Сащибкарлыьын вя базар игтисадиййатынын инкишафына йардым фонду

İSTEHLAK-ÇILAR QRUPU	1- Cİ YERDƏ	2-Cİ YERDƏ
QALAN-LARI
Gənc mütəxəssislər	keyfiyyət	qiymət	etibar-lılıq
Varlı evdar qadınlar	keyfiyyət	çeşid-lilik	qiymət
Yuxarı yaşlı adamlar	qiymət	etibar-lılıq	keyfiyyət
Əlillər	etibar-lılıq	qiymət	çeşid-lilik

Mal və xidmətlərin hər bir növü üzrə ehtimal olunan müştərilər qrupunun siyahısını tərtib etmək, gələn ildə satışdan planlaşdırdığınız mədaxilin məbləğini göstərmək, və gələcək iki il müddətində müştərilərin hər bir qrupu ilə biznes aparmaq ehtimalını müəyyənləşdirmək zəruridir.

İSTEHLAKÇILAR QRUPU

SATIŞIN HƏCMİ

UĞURUN EHTİMALI

1-ci mal (xidmət) növü

a) Gənc mütəxəssislər	70	yüksək
b) Varlı evdar qadınlar	35	aşağı
v) Yuxarı yaşlı adamlar	20	orta

2-ci mal (xidmət) növü

a) Gənc mütəxəssislər	8	orta
b) Varlı evdar qadınlar	10	orta
v) Yuxarı yaşlı adamlar	10	yüksək

2.16. Mal və xidmətlərin satılmasına yardım proqramları (Promotion)
Satışa təklif etdiyiniz mal və xidmətlərin hər növü üzrə onları sonuncu istehlakçıya necə çadıracağınızı müəyyənləşdirin. Mal və xidmətlərin satılmasına zəkiləcək xərclər aşağıda göstərilən reklam üzrə məsrəflərə daxil ediləcək. Bəlkə də sizə rəqiblərinizin tətbiq etdiyi uyğun əməliyyatları izləmək lazımdır və yaxud malın satılması sistemini özünüz tərəfindən hazırlanması zəruridir. Malın satılması üçün aşağı qiymətli əlavə müşayiətçi mallardan (mayka, alışqan, şəxsi nəqliyyata simvolikanın yapışdırılması), kitabçaların poçtla paylanmasından, rəqiblərin müştərilərini cəlb etmək üçün 10% güzəştli "Bizə müraciət edin" kuponlarından istifadə etmək olar.

2.17. Reklamın proqramı (Advertising)
Siz satış üçün planlaşdırdığınız mal və xidmətlərin görə alınacağını da bilirsiniz. Bu bölmədə öz mal və xidmətləriniz barədə məlumatı potensial müştərilərinizə necə çatdıracağınızı müəyyənləşdirin. Bunun neçəyə başa gələcəyini hesablayın. Müxtəlif reklam növlərinin qiymət cədvəllərini almaq üçün kütləvi informasiya vasitələrinə, poliqrafiya firmalarına, reklam agentliklərinə müraciət edin. Aşağıda ABŞ dollarında reklam üzrə xərclər və malın satılması üzrə nümunəvi cədvəl verilir.

TƏSVİR	1-ci il	2- ci il
Elan	1000	1000
Kitabçaлар	5000	10000
Güzəşt və kuponlar	3000	0
Reklam	21000	30000
YEKUN	30000	41000

Aşağıda bir çox beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən tövsiyə olunan və biznes təcrübəsində vəziyyətin təhlili kimi təsvir edilən marketinq üzrə alternativ plan verilir. Siz özünüz üçün əlverişli olan ixtiyari yolu seçə bilərsiniz.

3. Vəziyyətin təhlili
BAZARLAR. Şirkət hansı bazarlarda fəaliyyətdədir? Onun inkişafı üçün hansıları əsasdır? Bu bazarların əsas seqmentləri hansılardır? Şirkətin hər bir malı üzrə milli bazarın ümumi və idxalat həcmi nə qədərdir? Hər seqmentin həcmi nə qədərdir? Bu həcmlərin inkişafı pрoqnozları necədir?
ALICI-FİRMALAR. Sənayenin, kənd təsərrüfatının, səhiyyənin və s.-nin hansı sahələrinə məxsusdurlar? Şirkətin mallarına onların münasibəti necədir? Onların məs`ul işçilərinin alış üzrə qərarlarına nələr təsir edir? Şirkətin mallarını almağa hansı tələbatları vardır? Bu tələbatların dəyişilməsinin perspektivləri necədir? Şirkətin mallarının alınması üzrə sizə aşkar olan tələbatların ödənməsi üsullarının dəyişməsi perspektivləri hansılardır?
RƏQİBLƏR. Şirkətin əsas rəqibləri bunlardan hansılardır? Rəqabətdə hansı üsullardan istifadə edirlər? Bazarın hansı hissəsini tutublar? Rəqabətin hər növünün inkişafı perspektivləri necədir?