N mavzu va mashg‟ulot nomlari Soati Tahminiy vaqti O‟tkazish muddati


okeani deb atalgan. 1845 yilda uni London geografiya jamiyati  Shimoliy



Yüklə 10,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə17/34
tarix27.08.2023
ölçüsü10,78 Mb.
#128769
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   34
GEOGRAFIYA TO\'GARAK 68 SOATLI TO\'LIQ

okeani
deb atalgan. 1845 yilda uni London geografiya jamiyati 
Shimoliy
Muz
okeani
deb atadi.
Iqlimi
Shimoliy
muz
okeani
iqlimi Arktika iqlimiga mansub. Qishda okean markaziy qismi ustida Arktika antitsikloni 
(yuqori bosimli oblast), yozda past bosimli oblast joylashadi. Qishi juda sovuq va shamolli, havo harorati markaziy 
qismida o‗rtacha –28 dan –30 darajagacha. Shamol tezligi ba‘zan bir soniyada 25 metrgacha yetishi mumkin. Yozi 
ham sovuq. Katta qismida havo harorati –10 dan -12 gacha, g‗arbiy chekka qismida qisqa muddat -6, -8 gacha 
ko‗tariladi. Bulutli va tumanli kunlar ko‗p bo‗ladi. Yog‗in, asosan, qor shaklida yog‗adi. 
O„simliklari 
va 
hayvonot 
dunyosi
Bu yerda fauna va flora turlari qutbga tomon kamayib boradi. Biroq hamma joyda diatom fitoplanktonlar jadal 
rivojlanadi, xususan, Arktika havzasi muzlarida ham. 
Shimoliy
Yevropa havzasida hayvonot dunyosi turli-tuman 
bo‗lib, ularning turi 2000 dan oshadi. Baliqlardan seld, treska, dengiz olabug‗asi, piksha va boshqalar ko‗p uchraydi. 
Arktika havzasida oq ayiq, morj, tyulen, narval, beluxa va boshqalar yashaydi.
Muzliklari 
Shimoiy 
muz
okeanining eng muhim gidrologik xususiyatlaridan biri qishda uning o‗ndan to‗qqiz qismi 
muz
bilan 
qoplanishidir. Baffin va Grenlandiya dengizlarida aysberglar bo‗ladi. Okeanning markaziy qismida 3-4 metr 
qalinlikdagi ko‗p yillik 
muz
(pak) maydonlari uchraydi. Muzliklarning umumiy maydoni taxminan 26 ming km. 
kubni tashkil etadi. Arktika havzasida ko‗chib yuruvchi 
muz
orollari ham bor. Ularning qalinligi 30-35 metrni tashkil 
etadi. Biroq so‗nggi vaqtlarda jahon olimlari tomonidan okeandagi muzliklar maydoni tobora qisqarib borayotgani 
aytilmoqda. Xususan, Kolorado universiteti
tomonidan sun‘iy yo‗ldosh orqali amalga oshirilgan tahlil ma‘lumotlari shuni ko‗rsatadiki, 
muz
maydonlar o‗rtacha 
hisobdan 14 foizga qisqargan. Agar vaziyat shu tarzda davom etaversa, 2070 yilga borib qutb muzliklari yoz davrida 
butunlay yo‗qolib ketishi bashorat qilinmoqda.

Yüklə 10,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   34




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin