Subwencja ogólna składa się z 3 części
Yüklə 2,44 Mb.
|
|
W przypadku muzeów sztuki bardzo ważną rolę w organizowaniu kontaktów uczniów ze zbiorami muzealnymi spełnia nauczyciel. Powinien on osobiście interesować się sztuką, posiadać dużą wiedzę i wiązać zainteresowania artystyczne z pracą dydaktyczną. Przygotowane i ciekawie prowadzone zajęcia w muzeum wzbudzające uczucia i wyobraźnię uczniów mogą sprzyjać ich rozwojowi intelektualnemu, estetycznemu i emocjonalnemu. Celem moich badań jest rozwiązanie problemu zawartego w pytaniu: Jakie metody uprzystępniania zbiorów sztuki stosowane są przez współczesne muzea i które z nich są najefektywniejsze w odniesieniu do uczniów 11 – 13 – letnich (na przykładzie Muzeum Okręgowego w Sandomierzu)? Temat pracy i problematykę badań własnych wybrałam z dwóch powodów. Po pierwsze – jako nauczyciel przedmiotu „sztuka” w szkole podstawowej staram się realizować z uczniami program nauczania plastyki i muzyki w pełnym zakresie, atrakcyjnie i nowocześnie, wykorzystując systematyczną współpracę z muzeum. Tym bardziej, że „Program nauczania dla klasy IV – VI szkoły podstawowej” w celach i treściach wielu przedmiotów, a zwłaszcza „sztuki” podkreśla konieczność uprzystępniania uczniom wytworów kultury narodowej, a zwłaszcza sztuki własnego regionu i w miarę możliwości wykorzystywanie ich w procesie edukacyjnym. Po drugie jako mieszkanka Sandomierza, miasta zabytkowego, posiadającego muzea, w tym Muzeum Okręgowe z bogatymi zbiorami sztuki postanowiłam podjąć zagadnienie, zbadać je, a następnie wykorzystać w swojej pracy dydaktyczno – wychowawczej. Podejmując temat pracy i nawiązując współpracę z Muzeum Okręgowym w Sandomierzu chciałam ukazać efektywność metod, możliwości i korzyści płynące z wykorzystania zbiorów tego Muzeum, które pomogą lepiej przygotować się do pełnienia obowiązków zarówno nauczyciela „sztuki” w klasach IV – VI, jak i funkcji, którą Stefan Szuman nazwał „... spełnieniem trudnej i odpowiedzialnej roli wychowawcy estetycznego.”[1] ROZDZIAŁ I ZAGADNIENIE WYCHOWANIA PRZEZ SZTUKĘ W ŚWIETLE LITERATURY NAUKOWEJ 1.1. Wychowanie estetyczne, a wychowanie przez sztukę Zagadnienia należące dziś do zakresu wychowania estetycznego (jego teorii i praktyki) w starożytności wchodziły w zakres filozofii. Liczni filozofowie snuli swoje rozważania na temat przeżyć estetycznych i wartości sztuki. Termin „wychowanie estetyczne” został wprowadzony do języka naukowego przez Fryderyka Schillera wraz z ukazaniem się w końcu XVIII stulecia jego traktatu pt. „Listy o estetycznym wychowaniu człowieka”. Autor dowodzi w nim, że „...sztuka jako czynnik przezwyciężania dwóch sprzecznych stron natury człowieka i jako wyraz jego możliwości twórczych, wyrażających się w zabawie, prowadzi do realizacji człowieka integralnego, a tym samym do pełni człowieczeństwa. Człowiek wolny, wrażliwy i moralny staje się współtwórcą radosnego państwa sztuki i swobody”.2 Od czasów F. Schillera przez cały wiek XIX i początek XX wieku „wychowanie estetyczne” rozumiane było wąsko tj. jako „...proces kształtowania osobowości człowieka w zakresie intelektualnym, uczuciowym, moralnym i estetycznym, przez kontakty ze sztuką oraz formowania dobrego smaku, umiejętności oceny i rozumienia zjawisk estetycznych”3.Tak utrwalona w XIX wieku koncepcja wychowania estetycznego (rozumianego wąsko) o wyraźnym zabarwieniu społecznym wiązała się też z nową sytuacją sztuki, coraz szerzej udostępnianej przez różne formy kulturalnego pośrednictwa. Liczna kategoria ludzi została objęta nie tylko powszechną oświatą ale i zaczęła się coraz częściej spotykać ze sztuką w odpowiednio zorganizowanych instytucjach, np. muzeach, salach koncertowych, stając się publicznością. Realizacja programu wychowania estetycznego miała na celu wprowadzić ich w sprawy wielkich sztuki i polegała na wyrównaniu różnic między 2. F. Sziller, Listy o estetycznym wychowaniu człowieka i inne rozprawy, PWN, Warszawa 1972, s. 134 3. I. Wojnar, Teoria wychowania estetycznego, PWN, Warszawa 1976, s.7 środowiskiem znawców i kolekcjonerów, a ludźmi pozbawionymi dotąd przez swe „niższe” pochodzenie społeczne, kontaktów ze sztuką. Dopiero w XX wieku wychowanie estetyczne zwłaszcza dzieci i młodzieży, osiąganie przez nich kultury estetycznej uznane zostało nie tylko za cel wychowania, ale i za dobro powszechne. Powszechna obecność sztuki w życiu ludzi, dzięki różnorodnym mediom sprawiła, że współcześnie zainteresowanie wychowaniem przez sztukę objęło coraz szersze kręgi społeczeństwa, czyli nie tylko zwykłych ludzi ale przede wszystkim teoretyków i środowiska zawodowych pedagogów. Ta powszechna obecność sztuki i powszechność wychowania estetycznego stały się podstawą narodzin nowych koncepcji pedagogicznych i nowych teorii. Pierwszą polską książką poświeconą idei wychowania estetycznego jest wydana w roku 1903 praca Janiny Mortkowiczowej pt. „O wychowaniu estetycznym”. Autorka zarysowała w niej aktualną w tym czasie problematykę kultury estetycznej i jej społecznego znaczenia. W pracy powołuje się na poglądy Johna Ruskina, ukazuje związki między kulturą estetyczną i kulturą moralną, podkreśla także znaczenie sztuki dla kształtowania codziennego otoczenia człowieka. Stwierdza ona brak kultury estetycznej w ówczesnym społeczeństwie i wskazuje na konieczność powszechnego wychowania estetycznego. Informuje też o ruchu, zwanym „reforma pedagogiczno – estetyczna”. Zadaniem tego ruchu jest „...przygotowanie dzieci do odczuwania piękna w naturze i sztuce, uzdolnienie ich odbiorczego doznawania wrażeń estetycznych, rozwinięcie w nich poczucia smaku estetycznego”.4 J. Mortkowiczowa w swojej książce wskazała również na związki między działalnością estetyczną a spontaniczną zabawą dzieci. Przypomniała także o bardzo ważnym, wychowawczym znaczeniu rysunku dzieci i konieczności łączenia ich wypowiedzi plastycznej z oglądaniem dzieł sztuki – zwłaszcza oryginalnych. Dużo uwagi poświęciła też odpowiedniemu kształceniu 4. I. Wojnar, Wychowanie przez sztukę, PZWS, Warszawa 1965, s. 73 nauczycieli oraz dbałości o estetyczny wygląd otoczenia szkolnego. „J. Mortkowiczowa kontynuowała dobre tradycje wychowania estetycznego, wiążące wychowawcze wartości sztuki z jej rolą społeczną, wskazując na ogólno pedagogiczne znaczenie sztuki, nie będącej jedynie narzędziem estetyzmu. Wychowanie estetyczne nie było celem samym przez się, ale jako środek wiodący do celu nadrzędnego jakim było harmonijne wychowanie człowieka”.5 Ten sposób interpretowania wychowawczej roli sztuki, w powiązaniu z powszechnością potrzeb estetycznych, charakteryzuje dalsze polskie tradycje wychowania estetycznego. W 1943 roku angielski estetyk, poeta i pedagog Herbert Read opublikował swoją koncepcję i teorię ogólno wychowawczej roli sztuki w książce pt. „Wychowanie przez sztukę”. „...Wpływ poglądów H. Reada w wielu krajach był tak duży, że z nim właśnie zaczęto utożsamiać to pojęcie. Autor przyjmując wielkość funkcji jakie pełni sztuka w życiu ludzi, gdy jest przez nich wnikliwie odbierana (aktywnie percypowana) doszedł do wniosku, że pełnię wychowawczego oddziaływania osiąga dopiero wtedy, gdy jest równocześnie przez nich choćby amatorsko uprawiana”.6 Koncepcja wychowawcza propagowana przez H. Reada zakłada wielostronne kształtowanie przez sztukę osobowości człowieka. Jej oddziaływanie dotyka wszystkich jego dyspozycji psychicznych: wrażliwości, intelektu, wyobraźni, zdolności twórczych, uczuć estetycznych, moralnych i społecznych, zdolności porozumiewania się z innymi ludźmi. Wychowanie przez sztukę, zwłaszcza dzieci i młodzieży ma więc polegać zarówno na udostępnianiu im i odbiorze dzieł sztuki z różnych dziedzin jak i własnym tworzeniu przez nich np. obrazów, rysunków, utworów literackich (pisanie pamiętników, wierszy, scenariuszy teatralnych i filmowych), komponowaniu i wykonywaniu piosenek, muzyki. Autor ten sądził, iż dzięki sztuce człowiek może stać się wrażliwym, bardziej twórczym i wyzwolonym 5. I. Wojnar, Teoria wychowania estetycznego, Wyd. „Żak”, Warszawa 1995, s. 231 6. I. Wojnar (red), Wychowanie przez sztukę, PWN, Warszawa 1965, s. 130 z cech bezmyślnego automatu. W związku z tym napisał ,,...celem wychowania przez sztukę jest spowodowanie, że wszystko nabiera ruchu i pocznie się rozwijać, a postawa konformizmu i bezmyślnej uległości zostanie u każdego człowieka zastąpiona twórczą aktywnością wyobraźni, tej wyobraźni, która się stanie swobodnym wyrazem jego własnej osobowości’’.7 W tym ujęciu wychowanie przez sztukę obejmuje nie tylko percepcję sztuki, czyli dawne, wąsko rozumiane wychowanie estetyczne, ale również twórczą aktywność własną wychowanków (ekspresję) w wybranych przez nich dziedzinach sztuki. Jest to więc nowe bo szeroko rozumiane wychowanie estetyczne. W Polsce zagadnieniem tym zajmowali się m.in. Stefan Szuman, Bogdan Suchodolski. Irena Wojnar. Duży wkład w rozwój polskiej koncepcji wychowania estetycznego wniósł lekarz, psycholog, teoretyk sztuki i artysta S. Szuman. Według niego „...wychowanie estetyczne tym się różni od zwykłych sposobów i zabiegów dydaktycznych i wychowawczych, że uczy spostrzegania, doznawania i odczuwania rzeczywistości, a także pojmowania istoty i celu życia ludzkiego „przez pryzmat sztuki”.8 Zdaniem S. Szumana sztuka pozwala na zobaczenie świata w sposób inny niż potoczny, na „...smakowanie coraz to innej jakości świata”.9 Tym samym autor ten określił podstawy do urzeczywistniania powszechne wychowania estetycznego dzieci i młodzieży, które „...ma na celu zarówno udostępnianie, całemu społeczeństwu, a tym samym upowszechnienia kultury artystycznej”.10 Zdaniem cytowanego autora nikt nie może poznać, przeżyć utworu artystycznego, jeżeli nie wejdzie w bezpośredni z nim kontakt. Udostępnianie sztuki polega więc na „...zadbaniu o to by jej dzieła stały się (w oryginale lub w dobrej reprodukcji, w dobrym wykonaniu) przedmiotem
