O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus talim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti a. Yu. Xudoyberdiyev turistlar xavfsizligini ta’minlash oliy talimning 810000 – «Xizmat ko’rsatish»


 Aviabiletdagi yozuvlar haqida ma’lumotlar



Yüklə 0,57 Mb.
səhifə103/125
tarix26.11.2023
ölçüsü0,57 Mb.
#135492
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   125
Talim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti-fayllar.org

13.2. Aviabiletdagi yozuvlar haqida ma’lumotlar
“O’zbekiston havo yo’llari” milliy aviakompaniyasi kodi ikki lotin harfi bilan
belgilanadi – HY (Aeroflot kompaniyasi - SU). Ular bilan qatorda reys raqami turadi.
Shu yerda uchib ketish va uchib kelish kunlari ko’rsatiladi (yoki kun ochiq
qoldiriladi), biletning amal qilish muddati cheklovi (agar bo’lsa), kun va uning
berilgan joyi ko’rsatiladi. Shuningdek bilet narxi yoziladi.
Uchib ketish hamisha mahalliy vaqtda ko’rsatiladi. Biletda bagajni bepul
tashish normasi ham ko’rsatiladi. U yo’nalish va xizmat ko’rsatish klassi bilan
belgilanadi.
13.3. Turist aviasion biletni qaytarib berish masalalari
Ma’lumki, shunday hollar bo’ladi, kishi havo transportiga bilet sotib olgan
bo’lsada, u yoki bu sabab bilan safarni amalga oshira olmaydi. U biletni qaytarib
berib, pulni to’liq qaytarib olishi mumkinmi?
Hozirgi zamon tajribasida biletni majburan va ixtiyoriy qaytarib berish uchrab
turdi. Ta’kidlaymiz, majburiy qaytarib berish (to’liq qiymatni qaytarish, hatto
“qaytarilmaydigan” bilet) quyidagi hollarda qaytarish hisoblanadi:

Tashuvchilar reysi ushlanib qolishi, bekor qilinishi, ko’chirilishida.

Yo’lovchi biletda ko’rsatilgan manzilda qo’nish bekor qilinishida.
199




Tashuvchilar tomonidan reyslarning ulanishi ta’minlanmaganida.



Xizmat ko’rsatish klassi yoki havo kemasi tipi almashishida.

Yo’lovchi yoki oila a’zosi o’limida.
Boshqa sabablar oqibatida qaytarib berish, ixtiyoriy hisoblanadi va ushbu bilet
yozib berilgan tarif qoidalari bo’yicha amalga oshiriladi. Bu holda to’liq qaytimga
faqat birinchi, biznes, to’liq yillik va tejamkor klassning ekskursiya tariflari bo’yicha
umid qilish mumkin. Nazardan qochirmaslik kerak, ko’pchilik imtiyozli tariflar
bo’yicha ixtiyoriy qaytim umuman amalga oshirilmaydi. Shuning uchun biletni
qaytarib berish qoidalari haqida turist keyingisini sotib olishgacha qiziqib ko’rishi
kerak.
Ayni paytda bilish kerak, tashishni sotar ekan aviakompaniya agenti ma’lum
komission mukofot oladi. Qaysikim, qaytarish chog’ida yo’lovchiga qaytib berishi
zarur. Shuning uchun ham aviabiletni faqat yozib bergan Agentlikgina qaytarib olishi
mumkin. Ko’pchilik imtiyozli tariflar uchun aviabiletni qaytarishga vaqt cheklovlari
mavjud. Albatta, bular haqida yaxshisi biletni sotib olguncha batafsil bilib olish
kerak. Ko’proq tarqalgan shartlar: uchishgacha kamida 7 kun, uchishgacha kamida 24
soat. Odatda, uchishdan keyin (reysga kelmagan hollarda) imtiyozli tarif bo’yicha
bilet qaytib olinmaydi.
Normal tariflar uchun (birinchi, biznes va to’liq yillik ekonomklassga) odatda
uchish kunidan boshlab, bir yil ichida qaytarishni amalga oshirish mumkin.
O’rinli bir savol tug’iladi: aviabiletni sotib olinayotganda viza kerakmi? Shak-
shubhasiz, aviabilet sotib olayotganda turist ma’lum muddatga borayotgan
mamlakatiga kirish uchun albatta vizaga ega bo’lishi kerak. Ayni paytda vizasiz ham
aviabilet sotib olish mumkin, faqat “ u yoqqa va qaytishga”, lekin bu holda
sayohatchi ariza yozishi kerak va pasport nazoratidan o’tolmasa, o’zgaruvchan tarif
sanksiyasi bo’yicha jarima undirilishiga e’tirozi yo’qligini bildirishi zarur.
Agar u qo’nishsiz, to’g’ri marshrut bo’yicha sayohatga otlanayotgan bo’lsa,
faqat borayotgan mamlakati vizasi kerak. Agar turistik marshrutga uchinchi
mamlakatga qo’nib o’tish kiritilgan bo’lsa, 48 soatdan oshmagan reyslar tutashuv
oralig’ida unga uchinchi mamlakat vizasi kerak emas. Ammo bu holda uni tranzit 
200





zonani tark etishga haqi yo’q. Borilayotgan yo’lda 24 soat va undan ko’proq to’xtash
mavjud bo’lsa, uchinchi mamalakatdagi viza olish zarur.
1 yil va undan ko’proq muddatga o’qish uchun safar rejalashtirilayotgan bo’lsa,
turist 1 yilga ochilgan viza va o’quv muassasi taklifi originali bilan 1 yildan ziyod
muddatga o’qish uchun “bir tomonga” aviabilet sotib olishi mumkin.

Yüklə 0,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   125




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin