Mikroprotsessorlar va mikroehm asoslari

k a tta in te g r a l sx e m a (K IS ) m ik r o p r o ts s e s s o r n o m in i o ld i.
M ik r o p r o ts e s so r la r (M P ) 
- q i y m a t l a r u s tid a a rifm etik, logik am a lla rn i 
b a ja r u v c h i 
v a h iso b las h j a r a y o n i
u s tid a p ro g r a m m a n i b o s h q a r is h n i 
a m a l g a
o s h i r u v c h i m i k r o s x e m a yoki o z son li m ik r o s x e m a la r m ajm u as i ( b itta y o k i bir n e c h ta
k r is ta lla r KIS).
M ik r o p r o ts e s so r li v o sita la r , 
m i k r o p r o t s e s s o r (M P ), d o i m i y v a o p e r a tiv
x o tir a , k iritish/chiqaris hni b o s h q a r a d i g a n , taktli si gnall ar g e n era to ri, k u c h la n is h
m a n b a s i , signall arni sathlari b o ' y i c h a m o s b o ’ lgan y i g ’m ala r k o ’r in is h id a g i v a
b o s h q a l a r d a n tashkil to p g an h a m d a m a ’ lum otlarni k a tta integral s x e m a l a r g a (K IS ), 
o ’ta k a tta integral s x e m a l a r g a ( O ’K IS ) b e r a d i g a n s a n o a td a ishlab c h iq a r ila d ig a n
q u r i lm a la r m ajm u as id ir.
M ik r o p r o t s e s s o r l a r
(m ik r o k o n t r o l le r li
vositalar) 
turli 
u n iv ers al 
v a
m a x s u s l a s h g a n
m ik r o E H M
larni, 
m ik r o p r o ts e s s o r li 
m a ’lumotli 
b o s h q a r is h
s i s te m a larn i, h ar xil m ik ro p ro ts e s s o rli a s b o b la r n i v a n a zo ra t q ilu v ch i, b o s h q a r u v c h i 
v a q i y m a t la r n i q a y ta ish lovchi q u r ilm a la r n i y a ratis h u c h u n aso s b o ’lib x i z m a t qiladi.
M ik ro E H M
y o k i 
m ik r o k o m p y u te r
de b
bitta
yoki 
bir 
n e c h t a
m ik r o p r o ts e s s o r la r d a n , 
d o i m i y
va 
o p e r a t iv
x o tira
K IS , 
m a ’ lu m otlarni 
kiritish /ch iq a ris h n i b o s h q a r u v c h i KIS v a a y rim b o s h q a s x e m a la r d a n tas h k il to p g a n
q iy m a tla r n i q a y ta is h laydigan q u r i l m a g a ay ti lad i.
P e r e fe riy a q u rilm a la rin i y o ’qligi tufayli (tashq i xotira qu rilm a la ri ( T X Q ) v a
5

---

m a ’l u m o t l a m i k i r it u v c h i/ c h i q a r u v c h i q u r i lm a n i) b u n d a y t a r k i b d a g i m i k r o k o m -
p y u te r n i “y a l o n g ’o c h ” m i k r o k o m p y u t e r d ey ila d i. B u n d a y k o n f i g u r a t s i y a d a g i m ik r o -
k o m p y u te r l a r n i turli s ta n o k la r g a m a s h in a l a r g a , te x n o l o g i k j a r a y o n l a r n i b o s h q a r i s h
q u r i l m a l a r i g a t e z - te z q o ’s h i m c h a o ’m a t i l a d i g a n q u r i im a la r s if a tid a ish iatiladi.
H i s o b l a s h ishlarini b a ja ris h , m u r a k k a b t e x n o l o g i k j a r a y o n l a r n i b o s h q a r i s h
u c h u n k o ’p v azifali m ik r o k o m p y u t e r l a r , ke ra kli b o ’lg an p e r e f e r iy a q u rilm a la ri 
(d i s p l e y , p e c h a tl a y d ig a n q u r i lm a ) e g il u v c h a n d is k e ta x o tira q u r ilm a s i ( X Q ) ,
a n o lo g l i - r a q a m l i v a r a q a m li - a n o lo g l i o ’z g a r t ir g i c h la r va b o s h q a l a r b ila n j i h o z l a n a d i.