Suudi arabistan ülke bülteni aralik 2012
Yüklə 260,74 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- GENEL BİLGİ
- TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER
- GENEL EKONOMİK DURUM
- SEKTÖRLER
SUUDİ ARABİSTAN ÜLKE BÜLTENİ ARALIK 2012 
GENEL BİLGİResmi Adı : Suudi Arabistan Krallığı Yönetim Biçimi : Krallık Başkenti : Riyad Devlet Başkanı : Kral Abdullah bin Abdül-Aziz el-Suud Nüfusu : 27.1 milyon (2011) Yüzölçümü : 2.150.000 km² Başlıca Kentler : Cidde, Mekke, Medine, Dammam, Taif Resmi Dili : Arapça Para Birimi : Suudi Arabistan Riyali Para Kuru : 1 $ = 3.750 SR (sabit kur) Saat Farkı : GMT + 3 saat (Yaz saatinde Türkiye Saati + 1 ) 2005 yılı Ağustos ayında Kral Fahd bin Abdül-Aziz al-Saud’un vefatından sonra yerine erkek kardeşi Abdullah bin Abdül-Aziz al-Saud devlet başkanlığını üstlenmiştir. Kral Abdullah aynı zamanda Başbakan, Milli Muhafız Birlikleri Komutanı ve Yüksek Ekonomik Konsey Başkanlığı görevlerini sürdürmektedir. 2006 yılında getirdiği bir yenilikle Kral Abdullah, Krallık makamının istikrarlı bir şekilde devir teslimi için bir Konsey oluşturulmasına karar vermiştir. Bu Konsey sayesinde gerekli istişarelerin yapılarak yeni Kralın göreve gelmesi aşamasında düzensizlik yaşanmasının önüne geçilmesi hedeflenmiştir. Ülkede ilk kez 2005 yılında gerçekleştirilen ülke genelinde yerel seçimlerin 2009 yılında yeniden yapılması planlanmış, ancak aynı yılın Şubat ayında yapılan açıklamada seçimlerin belirsiz bir süre için ertelendiği belirtilmiştir. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER
Kaynak: Economic Intelligence Unit (EIU); Saudi Arabian Monetary Agency GENEL EKONOMİK DURUMSuudi Arabistan’da petrol bulunmadan önce ekonomi; ticaret, tarım ve Hac mevsiminde Mekke ve Medine şehirlerine gelen hacıların harcamalarından sağlanan gelirlere bağlı olmakla birlikte petrolün bulunmasıyla ekonominin karakteri değişmiş, petrol ekonominin merkezi haline gelmiştir. 1938 yılında petrolün bulunması ile birlikte ülkede kalkınma ve zenginlik dönemine geçiş başlamıştır. Ancak, ekonomide esas hızlı kalkınma, alt yapı ve idari yapılanmanın önemli bir değişime uğradığı 1970–1975 yılları arasındaki 1. Beş Yıllık Kalkınma Planı döneminde gerçekleşmiştir. Bu plan döneminde hedeflenen ekonomik ve sosyal amaçların yanında, öncelikli hedef olarak petrol dışı ekonominin güçlendirilmesi seçilmiş ve sağlanan yıllık ortalama büyüme oranı %13,4 olmuştur. 1980’lerde değişen petrol fiyatlarına paralel olarak gelişme gösteren ekonomi 1990’larda yavaşlama eğilimine girmiştir. 1995 – 2000 yıllarını kapsayan 6. Beş Yıllık Kalkınma Planı döneminde ise; ülke ekonomisi yılda ortalama %3,8 oranında büyümüştür. Bu dönemde özel sektör yatırımları %5, kamu yatırımları ise %19 oranında artmıştır. 2000 – 2005 yıllarını kapsayan 7. Beş Yıllık Kalkınma Planının öncelikli amacı Suudi Arabistan’daki iş sahalarını genişletmek ve Suudi işgücünün toplam işgücü içindeki payının arttırılmasını sağlamak olarak belirlenmiş, bu amaçla yatırımlarda özel sektörün payını arttırmak ve rekabet ortamını güçlendirmek amaçlı girişimlere devam edilmiş, ülkenin 2006 yılında Dünya Ticaret Örgütü’ne (WTO) üye olmasıyla bu yöndeki girişimler daha hızlı bir ivme kazanmıştır. 2005–2010 yıllarını kapsayan 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı çerçevesinde kamu yatırımlarının %100 artışla 5,6 milyar dolardan 12,3 milyar dolara çıkarılması öngörülmüştür. 2010-2014 yıllarında ise Suudi Arabistan ekonomisinin yılda %3.7 oranında büyümesi öngörülmektedir. 2020 yılına kadar uzun vadede, petrokimya, doğalgaz, elektrik, su arıtımı, telekomünikasyon gibi önemli sektörlerde Suudi Arabistan tarafından hayata geçirilmesi öngörülen yatırım projelerinin toplam maliyetinin 613 milyar dolar (2.3 trilyon Suudi Arabistan Riyali) olacağı tahmin edilmektedir. Söz konusu yatırım projeleri çerçevesinde; 140 milyar doların altyapı, 92 milyar doların petrokimya, 88.9 milyar doların elektrik ve su, 60 milyar doların telekomünikasyon, 53.3 milyar doların turizm, 50 milyar doların doğalgaz, 28.3 milyar doların tarım, 10.7 milyar doların bilgi teknolojileri ve 10 milyar doların eğitim ile ilgili projelere tahsis edileceği belirtilmektedir. Dünyanın en önemli petrol ekonomisi olan ve bugün sahip olduğu rezervler ile 90 yıl süre ile petrol gelirlerini sürdüreceği tahmin edilen Suudi Arabistan petrol fiyatlarının uluslararası piyasalarda gösterdiği iniş ve çıkışlardan doğrudan etkilenmektedir. Ham petrol üretimi yanında ekonomi içerisinde petrole dayalı sanayilerin ekonomi içerisindeki ağırlığı ve toplam ihracat ve kamu gelirlerinin %90’ının petrol ve ilgili sektörlerden oluşması petrol fiyatlarının ve bu fiyatları etkileyen faktörlerin yakından takip edilmesini zorunlu kılmaktadır. Suudi Arabistan ekonomisi ihracat ve ithalatında hiç bir ülkenin fazla bir payı yoktur. 2010 yılında ABD %12.6; Çin %11.3; Almanya %8.3; Japonya %7.0 ve Fransa %5.6, Suudi Arabistan’ın en fazla ithalat gerçekleştirdiği ilk beş ülkedir. Suudi Arabistan’ın 2010 yılında en fazla ihracat yaptığı ülkelerin başında ise %16 ile Japonya, %14 ile Çin, %14 ile ABD, %12 ile Güney Kore ve %5 ile Tayvan gelmektedir. SEKTÖRLERENERJİ
2 Suudi Arabistan ham petrol üretimi 2009 yılında günlük 9.9 milyon varil, 2010 yılında ise günlük 10.1 milyon varil olarak gerçekleşmiştir. Business International Monitor (BMI) tahminlerine göre 2010-2020 yılları arasında petrol üretiminin %15.4 oranında artarak günlük 11.40 milyon varil olması öngörülmektedir. Aynı dönemde petrol tüketiminin ise %40.1 oranında artarak günlük 3.91 milyon varile çıkması öngörülmektedir. 2010 yılında günde 7.0 milyon varil petrol ihracatı gerçekleştiren Suudi Arabistan dünyanın en büyük net petrol ihracatçısı olma özelliğini korumaktadır. Ancak 2010 yılının Nisan ayında Suudi Arabistan Petrol Şirketi’nden (Suudi Aramco) yapılan açıklamada önümüzdeki yıllarda Suudi Arabistan’ın enerji ihtiyacının ve petrol tüketiminin önemli ölçüde artacağı, bu durumun Suudi Arabistan’ın petrol ihracatı üzerinde önemli sonuçlar doğurabileceğini ifade edilmiştir. Suudi Aramco bu artan ihtiyacı karşılamak amacıyla Krallığın önümüzdeki 5 yıl boyunca enerji sektörü için 170 milyar dolar harcayacağını belirtmiştir. Suudi Arabistan’ın uzun vadeli planları arasında Birleşik Arap Emirlikleri sınırında yer alan Empty Quarter’da yerleşik Shaybah sahasını dahil olmak üzere hafif ham petrol rezervlerinin geliştirilmesi yer almaktadır.
