Nazariy qism


MINERALLARNING QATTIQLIGI



Yüklə 70,78 Kb.
səhifə2/2
tarix18.11.2023
ölçüsü70,78 Kb.
#132748
1   2
1 amaliy

MINERALLARNING QATTIQLIGI – minerallarning tashqi mexanik kuchga (tirnashga yoki boshqa) qarshilik korsatish darajasidir.
Qattiqligini mineralning yangi yuzasida aniqlash kerak. Nuragan minerallar, mayin va tuproqsimon minerallar agregati notogri va kam qattiqlikni korsatadi. Quyida Moos shkalasidagi 10 ta etalon minerallarni jadvalini keltiramiz 1-jadval.



Minerallarning qattiqlik shkalasi
1-jadval

Etelon minerallar



MOOS shkalasi bo`yicha qattiqligi

Qattiqligini MOOS shkalasida aniqlash



Talk

Mg2 [OH]2[Si4O10]



1

Qo’lga yog’dek unnaydi

Gips

CaSO4 2H2O

2

Qog’ozga chizadi, tirnoq bilan chizsa bo’ladi

Kaltsit

CaCO3

3

Miss simni chizadi

Fluorit

CaF2

4

Miss sim va oynada chizmaydi

Apatit

Cas[RO4]3 (Cl,F,OH)

5

Oynani bilinmas chizadi

Ortoklaz

K[AlSi3O3]

6

Oynani chizadi

Kvarts

SiO2

7

Oynani oson chizadi

Topaz

Al2[SiO4]F,OH]2

8

Oynani deyarli kesadi

Korund

Al2O3

9

Oynani kesadi

Olmos

C

10

Oynani osongina kesadi




1 - Тalk

2 - Gips

3 - Kaltsit

4 - Fluorit

5 - Аpetit











6 - Оrtoklaz

7 - Кvarts

8 - Тopaz

9 - Кorund

10 - Olmos














ULANISH TEKISLIGI - mineralning ma`lum kristallografik yo`nalishi bo`ylab oynadek yaltiroq tekis yuza hosil qilishi. Ulanish tekisligi, uncha mayda bo`lmagan minerallar donalarida aniqlanadi.
Ulanish tekisligi minerallarda quyidagicha bo’lishi mumkin:
bir tomonda - slyuda, gips;
ikki tomonda - dala shpati, proksen, amfibol (prizma bo‘ylab);
uch tomonda - kaltsit (romboedr bo‘ylab), galenit (kub bo‘ylab);
to`rt tomonda - florit (oktaedr bo‘ylab);
olti tomonda - sfalerit (rombododekaedr bo‘ylab).


Ulanish tekisligi turlari
2-jadval

Ulanish tekisligi tiplari

Hosil bo‘lishi



Misollar



O‘ta mukammal

Mineral juda osonlik bilan ayrim plastinkalarga ajraladi

Slyuda, talk, xloritlar

Mukammal

Mineral ulanish tekisligi va boshqa tomonlar bo`ylab ajraladi

Kalsit, galit, dala shpatlari

O`rtacha

Mineral kamdan-kam ulanish yuzasi bo`ylab parchalanadi

Avgit, rogovaya obmanka

Nomukkal




Kvarts, nefelin, apatit

Yüklə 70,78 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin