Al-Azkor.
Al-Faqih an-Navaviy
www.ziyouz.com
kutubxonasi
114
123-bob. Mayyitni qabrga qo’yayotganda o’qiladigan duo
416/1. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh alayhissalom mayyitni qabrga
qo’yayotganlarida:
«Bismillahi va ‘ala sunnati rosulillah», deb aytardilar. (Ma’nosi: Allohning ismi bilan,
Rasulullohning sunnatlariga muvofiq.) Abu Dovud,
Termiziy, Bayhaqiylar rivoyati
(Bizning mazhabda «‘ala sunnati»ning o’rniga «‘ala millati» deyiladi. – Tarj.)
124-bob. Dafndan keyin aytiladigan zikrlar
Mayyitni qabrga qo’yayotgan kishi mayyitning bosh tomoniga uch chimdim tuproq sochib
qo’yishi sunnatdir. Ba’zilar: «Birinchi sochishda «Minha xolaqnakum» (Sizlarni
undan
(tuproqdan) yaratdik), ikkinchi sochishda «Va fiyha nu’iydukum» (Unga yana sizlarni
qaytarurmiz), uchinchi sochishda: «Va minha nuxrijukum tarotan uxro» (Sizlari yana bir
bor undan chiqarurmiz), deydi», deyishadi. Mayyitni ko’mib bo’lgandan keyin,
qabristonda hayvon so’yib, go’shtini tarqatish miqdoricha muddat o’tirish mustahabdir.
O’tiruvchilar Qur’on tilovati,
mayyit haqqiga duo, va’z-nasihat, solih va yaxshilar
hayotidan ibratli so’zlar aytish bilan mashg’ul bo’ladilar.
417/1. Ali (r.a.) aytadilar: «Biz «Baqiy’ul g’arqad»da janozada bo’lganimizda, Rasululloh
qo’llarida bir novda olib keldilar va uning uchi bilan chiziq chizib, so’ngra: «Sizlardan
bo’lgan kishilarning jannat yoki do’zaxdagi bo’lgan makonlari yozib qo’yilgandir»,
dedilar. Shunda sahobalar: «Ey Rasululloh! Biz unda nomai a’molimizdagi
yozilgan
narsalarga suyanmaymizmi?» deyishdi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Amal
qilinglar, zero, har bir kishi xalq qilingan narsasiga muyassar qilingandir», dedilar».
Buxoriy va Muslim rivoyatlari
418/2. Amr ibn Os (r.a.): «Meni dafn qilganlaringdan keyin bir hayvon so’yib, go’shtini
taqsimlash miqdoricha fursat qabrim tepasida turinglar. Toki, sizlarning
hamrohligingizda Rabbimning elchisiga javob qaytarib olay», dedilar.
419/3. Usmondan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam mayyitni
dafn qilganlaridan keyin uning tepasida turdilar va: «Birodaringiz uchun istig’for
aytinglar va u sobit turishini so’ranglar, chunki hozir u so’ralyapti», dedilar.
Abu Dovud
va Bayhaqiy rivoyatlari
420/4. Ibn Umar (r.a.) dafndan keyin qabr ustida Baqara surasining avvalini va oxirini
o’qishni yaxshi amal deb bilganlar. Bayhaqiy rivoyatlari
Dafndan keyin mayyitga quyidagicha talqin qilishni ulamolar mustahab deyishgan.
Ulardan Shayx Nasr Maqdisiy «Tahzib» nomli kitoblarida quyidagilarni keltiradilar: «Agar
kishi mayyitni dafn qilib bo’lsa: «Ey falonchi o’g’li falonchi,
dunyoga chiqqaningdagi
ahdingni va «la ilaha illallohu vahdahu la shariyka lahu va anna Muhammadan ‘abduhu
va rosuluh» shahodatini zikr qil, qiyomat, shak-shubhasiz, qoyim bo’luvchidir, Alloh
qabrlardan qayta tiriltiruvchidir. Rabbim Alloh,
dinim Islom, payg’ambarim Muhammad
Al-Azkor. Al-Faqih an-Navaviy
Dostları ilə paylaş: