Nur təFSİRİ

Dünya bazarı 
 
Quran ayələrinə xülasə bir baxış belə bir təsəvvür yaradır ki, dünya bazara bənzəyir. 
Bu bazarda insanlar öz ömürlərini, qüvvələrini, istedadlarını satışa çıxarmışlar. Bu 
bazarda olanını satmaq məcburidir. Həzrət Əli (ə) buyurur: “İnsanın çəkdiyi nəfəs ölümə 
doğru bir addımdır.”
3
Demək, insan məcburi şəkildə hər an ömür sərmayəsini əldən 
çıxarır. İnsan bu zərərin qarşısını almaqda acizdir. İstəsək də, istəməsək də gücümüz və 
vaxtımız azalır. Bu bazarda ən mühümü sərfəli müştəri tapmaqdır. Bir qrup insan 
müamilə üçün Allahı özünə tərəf seçir. Bütün olanlarını ona təqdim edir. Öz dünyasını 
behiştə, Allahın razılığına satır. Belələri sonda razı qalır. Çünki onların müştəri varlıq 
aləminin sahibi olan Allahdır. Digər bir tərəfdən Allah dəyərsiz şeyləri də alır.
4
Allah hər 
şeyi baha, behişt qiymətinə alır.
5
Allah xeyir iş görmək istəyən, amma bu işi başa vura 
bilməyənlərin də mükafatını verir.
6
Allah qiyməti bir neçə qat artıq ödəyir.
7
Quranın 
buyuruğuna əsasən insana 700 qat artığadək ödənir. Bir buğda dəni infaqdan 7 şaxə 
qalxır, hər şaxədə 100 dən olur. 
Amma dünya bazarında ömrünü nəfs istəklərinə və başqalarına satanlar ağır zərərə 
düşürlər. Quran belələrini müxtəlif təbirlərlə yad edir. Onlar pis ticarətə qatılmışlar
8
; 
ticarətlərinin faydası yoxdur
9
; onlar zərər etmişlər
10
; onların zərəri aşkardır
11
; onlar zərərə 
qərq olmuşlar
12
. 
Nəfs istəyi ilə mümailə yolunu seçənlərin nəzərincə, halal-harama baxmadan özünə 
rifahlı həyat qurmağı bacaran adamlar zirəkdir. Belələri şan-şöhrətdən uzaq, vəzifəsiz, 
yoxsul insanı bədbəxt sayırlar. İslamda isə nəfsi ilə hesab çəkənlər zirək sayılır. Belələri 
əbədi bir həyat üçün çalışır. Sabahları bu günlərindən üstündür. Onlar ölümdən qəflətdə 
deyillər. Hərislik və zülm əvəzinə təqva, qənaət və ədalət sorağınca gedirlər.
1
“Təfsiri-kəbir” 
2
“Bəqərə, 64 
3
“Nəhcül-bəlağə”, hikmət 74 
4
“Zilzal”, 7 
5
“Ali-İmran”, 15 
6
“Nəcm”, 39 
7
“Ali-İmran”, 130 
8
“Bəqərə”, 90 
9
“Bəqərə”, 16 
10
“Əraf”, 53 
11
“Nisa”, 119 
12
“Əsr”, 2 

---

300 
◘İmam Hadi (ə) buyurur: “Dünya kimlərinsə xeyir, kimlərinsə zərər gördüyü 
bazardır.”
1