4.7. H ajm iy kuchlanish holatida deform atsiyalar. Umumlashgan Guk qonuni Chiziqli kuchlanish holatida boMgan elementning oddiy cho‘zilish - si- qilishdagi bo‘ylama nisbiy deformatsiyasi a Ko‘ndalang nisbiy deformatsiyasi esa s' = - / / —
E (4.12) (4.13) formula bilan ifodalanishini ko‘rib o‘tgan edik. Bu formulalar Guk qonu- nining chiziqli kuchlanish holatidagi ifodasi edi. Mazkur paragrafda Guk qonunining hajmiy kuchlanish ho latidagi ifodasi bilan tanishamiz. Tomonlari a,b,c boMgan to‘rt- burchakli parallelepipedning defor- matsiyalarini ko‘rib chiqamiz (4.9-rasm). Parallelepipedning to monlariga ct,,ct2, ( 73
bosh kuchlan ishlar ta’sir etadi. 4.9-rasm defor matsiya natijasida elementning qir- ralari uzayib, a+ Да; b+ Д b; с + Д с qiymatga ega boMadi. U holda bosh yo'nalishlarga mos boMgan bosh uzayishlar qu yidagi ko‘rinishda ifodalanadi: Aa Ab Ac ■ £■, -------= --------- > 2
L ’ 3
а о с Kuchlar ta’sirining mustaqilligi prinsipiga ko‘ra ma’lum yo‘nalishdagi (masalan, cr, yo‘nalishdagi) toMa nisbiy uzayish alohida nisbiy deformat siyalar yigMndisiga teng boMadi: f , = e( + e " + s '" bu yerda el ~ faqat ст, ning ta’sirida (ct 2
= 0
; c 3
