O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti
Yüklə 3,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Nazorat uchun savollar
1. Xalqaro moliya institutlarining zarurligi va turlari, Xalqaro valyuta fondi va Jahon banki guruhi ularni maqsadi vazifalarini yoritib bering? 2. Mintaqaviy rivojlanish banklarini, Xalqaro moliya institutlarining zarurligini, Xalqaro moliya institutlarining turlarini, Xalqaro valyuta fondi: tashkil topishi, maqsadi, boshqaruv tizimi, resurslari va aktiv operatsiyalarini tushuntirib bering? 3. Jahon banki guruhiga kiruvchi tashkilotlar: tashkil topishi, maqsadi, boshqaruv tizimi, resurslari va aktiv operatsiyalari. Mintaqaviy rivojlanish banklarini vazifalari va aktiv operatsiyalarini yoritib bering? 4. Evropa ta`mirlash va taraqqiyot banki: tashkil topishi, maqsadi, boshqaruv tizimi, resurslari va aktiv operatsiyalari hamda Osiyo taraqqiyot banki: tashkil topishi, maqsadi, boshqaruv tizimi, resurslari va aktiv operatsiyalarini, Islom taraqqiyot banki: tashkil topishi, maqsadi, boshqaruv tizimi, resurslari va aktiv operatsiyalarini yoritib bering? 351 O`Z-O`ZINI SINASH TESTLARI 1. Pul - bu universal ekvivalent: a) xarajat; b) qiymatdan foydalanish; v) narxlar; d) almashinuv qiymati. 2. Iqtisodiy kategoriya sifatida pulning mohiyati ularning: a) funktsiyalarida; b) tashqi ko`rinish; v) narx; d) tarqalishi. 3. eng katta likvidlik quyidagilarga ega: a) naqd pul; b) oziq-ovqat mahsulotlari; v) oltin taqinchoqlar; d) qimmatli qog’ozlar. 4. Bir tovarni boshqasiga almashtirishning asosiy shakli bu edi: a) sistematik almashinuv; b) tasodifiy almashinuv; v) tovar-pul birjasi; d) teng almashinuv. 5. Mahsulotning insonning har qanday ehtiyojini qondirish qobiliyati: a) xarajat; b) ayirboshlash qiymati; c) qiymatdan foydalanish; d) qiymat. 6. Pulning qiymat o`lchovi vazifasi quyidagicha amalga oshiriladi: a) har xil tovarlarning qiymatlarini taqqoslash jarayonida; b) tovar ayirboshlashda vositachi rolida; v) qarzni to`lash paytida; d) xazinalarni shakllantirishda. 7. Pulning to`lov vositasi vazifasi pulning quyidagicha harakat qilishida namoyon bo`ladi. a) tovar ayirboshlashda vositachi; b) universal ekvivalent; v) qarz majburiyatlari bo`yicha to`lov vositalari; d) to`plash vositalari. 8. Pulning to`lov vositasi sifatida ishlashi uchun qaysi formula xosdir: a) Pul - tovarlar - pul; b) tovarlar - pul - tovarlar; v) tovarlar - pul - qarz; d) tovarlar - qarz - pul. 9. Faqat pul xazina bo`lishi mumkin: a) naqd pulsiz; b) metall; v) xorijiy; d) naqd pul. 10. Pulning jamg’arish vositasi vazifasi pulning quyidagida namoyon bo`lishida namoyon bo`ladi: a) tovar ayirboshlashda vositachi; b) qarz uchun to`lov vositasi; v) tovarlarning bozordagi qiymatini o`lchash; d) qiymatlar ombori. 11. Qog’oz pullarning mohiyati shundaki, ular: a) to`liq qiymatga ega va ichki 352 qiymatga ega; b) nuqsonli va ichki qiymatga ega bo`lmagan; v) naqd pul; d) oltinga almashtiriladi. 12. Oltinni pul metalining rolidan mahrum qilish bu: a) tezaurus; b) demonetizatsiya; c) nominal; d) devalvatsiya. 13. Pulga bo`lgan ehtiyoj quyidagilar bilan bog’liq: a) jamg’arishga bo`lgan ehtiyojning paydo bo`lishi; b) ko`payish jarayonini muntazam yangilab turish zarurati; v) ijtimoiy mehnat taqsimotini chuqurlashtirish; d) davlatning paydo bo`lishi. 14. Boshqa barcha tovarlarning qiymati ko`rsatilgan ekvivalent quyidagilar: a) veksel; b) aktsiyalar; v) banknota; d) pul. 15. Mahsulot ishlab chiqarishga sarflangan va unda mujassam bo`lgan ijtimoiy zaruriy mehnat: a) qiymatdan foydalanish; b) ayirboshlash qiymati; v) narx; d) narxlar ko`lami. 16. Tovarni boshqa tovarlarga ma'lum nisbatlarda almashtirish qobiliyati: a) ayirboshlash qiymati; b) qiymatdan foydalanish; v) narx; d) valyuta kursi. 17. Tovar birjasi quyidagilar paydo bo`lishi bilan tovar-pul muomalasiga aylanadi: a) tijorat banklari; b) qiymat belgilari; v) veksellar; d) qimmatbaho metallardan olingan pul. 18. Pulning qiymat o`lchovi vazifasi pulning quyidagilarga xizmat qilishida namoyon bo`ladi: a) tovar ayirboshlashda vositachi; b) tejash va to`plash vositasi; c) universal ekvivalent; d) dunyo pullari. 19. Pulning to`lov vositasi vazifasi: a) tovar ayirboshlashda vositachi sifatida; b) qarzni to`lashda; v) har xil tovarlarning qiymatlarini taqqoslash jarayonida; d) xazinalarni shakllantirishda. 20. Pul muomalada bo`lish vositasi sifatida pulning quyidagicha harakat qilishida namoyon bo`ladi. a) tovar ayirboshlashda vositachi; b) qarz majburiyatlari bo`yicha to`lov vositalari; v) to`plash vositalari; d) universal ekvivalent. 21. Xalqaro iqtisodiy aylanmaning pullari quyidagi funktsiyani bajaradi: a) qiymat o`lchovlari; b) dunyo pullari; c) 353 xazinalar; d) muomala vositalari. 22. YAxshi pul bu: a) metall pul o`rnini bosadiganlar; b) majburiy nominatsiyali banknotalar; v) nominal qiymati ular ishlab chiqarilgan qimmatbaho metall qiymatiga mos keladigan pul; d) chet el valyutasi. 23. Oltinni demonetizatsiya qilish sabablari: a) narxlar miqyosining harakati; b) oltinning tovar tabiati; v) oltin narxlarining ko`tarilishi; d) ayirboshlash vositasi funktsiyalarini bajarish uchun oltin etishmasligi. 24. Qanday pulning pul massasining ortiqcha qismi xazinaga tushgan? a) qog’oz; v) metall; b) kredit; d) naqd pul. 25. Pul aylanmasi nima? a) pulning to`lov vositasi sifatida ishlashi b) mamlakatda ishlatiladigan turli xil to`lov vositalarining harakatlanish jarayoni v) banknotalarning doimiy ravishda harakatlanishi jarayoni d) ma'lum bir davr uchun naqd va naqdsiz shaklda barcha to`lovlarning yig’indisi 26. Qaysi veksellar asosiy veksel turlari qatoriga kiradi? a) moliyaviy hisob-kitob b) bank vekseli c) soliq hisobi d) aralash veksel 27. SHaxsiy tekshirish uchun qaysi so`z to`g’ri keladi? a) oluvchi ko`rsatilmagan b) boshqa shaxsga o`tkazish huquqisiz ma'lum bir shaxsga berilgan c) boshqa shaxsga o`tish huquqi bilan ma'lum bir shaxsga berilgan d) ko`rsatilgan summa chek ko`rsatuvchiga to`lanishi kerak. 28. Quyidagilardan qaysi biri chekning asosiy funktsiyalariga taalluqli emas? a) joriy bank hisobvarag’idan pul olish vositasi b) naqd pulsiz hisob-kitob vositasi v) to`plash vositasi d) yig’ish va to`lash vositalari 29. Oltin bilan almashtirib bo`lmaydigan banknotalar ishlashi sharoitida pulga bo`lgan talab nimani belgilaydi? a) narx darajasi b) aholining pul daromadlari darajasi c) davlat byudjeti taqchilligi d) bank tizimining rivojlanish darajasi 30. Oltin bilan almashtirib bo`lmaydigan banknotalar ishlashi sharoitida pul ta'minoti nimaga bog’liq? a) qarz mablag’larining mavjudligi b) aholining pul daromadlari darajasi c) depozitlar bo`yicha foiz stavkasi d) narx darajasi 354 31. M0 pul agregati nimani o`z ichiga oladi? a) moliya va moliya tashkilotlari va jismoniy shaxslarning muomaladagi naqd pul miqdori va talab bo`yicha hisob-kitob, joriy yoki boshqa hisobvaraqlardagi qoldiqlari b) pul muomalasi, shu jumladan M1 yig’indisi va muddatli depozitlar va boshqa qarz mablag’lari v) muomaladagi naqd pul d) muomaladagi naqd plyus va pul massasi 32. M1 pul massasi nimani o`z ichiga oladi? a) moliya va moliya tashkilotlari va jismoniy shaxslarning muomaladagi naqd pul miqdori va talab bo`yicha hisob-kitob, joriy yoki boshqa hisobvaraqlardagi qoldiqlari b) muomaladagi naqd plyus va pul massasi v) pul muomalasi, shu jumladan M1 agregati, shuningdek muddatli depozitlar va boshqa qarz mablag’lari d) muomaladagi naqd pul 33. M2 pul massasi nimani o`z ichiga oladi? a) muomaladagi naqd pul b) muomaladagi naqd pul miqdori va moliyaviy bo`lmagan moliya tashkilotlari va jismoniy shaxslarning hisob-kitob, joriy yoki boshqa hisobvaraqlar bo`yicha qoldiqlari v) muomaladagi naqd plyus va pul massasi d) pul muomalasi, shu jumladan M1 yig’indisi va muddatli depozitlar va boshqa qarz mablag’lari 34. Pul muomalasi darajasi qanday aniqlanadi? a) YAIMning M2 yig’indisiga nisbati b) yalpi ichki mahsulotning M2 yig’indisiga nisbati c) YAIMning M1 yig’indisiga nisbati d) YAIMning M0 yig’indisiga nisbati 35. Naqd pulsiz hisob-kitob shakliga nima tegishli emas? a) to`lov topshirig’i b) akkreditiv v) chek d) yig’ish buyurtmasi 36. Qaysi variantda shoshilinch to`lovni amalga oshirish mumkin? a) avans to`lovi b) akkreditiv bo`yicha hisob- kitob v) chek orqali hisob-kitob qilish d) to`lov topshirig’i 37. Korporativ korporativ karta egasi kim? a) tashkilot xodimi b) yuridik shaxs c) jismoniy shaxs d) tashkilot 38. Mamlakatda ishlatiladigan turli xil to`lov vositalarining harakatlanish jarayoni: 355 a) to`lov aylanmasi b) pul muomalasi c) pul muomalasi 39. To`lov aylanmasining ikkinchi qismi: a) pul aylanmasi deb nomlandi b) to`lovlar aylanmasi v) pul aylanmasi 40. Naqd va naqdsiz operatsiyalar shakli: a) indossament b) pul muomalasi v) mamlakatning yagona pul aylanmasi 41. Veksellarning necha asosiy turi mavjud? a) 5 b) 4 6 da 42. ... naqd pul bilan kredit operatsiyalarini tuzishda veksel ishlatiladi: a) moliyaviy b) o`tkaziladigan v) tijorat 43. Naqd pulsiz muomaladagi naqd va pullarning umumiy hajmi: a) pul massasi b) pul agregatlari c) pul bazasi 44. Naqd pulsiz hisob- kitoblarning necha asosiy shakli mavjud? a) 7 b) 6 v) 12 45. Hisob-kitob egasining (to`lovchining) unga xizmat ko`rsatadigan bankka hisob-kitob hujjati bilan tuzilgan, ma'lum miqdordagi pulni u yoki boshqa bankda ochilgan pul mablag’larini oluvchining hisob raqamiga o`tkazish to`g’risidagi buyrug’i: a) to`lov talabnomasi b) to`lov topshirig’i c) inkasso topshirig’i 46. Erta va kechiktirilgan to`lovlar shartnomaviy munosabatlar doirasida qanday qo`llaniladi? a) tomonlarning moliyaviy holatiga zarar etkazmasdan; b) tomonlarning moliyaviy ahvoliga zarar etkazish bilan v) rejalashtirilgan to`lovlar tartibida 47. To`lovni hisob-kitob qilish tartibi ... bosqichlardan iborat: a) 8 b) 15 v) 10 48. Pul tizimi bu ... a) bu milliy qonunchilikda mustahkamlangan mamlakatdagi pul muomalasini tashkil etish shaklidir b) bu asosan kredit bank kupyuralari va savdo bitimi c) bu muomalaga pul chiqarish va ularni muomaladan chiqarish tartibi d) bu pul muomalasi va milliy valyutaning barqarorligini ta'minlash uchun pulni tartibga solishning turli xil vositalari 49. Rossiya pul tizimining shakllanishi jarayonida pul 356 hisobining qaysi tizimi yaratildi? a) ikkilik b) kasr v) uchlik d) to`qqiz baravar 50. Mamlakatda banknotalarni himoya qilish tartibi qanday o`rnatilgan? a) mahalliy hokimiyat organlari b) mahalliy aholi tomonidan ovoz berish natijasida v) mamlakat qonunchiligi d) ijro etuvchi hokimiyat organlari 51. Pulni tartibga solish mexanizmi bu ... a) bu universal ekvivalentning roli qonuniy ravishda ikkita metalga - oltin va kumushga berilgan pul tizimi b) bu bitta metall universal ekvivalent bo`lgan pul tizimi v) bu pulning barcha funktsiyalarini oltin bilan bajarishdir d) bu pul muomalasi va milliy valyutaning barqarorligini ta'minlash uchun pulni tartibga solishning turli xil vositalari 52. Quyidagilardan qaysi biri pul tizimlari turlariga taalluqlidir? a) emissiya mexanizmi b) bimetalizm v) maqsadli yo'nalish d) inflyatsiya 53. Ikkilangan valyuta tizimi pul tizimining qaysi turiga kiradi? a) monometalizm b) qog’oz-kredit muomalasi tizimlari c) bimetalizm d) inflyatsiya 54. evropada bimetalizm qaysi davrda keng tarqalgan? a) XVI-XVIII asrlarda. b) V-VI asrlarda. v) 1905-1960 yillarda. d) IV-V asrlarda. 55. Qaysi asrda kumushning qadrsizlanishi uning ishlab chiqarilishi arzonlashganligi sababli sodir bo`lgan? a) VII asrda. b) X asrda. v) II asrda. d) XIX asr. 56. Lotin Valyuta Ittifoqiga a'zo davlatlar qaysi yilda kumush tangalarni erkin zarb qilishni to`xtatishdi va natijada bimetalizm asta-sekin o`z o`rnini monometalizmga berdi? a) 1941 yilda. b) 1878 yilda. v) 911 yilda. d) 1990 yilda. 57. Monometalizm bu ... a) bu pul massasi hajmining o`zgarishi uchun yuqori va pastki chegaralarni belgilashdir b) bu milliy qonunchilikda mustahkamlangan pul muomalasini tashkil etish shaklidir c) bu bitta metallning universal ekvivalenti bo`lib xizmat qiladigan pul tizimi d) bu universal ekvivalentning roli qonuniy ravishda ikkita metalga - oltin va kumushga 357 yuklangan pul tizimi 58. Rossiya imperiyasida oltin monometalizm qaysi yilda joriy qilingan? a) 1340 yilda. b) 2000 yilda. v) 1265 yilda. d) 1897 yilda. 