ip . (3.
dt \ с J с с 14
Bu yerda
A koordinata va vaqtning funksiyasi b o ‘lganligi uchun undani
vaqt bo'yicha olingan to'liq hosila ikki qismdan iborat b o ‘ladi (ilo v a d f
keltirilgan (A.73) formulaga qarang), ya'ni
dA = ^
+
(v V )A .
(3.15]
dt dt Bu ifodani (3.14) ga qo‘yish natijasida quyidagini hosil qilamiz:
— — — egrad
p H-----[u r o t A ] .
(3.16)
dt с dt с Bu aniqlanishi lozim b o ‘lgan tenglama b o ‘lib, elektromagnit maydondd
zaryadning harakat tenglamasini beradi. Tenglamaning chap tomonida
impulsdan vaqt b o ‘yicha hosila turibdi demak, o ‘ng tomonidagi ifoda
maydon tomonidan zaryadga ta’sir etuvchi kuchni beradi. Tenglama
(3.16) dan ko'rinib turibdiki, maydonga kiritilgan zaryadga ta’sir etuvj
chi kuch tabiati jihatidan ikki xil ekan, birinchisi
F e - —
egr ad
ip (3.171
с dt faqat qutb vektorlardan tashkil topgan. Ikkinchisi esa
F h = — [vrot
A] (3.181
с
bir tomondan zaryadning tezligiga b og ‘liq va unga perpendikulyar Ьо‘Я
sa, ikkinchi tomondan bu kuch ifodasiga psevdo (aksial) vektor rot
Л kiradi. Bunday ajralishda chuqur ma’no b o ‘lib, maydon ikki xil t,abi-|
atga ega ekanligi ko‘rsatadi.
Haqiqatan ham, (3.17) ni
elektr maydon tomonidan zaryadga ta’sir
ctuvchi kuch deb qarash mumkin. U holda