8. S. Szuman, O sztuce i wychowaniu estetycznym, PZWS, Warszawa 1969, s.21 9. S. Szuman, op. cit., s.23 10. S. Szuman, op. Cit., s.23 bezpośredniego oddziaływania na widzów i słuchaczy”.11 Ponadto dzieło sztuki, które oddziałuje bezpośrednio na odbiorcę pobudza go do swoistych reakcji, nazywanych reakcjami estetycznymi na dzieło sztuki. Uprzystępnianie natomiast dzieł sztuki stanowi „...zespół czynności wychowawczych, za pomocą których wytwarzamy u kogoś zainteresowanie i zapotrzebowanie na sztukę, oraz zdolność właściwego jej spostrzegania, rozumienia i przeżywania”.12 Uprzystępniamy więc komuś sztukę, gdy uczymy go słuchać muzyki, patrzeć na obrazy i rzeźby, czytać i przeżywać utwory literatury pięknej. Polega to zazwyczaj na prowadzeniu z widzem i słuchaczem umiejętnej rozmowy na temat tego, jak oglądać i słuchać, pojmować dzieło sztuki. Uprzystępnianie więc to „...udzielanie komuś pomocy w tym, aby obudziło się w nim estetyczne zainteresowanie dziełami sztuki”.13 Czynienie dzieł sztuki przystępnymi jest swoistego rodzaju zabiegiem wychowawczym, umożliwiający istotny i adekwatny ich odbiór. Tak szeroko zakrojone udostępnianie i uprzystępnianie sztuki prowadzi w rezultacie do jej upowszechniania, co w rzeczywistości jest rozpowszechnianiem sztuki wśród szerokich rzesz ludzi. „W rezultacie upowszechniania sztuki kształtujemy... zarówno szeroką, jak i dogłębną kulturę estetyczną w społeczeństwie”.14 Udostępnianie sztuki jest jednym z nadrzędnych celów i zadań organizowania kontaktów społeczeństwa ze sztuką; uprzystępnianie sztuki zaś obejmuje zagadnienia, metody i dydaktykę wychowania estetycznego. Koncepcja i teoria wychowania estetycznego, jaką zaproponował S. Szuman, obejmuje zatem kształcenie kultury estetycznej człowieka i pełniejsze formowanie jego osobowości dzięki sztuce, zarówno uprawianej jak i przez niego przeżywanej. S. Szuman dostrzegł znaczenie sztuki dla wszystkich etapów rozwoju człowieka. Wprowadził też pojęcie 11. S. Szuman, op. cit., s. 23 12. S. Szuman, op. cit., s. 23 13. S. Szuman, op. cit., s. 109 14. S. Szuman, op. cit., s. 109
15. S. Szuman, op. cit., s. 117 16. S. Szuman, op. cit., s. 98 17. S. Szuman, op. cit., s. 98 wychowankowie. Jedni i drudzy podlegają estetycznemu oddziaływaniu oraz osobowościowo twórczym wpływom sztuki. Jej dzieła zaś, są właściwe bezosobowymi partnerami tych procesów. Wychowawca estetyczny jest osobą, która dzięki swym kwalifikacjom, tj. swej wiedzy w danej dziedzinie sztuki dzięki ciągle bogaconemu doświadczeniu i wyrobionemu „smakowi’ estetycznemu oraz rozmiłowaniu się w niej, będzie zajmująco, rzeczowo i wnikliwie wprowadzać wychowanków w świat sztuki. Jest więc osobą, która wspomaga wychowanków w uzyskaniu najpełniejszego odbioru dzieła sztuki. Dzieła sztuki zaś są wytworami twórczej ale i mozolnej pracy artystów. Według S. Szumana „...każde dzieło jest tak uposażone i uformowane, że ...estetycznie oddziałuje na ludzi, stanowiąc jeden z podstawowych czynników kształtowania i bogacenia świadomości człowieka w wymiarze estetycznym, poznawczym i moralnym oraz wywiera wpływ na kształtowanie trwałych cech jego osobowości. Sztuka jak żaden inny środek wychowawczy towarzyszy człowiekowi przez całe życie, stając się źródłem wciąż odnawianej wiedzy o świecie i o sobie samym, potwierdzeniem własnej osobowości w aktach twórczych".18 Pierwsze swoje prace badawcze poświęcił S. Szuman analizie zjawiska „sztuka” dziecka. Według niego „...wytwór plastyczny (rysunek) jest spontanicznym przejawem psychiki dziecka, kształtuje się i rozwija na wzór modelu wewnętrznego. Wypowiedziom dzieci podobnie jak wypowiedziom wielu autentycznych artystów, właściwa jest owa „przeżyta prawda estetyczna”, nie skazana schematycznym naturalizmem”.19 W budowaniu i pogłębianiu wrażliwości na sztukę bardzo ważna jest własna aktywność wychowanka. „Wychowanie estetyczne działa wtedy skutecznie, jeżeli natrafi na grunt podatny i żyzny lub już użyźniony, czyli na wychowanków zainteresowanych i aktywnych”.20
19. S. Szuman, Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej dziecka, WSiP, Warszawa 1990, s. 15 20. S. Szuman, O udostępnianiu, uprzystępnianiu, upowszechnianiu sztuki, Ruch Pedagogiczny 1959, nr 2 Według S. Szumana celem wychowania estetycznego rozumianego szeroko jest obudzenie i rozwinięcie u wychowanków zainteresowań dziełami sztuki. Jest to etap początkowy całego procesu wychowania przez sztukę. Celem podstawowym wychowania estetycznego jest budowanie osobowości w oparciu o ogólnoludzkie prawdy, które zawarte są w wybitnych dziełach sztuki. W Polsce, nawiązawszy do rodzinnych tradycji problematyką wychowania przez sztukę zajął się Bogdan Suchodolski. Wychowanie estetyczne czyli wychowanie przez sztukę jest ujmowane przez niego dwuzakresowo. „Zakres pierwszy obejmowałby wychowanie estetyczne jako kształcenie estetycznej wrażliwości i estetycznej kultury, konieczne dla przeżywania i poznawania wartości sztuki”.21 Natomiast zakres drugi „...pokrywałby się z kształceniem pełnej osobowości człowieka, także w sferze emocjonalnej, moralno – społecznej oraz w dziedzinie kształtowania wyobraźni, postawy twórczej”.22 Według B. Suchodolskiego „...wychowanie estetyczne obejmuje dwie sfery działań wychowawczych, mocno ze sobą powiązanych. Jest to kształcenie kultury estetycznej, dobrego smaku, estetycznej umiejętności przeżywania i oceniania dzieł sztuki jak również prawidłowy stosunek do dzieła sztuki”.23 Bardzo ważny jest jak najwcześniejszy kontakt wychowanka z dziełami sztuki, gdyż stanowi to dobre przygotowanie do późniejszego zainteresowania sztuką i prawidłowego jej odbioru. Od momentu gdy zaczął dokonywać się proces upowszechniania sztuki i wzrost jej znaczenia w życiu rozwinęło się i rozszerzyło rozumienie wychowania estetycznego jako wychowanie przez sztukę. Według B. Suchodolskiego „...sztuka odkrywa wciąż nowe możliwości wzbogacania człowieka, zwłaszcza w okresie jego dzieciństwa i młodzieńczości. Dlatego znaczenie wychowawcze sztuki nie ogranicza się tylko do kontaktu różnego typu odbiorców z jej arcydziełami, ale wskazuje też na potrzebę 21. B. Suchodolski (red) Pedagogika, Podręcznik dla kandydatów na nauczycieli, PWN, Warszawa 1985, s. 551 22. B. Suchodolski op. cit., s. 552 23. B. Suchodolski op. cit., s. do procesów wychowawczych wszystkich dziedzin sztuki. (...) Sztuka staję się nowym, atrakcyjnym instrumentem wychowawczym. Jest środkiem wychowania, ponieważ kształtuje postawy, a jednocześnie jest środkiem