Məsələ 1548: İnsan dənizin dibinə girməklə oradan lö’lö, mərcan və s. kimi cəvahirlər çıxarsa onun xümsünü verməlidir. Bu şərtlə ki, onun qiyməti, çıxarılmasına sərf edilən xərclər azaldıqdan sonra, bir şər’i misqal olan qızıl sikkədən (şər’i misqal 18 qızıl noxud miqdarındadır) az olmasın. Bu cəvahirlər istər mə’dən əşyalarından olsun, istərsə də bitkilərdən, bir dəfəyə və ya camaatın bir dəfə hesab etdiyi ardıcıl və fasiləsiz olaraq bir neçə dəfəyə dəryadan çıxarmış olsun; istər çıxardığı şey bir növdən olsun, istərsə də bir neçə növdən.
Məsələ 1549: Əgər bir neçə nəfər dənizdən cəvahir çıxartsa, ehtiyata əsasən, hər birinə düşən payın nisab həddinə çatması lazım deyil; ümumilikdə nisab həddinə çatsa, (onun) xümsünü verməlidirlər.
Məsələ 1550: Əgər dənizin dibinə girmədən, müəyyən vasitələrlə cəvahir çıxarılsa və ya suyun üzərindən, yaxud sahildən götürülsə, ona sərf olunan xərclər çıxıldıqdan sonra qiyməti nisab həddinə çatarsa, vacib ehtiyata görə, xümsü mütləq verilməlidir.
Məsələ 1551: Dənizdə ovlanan balıq və ayrı heyvanların xümsü yoxdur. Lakin, qazanc gəliri hesab edilir, əgər ilin sonunda ondan və ya qiymətindən artıq qalarsa, xümsü verilməlidir.
Məsələ 1552: İnsanın cəvahir çıxartmaq məqsədi ilə dənizə girməsi şərt deyil. Əgər ayrı məqsədlə suya girib, təsadüfən cəvahir tapsa, xümsünü verməlidir.
Məsələ 1553: Əgər insan dənizin dibinə gedib bir heyvan tutub çölə çıxartsa və onun qarnından cəvahir çıxsa, o cəvahirin qiyməti, çıxarılmasına sərf edilən xərclər azaldıqdan sonra, nisab miqdarına çatsa (belə ki, heyvan sədəf kimi ola və adətən qarnında cəvahir ola xümsünü verməlidir. Əgər təsadüfən cəvahiri udubsa, yenə də vacib ehtiyata əsasən, xümsü verilməlidir.
