığı kerameti, uzaklığı ise küçümsemesidir.

Ne mekân O’nu sınırlar ne de zaman; eğer ile de şartlanmaz. Yüceliği, yükseğe çıkmakla olmadığı gibi, gelmesi de yer değiştirmekle değildir. Yoku var eder; Varı da yok. Bu iki sıfat hiçbir zaman O’ndan başkasında bulunmaz. Düşünce yalnız varlığına varır, O’na iman edebilir, ama vasfından acizdir. Sıfatlar O’nunla sıfat kazanır, O sıfatlarla sıfat kazanmaz. Tarifler O’nunla tarif edilir, O tariflerle tarif edilmez. İşte O, öyle bir Allah’tır ki O’nun ismini taşıyan biri yoktur, münezzehtir;⁴ “Hiçbir şey O’nun gibi değildir; duyan ve görendir”⁵.

2- Tevhit Hakkında Konuşması

(İmam Hüseyin’in (a.s) Tevhit Hakkında Nafî b. Ezrak’la Konuşması)

Nafi b. Ezrak bir gün İbn-i Abbas’a, “Tapmakta olduğun ilahın vasıflarını bize söyler misin?” dediğinde İbn-i Abbas, Allah’ı tazim için başını aşağı eğerek hiçbir şey söylemeden düşünmeye başladı. Derken Ezrak oğlu Nafi İmam Hüseyin’e (a.s) dönerek sorduğu sorunun cevabını istedi.

İmam Hüseyin (a.s) cevabında şöyle buyurdu: “Ey Nafi! Dininde kıyas üzere hareket eden kimse sürekli hata içerisinde olur. Doğru yoldan çıkar, yanlış yola girer. Yoldan sapar ve yanlış şeyler söyler. Ey Ezrak oğlu! Ben Rabbimi, kendisini vasıflandırdığı gibi ve kendisini tanıttığı gibi sana tanıtacağım:

Allah duyu organları ile idrak ve insanlarla kıyas edilmez. Allah yapışık olmayan yakın ve kopuk olmayan uzaktır. Allah birdir, parçalara ayrılmaz; nişaneler ile tanınmış ve alametler ile vasıflandırılmıştır. Ondan başka bir ilah yoktur. O büyüktür ve yücedir.

Ezrak oğlu ağlayarak; “Ey Hüseyin! Sözlerin ne kadar da güzeldir” dedi.

İmam Hüseyin (a.s) şöyle buyurdu: “Bana, senin babama, kardeşime ve bana kâfir ithamında bulunduğunu söylediler.”

Sonra şöyle buyurdu: “Senden birkaç soru soracağım” Ezrak oğlu Nafi; “Sorun” dedi.

İmam Hüseyin (a.s): “Duvar ise, şehirdeki iki öksüz (yetim) çocuğundur.”⁶ Ayeti hakkında görüşün nedir? Kim iki öksüz çocuk için hazineyi korudu?” diye sordu.

Ezrak oğlu Nafi; “Babaları” dedi.

İmam Hüseyin (a.s): “Onların babaları mı daha iyi idi yoksa Allah Resulü (s.a.a) mü?” diye sordu.

(Öksüz çocukların babası, çocuklarını düşünerek zamanın birinde bedbaht ve birilerine muhtaç olmamaları için hazineyi gömmüştür. Acaba ümmetini her zaman düşünen Allah Resulü (s.a.a), Müslümanların bedbaht olmaması için kendisinden sonra yerine halife tayin etmemiş midir?)

Ezrak oğlu Nafi İmamın (a.s) sözüne karşılık şöyle dedi: “Allah-u Teala sizin kavgacı bir kavim olduğunuzu bize haber vermiştir.”⁷

3- İyiliğe Teşvik Etmek

(İmam Hüseyin’in (a.s) İnsanları İyiliğe Teşvik Edip Muhtaç İnsanların Hacetlerini Gidermeleri Hakkında ki Hutbesi)

“Ey insanlar! Güzelliklerde yarışın; ganimetlerde (yarar ve kâr elde etmede) koşuşun; acele etmediğiniz hayır bir işi hayır sanmayın; iyi işler yaparak insanların övgüsünü kazanın; iyi işler de tembellik ederek insanların sizi kınamalarına izin vermeyin.

Eğer birine iyilik yapılır da, o da bu iyiliğe karşı ona teşekkür etmezse, Allah onun mükâfatını verecektir. Şüphesiz Allah kerimdir; O’nun vereceği mükâfat, insanların vereceği mükâfattan daha büyük ve daha değerlidir.

Ey insanlar! İyi Bilin ki, insanların size olan ihtiyaçları, Allah’ın size verdiği nimetlerdendir. Öyleyse o nimetlerden bıkmayın, yoksa belaya dönüşür.”

Biliniz ki, iyilik övgü kazandırır, ardından mükâfat getirir. Eğer iyiliği bir insan şeklinde görecek olabilseydiniz, onu görenleri sevindiren ve hoşnut eden güzel yüzlü biri olarak görürdünüz.

Eğer çirkinlikleri de görebilecek olsaydınız, onu kalplerin nefret ettiği gözlerin görmek istemediği çirkin yüzlü biri olarak görürdünüz.

Ey insanlar! İnsanlara ikramda bulunan yücelir, cimrilik eden ise alçalır. İnsanların en cömerdi, beklentisi olmayana yardımda bulunan kimsedir.

İnsanların en affedeni, güçlü olmasıyla birlikte affeden kimsedir.

En çok sıla-ı rahim yapan (Akrabayla ilişki kuran) sıla-i rahimi kesenle ilişki kuran kimsedir. Çünkü ağacın gövdesi, dal ve yapraklarına su ulaştırarak gelişir ve büyür.

Din kardeşine iyilik etmek için koşan kimse, kıyamet günü ona vardığında onu bulacaktır.

Kim Allah rızası için din kardeşine iyilikte bulunursa, Allah-u Teala, muhtaç olduğu zamanda onu mükâfatlandırır ve yapmış olduğu iyilikten daha fazla dünya belalarını ve üzüntülerini ondan uzaklaştırır.

Kim bir mümin insanın üzüntü ve sorununu giderirse Allah da onun dünya ve ahiret üzüntülerini giderir, kim de iyilik ederse Allah da ona iyilik eder.⁸ “Allah iyilikte bulunanları sever.”⁹