O. M. Mirtazaev epidemiologiyadan amaliy mashg

Salmonellyozlarni bartaraf qilish uchun 
o’tkaziladigan chora-tadbirlar 

Hamma aniqlangan va laboratoriyada tasdiqlangan kasallik va salmonella

tashuvchilik hodisalari albatta davolash profilaktika muassasalarida qayd qilinadi.
Salmonellyoz kasalliklari haqidagi ma’lumotlar DSENMlarga yuboriladi. Guruh-
guruh kasalliklar paydo bo’lganda faqat kasal bo’lib qolgan shaxslargina emas,
balki kasallik xavfi ostida qolgan, ya’ni bemorlar bilan birga ovqat, suv iste’mol
qilgan, ular bilan muloqotda bo’lgan barcha shaxslar bakteriologik tekshiriladi.
Kasal bo’lib qolgan shaxslar bilan bitta oshxonada ovqatlangan, lekin
zararlanmagan shaxslarni ham aniqlash lozim. Epidemiologik ko’rsatmalarga
binoan salmonellyozlar epidemiya o’chog’ida bemorlar bilan muloqotda bo’lgan
shaxslar oziq-ovqat korxonasi va Shunga teng korxona xodimlari tekshiriladi.
Salmonellyozlardan tuzalib chiqqan, bakteriologik tekshiruvda salmonellalar
topilmagan shaxslar ustidan dispanser kuzatuvi olib borilmaydi. Surunkali
bakteriya tashuvchilik aniqlangan taqdirda tekshiruv to’xtatiladi va bakteriya
tashuvchi DSENMda hisobga olinadi, o’choqda sanitariya tuShuntirish ishlari olib
boriladi. Dastlabki 3 oyda salmonellalar ajratilgan taqdirda bunday shaxslar
vaqtincha ovqat mahsulotlarini sotishga, suv ta’minotiga aloqador bo’lgan ishlarga
qo’yilmaydi. Salmonellyozlarga qarshi kurash uchun sanitariya maorifi ishlari
o’tkaziladi.

---

137

Salmonellyozlarda bakteriya tashuvchilik profilaktikasi 

Bakteriya tashuvchilikka qarshi kurashish eng muhim profilaktik choralardan

biri hisoblanadi. Salmonellyoz bilan og’rigan bemorlar va bakteriya tashuvchilar
klinik va epidemiologik ko’rsatmalar asosida shifoxonaga yotqiziladi. Bakteriya
tashuvchi maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar, oziq-ovqat korxonalari, bolalar
va davolash profilaktika muassasalarining xodimlari albatta shifoxonaga
yotqiziladi.
Epidemik o’choqda muloqotda bo’lgan kishilar ustidan bir hafta mobaynida
tibbiy nazorat o’tkaziladi.
Barcha tekshirishlar davolash kursi tugagandan keyin 2 kun o’tgach
o’tkaziladi. Bakteriya tashuvchilik hollari aniqlanganda epidemiologik tekshiruv
o’tkaziladi, bu epidemiolog vrach tomonidan o’tkaziladi. Epidemiya o’chog’ida
so’rab-surishtirish yo’li bilan bemorning kasb-kori, ovqatlanish xususiyati, suvdan
foydalanishi aniqlanadi.
Infeksiya yuqtirishi Shubha qilingan oziq-ovqat mahsulotlarini sotish va
iste’mol qilish qat’iyan man etiladi.
Shifoxonalarda, bolalar muassasalarida, sut tayyorlaydigan oshxonalardan
tekshiruv uchun sinamalar olinadi. Kemiruvchilar bo’lganda ushlab olinadi va
bakteriologik tekshiriladi. Shuningdek uy hayvonlari ham tekshirib ko’riladi.