Opis namaza allahova poslanika sallallahu alejhi ve sellem

TAHIJETUL MESDŽID I NJEGOVI PROPISI

Ukoliko čovjek ušavši u mesdžid zatekne muezina da je već proučio ikamet on će da se pridruži njima, a ako bude drugačije on će da klanja Tahijetul mesdžid, a ono je sunnet na kome je konsenzus islamski učenjaka, samo je Ibn Hazm rekao da je to vadžib (farz). Stav četiri imam po pitanju Tahijetul mesdžida – to je lijepo, pohvalno da se učini. Ukoliko bi čovjek ulazio u mesdžid više puta u kratkom vremenu onda mu je dovoljno samo jednom da klanja spomenuti namaz. Neki od učenjaka (fakiha) mezheba Hanefiskog rekli su da je čovjeku dovoljno da samo jednom u toku dana klanja Tahijetul mesdžid, te da kaže kada želi ponovo da uđe: SUBHANALLAHI, VELHAMDULILLAH, WALLAHU EKBER, a ovo nije pouzdano i zahtjeva dokaz koji bi ga stavio na stepen propisanosti.

Ovaj propis odnosno ovo djelo ne prekida ukoliko bi čovjek ušavši u mesdžid sjeo, jer je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, naredio čovjeku po imenu Sulejk El-Gatafani da klanja dva rekata nakon što je sijedio u mesdžidu, a na ovom je stavu i Ibn Hiban koji je rekao da sjedenje ne poništava propis obavljanja (klanjanja) Tahijetul mesdžida. Također postoji predaja od neki učenjaka da vrijeme tahijetul mesdžida biva prije nego se sjedne i to je bolje a da je dozvoljeno da se klanja nakon sjedenja na ovom je stavu bio imam Et-Taberi.

Nema smetnje da čovjek sjedi prije nego klanja ovaj namaz ukoliko ima potrebu kao što su da pojede nešto ili pak da pije vodu ili da popriča na kratko ili pak da se odmori a zatim da klanja. Ovo se razumije iz riječi Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve slelem:

„I neka ne sjeda prije nego klanja dva rekata...“
Cilj ovi riječi jeste da se ljudi postaknu na klanjanje ovaga namza odnosno da ne uzimaju mesdžide za mjesto sjedenja prije nego se klanja, sagrađeni su da bi se klanjalo u njima. A sve ono što se kod ljudi podrazumijeva pod POTREBAMA i ono slijedi ovaj gore spomenuti propis kao što je: sjedenje, razgovor, jelo i piće... pa nema smetnje za ove stvari u slučaju potrebe a osnova u ovome je OBOŽAVANJE ALLAHA kao što se prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, govoreći o cilju mesdžida rekao: Namaz, itikaf, zikr, učenje Kur'ana, iščekivanje namaza i sve drugo za šta ima jasan dokaz koji upućuje na to.

Kada je u pitanju ime TAHIJETUL MESDŽID ono je došlo i nazvano ovim nazivom u potonjim generacijama a vjerojatno je uzeto iz riječi:

„TAHIJETU EL-BEJTI ET-TAVAF“
"Pozdrav Kabi je činjenjeTavafa!"

Znači pozdrav nije namaz dok neki ljudi to pripisuju Allahovom Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, a to nema osnovu.

Ovaj namaz nije zaseban namaz kao što je to Vitr, ili dva rekata prije sabaskog farza ili pak Duha namaza, nego se on ubraja u namaze koji su iz domena dobrovoljni. Ovaj namaz mogu da zamjene farz namazi ili Duha namaz za onoga koji uđe u mesdžid da klanja Duha namaz ili pritvrđeni sunneti na osnovu složnosti ispravni prethodnika, dok pak ovo nije stav kod potonji generacija jer su učenjaci Fikha smatrali ovaj namaz zasebnim namazom i da on ima svoje posebne propise što je pogreška koja je odvela do stava smatranja zasebnosti ovoga namaza. Ispravno je da ovaj namaz nije cilj samo po sebi nego je on propisan kako bi se u objektu mesdžida klanjao namaz (stalno). Islamski Fakih Šemsudin El-Humevi Eš-Šafi je smatrao ružnim i neprikladnim ovo ime i njega je poricao rekavši:

"Ne govorite TAHIJETUL MESDŽID (Pozdrav mesdžidu) nego recite TAHIJETUL RABBU-L-MESDŽID (Pozdrav Gospodaru Mesdžida).
Istina, ovo nije jako mišljenje koje ima uporište a sam naziv tahijetul mesdžid kružio je na jeziku prvih i potonji učenjaka i generacija ne misleći na prvu generaciju ashaba i tabina.

