6)EMLAK VERGİSİ KANUNU
A)Giriş
Emlak vergisi 29.07.1970 tarih ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu ile düzenlenmiştir.
B)Verginin Konusu
Emlak Vergisi Kanunu’nun 1. maddesine göre Türkiye sınırları içinde bulunan binalar bu Kanun hükümlerine göre Bina Vergisine tabidir.
Bu Kanun’daki bina tabiri, yapıldığı madde ne olursa olsun, gerek karada gerek su üzerindeki sabit inşaatın hepsini kapsamaktadır. Emlak vergisinin uygulanmasında Vergi Usul Kanunu’nda yazılı bina mütemmimleri de bina ile birlikte nazara alınır.
Emlak Vergisi Kanunu’nun 12. maddesine göre ise Türkiye sınırları içinde bulunan arazi ve arsalar bu Kanun hükümlerine göre Arazi Vergisi’ne tabidir.
Belediye sınırları içinde Belediyece parsellenmiş arazi arsa sayılır. Belediye sınırları içinde veya dışında bulunan parsellenmemiş araziden hangilerinin bu Kanun’a göre arsa sayılacağı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenir. Aksine hüküm olmadıkça bu Kanun’da yeralan arazi tabiri arsaları da kapsamaktadır.
C)Verginin Mükellefi
Emlak Vergisi Kanunu’nun 3. maddesinde bina vergisini; binanın malikinin, varsa intifa hakkı sahibinin, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Bir binaya müşterek mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. İştirak halinde mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.
Emlak Vergisi Kanunu’nun 13. maddesinde arazi vergisini; arazinin malikinin, varsa intifa hakkı sahibinin, her ikisi de yoksa araziye malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Bir araziye müşterek mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. İştirak halinde mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.
D)Arazi Vergisinde İstisna
Bir belediye ve bu belediyenin mücavir alan sınırları içinde bulunan arazilerin toplam vergi değerinin 250.000.000 lirası arazi vergisinden müstesnadır.
Bu istisna, hisseli arazide mükelleflerin hisse miktarları ayrı ayrı nazara alınmak suretiyle uygulanır.
E)Verginin Matrahı
Bina vergisinin matrahı, binanın bu Kanun hükümlerine göre tespit edilen vergi değeridir.
Arazi vergisinin matrahı, arazinin bu Kanun hükümlerine göre tespit edilen vergi değeridir.
Vergi değeri Emlak Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinde tanımlanmıştır. Vergi değeri, emlak vergisinin mevzuuna giren bina ve arazinin rayiç bedelidir. Rayiç bedel, bina ve arazinin beyan tarihindeki normal alım satım bedelidir.
Genel beyan dönemi veya vergi değerini tadil eden sebeplerin mevcudiyeti halinde mükellefiyetin başlangıç yılının takip eden yıllarda emlâk vergisi matrahı, her yıl bir önceki yıl matrahının Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılmak suretiyle bulunur.
Emlak Vergisi Kanunu’nun 10 uncu maddesinde, mükelleflerce beyan edilecek değerlerin, Maliye ve Bayındırlık Bakanlıklarınca müştereken tespit ve ilan edilecek bina m2 normal inşaat maliyet bedelleriyle, yine aynı Kanunun 20 nci maddesi hükümlerine göre bulunacak arsa veya arsa payı değeri esas alınarak hesaplanacak maliyet bedelinden daha düşük olamayacağı hükme bağlanmıştır.
F)Verginin Nispeti
Bina vergisinin oranı %02 (binde iki)’dir. Meskenlerde bu oran %01 (binde bir) olarak uygulanır. Yeni inşa edilen bina ve binaların vergisi, arsasının (veya arsa payının ) vergisinden az olamaz.
Arazi vergisinin oranı %01 (binde bir)’dir. Arsalarda bu oran %03 (binde üç) olarak uygulanır.
4736 sayılı Kanunla, Emlak Vergisi Kanunu’nda 01.01.2002 tarihinden itibaren geçerli olan değişiklik ve düzenlemelerle, halen meskenlerde % 01 (binde bir) ve diğer binalarda % 02 (binde iki) olarak uygulanan emlak vergisi oranları, 2002 yılı başından itibaren, Adapazarı Büyükşehir Belediyesi sınırları ve mücavir alanları hariç, 3030 sayılı Kanunun uygulandığı diğer tüm büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alanları içinde yer alan binalar için, sırasıyla, %02 (binde iki) ve % 04 (binde dört) olarak uygulanacaktır.
Araziler için % 01 (binde bir) ve arsalar için % 03 (binde üç) olarak uygulanan vergi oranları da, yine Adapazarı Büyükşehir Belediyesi dışındaki diğer büyükşehir belediyelerinin sınırları ve mücavir alanları içinde bulunan arazi ve arsalar için, sırasıyla, % 02 (Binde iki) ve % 06 (Binde altı) olarak uygulanacaktır.
Adapazarı Büyükşehir Belediyesi için getirilen istisna uygulaması, 2002-2005 yılları arasını kapsamaktadır.
G)Diğer Vergilere Etkisi
Bankalar tarafından ödenen emlak vergileri kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınır.
7)TAŞIT ALIM VERGİSİ KANUNU
A)Giriş
Taşıt alım vergisi 29.07.1970 tarih ve 1318 sayılı Finansman Kanunu ile düzenlenmiştir.
B)Verginin Konusu
Kanun’un 4, 5 ve 6'ncı maddelerinde yazılı taşıtların;
a) Her ne şekilde olursa olsun iktisap edilmesi, (Mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair akitlere göre iktisaplar dahil; ana bayi, bayi, bölge bayii, yetkili satıcı ve acentelerle, Maliye Bakanlığınca bu nitelikte oldukları tespit edilenlerin, yalnızca satmak üzere iktisap ettikleri plakasız taşıtlarla, veraset yoluyla intikaller hariç),
b) Yurt dışında iktisap edilerek Türkiye'ye ithal edilmesi,
c) Vekaletname ile tasarruf hakkının devralınması,
taşıt alım vergisine tabidir.
C)Verginin Mükellefi
Taşıt alım vergisinin mükellefi, bu Kanun’un 4, 5 ve 6'ncı maddelerinde yazılı taşıtları, yukarıda belirtilen şekilde, iktisap eden, yurt dışında iktisap ederek Türkiye'ye ithal eden veya bunların tasarruf hakkını devralan gerçek veya tüzel kişilerdir.
D)İstisnalar
Gelir Vergisi Kanunu’nun 81. maddesi hükümlerine uygun olarak şahıs şirketlerinin sermaye şirketine dönüşmesi veya ferdi işletmelerin sermaye şirketlerine devrolunması ile Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre yapılan birleşme, devir ve bölünme halleri veya Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre nev'i değişikliği nedeniyle yeni şirkete devredilecek taşıtlar taşıt alım vergisine tabi değildir.
E)Vergileme Ölçü ve Nispetleri
Kanun’un 4., 5. ve 6. maddelerinde vergileme ölçü ve hadlerine yerverilmiştir.
Finansman Kanunu’nun 10. maddesinde yer alan,
“... Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan vergi miktarları o yıl için Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır.”
hükmü gereğince, 2002 yılında uygulanacak taşıt alım vergisi tutarları, Maliye Bakanlığınca, 14.12.2001 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 24 seri numaralı Taşıt Alım Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile belirlenmiş ve duyurulmuştur.
Buna göre, 2002 yılı için geçerli olan taşıt alım vergisi tutarlarına aşağıda (5) ayrı tarife için yerverilmiştir.
(I) SAYILI TARİFE
Otomobil, kaptıkaçtı, panel ve arazi taşıtları
Taşıtların Net ağırlığı
|
Taşıtların yaşları ile bunlar için ödenecek vergiler
|
1 yaş TL
|
2 – 3 yaş TL.
|
4 – 5 yaş TL.
|
6 – 8 yaş TL.
|
9 – 11 yaş TL.
|
950 Kg. ve daha aşağısı
|
817.780.000
|
545.570.000
|
408.750.000
|
271.880.000
|
203.460.000
|
951-1200 kg.’a kadar
|
1.365.570.000
|
954.550.000
|
682.410.000
|
408.750.000
|
340.280.000
|
1201-1600 kg.’a kadar
|
1.911.380.000
|
1.365.570.000
|
954.550.000
|
613.990.000
|
477.170.000
|
1601-1800 kg.’a kadar
|
2.731.240.000
|
1.911.380.000
|
1.365.570.000
|
886.200.000
|
682.410.000
|
1801 kg.ve daha yukarı
|
3.277.620.000
|
2.457.610.000
|
1.774.560.000
|
1.228.750.000
|
817.780.000
|
Not : Bu hadler, (I) inci derece lüks otomobiller için 3 kat, (II) inci derece lüks otomobiller için 2 kat ve (III) üncü derece lüks otomobiller için 1,5 kat olarak uygulanacaktır. Lüks uygulaması, 11 Seri No.lu Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen esaslara göre yapılacaktır.
(II) SAYILI TARİFE
(I) sayılı tarifede yazılı taşıtlar dışında kalan motorlu kara taşıtlarından minibüs ve otobüslerle troleybüs, kamyon, kamyonet, çekici ve benzerleri
Taşıtların cins ve istiap hadleri
|
Taşıtların yaşları ile bunlar için ödenecek vergiler
|
1 yaş TL
|
2 – 3 yaş TL
|
4 – 5 yaş TL
|
6 – 8 yaş TL
|
9 – 11 yaş TL
|
A) Kamyonet, Kamyon, Çekici Ve Benzerleri (İstiap haddi)
|
1.500 kg’a kadar
|
624.380.000
|
389.800.000
|
280.090.000
|
217.110.000
|
155.250.000
|
1.501- 3.500 kg’a kadar
|
780.100.000
|
468.540.000
|
343.450.000
|
280.090.000
|
217.110.000
|
3.501- 5.000 kg’a kadar
|
937.590.000
|
624.380.000
|
435.940.000
|
311.100.000
|
249.470.000
|
5.001-10.000 kg’a kadar
|
1.250.890.000
|
749.130.000
|
687.770.000
|
562.960.000
|
374.480.000
|
10.001-20.000 kg’a kadar
|
1.437.230.000
|
998.920.000
|
812.740.000
|
624.380.000
|
435.940.000
|
20.001 kg ve daha yukarısı
|
1.750.520.000
|
1.312.490.000
|
1.126.080.000
|
937.590.000
|
749.130.000
|
B) Minibüs, Otobüs, Troleybüs Ve Benzerleri (Oturma yeri)
|
15 kişiye kadar
|
780.100.000
|
468.540.000
|
343.450.000
|
280.090.000
|
217.110.000
|
16-25 kişiye kadar
|
937.590.000
|
624.380.000
|
435.940.000
|
311.100.000
|
249.470.000
|
26-35 kişiye kadar
|
1.126.080.000
|
749.130.000
|
624.380.000
|
435.940.000
|
311.100.000
|
36-45 kişiye kadar
|
1.437.230.000
|
998.920.000
|
874.260.000
|
624.380.000
|
435.940.000
|
46 kişi ve daha yukarı
|
1.750.520.000
|
1.312.490.000
|
1.126.080.000
|
937.590.000
|
749.130.000
|
(III) SAYILI TARİFE
Motosikletler (motorlu bisikletler dahil), yük ve yolcu motosikletleri ile triportörler
Taşıtların Cinsi
|
Taşıtların yaşları ile bunlar için ödenecek vergiler
|
1 yaş TL
|
2 – 5 yaş TL.
|
.6 – 11 yaş TL.
|
Motosiklet
|
23.620.000
|
14.990.000
|
11.610.000
|
Yük veya yolcu motosikleti
|
61.280.000
|
40.580.000
|
23.620.000
|
Triportörler
|
73.210.000
|
61.280.000
|
40.580.000
|
(IV) SAYILI TARİFE
Traktörler ve özel amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler
Taşıtların cinsleri ve Motor gücü (BG)
|
Taşıtların yaşları ile her motor gücü birimi (BG) için ödenecek vergi miktarı
|
1 yaş TL.
|
2 – 3 yaş TL.
|
4 – 5 yaş TL.
|
6 – 8 yaş TL
|
9 – 11 yaş TL.
|
A) Yat, Kotra Ve Her Türlü Motorlu Özel Tekneler
|
10 – 20 BG’ ne kadar
|
26.479.000
|
19.810.000
|
13.132.000
|
9.204.000
|
6.451.000
|
21 - 50 BG’ ne kadar
|
46.523.000
|
21.167.000
|
15.900.000
|
10.564.000
|
9.204.000
|
51 - 100 BG’ne kadar
|
53.192.000
|
26.479.000
|
19.810.000
|
13.132.000
|
11.929.000
|
101 – 150 BG’ne kadar
|
59.867.000
|
31.968.000
|
23.932.000
|
18.601.000
|
17.238.000
|
151 BG ve daha yukarı
|
66.543.000
|
39.848.000
|
29.210.000
|
26.479.000
|
19.810.000
|
Bu hadler; Türkiye Yelken Federasyonuna kayıtlı, Federasyondan yelken numarası almış, motorları olan yelkenli tekneler (kotralar) için %50 nispetinde uygulanır
|
B) Traktörler
|
(Fabrika, anabayi, bayi, bölge bayii, yetkili satıcı ve acentelerden fatura ile ilk iktisabında veya yurt dışından ithalinde bir defaya mahsus) her motor gücü birimi (BG) için 2.362.000 TL. esas alınarak vergilendirilir.
|
(V) SAYILI TARİFE
Uçak ve helikopter (Türkkuşu, Türk Hava Kurumuna ait olanlar hariç)
Taşıtların azami kalkış ağırlığı
|
Taşıtların yaşları ile bunlar için ödenecek vergiler
|
1 yaş TL.
|
2 yaş TL.
|
3 – 5 yaş TL.
|
6 – 11 yaş TL.
|
Uçak Ve Helikopterler
|
1.150 kg’a kadar
|
3.258.640.000
|
2.716.220.000
|
2.444.010.000
|
2.171.440.000
|
1.151 - 1.800 kg’a kadar
|
4.073.200.000
|
3.395.400.000
|
2.716.220.000
|
2.308.670.000
|
1.801 - 3.000 kg’a kadar
|
5.974.930.000
|
5.432.510.000
|
4.888.220.000
|
4.345.410.000
|
3.001 - 5.000 kg’a kadar
|
8.148.760.000
|
7.469.430.000
|
6.791.630.000
|
6.111.790.000
|
5.001 - 10.000 kg’a kadar
|
13.583.580.000
|
12.224.250.000
|
10.865.120.000
|
9.507.890.000
|
10.001 -20.000 kg’a kadar
|
21.732.470.000
|
20.375.270.000
|
19.016.210.000
|
17.657.230.000
|
20.001 kg ve daha yukarı
|
27.167.200.000
|
24.449.140.000
|
21.732.470.000
|
19.016.210.000
|
F)Diğer Vergilere Etkisi
Vergi Usul Kanunu’nun 270. maddesi ile taşıt alım vergisinin satın alınan kıymetin maliyet bedeline dahil edilmesi veya kurum kazancının tespitinde genel giderler arasında gösterilmesi mükelleflerin tercihine bırakılmıştır. Gider olarak değerlendirilmeyerek satılan alınan kıymetin maliyet bedeline dahil edilen taşıt alım vergileri ilgili kıymetin amortisman süresince itfa edilir.
Dostları ilə paylaş: |