240
4. Hansı balqabaq növləri becərilir?
5. İri meyvəli yemlik balqabağının morfoloji xüsusiyyətlərini göstərin.
6. Yemlik qarpız, yemiş və balqabağın nə kimi bioloji xüsusiyyətləri vardır?
7. Yemlik bostan bitkilərinin aqrotexnikası barədə danışın.
FƏSİL 20. YEM KƏLƏMİ
Bu bitki yaşıl yem və silos istifadəsi üçün becərilir. Yem kələmi – 8
0
C şaxtalara dözmək
qabiliyyətinə malikdir, buna görə də otlaq müddətini 2-3 həftə uzadır. Şitil üsulunu tətbiq etməklə
yem kələmini daha soyuq yerlərdə becərmək mümkündür. Onu çalınmış və kovşənlik əkinlərində
istifadə etmək olar. Yem kələminin yaşıl kütləsində 12-14% quru maddə vardır. Bir sentner yaşıl
kütləsində 16 yem vahidi, 60-150 mq% vitamin C eləcə də karotin, B qruppu vitaminləri və mineral
duzlar vardır.
Botaniki təsviri.
Yem kələmi (
Brassica subspontanea
Lizg.) kələmkimilər (
Brassicaceae
)
ailəsinin ikiillik çarpaz tozlayan bitkisidir. Yem kələmi həyatının birinci ili silindrvarı hündürlüyü
1,0-1,5 m və qalınlığı 3-5 sm meyvəgövdəsi, çoxsaylı saplaqlı səthi mum təbəqəsi ilə örtülmüş
lirəşəkilli yarpaqlar əmələ gətirir. Gövdə və yarpaqların rəngi yaşıl yaxud müxtəlif dərəcədə
antosian olmasına görə bənövşəyidir. Həyatının birinci ili vegetasiya müddətinin uzunluğu 140-160
gündür, ancaq, 70-80 gündən sonra adi yaxud kövşənlik
əkinlərdə biçilib heyvanlara yedizdirmək olar. Həyatının
ikinci ili meyvə budaqlarının yarpaq qoltuqlarındakı
tumurcuqlardan çiçəkdaşıyan zoğlar törəyir. Çiçək qrupu
salxımdır. Meyvəsi tökülməyə davamlı qındır (qabıq).
Toxumu şalğam və turnepsə nisbətən iridtr. 1000 ədəd
toxumunun kütləsi 3-5 qramdır. Meyvə budağının
əkinindən dənin yığımına qədər olan dövr 120-130 günə
bərabərdir.
Dostları ilə paylaş: