Nazariy fizika kursi

£[
= -----
у
-------P' C7 ------ j m2c2' 
(2'-84|
P\c{l
— cos 
J +
Sochilishning umumiy nazariyasini im-sanoq sistemasida ko‘rib chil 
qamiz. Bu holda har ikkala zarrachaning impulslari kattalik jihatidan 
teng va qarama-qarshi yo'nalgan b o ‘ladi, ya’ni 
p
10
=
~P%o
=
Po-
Bu 
yerda indekc “0” kattaliklar im-sonoq sistemasiga tegishli ekanligini 
ko‘rsatadi. Energiya va impulsning saqlanish qonunlariga ko‘ra zarJ 
rachalar to ‘qnashgandan keyin impulslarning modullari o ‘zgarmaydi 
faqat yo‘nalishlari 
0
‘zgaradi. T o‘qnashgandan keyin impulslarning bin 
rilish burchagi 
x sochilish burchagi
deyiladi. 
Bu burchak sochilisl 
nazariyasida muhim rol o ‘ynaydi va sochilishni to‘liq aniqlab beradi.
Inersiya markazi sanoq sistemasida zarrachalarning sochilgandai* 
keyingi energiyalarini sochilish -burchagi orqali topamiz.Buning 
uc
I
iu m
saqlanish qonuni (2.72) ni quyidagi ko‘rinishda yozib olamiz:
p ' i = p i + p \ - p ' t -
(2 .8 5 *
Ushbu 4-vektorning kvadratga oshiramiz. Bunda har bir had ikki 4-1 
vektorlarning skalyar ko‘paytmasi b o ‘lganligi uchun invariant b o la d ie
Shu sababli uni qaysi sanoq sistemada ochining farqi y ’oq. 
р\р'ц
ni 
гтЛ
sistemada, qolganlarini Z-sitemada ochamiz. Bir qator sodda amallarnl 
bajarib, sochilgandan keyin zarrachalar energiyasining o'zgarishi uchuni 
quyidagi ifodani olamiz:
л я -
n
1 - -
*)• 
(2 -8ei
т
1
сг
+
m
2
сг
+
2
m
2
t i
Bundan ko‘rinib turibdiki, shochilishda zarrachalar energiya almashish*
Y = 7Г da maksimum b o ‘ladi: