Mikrobiologiya (Ma’ruza matnlari)


Viruslar va mikoplazmalarni o‘simliklarda qo‘zg‘atadigan kasalliklarining belgilari



Yüklə 258,74 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə36/70
tarix09.11.2022
ölçüsü258,74 Kb.
#119195
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   70
Microbiology

Viruslar va mikoplazmalarni o‘simliklarda qo‘zg‘atadigan kasalliklarining belgilari
O‘simliklarda viruslar qo‘zg‘atadigan kasalliklarning tashqi belgisiga qarab mozaika, o‘simlik 
a’zolarining o‘zgarishi va qo‘ng‘ir dog‘larni hosil bo‘lish turlariga bo‘linadi.
Mozaika tufayli zararlangan o‘simlikning barglari, poyasi, guli va mevasida ranglar gallanib 
joylashadi. Mozaikada o‘simlikni sog‘ a’zosidagi rang bilan oq-sarg‘ish, och yashil yoki boshqa 
ranglar bilan gallanib joylashadi. 
Misol tariqasida bodringning mozaika kasalligini olish mumkin. Zararlangan o‘simliklarning 
barglari sog‘ga nisbatan mayda bo‘lib, unda to‘q yashil, och yashil va sariq yashil qismlar yaqqol 
ajralib turadi. Barg u yoki bu darajada tirishgan bo‘ladi. Kasallikning bunday belgilari o‘simlikning 
yuqorigi barglarida yaqqol ko‘rinadi. Mevalarda xam shunday mozaikani kuzatish mumkin. 
Zararlangan mevalarning sirti notekis bo‘lib, to‘q yashil qismi bo‘rtib chiqqan bo‘lib, ko‘pincha 
mevalar ko‘rimsiz bo‘lib qoladi. 
O‘simlik a’zolarining o‘zgarishi (deformatsiya). Viruslar ta’sirida o‘simlik a’zolarini
o‘zgarishi barglarni ipsimon, paporotniksimon, maydalangan yoki kattalashib ketishi tariqasida 
namoyon bo‘lishi mumkin. Barg, gul va mevalarning shaklini o‘zgarishi zararlangan to‘qimalarning 
ayrim qismini noto‘g‘ri rivojlanishi tufayli yuzaga keladi. Bu esa barglarda tirishish yoki boshka 
o‘zgarishlarni, mevalarda esa shaklini o‘zgarishiga olib keladi. 
Buning uchun pomidor barglarini paporotniksimon yoki ipsimon bo‘lib qolish kasalligini 
olishimiz mumkin. Birinchi holatda zararlangan o‘simlikning barglarining plastinkalari 
ko‘ndalangiga qirqilgan bo‘lib, ko‘rinishi paporotnik bargiga o‘xshaydi. Bargni ipsimon tusga 
kirishi yaqqol ko‘rinadi. Bunda barg plastinkasi ensiz bo‘lib, uning uchun mo‘ylov singari 
ingichkalashib cho‘zilgan bo‘ladi. Ayrim xolda barg plastinkasi ensizlanib ipsimon tusga, xatto 
butunlay yemirilib ketishi mumkin. 

Yüklə 258,74 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   70




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin