Rəqəmsal Marketinq Strategiyaları Rəqəmsal Marketinqin inkişaf tarixi və təkamülü

Porterin 5 Güc Analizi. Porterin 5 Güc analizi (Porters Five Forces) firmanın olduğu bazardakı rəqabət göstəricilərini daha dəqiq şəkildə analiz etməyə yardımçı olur. Harvard Universitetinin professoru Michael Porter tərəfindən yaradılan bu model ilə sektor rəqabəti, yeni rəqiblərin bazara giriş ehtimalı, risklər və müştərilərin alıcılıq qabiliyyəti analiz edilir. Rəqiblərin sayı, onların böyüklüyü, sənayenin inkişaf sürəti, sabit və dəyişən xərclər, bazara giriş maneələri kimi faktorlar bazardakı rəqabətin hansı səviyyədə olduğunu təyin etməyə imkan yaradır. Yeni firmaların bazara girməsi , bazara giriş naneələrinin yüksək olub olmamamsı ilə bağlıdır. Sektora girişdə maliyyə ehtiyyacı, satış kanalları əldə etmə imkanları, böyük firmaların bazar payını qorumaq üçün göstərdiyi səylər və dövlət siyasəti kimi kriteriyalar bazara girişin çətinlik dərəcəsinə təsir edər və bazara girişin çətinlik dərəcəsi aşağı düşdükcə yeni oyunçuların təhdidləri artacaq. Alternativ məhsulların qiyməti, keyfiyyəti və müştərilərin bu məhsullara keçmə ehtimalı kimi faktorlar alternativ məhsul təhdidlərini ortaya qoyur. Yüksək keyfiyyətli, ucuz olan alternativ məhsullar, yüksək bazar payına sahib məhsullara da böyük təhdid yarada bilir. Təchizatçıların bazarlıq gücü artdıqca firmanın xammal dədarük xərcləri artır. Eyni çeşid təklif edən təchizatçıların sayı, tədarük edilən xammalın alternativinin varlığı, təchizatçını dəyişməyin firmaya hansı xərcə başa gəlməsi, təchizatçıların təklif etdiyi qiymət və firmanın xammalı özü istehsal etməsi kimi təhdidlər təchizatçıların bazarlıq gücünü göstərən amillərdir. Eyni növ məhsulların çeşidliyi, məhsula olan tələb, alıcıların məhsul haqqında məlumatı və məhsulun alıcı üçün önəminin olub olmaması kimi kriteriyaların qiymətləndirilməsi alıcının gücnü ortaya qoyur.

Seqmentasiya. Bütünlükdə bazara xidmət göstərmək çox çətindir, buna görə də müəyyən edilmiş bir seqmentə yönəlmək firmanın bazardakı mövqeyini artırır. Bölgü mənasını verən “seqmentasiya”bazarın bəlli ortaq xarakteristikalarına sahib homogen qruplara bölünməsini təmin edən bir marketinq fəaliyyətidir. Bazardakı fərqli müştəri qrupları təsbit edilərək hədəflənən seqmentlərə xüsusi marketinq planları qurulur və bu alt seqmentlərin sahib olduğu xüsusi ehtiyyaclara söykənir. Seqmentasiya məhsul yönümlü və ya müştəri yönümlü edilə bilər. Məhsul yönümlü seqmentasiyada məhsulun dizaynına, funksiyasına, hissələrinə, qiymətinə və.s kimi xarakteristikalarına görə bölgü aparıla bilər. Ən çox istifadə olunan və ən təsirli olan seqmentasiya üsulu bazarın müştəri yönümlü bölgüsüdü. Müştərilərin ölkə, şəhər, cins, yaş, gəlir səviyyəsi, ailə tərkibi, hansı sosial təbəqə olması, yaşayış tərzi, xarakteristikaları, hansı peşə sahibi olduqları və digər kriteriyalarına görə bazar bölgüsünü və seqmentlərini müəyyən etmək olar. Məsələn bir hava yolu şirkəti bilet qiymətini və uçuş sıxlığını əsas götürərərək fərqli seqmentlər ələ ala bilər və fərqli seqmentlərə uyğun xüsusi marketinq planları qura bilər. Hədəf kütləsi. Hədəf kütləsi seçilərkən məlum seqmentlərdən bir və ya bir neçəsi seçilə bilər. Seqment bazarın böyüklüyü, inkişaf sürəti, bazardakı rəqabət, bazara giriş xərcləri, bazarın firmanın kapitalına və hədəflərinə uyğun olması kimi parametrlər nəzərə alınmalı və hədəf kütləsi seçilməlidir. Firmanın “hədəfləmə strategiyası” rəqəmsal marketinq üçün ən vacib ünsürlərdən biridir. Rəqəmsal marketinq fəaliyyəti və online reklamlar hədəf kütləsi nəzərə alınaraq həyata keçirilir.