Mundarija kirish Asosiy qism Bob Mehnat bozorining ishlash mexanizmi

3.1 ZAMONAVIY MEHNAT BOZORI VA ISHSIZLIK
Ishsizlik alohida pozitsiyadir, uning ishtirokida ish olib boriladigan aholining ma'lum bir qismi ish haqining taxminiy darajasi bilan muvaffaqiyatli amalga oshira olmaydi yoki uni umuman topish qiyin. Muvozanat talabi va takliflariga erishish mumkin emas. Taklifning belgilangan talabiga nomuvofiqligi sababli, bunday vaziyatning boshlang'ich darajasining paydo bo'lishiga olib keladi. Ishsizlik asosan ba'zi doiralarda taqsimlanadi, bunda eng dahshatli:

• 
  yosh ayollar,
  
• 
  yoshlar,
  
• 
  milliy ozchiliklar
  
• 
  qamoqqa olish joyini tark etgan shaxslar.
  

Shartli ravishda ishsizlikning uchta asosiy tarkibiy qismlarini aniqlab olish mumkin:

1. 
   Mavjud ish haqining yuqori darajasi. Ish haqi darajasini o'rtacha darajasini oshirishda (masalan, kasaba uyushmalarining talablariga muvofiq) ish beruvchilar xabarlarni joylashtirish uchun zarur bo'lgan takliflar darajasini pasaytiradi. Bu ishsizlikka olib keladi. Ushbu hodisa bilan faqat ish haqini barqarorlashtirish orqali kurashish mumkin.
   
2. 
   Talabning past darajasi, shuningdek, ishsizlik sababi hisoblanadi. Masalan, tovarlarga bo'lgan talab darajasining pasayishi bilan savdo xodimlariga bo'lgan talab darajasi kamayadi.
   
3. 
   Bozorning nomukammalligi va infektsiyasi. Ko'p ishsizlik ko'p ish beruvchilar savdo-sotiqdagi o'zgarishlarga moslashishiga moslasha olmaydi, deb ishoniladi.
   

Ishsizlikka qarshi kurashish uchun ishsizlikni keltirib chiqaradigan omillar bilan kurashish kerak. Ular orasida siz eng muammoli narsani ajratishingiz mumkin:

• 
  Ma'lum bir mintaqadagi demografik vaziyat, ishsizlik bilan kurash sodir bo'lgan. Bu tug'ilish va o'lim darajasi, migratsiya oqimi (mintaqadan va mintaqadan ham, mintaqadan) umr ko'rish darajasi.
  
• 
  Xususiylashtirish tartibining xatti-harakati orqali jamoatchilikka korxonalarda mulkka egalik qilish jarayoni. Bunday holda, bunday korxonalarning ko'p sonli xodimlari ishlamay qolishlari kerak.
  
• 
  Tashkiliy va iqtisodiy omillar. Bu erda har qanday tashkiliy va huquqiy shaklni, shuningdek turli xil kompaniyalarning birlashish va sotib olish jarayonlarini anglatadi. Bunday holatlarda, xodimlar o'z ishlarining haqiqiy joyini boshqa mintaqalarda o'zgartirishi va aksincha o'zgartirishi mumkin. Ushbu harakatlarning barchasi mehnat bozoriga ta'sir ko'rsatadigan tebranishlarga ta'sir qiladi.
  
• 
  Texnik omil. Bugungi kunda ilmiy va texnologik taraqqiyotni inobatga olgan holda, kelajakda rivojlanish istiqbollari, ko'plab kompaniyalar (ayniqsa, ishlab chiqarish) global qatlamlarning paydo bo'lishini keltirib chiqaradigan ko'plab kompaniyalar (ayniqsa mahsulot) ba'zi kompaniyalar kerak.
  

ZAMONAVIY MEHNAT BOZORI, UNING ZAMONAVIY TUZILISHI
Mamlakatimizda zamonaviy mehnat bozori quyidagi tuzilishga ega:

• 
  Sog'lom raqobat. Zamonaviy tuzilmasi ish beruvchilar va ariza beruvchilar o'rtasida, shuningdek, shu guruh vakillari o'rtasida tabiiy raqobat mavjudligini ta'minlaydi.
  
• 
  Davlat darajasida mehnat bozorida munosabatlarni tartibga solish mexanizmi.
  
• 
  Ishbilarmon aholini to'liq ijtimoiy himoya qilish tizimini yaratish.
  

Zamonaviy mehnat bozori mavzusi juda ko'p. Ish beruvchilar o'zlari bor, ishchilar allaqachon yollangan, ishsizlar, o'zini o'zi ishlaydigan ishchilar. Zamonaviy mehnat bozorining barcha a'zolari, ariza beruvchilar guruhi vakili, shartli ravishda toifalarga bo'linishi mumkin:

• 
  "Ko'k yoqalari." Ushbu toifa - bu juda jismoniy ish qiladigan fabrikalar va fabrikalar vakillari.
  
• 
  "Oq yoqalilar". Ushbu toifada faqat aqliy qobiliyat va bilimlarni ish olib borish uchun foydalanadigan xodimlar taqdim etiladi.
  
• 
  "Gray yoqasi". Ushbu turkumda oddiy va foydali ishchilarni anglatadi.
  

Mehnat bozoridagi asosiy tarkibiy qismlar barcha ishchi kuchlarini, shuningdek, mehnatga mo'ljallangan ishchi kuchida iqtisodiyotning iqtisodiy ehtiyojini belgilaydigan jamg'arma talabi bilan belgilanishi mumkin.