Qishloq xo`jaligi iqtisodiyoti va menejmenti fanining qishloq xo`jaligida tutgan o`rni, maqsadi va vazifalari. Reja


-jadval Qishloq xo`jaligida mahsulot ishlab chiqarish ko`rsatkichlari



Yüklə 32,22 Kb.
səhifə2/7
tarix22.06.2022
ölçüsü32,22 Kb.
#117148
1   2   3   4   5   6   7
Qishloq xo`jaligi iqtisodiyoti va menejmenti fanining qishloq xo`jaligida tutgan o`rni, maqsadi va vazifalari.

1.-jadval Qishloq xo`jaligida mahsulot ishlab chiqarish ko`rsatkichlari




2000y

2001 y

2002y

2003 y

2004 y

2005y

2006 y

2007y

Paxta

3002,4

3265

3122.4

2803,3

3536

3728,4

3600,3

3715,8

Bug`doy

3929,4

4072

5650,8

6103,1

5868,8

6401.8

6655,1

6771,8

Kartoshka

731,1

744

777,2

834,4

895,7

924,2

1021.0

1188,1

Sabzavotlar

2644,7

2778

2935,6

3301,4

3336.1

3517,5

4294,1

4669,9

Meva

790,9

801

842,9

765,8

851,7

49,3

1182.2

1269,1

Uzum

624,2

573

516,4

401,5

589,1

641.6

103.6

880,3

Poliz ekinlari

451,4

466

479,1

587,3

572,5

615,3

744,1

840,0

Gosht(tirik vaznda)

841,8

853,5

865

936,7

996,3

1061,1

1 139.8

1208,6

Sut

3632,5

3665,2

3721,3

4031,1

4279,8

4 554,8

4 855,6

5097.4

Tuxum

1254,4

1287,8

1368,9

1632,4

1859,9

19666.7

21281,1

2214,7

Manba: O'zbekiston Respublikasi Davlat slatistika qo`mitasi materialari.
Jadval ma'lumotlaridan ko`rinib turibdiki, 2000-2007 yillarda dehqonchilik va chorvachilik mahsulotlari oshganligi respublika qishloq xo`jaligida olib borilayotgan iqtisodiy islohotlar o`z samarasini berayotganligidan dalolat beradi. Sabzavotlar, poliz ekinlari, kartoshka, meva, sholi mahsulotlari, chorvachilikda sut, go`sht, tuxum, teri va jun mahsulotlariga erkin (kelishilgan) narxlarda sotish joriy etildi. Bu esa xo`jaliklarning o`zlari yetishtirgan mahsulotlarini o`z ixtiyorida foydalanishga imkon yaratdi. Davlat buyurtmasi faqat paxta, don, sholiga nisbatan saqlanib qoldi. Bu tadbirlar esa xo`jalik yuritish mexanizmini takomillashtirishga, xo`jaliklarni iqtisodiy jihatdan mustahkamlashga, qishloq mehnatkashlari turmush darajasini yaxshilashga hamda xo`jaliklarda qishloq xo`jaligi mahsulotlarini qayta rivojlantirishga yo`l ochdi. Hammamizga ma’lumki, dehqon o`zi hosil yetishtirib, uni sotish bilan shug`ullanmasa, ish unumi va samarasi bo`lmaydi. Ularga o`z vaqtida bank, servis xizmati, ta'minot, iste'molchi va qayta ishlash korxonalari yordami berilishi tufayli, ko`proq mahsulot ishlab chiqarilib iste'mol bozori boyitilmoqda. Respublikada qishloq xo`jaligi sug`orma dehqonchilikka asoslangan bo`lib, sug`oriladigan ycrlar maydonini kengaytirish, suv ta'minotini yaxshilash, daryolar oqimini mavsumiy tozalash, suv omborlari, to`g`onlar, ulkan o`zi oqar va magistral kanallarining qurilishi, irrigatsiya shoxobchalarini yaxshilash, yerlarni melioratsiyalash, qishloq xo`jaligini mexanizatsiyalash, etektrlashtirish, kimyolashtirishni yaxshilash evaziga ekinlar hosildorligini va mehnat unumdortigini oshirish imkoniyati mintaqalar bo`yicha yaratiladi.
O`zbekiston hududi qishloq xo`jaligi jihatidan 3 mintaqaga bo`linadi:
1. Tog` va tog` oldi mintaqasi-respublika hududining 20 foizdan ortiq maydonini tashkil etadi. Ularga, lalmikor dehqonchilik (bug`doy, arpa, no`xat, zig`ir), bog`dorchihk va uzumchilik, mavsumiy bahorgi, kuzgi yaylovlar bo`lib, chorvachiligi go`sht-jun yetishtirishga ixtisoslashgan.
2. Sug`orma dehqonchilik mintaqasi - respublika hududining qariyb 20% ni tashkil etib, bu mintaqaga Farg`ona vodiysi, Mirzacho`l, Dalvarzin cho`li, Chirchiq-Ohangaron, Zarafshon, Qashqadaryo va Surxon-Sherobod vodiylari, Quyi Amudaryoni o`z ichiga oladi. Mintaqada paxta, don, sholi, makkajo`xori, kartoshka, sabzavot-poliz ekinlari, yem-xashak ekinlari, bog` va tokzorlar, tutzorlar, rezavor ekin maydonlari kiradi.
3. Cho`l yaylov niintaqasi - respublika hududining 60 foizini tashkil etadi. Hududga cho`l va suvsiz tekisliklardan iborat, Buxoro, Qashqadaryo viloyatlari, Qoraqalpog`istonda va Farg`ona vodiysining markaziy qismida joylashgan yerlar kiradi.
Respublika hukumati tomonidan qishloq xo`jaligini rivojlantirish to`g`risida 2011yilga qadar strategik rejalar ishlab chiqildi. Unda yetishtirilgan malisulotlarni chet el investorlari yordamida qayta ishlash, saqlash va yetkazib berish bo`yicha chora-tadbirlar ishlab chiqildi. Mahsulot hajmini oshirishda ishlab chiqarish infratuzilmasini rivojlantirishga katta e'tibor berilgan bo`lib, uning istiqbolli yo`nalishlari ishlab chiqilib, amaliyotga tatbiq etilmoqda. Bozor infratuzilmasini rivojlantirish bo`yicha turli tadbiriy choralar ko`rilmoqda. Qishloq xo`jalik aholisini ijtimoiy muhofaza qilish maqsadida oxirgi yilda hukumatning qator qarorlari qabul qilinib, aholini turmush darajasini yaxshilash, kam ta'minlangan oilalarga moddiy yordam, kasanachilikni rivojlantirishga asosiy e'tibor berildi. Qishloq xo`jaligini rivojlatirishda ham qishloq aholisiga ish haqi to`lash tizimini yaxshilash, mehnat sharoitlarini yaratish, xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish orqali qishloq xo`jaligini industrial tarmoqqa aylantirish bo`yicha ko`plab chora-tadbirlar ishlab chiqildi.



Yüklə 32,22 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin