O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi namangan davlat universiteti

merkantilizm-
15-18 asrlarda ijtimoiy boylik asosi , ishlab 
chiqarishni rivojlantirishda emas, balki pul jamg’arish va chetga ko’proq mol 
chiqarib sotishda , degan iqtisodiy ta’limoti va siyosati)
56
.T.Lipskop 1-3-4-7-sinf 
o’quvchilarining xulqini o’rganib, qizlarga nisbatan o’g’il bolalarda 
merkantilizmga intilish erta rivojlanadi, kichiklarga nisbatan katta bolalar 
iste’molchilik mahsulotlari haqida ko’p gapiradilar, degan xulosaga keldi. Yana 
ularda qaror qabul qilishda shaxsiy qadriyatlarga yo’nalganlik va o’zgalarga 
mehribonlik bilan munosabatda bo’lish kam namoyon bo’ladi. 
Professional faoliyat bilan shug’llanuvchi ayollar guruhi uchun reklamada 
ifodalagan ayol stereotipi kam samara beradi. K.Virdjiniyaning ta’kidlashicha , 
ishlaydigan oilali ayollarda stressga moyillik yuqori bo’lib, bunday onalar ijtimoiy 
martabaga intilish , uy yumushlari va farzandlar ma’suliyati kabi faoliyatlar 
javobgarligi o’rtasida eziladilar. 
Demak, reklamani idrok qilish jarayonida ayollarning ijtimoiy rollaridan tashqari , 
ularning jamiyatda yuritadigan faoliyatlari, mavqelari ham kuchli ta’sir 
ahamiyatiga ega. Shu kabi jinsiy va gender tafovutlarning borligini psixologlar 
ham , marketologlar ham e’tiborga olishlari hamda reklama qilinayotgan 
mahsulotlarni ishlab chiqaruvchilarga to’gri va aniq tavsiyalar bera olishlari 
kerak.Ana shundagina reklamaning samarasi yuqori darajaga ko’tariladi.
Reklama mahsulotlarining idrok qilinishidagi motivlarning ijtimoiy-
psixologik 
xususiyatlari.
Reklama 
qilinayotgan 
mahsulotlarga 
munosabat 
bildirishda oilalardagi er-xotinlar qanday motivlarga asoslanishi va bu 
motivlarning o’zaro aloqadorlik darajalari yosh va o’rta yoshlilar oilasidagi er-
56
Z.M.Ma’rufov. O’zbek tilining izohli lug’ati . 1-tom. Moskva “Rus tili “ nashriyoti,1981.-460 b. 

---

xotinlarda o’rganildi.O’tkazilgan ijtimoiy-psixologik so;rov natijalarini olima