nauczania, ponieważ wzbogaca zasób wiedzy i mechanizmy poznawcze wychowanków. Rozbija więc schemat podziału wychowania na autonomiczne dziedziny, schemat przeciwstawiający wychowanie – nauczanie i akcentuje jedność i niepodzielność procesu formowania osobowości”.24 Współcześnie sztuka wprowadzana jest więc do szkół i programów szkolnych, głównie przedmiotów artystycznych oraz zajęć pozaszkolnych zmuszając niejako szkołę do kontaktów z instytucjami upowszechniającymi sztukę, tzn. z muzeami, teatrami, filharmoniami. Przełamuje więc barierę oddzielającą szkołę od życia kulturalnego i kulturalnych instytucji, stwarzając tym samym nowe sytuacje wychowawcze o charakterze swobodnym i otwartym. B. Suchodolski wprowadzając termin „wychowanie przez sztukę” nie zrezygnował z terminu wychowanie estetyczne, rozróżniając jego węższy i szerszy zakres. W związku z tym napisał, że „...o ile w danym, wąsko rozumianym wychowaniu estetycznym chodziło o przygotowanie ludzi do odbioru sztuki, to współcześnie chodzi o to, by nie tylko wychowanie służyło sztuce, ale by to właśnie sztuka służyła wychowaniu. To sztuka pozwala człowiekowi na większą swobodę niż realna rzeczywistość, na bardziej szerszą ekspresje przeżyć i pragnień niż może to zapewnić komunikowanie się ludzi we wzajemnych stosunkach w życiu”.25 Wychowanie przez sztukę trafia do wielu sfer ludzkiej działalności i przeżyć, do sfery umysłowej i moralnej. Kształci człowieka wszechstronnie, gdyż „...ćwiczy, rozwija bardzo różnorodne funkcje, nie tylko zdolności odczuwania ludzi i sytuacji, ale i zdolności ekspresji, która pozwala rozładować niektóre niepokoje wewnętrzne”.26
25. B. Suchodolski, op. cit., s. 234 26. B. Suchodolski, Podstawy wychowania socjalistycznego, KiW, Warszawa 1967, s. 144 postulat wychowania estetycznego we współczesnym modelu edukacji B. Suchodolski stwierdził, że „...wychowanie przez sztukę wykraczając poza tradycyjny wąski zakres wychowania estetycznego, powinno obejmować kształcenie całego człowieka w tych kategoriach postaw i przeżyć, które w świat ludzkiej cywilizacji wprowadza sztuka”.27 Taka sytuacja jest możliwa, zdaniem autora, tylko wtedy, gdy poszczególne dziedziny sztuki wprowadza się do procesu edukacji w określonym zintegrowaniu. Koncepcję wychowania przez sztukę rozwinęła i spopularyzowała w Polsce I. Wojnar, autorka wielu prac związanych z wychowaniem estetycznym. Jej zainteresowanie wiąże się z teoretycznymi podstawami nowocześnie pojmowanego wychowania estetycznego i roli wychowawczej różnych dziedzin sztuki we współczesnej kulturze. Według niej „...kultura estetyczna stanowi jakby szczebel, podstawę dla kształcenia osobowości w innych pozaestetycznych zakresach. Upowszechniona obecność sztuki i bogactwo jej wartości stwarzają możliwość zaspokojenia potrzeb moralnych i poznawczych”.28 Nowoczesne wychowanie estetyczne jest połączeniem kształcenia kulturalnego i emocjonalnego, a to pobudza wyobraźnię, wrażliwość, postawę twórczą. I. Wojnar zarysowując polską koncepcję wychowania przez sztukę proponuje aby określić ją jako rozszerzone wychowanie estetyczne o charakterze dwuzakresowym. „Zakres pierwszy obejmowałby wychowanie estetyczne jako kształcenie estetycznej wartości i estetycznej kultury, konieczne dla przeżywania i poznawania