privatizatsiya faqat hozir biz yashab turgan davrda yuz be rmoqda desak noto'g'ri bo'ladi. O'tmishda er, suv, o'rmon boyliklari, bino, inshoot va
boshqalar davlat mulkidan chiqarilib, ayrim shaxslarga - ulaming davlat oldidagi alohida
xizmatlari uchun, xususiy mulk sifatida berish mavjud bo'lgan. Ammo u paytlarda privatizatsiya davlat
mulkining faqat xususiy mulkka aylanishidan iborat bo'lgan va ayr im mamlakatlarda yuz bergan.
Hozirgi
privatizatsiya umuminsoniy, umumdunyo hodisasi bo'lib, monopollashgan bozor iqtisodiyotidan erkin bozor iqtisodiga o'tish bilan bog'liq. Bu hodisaning o'z moddiy asosi bor.
Ilgari ishlab chiqarish faqat katta miqiyosda to'plangan holda rivojlana olgan, chunki texnika-
texnologiya shuni talab qilgan. Endilikda ishlab chiqarishning katta qismi ozchilik qo'lida to'planishi
shart emas. Aksincha mayda firmalar doirasida ham samarali ishlab chiqarishini yurgizish mumkin,
chunki katta xususiy mablag' bo'lmasa-da, uni qarz olib, hatto asbob-uskunani ijaraga olib tadbirkorlik
qilish mumkin. Mayda tarqoq ishlab chiqarish raqobatga sharoit hozirlab, iqtisodiy o'sishni
rag'batlantiradi. Mulkning davlat ixtiyorida bo'lish zarurati kama ydi. Shu boisdan privatizatsiya
ommaviy tus olib, hamma davlatlarda yuz bermoqda, bozor iqtisodiyotiga o'tib bo'lgan davlatlarda
ham amalga oshmoqda.
Xususiylashtirish mulkni demokratiyalashtirish sifatida davlat mulkini ko'pchilik o'rtasida
tarqatib,
mulkdorlarni ko'paytirishni bildiradi. Uni amalga oshirishning bir necha yo'li mavjud: 1. Davlat korxonalarini aktsionerlar jamiyatiga aylantirib, uning molu-mulki hisobidan chiqargan aktsiyalarni xalqqa sotis h. Aktsiyani sotib olgan kishi mulkdorga aylanadi. 2. Ijaraga olingan davlat korxonasini ijarachilar jamoasi tomonidan o'zi ishlab topgan pulga yoki qarzga sotib olib, uni jamoa mulkiga aylantirish. Bunda yangi mulkdorlar xalq emas,