SəRBƏst iŞ Fənn: Dünya iqtisadiyyatı


Braziliyada xа­риcи ка­пи­тал­дан ис­ти­фа­дя едил­мя­си



Yüklə 93,41 Kb.
səhifə7/10
tarix18.05.2023
ölçüsü93,41 Kb.
#127107
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
referat 1381

Braziliyada xа­риcи ка­пи­тал­дан ис­ти­фа­дя едил­мя­си. Сон йцз ил­дя Бра­зи­ли­йа ян чох борc вя са­щиб­кар ка­пи­та­лы cялб едян юл­кя­ляр­дян би­ри­дир. Вах­ты иля Шяр­ги Аси­йа юл­кя­ля­ри­ня вя Тцр­ки­йя­йя иг­ти­са­ди кю­мяк­лик эюс­тя­рил­дик­дян сон­ра вя 1958-cи ил­дя Ку­ба ин­ги­ла­бын­дан сон­ра Бра­зи­ли­йайа да­ща кцт­ля­ви ка­пи­тал ахы­ны баш вер­миш­дир (о вахт Аме­ри­ка "Тя­ряг­ги на­ми­ня ит­ти­фаг" прог­ра­мы гя­бул ет­миш­дир). Эцc­лц ка­пи­тал ахы­ны яса­сян 60-cы ил­ля­рин со­ну, 80-жи ил­ля­рин яв­вял­ля­ри­ня тя­са­дцф едир. Щя­мин вахт­лар­дан да Бра­зи­ли­йа­нын ха­ри­cи бо­ржу артмыш­дыр. Бу мяб­ляь 1964-cц ил­дя 3 млрд. дол­лар­дан 1975-cи ил­дя 22 млрд. дол­ла­ра чат­мыш­дыр. 2002-cи илдя Бразилийанын хариcи борcу 228 млрд. доллар тяшкил етмишдир.
Сон бир не­чя он ил­лик­ляр­дя Бра­зи­ли­йа ха­ри­cи ка­пи­та­лы мя­ним­ся­йя би­лян ян бю­йцк 10 юл­кя сы­ра­сы­на да­хил­дир.
Цмум­дцн­йа цзря бир­ба­ша харижи ка­пи­тал­да Бра­зи­ли­йа­нын па­йы 1,9%-я; цчцн­жц дцн­йа юл­кя­ля­рин­дя 7,1 %-я, Ла­тын Аме­ри­ка­сын­да -22 %-я бя­ра­бяр ол­муш­дур. Бразилийайа бир­ба­ша ха­рижи ка­пи­тал го­йу­лу­шу­нун 30 %-и Аме­ри­ка­нын ТМШ-на, 14,7 %-и Ал­ма­ни­йа­йа, 10 %-и Йа­по­ни­йа­йа, 8 %-и Исвечя мях­сус­дур. 2003-cц илдя Бразилийада топланмыш cями бирбаша харижи капитал 243 млрд. доллардыр. Бу инкишаф етмякдя олан юлкялярдя ян йцксяк щяддир.
Бунунла йанашы сон иллярдя Бразилийа компанийаларынын хари­cя гойдуьу бирбаша капитал ихраcы артмышдыр. 2003-cц иля бу эюс­тярижи 15,2 млрд. доллар олмушдур ки, бу да Ла­тын Аме­ри­ка­сы юл­кя­ля­ри ком­па­ни­йа­ла­ры­нын ха­ри­жя ка­пи­тал го­йу­лу­шу­нун 26 %-ня бярабярдир.
Afrika,onun ixracatı və xarici ölkələrlə əlaqə:Afrikada ихраc едилян хаммалларын, хцсусиля кянд тясяррцфаты мящсул­ларынын гиймятляри узун мцддят ашаьы сявиййядя олур. Икинcиси ися гий­мятляр мцяййян дяйишкянлийя уьрайырлар. Бу ися ЦДМ-ин даща чох щисся­сини ихраждан формалашдыран юлкялярдя игтисадиййатын сабит­лийини позур.
Африка юлкяляри хариcи тижаряти ясасян АИ, АБШ вя Йапо­нийа иля апарырлар. 2000-cи иллярдя щямин юлкялярин пайы ихраcда вя еляжя дя идхалда 70 % тяшкил етмишдир. Асийа реэионунун хцсуси чякиси ихраcда 7 %, идхалда ися 9,5 % олмушдур.
«Тижарят вя Тариф Дяряжяси цзря Баш Разылашма»нын тяляб­ляриня уйьун олараг тижарятин либераллашдырылмасы вя тариф дяря­жяляринин дяйишдирилмяси Африканын игтисадиййатына эцcлц зяряр вурмуш олур. Тариф дяряжяляриндя мцяййян йердяйишмяляр тятбиг едилир. Беля ки, Афри­кадан алынан хаммалын емалы бащаландыгcа, онларын идхал мящ­сул­­ларынын гиймятляри дя артыр. Мясялян, бу юлкялярдян Йапонийайа какао-пахлалылар тариф тятбиг едилмядян эятирилир. Лакин щямин юл­кя­ляря шоколад эятирилмясиндя рцсумлар 12,5 %-я бярабярдир. АБШ-а эятирилян тязя тропик мейвяляр цчцн рцсум 8,7 % олдуьу щалда, щямин юлкяляря эятирилян мейвя ширяляри цчцн рцсум 46,7 %-дир.
Бир чох щалларда бу реэионун игтисадиййаты инкишаф етмиш сянайе юлкяляринин конйуктурасындан да чох асылыдыр. 70-cи иллярдя ялве­ришли конйуктуранын олмасы реэиона хариждян олан эялирин артма­сына, сосиал-игтисади инкишафа зямин йарадырды. 80-жи иллярдя ися сосиал-сийаси вязиййят писляшмишдир.
Щазырда реэионун гаршысында даща жидди проблемляр дайа­ныр. Дахи­ли ещтийатларын сяфярбяр едилмяси, инвестисийа шяраитинин йахшылаш­дырылмасы, хцсуси сащибкарлыьын инкишафына кюмяклик эюс­тярилмяси, хариcи капиталын жялб едилмяси юн плана чякилмишдир. Бу реэионда БВФ-ун вя Дцнйа Банкынын сабитляшмя вя гуру­луш дяйишиклийиня даир програмы ясасында 80-cи иллярдян ислащатлар щяйата кечирилир. Игти­садиййата дювлятин гарышмасы азалдылмыш, милли игтисадиййатда базар тянзимлянмяси эенишлянмишдир. Бу­нунла йанашы нисбятян зяиф инкишаф етмиш юлкялярдя ися дювлят тянзимлян­мясинин мящдудлашдырылмасы о гядяр дя файда вермир
Бцтцн гейд етдикляримизля йанашы эюстярмялийик ки, Афри­ка­нын соси­ал-игтисади инкишафына якс тясир едян бир чох жящятляр щяля дя галмаг­дадыр:

  • жямиййятдя сосиал бярабярсизлик;

  • ящалинин чох щиссясинин эялирляринин аз олмасы;

  • вятяндаш мцщарибяляри;

  • сийаси бющранлар вя с.

Ону гейд етмяк кифайятдир ки, харижи вя дахили мцщажир­лярин чоху сон он илликлярдя бир чох мцнагишялярин сябябкары олмушлар. Бу мцнагишялярин чоху ирги зяминдя баш верир. Сон вахтлар 30-дан чох силащлы тоггушма олмуш вя 10 милйон няфяр­дян чох адам юлмцшдцр. Бу щадисялярин нятижяси олараг йени­дян 20 мил­йон няфярдян чох адам мцщажирлийя мяруз галмышлар.
Qərb ölkəllərinin inkişaf etməkdə olan ölkələrə qarşı iqtisadi siyasəti: Müstəmləkə sisteminin dağılması və gənc müstəqil dövlətlərin yaranması ilə inkişaf etmiş dövlətlərin onlara qarşı olan siyasəti də dəyişmiş və yeni vəzifələr doğurmuşdur.
Bu sənaye ölkələri mərkəz ilə İEOÖ arasındakı ziddiyyətlərin yumşalması, balanslaşdırılmış siyasət yeridilməsi və ənənəvi əlaqələrin genişlənməsinə üstünlük vermişlər.
Burada ilk növbədə əsas məqsəd həmin ölkələri kapitaIizm sistemində saxlamaq, onların iqtisadi inkişafına köməklik etmək. xammal və satış bazarı mənbəyi kimi özlərinə bağlamaqdan ibarət olmuşdur.

Yüklə 93,41 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin