t! = 0,
x' = 0 deb qabul qilamiz. Uning parchalanish (ikkinchi voqea)
vaqti
va koordinatasi
t’ = T,
x' — 0 ga teng bo'lsin. Yerdagi kuza
tuvchi
(laboratoriya sistemasi yoki /-sistema) uchun тг-mezon qancha
vaqt
yashaydi va qanday masofani bosib o‘tadi? Bunday savollarni
istalgan
boshqa bir juft voqea uchun berish mumkin. Bu savolga javob
oddiy
bo‘lib - masofa va vaqt intervali bilan aniqlanadi. Lekin, bun
day
javob real masofalar va real vaqtlarda berilmaganligi uchun bizni
qanoatlantirmaydi, tajrib a natijalari bilan solishtirishning imkoni yo‘q.
Shuning uchun javob sharoitni hisobga olgan holda berilishi kerak.
B irorta voqeaning r-sistem adagi
( x \ y', z \ t') koordinatasi va
vaqti
bilan shu voqeaning /-sistemadagi (x,
y, z, t) koordinata va vaqti
orasida
bog‘lanishni topish, y a’ni almashtirish formulalarini aniqlash
kerak.
Bunday almashtirishlarni aniqlash ju da sodda b o iib , quyidagi
to ‘r tt a
shartga asoslanadi:
1. Fazo va vaqtning xossalari saqlanishi uchun almashtirish formu-
lalari chiziqli bo'lishi kerak.
2. Almashtirish koeffitsiyentlari qanday voqea ko'rilayotganligiga
bog‘liq bo'lmasligi kerak.
3. Almashtirish koeffitsiyentlari r-sistem aga nisbatan tinch turgan
nuqtaning /-sistemada
x o'qining m usbat yo‘nalishida “raketa”
tezligiga teng bo‘lgan tezlik bilan harakatlanishini t a ’minlashi ke
rak.
4. Almashtirish intervalning invariantligini saqlashi kerak.
Soddalik uchun har ikkala sanoq sistemaning koordinata o'qlari
rn°s ravishda bir-biriga parallel va r-sistem a /-sistemaga nisbatan
Ox 0 qining
musbat yo‘nalishida
