Nazariy fizika kursi

B2n 
B \n
— 0 .
( 9 .5 8 )
2 0 2

---

Ko‘ramizki, magnit induksiya vektorining normal tashkil etuvchisi ikki 
muhit chegarasida uzluksiz ekan. Shu vaqtda m uhitning xossalari aniq- 
lovchi kattaliklar sakrab o czgaradi.
2. 
E le k tr in d u k siya vek to rin in g n o rm a l ta sh kil etu vch isi
uch u n chegaraviy shart.
Elektr induksiya vektorining ikki muhitni 
ehegaralovchi sirtga normal tashkil etuvchisi uchun chegaraviy shartni 
aniqlashda (9.49) tengalam adan foydalanamiz:
j) D d S = 4np.
(9.59)
Bu tenglam a (9.56) dan chap tomoni bilan farq qiladi. Integrallash sirti 
oldingi holdagi kabi tanlab quyidgini hosil qilamiz:
D^nSi — D \nS\
+
D Lh = 4-KpSh.
(9.60)
Bu yerda 
pS h
- silindr hajmidagi zaryad. Yuqoridagi kabi 
h
ni nolga 
intiltirsak silindr yon sirti bo'yicha oqim nolga teng bo'ladi. (9.60) 
tenglamaning o‘ng tomoni ham nolga teng bo'ladi. Agar sirt zaryadlari 
deb ataluvchi zaryadlarni hisobga olsak bu had nolga teng bo‘lmaydi. 
Chunki sirt zaryadlari hajmga aloqasi bo‘lmasdan, 
h
—> 0 da ham 
mavjud b o ‘ladi. Bunday zaryadlarning sirt zichligini (birlik yuzaga 
to‘g‘ri kelgan zaryad miqdori)
uis
= lim 
ph
h -
о r
p —* o c
deb belgilasak, (9.60) quyidagi ko‘rinishni oladi:
Din ~ D \n — 4nu)s.
(9.61)
Shunday qilib, elektr induksiya vektorining normal tashkil etuvchisi 
ikki m uhit cherasidan o'tishda sirt zaryadlari mavjud bo‘lgan holda 
uzilishga ega bo‘ladi, ya’ni sakrab o‘zgaradi. Uzilish kattaligi 
4nus
ga 
teng. Sirt zaryadlari bo‘lmasa 
Dn
uzluksiz bo'ladi.
3. 
E le k tr m a y d o n kuchlanganli v e k to rin in g ta n g en sia l ta sh ­
kil e tu vc h isi u c h u n chegaraviy shart.
Bu sahrtni olish uchun (9.46) 
tengalam adan foydalanamiz:
< 8 ' 6 2 )
203

---

/
t
'
Л 
1
___
..........
-
Integrallash konturining bir 
<72, £
2
, 
Ц
2
qismi birinchi muhitda, bosh­
qa qismi ikkinchi m uhitda 
joylashgan cheksiz kichik to 'rt 
burchak shaklida tanlaymiz. 
Konturnirig ikkinchi muhitda-' 
OuEuPi 
~~~~ -/
gi qismining yo'nalishini rnus- i
bat deb qabul qilamiz. (9.2- j 
rasmda 
n
ko'rilayotgan chega- j 
ra nuqtasida sirtga o‘nkazilgan 
normalning, 
t
shu nuqtada urinmaning va 
ns
sirt tokining 
yo‘nalishlarini aniqlaydigan vektorlar.) Sirt bo'yicha integral esa berk 
kontur tortib turgan sirt bo'yicha olinadi. 
Berk kontur bo'yicha j 
integralni uning qismlari bo'yicha integrallarga ajratam iz va (9.62) ning; 
o'rniga quyidagini yozamiz:
9.2-rasm:
1 /
ЭВ