Nur təFSİRİ

OTUZUNCU CÜZ 
 
“QARİƏ” SURƏSİNİN SİMASI 
 
Məkkədə nazil olmuş bu surə 11 ayədən ibarətdir. Surənin adı onun 1-ci ayəsindən 
götürülmüşdür. Qariə dedikdə qiyamət hadisəsi nəzərdə tutulur. Qiyamət hadisələri, 
insanların qiyamət səhnəsindəki vəziyyəti, cəhənnəm əzabı surənin əsas 
mövzularındandır. Surənin fəziləti ilə bağlı imam Baqir (ə) buyurur: “Qariə” surəsini 
oxuyan kəsi Allah Dəccalın fitnəsindən hifz edər, həmin şəxs Dəccala iman gətirməz. Bu 
surəni tilavət edən insan qiyamətdə cəhənnəm çirkabından uzaq olar.”
1
رلا ِللهٱ ِمْسِب
 ِنمْح
 
رلٱ
 ِمی ِح
 
"Rəhman və Rəhim Allahın adı ilə" 
Ayə 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11: 
ِشا َرَفْلاَك ُسا نلا ُنوُكَی َم ْوَی﴿﴾ُةَع ِراَقْلا اَم َكاَرْدَأ اَم َو﴿﴾ُةَع ِراَقْلا اَم﴿﴾ُةَع ِراَقْلا﴿
 َك ُلاَب ِجْلا ُنوُكَت َو﴿﴾ِثوُثْبَمْلا
یِع يِف َوُهَف﴿﴾ُهُنی ِزا َوَم ْتَلُقَث نَم ا مَأََف﴿﴾ ِشوُفنَمْلا ِنْهِعْلا
 ٍةَش
﴾ٌةَیِماَح ٌراَن﴿﴾ْهَیِه اَم َكاَرْدَأ اَم َو﴿﴾ٌةَیِواَه ُهُّمُأََف﴿﴾ُهُنی ِزا َوَم ْت فَخ ْنَم ا مَأ َو﴿﴾ٍةَی ِضا ر
 
1. “Sarsıdıcı hadisə”; 2. “Nədir o sarsıdıcı hadisə?” 3. “Sən nə bilirsən ki, 
sarsıdıcı hadisə nədir?” 4. “Elə bir gün ki, insanlar kəpənək tək pərən-pərən 
düşər”; 5. “Dağlar yun kimi didilər”; 6. “Tərəzisi ağır gələn kəs”; 7. “Xoş bir 
güzaranda olar”; 8. “Tərəzisi yüngül gələn kəs”; 9. “Od ağuşundadır”; 10. “Sən nə 
bilirsən o nədir?” 11. “Yandırıcı oddur.” 
 
Nöqtələr 
 
◘“Qariə” sözü “qərr” sözündən olub, bir şeyin o birinə vurulması mənasını bildirir. 
Qiyamətin adlarından biri də “Qariə”dir. Çünki qiyamət səhnəsində sarsıdıcı hadisələr 
baş verir. 
◘Rəvayətdə bildirilir ki, həzrət Əli (ə) və onun məsum ovladları qiyamət günü 
əməllərin ölçü mizanıdır.
2
◘“Məvazin” (tərəzilər) sözünün cəm formada işlənməsindən belə güman etmək olar 
ki, insanın ayrı-ayrı əməlləri müxtəlif vasitələrlə ölçülər. Hər işin öz ölçüsü olar. 
◘“Məvazin” sözü “mizan” sözünün cəm formasıdır. Mizan ölçü vasitəsi mənasını 
bildirir. Məlum məsələdir ki, əməl maddi deyil. Ona görə də nəzərdə tutulan tərəzilər adi 
tərəzi sayılmamalıdır. 
◘Bütün insanlar üçün ana ümid yeridir. Amma həmin gün heç bir sığınacaq yoxdur. 
1
“Məcməul-bəyan” 
2
“Bihar”, c. 7, s. 252 

---

294 
◘”Haviyə” sözü süqut mənası bildirən “həva” sözündəndir. Cəhənnəm bir çoxları 
üçün süqut məhəllidir. 
◘“Hamiyə” sözü şiddətli hərarət mənası bildirən “həma” sözündəndir. 
◘Dağlar hadisələrin şiddətindən parçalanıb yun kimi didilər.
◘Yüngül-ağırlıq təkcə maddi şeylərə aid deyil. Məsələn, mənasız danışığa yüngül 
danışıq deyirlər. Olsun ki, ayələrdə əməllərin həm keyfiyyət, həm də kəmiyyəti nəzərdə 
tutulur. 
◘Həzrət Əli (ə) buyurur: “Əməlin yüngüllüyü dedikdə onun azlığı, ağırlığı dedikdə 
çoxluğu nəzərdə tutulur.”
1
◘Bir şəxs Salmanı “Axı sən kimsən” deyə təhqir etdi. Salman belə cavab verdi: 
“Mənim və sənin əvvəlimiz nütfə olub, sonumuz leşdir. Bu dünyada belədir. Amma 
qiyamətdə mizanı ağır gələn əziz tutular, mizanı yüngül gələn alçaldılar.”
2
◘Bütün insanların həm xeyir, həm də pis işi var. Bütün əməlləri yaxşı və ya pis olan 
insan tapmaq mümkün deyil. Əsas məsələ odur ki, insanın xeyir işləri daha çox olsun. 
Yəni Quran təbirincə, tərəzinin yaxşılıq gözü ağır gəlsin. Amma yaxşılıq gözü yüngül 
gələrsə, son mənzil cəhənnəmdir.