Sözcükte ve Söz Obeklerinde Anlam "Sözcük" Nedir?
Yüklə 2,47 Mb.
|
24. Aşağıdakilerden hangisinde, açıklaması yapılan sözcük cümlede bu açıklamaya uygun olarak ku^ lanılmamıstır? (2003/2 KPSS) A) Oymak: Kumaş gibi bir şeyi girintili bir biçimde kesmek, Terzi gömleğin koltuk altını biraz daha oydu. B) Ovmak: Bir şeyin üzerine bastırarak el gezdir-
Ninem sızlayan dizini sık sık ovardı.
Bunların fiyatı 3 milyon ile 4 milyon lira arasında oynar. E) Oyalanmak: Boşuna zaman harcamak. Bir süre kuyunun başında oyalandılar. ÇÖZÜM: "C" seçeneğinde "oturmak" eylemi açıklamasına uy-gun olarak kullanılmamıştır. "benimsemek, yerleş-mek" anlamındaki oturmak eylemi cümlede; "yemek-te hazır bulunmak" anlamında kullanılmıştır. (Cevap C)
Soruda verilen cümlede altı çizili söz "çiçek açmaya hazır hale gelmek" anlamındadır. Bu sözle anlatılmak istenen ise yazar olmaya hazırlanmaktır. (Cevap B) 27. Clnlü Macar besteci ve piyanist Franz Liszt istanbul'a geldiğinde, hem sarayda padişahın huzurunda hem de Boğaziçi'nde verdiği konserde, Batı müziğinin ül-kemizde filizlenmesini sağladı. 1847'de İstanbul'a gelen Liszt, bu görkemli kentten, haval ettiğinin çok ötesinde etkilendi. Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin anlamı, aşağıda-kilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir? (2004 KPSS)
E) özenmek - duyguları yoğunlaşarak "Filizlenmek" sözcüğü "Batı müziğinin ilgi görmeye başlaması" anlamında kullanılmıştır. "Hayal ettiğinin çok ötesinde" sözü "düşündüğünden fazla" anlamında kullanılmıştır. (Cevap D)
2: o >-ço O lii 26. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "kurmak" söz- — cüğü "oluşturmak" anlamında kullanılmıştır? S 28. (2004 KPSS) >
E) Konuklar gelmeden sofrayı kurduk. Kurmak sözcüğü A seçeneğind9 oluşturmak anla- mında kullanılmıştır. Diğer seçeneklerde ise; B'de "çalışmaya hazırlamak" anlamında C'de "yapmak" anlamında D'de "parçaları bir araya getirmek" anlamında E' de "hazırlamak" anlamında kullanılmıştır. (Cevap A) Bir eİ9ştirmenimiz şöyle diyor: "Şu da bir gerçektir ki, şiirin ayağına köst9k olan uyağı atmakla, Orhan Veli şiirimize çok büyük katkıda bulunmuştur." Bu cümlede altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? (2005 KPSS)
E) Şiirde, bilinen konuların işlenmgsine yol açmak "Köstek olmak" deyimi bir işin yapılmasında engel teşkil etmek, daraltmak anlamındadır.Açıklamaya en uygun ifade " şiiri, belirli sınırların içine hapsetmek " ifadesidir. (Cevap D)
-TURKÇE- 21 29. Gelelim senin şiirlerine... Senin şiirin ne renk? Onlar şiirimizin neresinde duruyor? Sen bu şiirleri yazarken kimlerden el aldın? Bunlar, öteki şairlerin şiirlerinden hangi yönleriyle ayrılıyor? Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada geçen "el almak" deyiminin anlamını içermektedir? (2005 KPSS)
E) Başka hangi şairler senin gibi şiir yazıyor? Deyimlerin anlamları doğru olarak bilindikten sonra bu tür soruların çözümü çok daha kolay olacaktır."el almak" deyimi daha önceden var olan bir geleneği alışkanlığı, yeteneği devam ettirmek demektir. Bu bilgiler ışığında doğru yanıtın C seçeneği olduğu a-çıktır. (Cevap C)
E) Düsündüklerin açık seçik anlattı. "İki gözü iki çeşme "ikileme değil; deyimdir. (Cevap A)
22- -GENEL YETENEK GENEL KULTUR DERGISI- 
MATEMATIK Temel Kavramlar RAKAM
Sayıları meydana getiren sembollere rakam denir. Rakam = {0,1,2,3, 4,5,6,7, 8, 9} Bu kümenin elemanlarının her biri bir rakamı ifade eder. ÖRNEK: a ve b farklı rakamlar olmak üzere a+b'nin alabilece-ği en küçük ve en büyük değerleri bulunuz? a ve b için en büyük iki rakamı aldığımızda, a+b'nin
>- a ve b için en küçük iki rakamı aldığımızda, a+b'nin •§ alabileceği 9n küçük değer 0+1 = 1 olur. £J o SAYI ?î
o Rakamların bir araya gelerek oluşturduğu ifadeye sayı > denir. - — , -1, 0, 5,11, —, 105 birer sayıdır.
1010 onluk sayma sisteminde bir sayıdır. Fakat ra-kam değildir. 9 ise hem sayı hem de rakamdır. fîilgiNotuf ÖRNEK: a ve b sayma sayısı olsun. a + b = 11 ise, a . b çarpımının en küçük değeri kaç-tır? a . b nin en küçük olması için a ve b arasındaki fark en büyük olmalıdır. a + b = 11 rr> a = 1 veb = 10 alırız. 0 zaman; a. b = 1 .10 = 10 olur.
mesi denir ve bu kümenin her bir elemanına da doğal sayı denir. N ile gösterilir. N+ = Sayma sayısı = Pozitif Doğal Sayı= {1,2,3,....} Na = a ile başlayan doğal sayılar kümesi (a, a + 1, a + 2, } biçiminde belirtilir. ÖRNEK: x, y g N+ ise x+y= 18 olduğuna göre x.y'nin alabileceği en bü-vük ve en küçük değerler toplamı kaçtır? A)90 B)96 C)98 D) 112 E) 125 SAYI KÜMELERİ 1-SAYMASAYILARI Kişileri, cisimleri ya da eşyaları sayarken kullandığımız sayı çeşidine sayma sayıları denir. N+ = {1, 2, 3, ...} kümesinin her bir elemanına sayma sayısı denir. x+y=18 bu iştemde x ve y sayıları birbirine yaklaştık-ça çarpım büyür. Dolayısıyla x = 9 ve y = 9 seçilirse x. y = 81 en büyük değer x = 1 vey = 17 seçilirse x . y = 17 en küçükdeğer 81 +17 = 98 (Cevap C)
-MATEMATİK- 23 3- TAM SAYILAR Tanım: Z= {...,-3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, ...} kümesine tam sayılar kümesi denir ve Z harfi ile gösterilir. Özellikleri: Z+ = N+ = {1, 2, 3, } Pozitif tamsayılar ve Z- = { , -3, -2, -1} Negatif tamsayılar olmak üzere, Z kümesi sayı ekseninde şu biçimde gösterilir. 0 y = 1 alırsak x = -10 ve z = -5 olur. x . y. z = (-10). 1 . (-5) = 50 en büyük değeri alır. 4- RASYONEL SAYILAR x ve y tamsayılar ve y -t- 0 olmak üzere — şeklinde yazı- y labilen sayılara rasyonel sayılar denir. Q = {— : x, y ç. 1 ve y*0} şeklinde gösterilir. y
...-4 -3-2-1 12 3 4... Z- Z'
Q}kj Z+ biçiminde belirtilir. 1000 n . 3 5 1001 . . . . » 0. "I. — .t.-ttt sayılar bırer rasyonel sayılar- 1001
8'2'1000 dır.
nilgiNotv/ Sıfır bir tamsayıdır. Fakat pozitif ya da negatif tamsayı değildir. Yani işareti yoktur. ÖRNEK: a, b, c tamsayılardır. a.b = 12 b . c = 36 olduğuna göre, a + b + c en fazla kaç olur? İki çarpımda b ortaktır. b tamsayısı 12 ve 36 yı tam bölen sayı olmalıdır. b en az değerini aldığında a ve c en büyük değerlerini alırlar. b = 1 içina = 12 ve b = 36 olur. Ohaldea + b + c = 12 + 1 +36 = 49
x, y, z tamsayılardır. x.y = -10 y. z = -5 olduğuna göre x . y . z çarpımının en küçük ve en büyük değerleri kaçtır? Çarpımın en küçük değerini bulmak için çarpımlar negatif olmalıdır. Yani; y = -1 ise x = 10vez = 5olur. x. y. z = 10 . (-1). 5 = -50 en küçük değeri alır. çg
LSJ Q
Her tamsayı aynı zamanda bir rasyonel sayıdır. \ 5- İRRASYONEL SAYILAR Rasyonel olmayan sayılara irrasyonel sayılar denir. irras-yonel sayılar Q' ile gösterilir. Virgüllü sayıların, virgülden sonraki sonsuza kadar giden sayılarda irrasyonel sayılar-dır. V2,V3,^/37 , e, n ve -3, 13579286... sayıiarı birer irrasyonel sayıdır. 6- REEL (GERÇEL) SAYILAR Rasyonel sayılar kümesi ile irrasyonel sayılar kümesinin birleşiminin oluşturduğu kümeye reel (gerçel) sayılar kümesi denir. Reel sayılar kümesi R = QuQ' ile gösterilir. Reel sayıları şema halinde yazacak olursak; Reel Sayılar: R Zl \~ irrasyonel Savılar: Q' Rasvonel Savılar: Q i Tam Sayılar: Z a. Pozitif Tamsayılar: Z+ b. NegatifTamsayılarZ' c. Sıfır: {0} l Doğal Savılar: N i Sayma Savılar: N+ 24- -GENEL YETENEK GENEL KULTUR DERGISI- SAYI ÇEŞİTLERİ Çift Sayı: 2'nin katları olan veya 2'ye tam bölünen tam sayıtara çift sayı denir. Tek Sayı: 2'nin katları olmayan ya da 2'ye tam bölünme-yen sayılara da tek doğal sayılar denir. T = {...s -3,-1,1, 3, 5,...} Ç = {..., 4, 2, 0,2,4, 6,...} ÖZELLİKLERİÇxÇ = ÇT + T =Çç-v - vTxT = TT + Ç =TT-T = ÇTxÇ = ÇÇ + Ç == çÇ = Tne "ıl+, Tn= T, Çr= çORNEK: Aşağıdakilerden hangisi tek sayıdır? A) 25 + 39 - 1 B) 1021-85 C) 355 + 7 . (58) D) 951 - 45 E) 39-5 Tn=T => 951 -> Tektir. Çn=Ç=> 45 -> Çifttir. < Q ıu O o
5. a = bvec*0=^>a.c = b.c (Çarpmada sade-leştirme özelliği)
Sıfırdan büyük sayılara pozitif sayılar denir. Pozitif bir a sayısı a > 0 ile gösterilir. Sıfırdan küçük sayılara negatif sayılar denir. Negatif bir a sayısı ise a < 0 şeklinde göste-rilir. a>0veb>0=>a , a.b>0,->0 b 2. , - >0, a.b<0 b 3. a>0veb<0=>a.b<0, - < 0 b
ÖRNEK: a.b<0 b.c>0 a.c2 < 0 olduğuna göre a, b ve c nin işaretleri sırasıyla ne-lerdir? T-Ç=T olduğu için doğru cevap D seçeneğidir. «« (CevapD) & ÖRNEK: a-b48
a, b ve c birer doğal sayı, a . b = 48, a . c = 76 ise a'nın alacağı en büvük değer kaçtır? a = 4olur. a-c 76 c 19 c = 191 Doğal Sayıların Bazı Özellikleri: V a, b, c g N için aşağıdaki özellikler geçerlidir.
a.c2 < 0 => c2 > 0 daima pozitif olacaktır. 0 zaman a < 0 olur. a.b < 0 => a<0 olduğuna göre b>0 olur. b.o 0 => b>0 olduğuna göre c>0 olur. a,b ve c'nin işaretleri -, +, + olur. Ardışık Sayılar Belli bir kurala göre ard arda gelen sayılara ardışık sayılar denir. n birtamsayı olmak üzere; a. Ardışık doğat sayılar 0,1,2,3, ...n, n+1, n+2 b. Ardışık çift tamsayılar 2n-2, 2n,0, 2n+2, 2n+4,... c. Ardışık tek tamsayıiar ..... 2n-3, 2n-1,2n+1,2n+3, ... -MATEMATIK- 25 ftilgiNotu/ Ortanca Terim: ilkterim + SonTerim Ardışık doğal sayılar birer birer artar. Ardışık tek tamsa-yılar ve ardışık çift tamsayılar ikişer ikişer artar. » Ardışık iki doğa! sayının toplamı daima tektir. » Ardışık iki doğal sayının çarpımı daima çiftir. » Ardışık üç doğal sayının çarpımı daima çiftir.
13+17+21+25+....77 toplamının sonucunu bulunuz? Dizide ortak fark 17-13 = 4 tür. (Artış miktarı) ÖRNEK: Ardışık 5 doğal sayının toplamı 100'dür. Bu sayı-ların en büyük olanı kaçtır? t • c 77-13 , Terım Sayısı= 1-1 = 16+1 =17dir. I.yol: Sayılar; n, n+1, n+2, n+3, n+4 şeklinde olsun. n + (n+1) + (n+2) + (n+3) + (n+4) = 100
5n = 90
n = 18 bulunur. en büyük doğal sayı n+4 =18+4 = 22 dir. 2. yol: 5 tane doğal sayı olduğu için toplamı 5'e bölersek or- tanca sayıyı buluruz. Ortanca sayı: — = 20 5. sayı 22 1. sayı 2. sayı 3. sayı 4. sayı 18 19 -^20_*+ 21 Ardışık Doğal Sayıların Toplamı » n terim sayısı olmak üzera a) Ardışık doğal sayıların toplamı b) Ardışık çift doğal sayıların toplamı 2+4+6+8+...+2n = n(n+1) c) Ardışık tek doğal sayıların toplamı 1+3+5+7+ +(2n-1) = n2dir. » Ardışık terimler arasındaki fark aynı olan sayı dizilerin-de, (Son terim)- (İlk terim) Terim Sayısı=- —- - + 1 Ortak fark (İlk terim + Son terim). Terim Sayısı
=; "5 = 765 Toplam=
77).17 90.17 '-— = FAKTÖRİYEL 1'den n'ye kadar olan n tane doğal sayının çarpımına "n faktöriyel" denir ve n! biçiminde gösterilir. f n! = 1.2.3.4 (n-1).ndir. Buna göre, 2! = 1.2 = 2 31 = 1.2.3 = 6 41 = 1.2.3.4 = 24 Dikkat edilirse; .2.g;4 = 3!. 3! 5! = 1.2.3.4.5 = 4!.5 = 120'dir. 4! Bu özellik genelleştirilirse n! = (n-1)!. n veya n! = (n-2)!.(n-1).n oiarak yazılabilir. Faktöriyel sayılar üzerinda işlemler yapılırken özellikle toplama, çıkarma ve sadeleştirmelerde bu özellik kullanı- 26- -GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ- ÖRNEK: fîilOİNolu/ ——'- işleminin sonucu kaçtır? 8!+7! v = 10A + = 100A + 10B + C ABCD = 1000A + 100B + 10C 101-9! _ 10.91-9! 9!(10-1) _ 9!.91 9! 9.8.7 8!+7! ~ 8.7İ+7! ~ 7! (8 + 1) ~ 7!.9-, ~7!~ 7! = 9 . 8 = 72 olur. Basamak ve Sayı Değerleri: Sayı değeri: ÖRNEK: İki basamaklı bir sayının rakamları yer değiştirilip sayıdan çıkarılınca aradaki fark 54 oluyor. İlk sayının rakamları arasındaki fark kaçtır? A)4 B)5 C)6 D)7 E) 8 a b c d Birler basamağı = d Onlar basamağı = c Yüzlerbasamağ, = b -* Binler basamağı = a ORNEK: 12 6 0 Basamak değeri: a b c d
< Q < UJ CD o 3=. © "çn 'o tr uı a Birinci sayıya ab diyelim. ab = 10 . a + b olur. O halde ab sayısının rakamları yer değiştirilirse; ba=10.b + a ab'den ba'yı çıkartırsak; ab - ba = (10.a + b) - (10b + a) = 54 10.a + b-10b-a = 54 9a - 9b = 54 9(a - b) = 54 |a-b = 6İ ORNEK: 2 4 8 0
Birler basamağı =d Onlar basamağı = 10c Yüzler basamağı = 100b Binler basamağı = 1000a '0 -80 ■400 -2000 ftilgi Notu / (Cevap C) BilgiNotu' İki basamaklı bir sayının rakamları yer değiştirilip ilk sayıdan çıkartılırsa elde edilen fark daima 9'un katıdır veya 9'a tam olarak bölünür. ÖRNEK: İki basamaklı bir sayının rakamları yer değiştirilip sayıyla toplanırsa sonuç 143 oluyor. Bu sayının rakamları toplamı kaçtır? A)72 B) 17 C) 15 D) 13 E) 9 Taban belirtmeden kullanılan sayıların hepsi onluk tabandadır. En küçüktaban 1 den büyüktür. Birinci sayıya ab dersek, ikinci sayı ba olur. ab + ba=> 10a + b + 10b + a = 143 -MATEMATIK- 27 11a + 11b =143 = 143 a + b-13 nilgiNotu/ (Cevap D) ORNEK: Xyz ve zyx üç basamaklı sayılardır. 0 halde xyz = zyx + 495 ise x - z kaçtır? A)4 B)5 C)8 D) 10 E)11 Rakamları yer değiştirilen iki basamaklı bir sayı ilk sayıyla toplanırsa toplam daima 11'in katıdır veya 11 'e tam bölünür. 100x + 1Q/+ z = 10Oz + 1Q/+ x + 495 99x - 99z = 495 ORNEK: ab iki basamaklı bir sayıdır. a ile b arasında a = 2b şeklinde bir orantı vardır. Bu orantıyı sağlayan sayılardan en büvügü ile en küçügü arasındaki fark kaçtır? A) 21 B) 63 C) 84 D) 42 E) 32 Bize verilen a = 2b orantısına uygun sayıları en kü-çükten itibaren yazalım: Eğer b = 1isea = 20 haldeab = 21=>En küçük sayıb = 2isea = 4Ohalde ab = 42b = 3isea = 6Ohalde ab = 63b = 4isea = 80 haldeab = 84=>En büyük sayıBurada; en büyük sayıdan (84) en küçük sayıyı (21) çıkartırsak; 84-21 = 63 olarak sonuç bulunur. (Cevap B)
b yerine rakamları sıra ile koyarken 4'ten sonrasını denemedik. Çünkü 4'ten sonrası bize verilen orantıya göre, a ile ifade edilen rakam değerini aşmaktaydı. Ve 0 rakamını kullanmadık. Çünkü 0 çarpmada yutan ele-man olduğu için orantıda yerine konulduğunda da sıfır değerini alır. x - z - 5 olur. (Cevap B) Doğal Sayılarda Dört İşlem a) Toplama İşlemi: a —> I. terim + b —> II. terim c —> Sonuç ÖRNEK: İki basamaklı birbirinden farklı 4 tane pozitif doğal sayının toplamı 319 ise en küçüğü en az kaç o-lur? A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35 
Yüklə 2,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|