wartości sztuki, natomiast zakres drugi pokrywałby się z kształceniem pełnej osobowości człowieka w sferze intelektualnej (zdobywanie postaw oceny moralnej i umiejętności rozumienia sytuacji innych ludzi) oraz w dziedzinie kształtowania wyobraźni i postawy twórczej”.29 Autorka stwierdza potrzebę wychowania 27. B. Suchodolski, Wychowanie dla przyszłości, PWN, Warszawa 1968, s. 239 28. J. Wojnar, Teoria wychowania estetycznego, Żak, Warszawa 1995, s. 11 29. I. Wojnar, op. cit., s. 11 zarówno „do sztuki”, jak też „przez sztukę”. Wychowanie do sztuki – kształcimy wrażliwość człowieka na wartości, zapewnimy tożsamość kulturową, uczymy tolerancji wobec tego, co nowe nieprzewidywalne. Wychowując przez sztukę staramy się przekładać odkryte w niej bogactwo wartości na wewnętrzne treści, postawy. Koncepcję wychowania estetycznego S. Szumana, B. Suchodolskeigo i I. Wojnar łączy jednakowe podejście do zadań wychowania estetycznego, które jest nie tylko kształceniem smaku estetycznego wychowanków, ale także przygotowaniem ich do odbioru różnorodnych dzieł sztuki, by ich wartości estetyczne: piękno, ładność, dramatyczność, komiczność, liryczność itp. wpływały na osobowość, by ją pogłębiały i rozwijały, by jednostka wychowywana przez sztukę lepiej mogła przeżywać różnorodne jakości otaczającego świata oraz zajmować wobec nich odpowiednie postawy. Koncepcje wychowania estetycznego wymienionych autorów różnią się jednak między sobą, gdyż kładą akcent na różne zagadnienia tego wychowania. 1.2. Rys historyczny muzeum Według Międzynarodowej Rady Muzeów „...muzeum jest instytucją trwałą, nie obliczoną na zysk, pozostającą w służbie społeczeństwa, otwartą dla publiczności, mającą za zadanie gromadzenie, konserwowanie, badanie, rozpowszechnienie i wystawianie materialnych świadectw dotyczących człowieka i jego otoczenia, a to dla studiowania, edukacji i przyjemności”.30 „Nazwa „muzeum” wywodzi się z tradycji kultury starożytnej, a dokładnie pochodzi od greckiego słowa „museion”, oznaczającego świątynię Muz, czyli opiekunek sztuk pięknych i nauk. W starożytnej Grecji kojarzono „museion” ze świątynią Apollina i otaczającym go gajem, znajdujących się na wzgórzu Helikon”.31 Pierwszym muzeum sztuki była pinakoteka, tj. sala przeznaczona na wystawę obrazów, powiązana z kolumnadą ateńskich Propylejów, doryckiej monumentalnej bramy. Według Zdzisława Żygulskiego „...pierwszym muzeum nauki był instytut w Aleksandrii założony przez Ptolemeusza, a obejmujący bibliotekę, obserwatorium astronomiczne, ogród botaniczny i zoologiczny. (...) Jednakże te pierwsze pramuzea: grecka świątynia Muz i biblioteka aleksandryjska mają dziś znaczenie symboliczne, bowiem dają początek tradycji gromadzenia różnego typu przedmiotów na tle różnorodnie organizowanego otoczenia, lecz trudno w nich widzieć linie rozwoju dzisiejszego muzealnictwa”.32 Zanim ukształtowały się muzea w znanej nam dzisiaj formie, historia odnotowała rozwój zbiorów i kolekcji gromadzonych bądź w skarbcach kościelnych czy klasztornych, bądź w siedzibach osób panujących: książąt, królów, cesarzy. „Te premuzealne kolekcje do czasu, tj. do XVII i XVIII wieku, kiedy zaczęły się tworzyć muzea w dzisiejszym znaczeniu jako instytucje społeczne, zdaniem Yüklə 2,44 Mb. Dostları ilə paylaş:
|