II. O’quvchilarni yangi sanoq birligi-minglik bilan tanishtirish.
Bu tanishtirish ko‟rsatma qo‟llanmalar cho‟plar va cho‟plar dastasi (10 ta alohida cho‟p, har bir bog‟lamda 10 tadan cho‟p bo‟lgan 9 bog‟lam dasta) har birida 100 tadan cho‟pi bo‟lgan 9 bog‟lamdan foydalanib amalga oshirish mumkin. YAngi sanoq birligi yuzlik bilan tanishtirishni bunday boshlash mumkin. 1 dan 10 gacha, alohida cho‟plarni sanaladi va 10 ta cho‟p rezina bilan bir bog‟-o‟nlik qilib bog‟lanadi. 9 bog‟lam o‟nlik cho‟plar yoniga 1 bog‟ o‟nlik qo‟yilib, 10 bog‟ o‟nlik 1 ta o‟nlik, 2 o‟nlik 10 o‟nlik hosil qilinadi. Bu dastalarning hammasida qancha birlik borligini qanday sanash mumkin? SHundan keyin 10 bog‟ o‟nliklar rezina bilan bir bog‟ yuzlik qilib bog‟lanadi va bog‟lash yordamida yuztalab sanash amalga oshiriladi: 1 yuzlik-yuz, 2 yuzlik-ikki yuz, ...... 10 ta yuzlik-minglikni hosil qilinish va mingtalab sanash mumkinligi tushuntiriladi.


  1. Og‟zaki nomerlashni o‟rganishda navbatdagi qadam o‟quvchilarni natural qatorning 100 dan 1000 gacha bo‟lgan sonlari bilan tanishtirishdan iborat. Oldingi bosqichda bolalar nollar bilan tugaydigan uch xonali sonlar va 1000 bilan bunday tartibda tanishtirilgan edi:

100.., 200.., 300.., 400.., 500.., 600.., 700.., 800.., 900... endi nollar bilan tugaydigan har ikki uch xonali sonlar orasidagi bo‟shliqni to‟ldirish, ya‟ni sonlarning 100 dan 1000 gacha bo‟lgan natural qatorini to‟ldirish kerak. SHu maqsadda eng oldin qatorda navbatdagi har bir son qanday hosil bo‟lishiga va u oldingisidan nechta ortiqligini bolalar bilan bir nechta mashq bajarish yo‟li bilan takrorlanadi. Sonlarning 1 dan 1000 gacha bo‟lgan natural qatori haqida tasavvurlar hosil qilish va mustahkamlash uchun quyidagi mashqlardan foydalanish mumkin.



11


  1. 385 dan 405 gacha, 768 dan 786 gacha, 992 dan 1000 gacha bittalab qo‟shib sanang.




  1. 800 dan 789 gacha, 400 dan 375 gacha, 421 dan 400 gacha, 1000 dan 985 gacha bittadan kamaytirib sanang.




  1. 293 bilan 315 orasida, 576 bilan 566 orasida qanday sonlar bor?

  2. 300 bilan 400 orasida, 700-800, 100-1000 orasida nechta son bor?


IV. Bu bosqichda uch xonali sonlarning o‟nli tarkiblarini, ya‟ni ularning yuzliklar, o‟nliklar, birliklardan hosil bo‟lishi o‟rgatiladi. SHu maqsadlarda ko‟rsatma-qo‟llanmalar cho‟plar, cho‟plar dastasidan foydalaniladi. Ko‟rsatma-qo‟llanmalardan foydalanib, xona sonlaridan iborat sonlarni tasvirlaydilar. Masalan: 3 yuzi 5 o‟n 2 birlik, 7 yuzi 9 o‟nlikdan iborat sonlarni atashni o‟rganadilar.
Teskari mashqlar aytilgan sonlarda nechta yuzlik, o‟nlik va birlik borligini ko‟rsatish kerak. Birliklari, o‟nliklari yoki bir vaqtda ham birliklari xonasida ham o‟nliklari honasida raqamlari yo‟q sonlar o‟quvchilar uchun ancha qiyin. Bu sonlarni qarashda ko‟rsatmalilikdan foydalaniladi. 601, 705, 560 ...
V.Yirik birlikda ifodalangan sonlarni maydaroq birliklarda ifodalangan sonlar bilan almashtirishga bog‟liq bo‟lgan mashqlar ham uch xonali sonlarning o‟nli tarkiblarini o‟zlashtirishga yordam beradi. Bunda quyidagi mashqlar bajariladi:


  • 2 m necha sm ga teng? 3 m-chi?

  • 800 sm necha metrga teng?

Bu bosqichda bolalarni biror berilgan uch xonali sonlagi birliklarning umumiy sonini, o‟nliklarning umumiy sonini aniqlashga o‟rgatish kerak.



Yüklə 1,38 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   52




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin