Kierowanie oparte na współdziałaniu: zarządzanie przez dzielenie się władzą i uczestnictwo podwładnych; przeciwieństwo hierarchicznego narzucania władzy.
Badania nad działaniem: metoda służąca poznaniu przez agentów zmiany OD , jakie usprawnienia są potrzebne i jak najlepiej można pomóc organizacji w ich dokonaniu.
Trening wrażliwości: jedna z początkowych technik osobistego rozwoju, niegdyś dość rozpowszechniana w dążeniach do doskonalenia organizacji, kładąca nacisk na zwiększoną wrażliwość w stosunkach międzyludzkich.
Analiza transakcyjna (TA): technika zwiększania skuteczności w kontaktach międzyludzkich, niekiedy wykorzystywana w doskonaleniu organizacji, skupiająca uwagę na stylu i treści komunikowania się.
Konsultacja dotycząca procesów: technika służąca ułatwianiu wzajemnego zrozumienia i zmianie sposobów współpracy przez członków organizacji, prowadzona przez doradców.
Budowanie zespołu: technika zwiększania skuteczności organizacji na poziomie zespołów za pomocą diagnozowania przeszkód w efektywności zespołowej oraz doskonalenia stosunków między zespołami i sposobów wykonywania zadań.
-grupa rodzinna: składa się z kierownika i podległych mu pracowników
-grupa specjalna: nowy zespół utworzony do rozwiązania określonego problemu
Działanie
Grupy rodzinne
Grupy specjalne
Diagnoza
Jak nam idzie
Dokąd chcemy dojść
Realizacja zadań
Rozwiązywanie problemów, podejmowanie decyzji, wyjaśnianie ról, ustalanie celów
Specjalne problemy, wyjaśnianie ról i celów, wykorzystywanie zasobów
Nawiązywanie i podtrzymywanie wzajemnych stosunków
Skupianie uwagi na skutecznych stosunkach interpersonalnych, w tym między przełożonymi a podwładnymi oraz między kolegami
Skupianie uwagi na konfliktach między ludźmi lub między jednostkami
Kierowanie procesami grupowymi
Skupianie uwagi na zrozumieniu procesów grupowych i kultury grup
Skupienie uwagi na komunikacji, podejmowaniu decyzji i przydziale zadań
Analiza i negocjowanie ról
Techniki stosowane do wyjaśniania i definiowania ról
Techniki stosowane do wyjaśniania i definiowania ról
Osiem zadań zespołu kierowania zmianami (Janne Duck)
1.Określić kontekst zmian i opracować wytyczne.
2.Zachęcać do rozmów.
3.Zapewnić odpowiednie zasoby.
4.Koordynować i wzajemnie dostosować projekty.
5.Doprowadzić do zgodności informacji, działań, zasad polityki oraz zachowań.
6.Stworzyć możliwość wspólnych, twórczych rozwiązań.
7.Przewidzieć i rozpoznać problemy ludzkie i zająć się nimi.
8.Stworzyć masę krytyczną.
Kierowanie twórczością i innowacją: twórczość jako generowanie nowych pomysłów, innowacja jako przekształcenie nowego pomysłu w nową firmę, nową usługę, nowy proces, nową metodę produkcji.
Twórczość indywidualna- poszczególne osoby różnią się pod względem uzdolnień twórczych: przykład z wykorzystaniem opon samochodowych.
Generowanie pomysłów – ważnym źródłem informacji dla menadżerów są doradcy i eksperci z zewnątrz. Według Kantera generowanie pomysłów częściej prowadzi do innowacji jeżeli pojawiają się one na niższych szczeblach organizacji. Cennym źródłem nowych pomysłów są ci członkowie organizacji, którzy mają stale do czynienia z informacjami spoza własnego miejsca pracy.
Opracowanie pomysłu- zależy od kultury organizacji i jej procesów wewnętrznych, cechy wartości oraz procesy zachodzące w organizacji mogą sprzyjać lub tłumić twórcze pomysły.
Wdrożenie- projektowanie konstrukcji i technologii, oprzyrządowanie, wytwarzanie, badania marketingowe i promocje.
Wskazówki jak popierać twórczość w organizacji
1.Doprowadzić do akceptacji zmian. Członkowie organizacji muszą uwierzyć, że zmiana przyniesie korzyść im i całej organizacji.
2.Zachęcaj do nowych pomysłów . Wszyscy kierownicy muszą być przychylni do nowości.
3.Dopuszczaj do częstszych wzajemnych kontaktów.
4.Bądź tolerancyjny wobec niepowodzeń .
5.Określ jasne cele i zapewnij swobodę w ich osiąganiu.
6.Okazuj uznanie.
Zmiany techniczne w miejscu pracy : faksy, komputery, techniki cyfrowe, telekonferencje, łączenie informatyki z telekomunikacją i sieciami, systemy eksperckie, automatyka, robotyka, oprogramowanie umożliwiające dostęp do informacji.
Podsumowanie
1.Zdefiniować termin planowa zmiana i rozpoznać sytuacje, w których znajduje on zastosowanie. Planowa zmiana jest to systematyczne dążenie do przeprojektowania organizacji w sposób, który ułatwi jej dostosowanie się do radykalnych zmian zachodzących w otoczeniu oraz osiąganie nowych celów. Nie jest to proces prosty, tani ani bezbolesny. Jednakże zmiany takie są ważne, ponieważ pomagają organizacji reagować na zmiany zagrażające jej istnieniu lub stwarzające nowe okazje do zapewnienia powodzenia. Wobec gwałtownych zmian w otoczeniu wiele organizacji przystępuje do wprowadzenia planowych zmian po prostu dlatego, aby przyspieszyć dostosowanie się do nowych warunków.
2.Przedstawić i omówić koncepcje teorii pola sił Kurta Lewina. Zgodnie z teorią pola sił, każde zachowanie jest wynikiem równowagi między siłami napędowymi, które dążą do zmian a siłami hamującymi, które przeciwstawiają się zmianom. Do sił hamujących należą: istniejąca kultura organizacji, interesy własne poszczególnych pracowników, oraz różnice poglądów na cele i strategie organizacji. Według Lewina ludzie z trudem, jeżeli w ogóle, zmieniają od dawna utrwalone postawy i zachowania. Kiedy nawet wprowadzą zmiany szybko powracają do starych nawyków, jeżeli nowe nie zostaną utrwalone. Aby temu zapobiec Lewin proponuje trójetapowy proces: rozmrażanie istniejących wzorów zachowań ; posłużenie się agentem zmiany, który pomoże pracownikom w poznaniu i przyswojeniu sobie nowych postaw , wartości i zachowań. W uzupełnieniu Kotter i Schlesinger przedstawili sześć sposobów przezwyciężania oporów, jak na przykład łączenie szkolenia z komunikowaniem się.
3.Wymienić trzy rodzaje planowej zmiany i podać ich przykłady. Planowa zmiana może dotyczyć struktury organizacyjnej, technologii, ludzi albo jakiejś kombinacji czynników. Ogólnie biorąc, liczba czynników organizacyjnych , którymi należy się zająć, zwiększa się wraz z zakresem pożądanej zmiany. Zmiana strukturalna obejmuje klasyczny projekt organizacji, decentralizację i modyfikację przepływu pracy. Zmiana technologiczna, wiążąca się z wyposażeniem oraz procesami stosowanymi do wytwarzania wyrobów i usług, wpływa także na strukturę, jak na to wskazuje technostrukturalna albo socjotechniczna procedura rozszerzania i wzbogacania pracy. W odniesieniu do ludzi zaś dąży się do zmian umiejętności pracowniczych, postaw, percepcji i oczekiwań. Przykładami są zarządzanie przez cele, programy szkolenia kierowników i techniki doskonalenia organizacji (OD).
4.Zdefiniować pojęcie doskonalenia organizacji (OD) i wyjaśnić, czym się ono różni od innych koncepcji planowej zmiany. Doskonalenie organizacji (OD) jest długofalowym działaniem zmierzającym do udoskonalenia procesów rozwiązywania problemów i odnowy organizacji. Opiera się ono na współdziałaniu w kierowaniu kulturą organizacji. Doskonalenie organizacji jest wszechstronne i wymaga wsparcia ze strony naczelnego kierownictwa. Skupia uwagę na kulturze organizacji, ponieważ to ona wywiera silny i długotrwały wpływ na postawy, przekonania i działania pracowników.
5.Opisać najczęściej stosowane techniki OD. Techniki OD mogą być stosowane do zwiększenia umiejętności społecznych poszczególnych osób (trening wrażliwości), do doskonalenia stosunków roboczych w małych grupach składających się z dwóch lub trzech osób (analiza transakcyjna), w zespołach lub grupach (konsultacje dotyczące procesów lub budowanie zespołu), do usprawnienia stosunków między grupami (zebrania konfrontacyjne) oraz w całej organizacji (technika sondażowych informacji zwrotnych).
6.Rozróżnić innowację i zdolności twórcze oraz wyjaśnić, w jaki sposób organizacje mogą do nich zachęcać. Twórczość definiuje się jako generowanie nowych pomysłów, zaś innowację jako przekształcenie tych pomysłów w nowe firmy, wyroby, usługi, procesy lub metody produkcji. W coraz większym stopniu uważa się twórczość i innowację za klucz do przetrwania w gospodarce funkcjonującej w warunkach nasilającej się konkurencji oraz prowadzonej w skali ogólnoświatowej. Organizacje, podobnie jak poszczególne osoby, różnią się pod względem uzdolnień twórczych oraz umiejętności przekształcania pomysłów w możliwe do wykorzystania innowacje. Proces twórczy składa się z trzech etapów: generowania pomysłów, opracowania pomysłu, wdrożenia. Równie ważne jest wprowadzenie w organizacji klimatu sprzyjającego twórczości i innowacji. Reguły tłumienia twórczości, opracowane przez Kantera , wskazują, jakich praktyk należy unikać i co sprzyja twórczości. Kanter wymienia sposoby postępowania, które dławią innowację, a także udziela wskazówek, jak wspierać twórczość w organizacji.
Motywacja jest to psychologiczny stan przyczyniający się do stopnia, w jakim człowiek się w coś angażuje.
Motywowanie jest to proces kierowniczy polegający na wpływaniu na zachowanie ludzi, z uwzględnieniem o tym, co powoduje takie a nie inne zachowanie człowieka.
Powszechnie uważa się motywację za coś pozytywnego.
Motywacja jest jednym z kilku czynników składającym się na efektywność danej osoby.
Kierownicy jak i teoretycy zakładają, że występuje niedobór motywacji i że trzeba ją okresowo uzupełniać.
Motywacja jest narzędziem, za pomocą którego menadżerowie układać stosunki pracy w organizacji.
Pracowników motywuje się za pomocą czterech reguł gry.
1.Chcemy dotrzymać naszych zobowiązań wynikających z umowy o pracę
2.Chcemy pozbyć się stałych stanowisk pracy.
3.Chcemy się pozbyć mentalności pracownika najemnego
4.Chcemy tworzyć bogactwo i dzielić się nim.
Landy i Becker- podzielili poglądy dotyczące motywacji na pięć kategorii:
- teorię sprawiedliwości
-teorię oczekiwań
-teorię potrzeb
-teorię wzmocnienia
-teorię wyznaczania celów
Zespoły i praca zespołowa
Zespół formalny:
Zespół kierowany- kierownik i podlegli mu pracownicy
Komitet – formalny zespół działający przez dłuższy czas powołany do wykonywania określonego zadania
Koło jakości- zespół omawiający problemy w pracy, proponuje rozwiązania
Zespół zadaniowy albo projektowy- powołany do zajęcia określonym problemem
Grupy nieformalne- grupa z którą poszczególne osoby identyfikują się i porównują.
Super zespół – grupa składajaca się z 3-30 osób , składająca się z różnych pionów organizacji utworzona do rozwiązywania problemów organizacji. Super zespoły pomijają kolejność szczebli w hierarchii i same zajmują się zamówieniami, poprawą jakości, współdziałają z klientami.
Zespoły samorządowe – kierują same sobą bez nadzoru. Sami się kontrolują i pełnią kolejno funkcje przywódcze.
Etapy tworzenia zespołu -
1.etap kształtowania się
2.etap burzliwy
3.etap tworzenia norm
4.etap efektywności
5.etap kończenia działalności
Zwartość zespołu – solidarność i pozytywne odczucia członków wobec swojej grupy.
Wzmocnienie zwartości zespołu:
- wprowadzenie rywalizacji
-zachęcanie do wzajemnych sympatii
-zwiększenie częstotliwości wzajemnych oddziaływań
-doprowadzanie do wspólnych celów i losów
-Japonia – kolektywizm
- USA - jednostka
Sformalizowane procedury komitetu
1.cele komitetu jasno określone
2.określić kompetencje
3.określić wielkość komitetu
4.wybrać przewodniczącego na podstawie umiejętności
5.przed posiedzeniem dostarczyć wszystkim porządek dzienny
6.punktualność rozpoczęcia i zakończenia
Katzenbach i Smith- opracowali zdroworozsądkową koncepcje przyczyn skuteczności zespołu.
Smith i Berg- Paradoks życia grupowego (spojrzenie na konflikty wewnątrz grupowe)
?paradoks tożsamości
?paradoks ujawniania
?paradoks zaufania
?paradoks indywidualności
?paradoks regresji
?paradoks twórczości
Smith i Tamneubaum (style przywództwa) – byli zwolennikami stylu zorientowanego
Trzy siły: -
-siły występujące u kierownika
-siły występujące u pracownika
-siły występujące w danej organizacji
Siatka kierownicza (siatka przywództwa) –Blaker i Mouton
-kierowanie zubożone – mała troska o pracownika i o zadania czy produkcje
-kierowanie klubowe – duża troska o pracownika i małe zainteresowanie produkcją
-kierowanie autorytarne albo zadaniowe – duża troska o produkcję a mała o pracownika
-kierowanie zrównoważone – przeciętna troska o pracownika i przeciętna o produkcję
-kierowanie zespołowe albo demokratyczne – duża troska o produkcję i duża o morale pracowników
(najskuteczniejszy sposób kierowania)
Herseya, Blanchard- styl przywódczy powinien się zmieniać w miarę rozwoju podwładnych
Podejście sytuacyjne do kwestii przywództwa.
-wymaganiach wynikających z zadań
-oczekiwaniach i zachowaniach kolegów
-cechach, oczekiwaniach i zachowaniach podwładnych
-kulturze i zasadach polityki organizacji
Ewolucyjny model przywództwa –Hersya i Blanchard
Fiedler- model sytuacyjny (zmienne sytuacyjne) NLW-najmniej lubiany współpracownik—jest to
wskaźnik pomiaru stylu przywództwa opracowany przez Fiedlera
-stosunki między przywódcą a członkami- najwyższy wpływ
-struktura zadania
-pozycja władcza
( określił osiem możliwych kombinacji sytuacji przywódczych)
Model ścieżki do celu – Evans i Houser –oparta na motywacji teorii oczekiwań (określenie dostępności celów, nagród i ścieżek, która do nich prowadzi)
Klasyczny model przywództwa- Vrooma Yettona i Jago- 5stylów przywódczych do rozwiązania problemu, z którym ma do czynienia.
Podejście behawioralne- Kouzsa- Posnera – 5zasad i 10 zachowań przywódczych.
-dynamiczne zaangażowanie
-kwestionuje proces
-inspiruje wspólną wizję
-umożliwia innym działanie
-zagrzewa innych
Zygmunt Freud – psychologiczny punkt widzenia ( znaczna część zachowań wynika z nieświadomych dążeń do zaspokojenia potrzeb i pragnień
Romantyczny obraz przywództwa – przywódca będzie tak długo skuteczny jak długo zwolennicy będą mieli do niego zaufanie.
Max Depree- przywództwo jest sztuką ( wędrowni przywódcy )
# 5 –źródeł władzy: (French , Raven)
# Role menadżerów (Mintzberg)
-międzyludzkie
-decyzyjne
-informacyjne
# Umiejętności kierowników(Katz)
koncepcyjne
interpersonalne
techniczne
# 14 zasad jakości : (Deminga)
koła jakości: (Ishikawa)
trylogia jakości: (Juran)
-planowanie
- kontrola
- doskonalenie
# nagroda za jakość: (Baldrige)
# naukowa organizacja pracy-(Taylor)
# klasyczna teoria pracy –(Fayol)
# behawioralna teoria org. Pracy (Mayo) –efekt
Hawthorna
# ewangelia bogactwa (Carnegie)
-zasada włodarstwa
-zasada miłosierdzia
# ( Friedman )- firmy produkować, a pomaganie
słabszym i potrzebującym zostawić dla organizacji ku
temu stworzonym i państwu.
# Reengineering—radykalne przeprojektowanie
organizacji.
# syndrom obrotowych drzwi –wchodzisz i
wychodzisz czujesz się nieswojo
# syndrom szklanego pułapu—niewidzialna
bariera blokująca drogę awansu.
# upełnomocnienie—przekazanie poszczególnym
osobom uprawnień, wiedzy i zasobów
umożliwiających im osiąganie celów roboczych.
# departamentalizacja—grupowanie podobnych i
logicznie powiązanych ze sobą czynności w działy
# zarządzanie poprzez cel (Draker)
# delegowanie--- przekazanie podwładnym władzy
# decentralizacja--- podobieństwo do delegowania,
wiąże się z zatrudnieniem dodatkowego personelu
(tworzenie samodzielnych stanowisk pracy)
# podejmowanie decyzji:
1.metoda dialektyczna (czyli metoda adwokata Diabła)
analizowanie swoich rozwiązań i jednocześnie podważanie ich w celu dojścia do nowych rozwiązań.
2. racjonalny model podejmowanie decyzji:
-zbadać sytuacje
-wyszukać możliwe trafne rozwiązanie
-ocena możliwych rozwiązań i wybór najlepszych
-wdrożenie i sprawdzenie skutków (może zajść sprzężenie zwrotne.
3.zasada heurystyczna – empiryczna metoda podejmowania
decyzji.
# Hierarchia planów organizacji
-misja—naczelne kierownictwo(właściciele)
-cele-- naczelne kierownictwo
-plany strategiczne—średnie kierownictw
-plany operacyjne—średnie kierownictwo niższego szczebla a)- jednorazowe: programy, projekty, preliminarze
b)- trwale obowiązujące : procedury normy
instrukcje
# benchmarking—stosowany zazwyczaj w
TQM procesu szukania najlepszych cech cudzych
wyrobów w celu wybrania najlepszych rozwiązań dla
siebie
# Trzy procedury do wdrażania strategii:
?zadania roczne (cele)
?zarządzanie poprzez cele ZPC Drakera
?system nagród
# Ewolucja projektowania organizacji:
-klasyczny sposób projektowania (Weber, Taylor, Fayol) (kierowanie się poczuciem obowiązku wobec organizacji) (biurokracja Webera )(jasno określone zasady)
-podejście zadaniowo-technologiczne (Woodward)
(złożoność technologii powoduje zatrudnienie większej ilości pracowników i kierowników(specjalizacja))
-podejście środowiskowe (Burns, Stalker)
(projektowanie organizacji z uwzględnieniem środowiska i otoczenia)
--otoczenie stabilne -- otoczenie burzliwe
---rutynizacjia zadań -- elastyczność
(system mechanistyczny) ( system ograniczony)
# Downsizing (zmniejszenie organizacji)
# Struktura macierzowa – podległość pod
dwóch szefów
# Trójetapowy proces zmian w organizacji wg
Lewina (zachowanie jest wynikiem sił napędowych
i hamujących)
-rozmnożenie sytuacji
-wprowadzenie zmiany (agent zmiany)-przeprowadzenie zmiany zaszczepia nowe wartości i postawy
-ponowne zamrożenie(utrwalenie nowych rozwiązań i zachowań aż staną się regułą)
# Motywacja- teoria motywacji wg Landy i Beckera
-potrzeba
-dążenie do realizacji potrzeb
-działanie
-zaspokajanie
# Hierarchia potrzeb wg Maslowa(potrzeby się
różnią i są inne w czasie)
1.potrzeba fizjologiczna
2.potrzeba bezpieczeństwa
3.potrzeba przynależności
4.potrzeba uznania
5.potrzeba samorealizacji
# Trzy potrzeby wg Atkinsona
1.osiągnięć
2.władzy
3.przynależności
# Motywacja
-określenie potrzeb
-teoria sprawiedliwości
-teoria oczekiwań
-teoria wzmocnienia
-teoria wyznaczania celów
# Style przywódcze:
1.zorientowane na zadania( nadzór nad pracownikiem)
2.zorientowane na pracowników(motywowanie pracowników
*styl przywódczy wg Tanenbauma i Smidta jest zorientowany na szefa i przechodzący na pracownika)
# Siatka kierownicza wg Blaka i Moutona
# Charyzm wg Bassa
-przywódca transakcyjny (ustala co jest potrzebne pracownikom do osiągnięcia celów własnych i organizacji)
-przywódca transformacyjny (motywuje do zrobienia więcej niż było zamierzone)
# Charyzm wg Housa:
-przywódcy charyzmatyczni dysponują władzą odniesienia na
wysokim poziomie
# Psychoanalityczne podejście do przywództwa
(Z. Freud)
WSZECHNICA ŚWIĘTOKRZYSKA W KIELCACH
Wydział: Humanistyczno – Pedagogiczny
Kierunek: Pedagogika
Specjalność: Edukacja i Animacja Artystyczna
Marzanna Ramus
METODY UPRZYSTĘPNIANIA UCZNIOM
KLAS IV – VI MUZEALNYCH ZBIORÓW SZTUKI
(na przykładzie Muzeum Okręgowego w Sandomierzu)
Praca dyplomowa
napisana pod kierunkiem
prof. dr hab. Czesławy Gierak
KIELCE 2002
SPIS TREŚCI
WSTĘP
ROZDZIAŁ I
ZAGADNIENIA WYCHOWANIA PRZEZ SZTUKĘ W ŚWIETLE LITERATURY NAUKOWEJ
1.1.Wychowanie estetyczne a wychowanie przez sztukę
1.2. Rys historyczny muzeum
1.3. Zakres treści z historii sztuk plastycznych w programie przedmiotu
sztuka w szkole podstawowej
ROZDZIAŁ II
MUZEUM JAKO OBIEKT KULTURY I FORMA UPOWSZECHNIANIA ZBIORÓW ARTYSTYCZNYCH W SPOŁECZEŃSTWIE
2.1. Historia Muzeum Okręgowego w Sandomierzu
2.2. Zbiory Muzeum Okręgowego i metody uprzystępniania ich
społeczeństwu
ROZDZIAŁ III
PRZEDMIOT I METODOLOGIA BADAŃ WŁASNYCH
3.1. Cel, problemy i hipotezy badawcze
3.2. Metody, techniki i narzędzia zastosowane w badaniach własnych
3.3. Teren, organizacja i przebieg badań
ROZDZIAŁ IV
ANALIZA I INTERPRETACJA WYNIKÓW BADAŃ
4.1. Wyniki obserwacji
4.2. Wyniki wywiadu
4.3. Wyniki analizy dokumentów tj. wytworów plastycznych dzieci
ZAKOŃCZENIE
BIBLIOGRAFIA
SPIS TABEL I ILUSTRACJI
ANEKSY
WSTĘP
Motto
„Muzeum jest w równym stopniu instytucją społeczną, co metodą ekspozycji i upowszechniania. Instytucja ma swoją długą historię. Metoda kształtuje się w epoce nowożytnej, odkąd muzeum stało się instytucją publiczną.”
Irena Wojnar
Sztuka stanowi specyficzną część i ważny aspekt ludzkiego świata. Towarzyszy ona człowiekowi od zarania dziejów ludzkiej zbiorowości i od początków kiełkowania jego poczucia piękna. W świecie, w który wchodzą współczesne dzieci, sztuka w różnych jej rodzajach i odmianach gatunkowych zajmuje szczególnie dużo miejsca. Jej powszechną obecność umożliwiają współczesna urbanistyka (jak architektura, reklamy świetlne, ciągi komunikacyjne), przemysł wydawniczy, środki masowego przekazu (jak czasopisma, plakaty, radio, telewizja), placówki kultury jak: księgarnie, filmoteki, teatry, kina, galerie sztuki, muzea różnych typów. Stąd właśnie wypływa szczególne znaczenie doboru i wprowadzenia dzieci i młodzieży w świat sztuki. Tym bardziej, że sztuka jest źródłem wiedzy i różnorodnych wartości, inspiratorką wzruszeń i przeżyć oraz wielorakiej aktywności twórczej ludzi młodych. Zaspakaja też ich liczne potrzeby. Główną z nich jest potrzeba kreowania i przeżywania przez dzieci i młodzież rzeczywistości nowej, wykraczającej poza realny świat. Jest to również potrzeba uogólnianego poznania, symbolicznego ujęcia ludzkiego losu, potrzeba samodoskonalenia i samorealizacji, potrzeba osiągania ideału, przeżycia odwiecznych problemów, jakie rodzi indywidualna egzystencja. Potrzeby te mają charakter uniwersalny i występują w różnych fazach życia jednostkowego, od kilkuletnich dzieci poczynając. Co więcej, okres dzieciństwa i młodzieńczości jest wiekiem szczególnego nasilenia potrzeb tego rodzaju.
Sztuka – jej udostępnianie, odbiór i przeżywanie jest przedmiotem szkolnej edukacji estetycznej. Wychowanie estetyczne uczniów, a szczególnie rozwijanie ich zamiłowań do poznawania dzieł sztuki, do wnikliwego zgłębiania treści i wartości tych dzieł ma na celu rozszerzenie i pogłębienie świadomości istnienia każdego z nich. Rola tego wychowania jest bardzo szeroka, bowiem szkoła przez sztukę kształci u dzieci wrażliwość estetyczną, rozwija spostrzeganie i przeżywanie zarówno piękna jak i wielu innych wartości. Takie budzenie przeżyć estetycznych, rozwijanie wyobraźni dzieci, bogacenie ich wiedzy o świecie i człowieku przez sztukę staje się nieodzownym składnikiem kształcenia i wychowania. W realizacji celów wychowania estetycznego znaczącą rolę może spełnić współpraca szkoły z pozaszkolnymi placówkami kultury a zwłaszcza z muzeami.
Dziś muzea to nie tylko instytucje, które gromadzą i konserwują zbiory, ale przede wszystkim ośrodki kulturalne oddziaływujące na dane środowiska, które aktywizują życie kulturalno – artystyczne mieszkańców oraz prowadzą pracę dydaktyczną dla zwiedzających. Wszystkie muzea sztuki, chociaż różnią się zasobami zbiorów poszukują najskuteczniejszych i najlepszych metod udostępniania i uprzystępniania ich widzom, które by skutecznie oddziaływały na nich, które by pracę oświatową muzeów podniosły na wyższy poziom. Tym bardziej, że do muzeów przychodzą uczniowie ze szkół różnych typów, by poznać zbiory i nauczyć się patrzeć i podziwiać m.in. dzieła sztuki, by rozszerzać swoje horyzonty myślowe i pogłębiać wrażliwość na piękno. To wymaga od pracowników muzeum odpowiedniego przygotowania i zastosowania różnorodnych, często nowoczesnych metod uprzystępniania zbiorów. Dzieje się tak dlatego, że muzea sztuki zarówno narodowe jak i regionalne dysponując zbiorami dzieł sztuki i zabytkami kultury materialnej w czasie ich udostępniania uczniom nie tylko dostarczą im wiedzy historycznej lecz łączą ją z przeżyciami estetycznymi i w sposób pogłębiony. W poznawaniu zbiorów muzealnych, bezpośrednią siłą jest przemawianie autentycznych „skarbów” z historii sztuki czy szerzej kultury.
Dostları ilə paylaş: |