1. Kasta nədir?
2. Paryalar hansı təbəqədir?
3. Brahmanlar öz sinfi quruluşlarını dini baxımdan necə əsaslandırırlar?
4. Upanişad hansı mə’nanı ifadə edir?
5. Mano qanunları kitabında dörd təbəqə haqda nə deyilir?
Brahman ayininin dörd ictimai təbəqəsinin adını sayın.
İslam dininin insan və insan cəmiyyəti barəsində olan baxışları, bu ideologiya baxımından üstünlük me’yarından çıxış etməklə brahmanizmin sinifləşmə nəzəriyyəsini təhlil və analiz edin.
ON BİRİNCİ DƏRS
CAYNİZM (1) TARİXÇƏSİ MÜQƏDDİMƏ
Brahman ayininin bə`zi ictimai-ideoloji əsaslar, o cümlədən karma qanunu, tənasüx və kasta sinfi quruluşu sonrakı dövrlərdə onların ardıcılları tərəfindən inkar edilərək ciddi narazılıq və kəskin tənqidlə qarşılaşdı. Brahmanlar məhz bunlara əsaslanaraq açıq şəkildə bildirirdilər ki, öz təbəqələrindən olanlar istisna olmaqla, heç kəs kamil mə`nəvi mərhələləri qət edərək nicat və qurtuluş mənzilinə, yə’ni nirvanaya nail ola bilməz. Bu e’tiqad brahman ayinindəki digər e’tiqadlardan daha artıq tənqid və e’tirazlara mə’ruz qaldı.
Bu əqidənin ardıcılları üçün insanlar arasında yalnız bir təbəqənin nicat əhli olaraq nirvana kimi fəna mərhələsinə çata biləcəkləri, başqalarının isə on dəfələrlə doğulub-ölməkdən, sə`y göstərib əzab-əziyyət çəkməkdən sonra belə, nicat və qurtuluş mərhələsinə çata bilməyəcəkləri kimi e`tiqadı qəbul və həzm etmək çox dözülməz idi. Buna görə də Hindistan alimlərindən bir qrupu karma və tənasüx qanununu başqa bir yolla izah etməyə çalışaraq, onu təfsir etməyə başladılar. Bu təfsirlərin ən mühümü sonralar caynizm və buddizmin yaranıb formalaşmasına səbəb olmuşdur.
Dostları ilə paylaş: |