59. Oltin monometalizmning necha turi mavjud edi? a) ikki b) uchta v) to`rtta) besh 60. Oltin zaxirasiga ega bo`lgan qaysi mamlakatlarda oltin quyma standarti mavjud edi? a) Rossiya imperiyasida, Xitoyda b) YAponiyada, Gretsiyada, Hindistonda v) Angliya, Frantsiya, YAponiyada d) Italiya, Misr, Frantsiyada 61. Oltin monometalizmning barcha shakllari mavjudligining parchalanishiga nima sabab bo`ldi? a) iqtisodiy tiklanish b) jahon iqtisodiy inqirozi c) urush d) NTP 62. Dunyo mamlakatlarining zamonaviy pul tizimlarining o`ziga xos xususiyati nimada? a) urushlar b) ochlik v) inflyatsiya d) pul muomalasini davlat tomonidan tartibga solishning zaiflashishi 63. Maqsadlar ... a) bu pul massasi hajmining o`zgarishi uchun yuqori va pastki chegaralarni belgilash (to`g’ridan-to`g’ri cheklovlarni joriy etish) b) bu bitta metall universal ekvivalent bo`lgan pul tizimi v) bu oltin va kumush o`rtasidagi nisbat o`z-o`zidan ushbu metallarning bozor narxiga mos ravishda o`rnatiladigan tizim. d) bu universal ekvivalentning roli qonuniy ravishda ikkita metalga - oltin va kumushga yuklangan pul tizimi 64. Inflyatsiya bu: a) milliy valyutani konsolidatsiya qilish jarayoni yoki narxlar miqyosidagi o`zgarishlar b) pulning qadrsizlanishi, narxlarning ko`tarilishi, tovar tanqisligi va tovar va xizmatlar sifatining pasayishi natijasida ularning sotib olish qobiliyatining pasayishi v) milliy valyuta kursining chet el valyutalariga nisbatan uzoq muddatli o`sish jarayoni d) pulning sotib olish qobiliyatining oshishi, narxlar darajasining barqarorlashuvi va tovarlar va xizmatlar sifatining yaxshilanishi bilan tavsiflangan jarayon. 65. Devalvatsiya quyidagilarni o`z ichiga oladi: a) pul birligining oltin tarkibidagi pasayishi yoki uning rasmiy kursi b) pul birligining oltin tarkibidagi o`sish yoki uning rasmiy kursi v) mamlakatda amaldagi narxlar 358 ko`lamini kengaytirish d) juda qadrsizlangan pul birligining bekor qilinishi va yangi valyutaning kiritilishi. 66. Kuchli inflyatsiya narxlarning o`rtacha yillik o`sish sur'ati ...% bilan tavsiflanadi. a) 100 dan yuqori c) 10 dan 50 gacha b) 50 dan 100 g gacha) 5 dan 10 gacha 67. G’ayratli inflyatsiya va giperinflyatsiya nimalarga xosdir? a) rivojlanayotgan mamlakatlar va o`zlarining iqtisodiy tizimini tiklaydigan mamlakatlar b) rivojlangan mamlakatlar c) barcha mamlakatlar d) iqtisodiyotning davlat sektori yuqori bo`lgan mamlakatlar 68. Pul islohotining maqsadi: a) muomaladagi banknotalarni kosmetik ravishda almashtirish, ularga qulayroq format va rang berish, himoya darajasini oshirish b) pul muomalasini barqarorlashtirish yoki uning ishlashi uchun sharoitlarni soddalashtirish v) milliy valyuta kursini oshirishga qaratilgan chora- tadbirlar majmuini amalga oshirish d) mamlakatda amaldagi narxlar miqyosidagi o`zgarishlar 69. Qayta baholash quyidagilarni o`z ichiga oladi: a) pul birligining oltin tarkibidagi o`sish yoki uning rasmiy kursi b) pul birligi tarkibidagi oltin tarkibining yoki uning rasmiy kursining pasayishi v) mamlakatda amaldagi narxlar miqyosini birlashtirish d) juda qadrsizlangan pul birligining bekor qilinishi va yangi valyutaning kiritilishi 70. Inflyatsiyani o`lchash uchun a) Dou Jons indeksidan foydalaning b) O`zbekiston savdo tizimining ko`rsatkichi c) narx ko`rsatkichi d) mamlakatda o`rtacha ish haqi |