Na osnovu rečenoga, ukoliko bi čovjek ušao u mesdžid da klanja Vitr namaz to bi mu zamijenilo i bilo zamjena za tahijetul mesdžid. Također onaj ko bude klanjao četiri rekata farza kao da klanja recimo Podne ili Ikindiju to mu mijenja i važi kao tahijetul mesdžid a također i ukoliko bi klanjao samo jedan rekat Vitra, jer kao što smo rekli poenta tahijetul mesdžida nije sam namaz za sebe. Isti primjer ovoga jeste i tavaf oko Kabe, on je u stvari ono što je tahijetul mesdžid za mesdžid, pa ukoliko bi čovjek radio tavaf od Umre to bi mu zamijenilo tavaf kao pozdrav Kabi na čemu je složna ulema.

Što se tiče propisa odnosno da je tahijetul mesdžid dva rekata to se uzima iz općenite forme i ono što je u praksi najčešće u upotrebi, a ne znači da u to ne spada ukoliko bi bilo više ili manje od dva rekata. Najjači dokaz za ovo je hadis od Ibn Omera, radijjallahu anhu gdje je rekao:
„Noćni namaz je dva po dva“.
Dok u drugoj predaji prenosi se:
„Dnevni i noćni“.
Tahijetul mesdžid je pokuđeno da se obavlja u dva stanja:

• 
  Kada zatekne imama da klanja propisani (obavezni) namaz, prenosi Ibn Redžeb, rahimehullahu, konsenzus islamski učenjaka da je to zabranjeno osim kod Sabah namaza.
  
• 
  Kada uđe u Harem Kabe, neće klanjati tahijetul mesdžid nego će da tavafi oko Kabe jer je to njen tahijet (pozdrav).
  

Kada se govori o vremenima u kojima je došla zabrana klanjanja općenito namaza, za to vrijeme odnosno da li se u tome vremenu može da klanja tahijetul mesdžid postoji veliko razilaženje među islamskim učenjacima.

Ukoliko je proučen ikamet a čovjek nije klanjao tahijetul mesdžid lijepo je da čovjek sjedne i onda ustane da klanja farz namaz na ovom stavu je imam Ahmed. Prenosi Ibn Mensur:

„Vidio sam Ebu Abdullaha, Ahmeda kako je izašao pred sami Akšam pa kada je došao do Saffa muezin je proučio Ikamet, a on je sjeo.“

I nije mi poznat niti jedan stav da je ovo praksa koja ima uporište u šerijatskim dokazima, istina prenosi Hilal od Abdurahmana Ibn Ebi Lejle da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, došao a Bilal, radijjallahu anhu, je već učio Ikamet, a on je sjeo. No ova predaja je Mursel.⁴¹

Bilježi Ebu Hafs El-Akberi u kontekstu hadis:

„Ušao je Allahov Poslanik sallallahu alejhi ve sellem u mesdžid a Bilal je učio Ezan te je On alejhi selam sjeo.“
Pojasnio je ovo šejhul islam Ibn Tejmijje, rahimehullahu, u svome dijelu „Šerhu-l-Umde“ da ustajanje prije nego se počne da uči ikamet neispravno, odnosno nije propisano, a Tahijetul mesdžid spada kao propis ukoliko je proučen ikamet pa kada bude proučen ikamet onda nema namaza osim za šta je učen ikamet (nema drugoga namaza).

Samo ustajanje uslijed proučena Ikameta je ustvari povođenje za imamom i mujezinom. Kada se govori o predajama da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, sjedao nakon proučena ezana to je radio iz razloga što je Bilal, radijjallahu anhu, učio ezan na krovu mesdžida pa njegov odlazak i povratak uzimao bi vremena pa iz toga razloga bi Ashabi i Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem sjedali.

وقت القيام عند سماع الإقامة