Yemiş (qovun) – melo cinsinə daxildir. Bitkinin quruluşuna görə balqabağına oxşardır.
Gövdəsi qısa, nazik, yarpaqları və çiçəkləri xırdadır. Kökü torpağın 3-4 metr dərinliyinə işləyir.
Gövdəsi silindrşəkilli, sürünəndir. Yarpaqları uzun saplaqlı ürəkşəkilli və böyrəkşəkillidir.
Çiçəyinin tacı sarımtıl-yaşıl rəngdədir. Meyvəsi iri oval, yumurtavarı, uzunsov, kürəşəkillidir.
Rəngi müxtəlifdir. Meyvənin səthi hamar yaxud cadarlıdır. Ətli hissəsində 12% şəkər var. Toxumu
yumurtavarı, iriliyi 0,5-2,5 sm, tərkibində 25-30% yağ var. 1000 ədədinin kütləsi 35-50 q-dır.
Qovun bioloji xüsusiyyətlərinə görə qarpıza oxşardır lakin, ona nisbətən istilik sevən və
quraqlığa davamı isə azdır.
Azərbaycanda rayonlaşdırılmış sortları: Kolxoznitsa – 749/753, Yantarnaya, Tavriya.
Qabaq – üç növü var: Süfrə, yemlik və muskat. Çoxillik və birillik formaları vardır. Normal
becərmə şəraitində yoğun, uzun və şaxələnən tağ əmələ gətirir. Kökü torpağın 3-4 m dərinliyinə
işləyə bilir. Yarpaqları uzun saplaqlı, tamkənarlı, az hallarda dilimlənmiş olur (10-15ədəd).
Çiçəkləri narıncı-sarı rəngdədir. Erkəkcik çiçəkləri, dişicik çiçəklərindən fərqli olaraq uzun
saplaqlıdır. Meyvəsi kürəşəkilli oval, yastı, ellips formalı, müxtəlif rənglidir. Meyvəsinin ətli hissəsi
sarı, narıncı və ağ rənglidir. Tərkibində 4-8% şəkər vardır. Toxumları ürəkvarı, oval, xırda və
müxtəlif rənglidir. Toxumun tərkibində 50-52% yağ var. 1000 ədədinin kütləsi 200-230 q-dır.
Bostan bitkiləri payızlıq taxıllardan, qarğıdalı və birillik otlardan sonra becərilir.
Qabaq, qarpıza və qovuna nisbətən istiliyə, quraqlığa az tələbkardır. Toxumları 12-13
0
C–də
cücərməyə başlayır. Qabaq gillicəli torpaqda yaxşı bitir.