Kaynak: Business International Monitor (BMI) (*) BMI tahmini rakamları Suudi Aramco, Krallığın neredeyse tüm üretimini gerçekleştirmektedir. Yabancı firmalar işletme ve mülkiyet hakları Aramco’da kalmak suretiyle ekipman ve altyapı faaliyetleriyle ilgili olarak, anahtar teslimi iş anlaşmaları yoluyla bu ülkede faaliyet sürdürebilmektedirler. Şirketin üretimi 2010 yılında günlük 9.88 milyon varil iken, bu sayının 2015 yılında 10.45 milyon varile yükselmesi öngörülmektedir. Suudi Aramco’nun uzun vadeli stratejisi dünyanın önde gelen rafinerilerinin taleplerini geciktirme ve kısma yoluyla bu rafinerilerde ortaklık elde etmek olmuştur. Bu yöntemle, Texaco ve Shell firmaları ile yapılan anlaşmalar sonucu ABD’nin doğusu ve Körfez Bölgesi sahillerinde yer alan pazarlama ve rafineri hizmetleri ortaklaşa yürütülmeye başlanmıştır. Suudi Aramco ayrıca, Güney Kore’deki Sangyong, Malezya’daki Petronas ve Yunanistan’daki Motorhellas’ın pazarlama ve rafineri hizmetlerine ortak olmuştur. Texas, Güney Kore, Malezya ve Yunanistan’da ortak yatırım şeklinde kurulan bu dört rafineriye Suudi Arabistan’dan önemli ölçüde ham petrol sevkiyatı yapılmaktadır. Suudi Aramco’nun Japonya’da rafineri alma yönündeki çabaları sonuç vermeyince dikkatini Çin ve Hindistan’a çevirmiştir. Ayrıca, Endonezya, Filipinler ve Sri Lanka da petrol işlemek amacıyla ülkelerine Suudi yatırımları çekme yönünde girişimlerde bulunmaktadırlar. Çin, Suudi Arabistan’dan günde 520 bin varil ham petrol ithal etmekte ve mevcut rezervlerini 100 milyon varile çıkarmayı amaçlamaktadır. Bunun yanında, Suudi Aramco, Çin Petrol ve Kimyasallar ve Exxon-Mobil şirketleri Çin’in güneyindeki Fujian rafinerisinin kapasitesinin günde 240 bin varile çıkarılması konusunda ortak yatırımda bulunmaktadır. Ayrıca dünyanın en büyük 4. uluslararası petrol firması olan Sinopec ile Aramco doğal gaz aranması ve çıkarılması konusunda ortak faaliyetlerde bulunmaktadır. Suudi Arabistan’da toplam 7 tane petrol rafinerisi bulunmaktadır.2014 yılına kadar 3 yeni rafinerinin yapımı ve bir rafinerinin de genişletilmesi ile toplam kapasitenin günlük 2.14 milyon varile çıkarılması planlanmaktadır. Ayrıca Saudi Aramco devlet tarafından Jizan’a günlük 250.000-400.000 varil kapasiteli bir rafineri yapımıyla görevlendirilmiştir. Projenin 2015 yılında tamamlanması öngörülmektedir. Saudi Aramco Şirketi petrol rafineri kapasitesini günlük 3 milyon varile çıkarmak için 20 milyar dolarlık bir yatırım yapmıştır. Bu yatırımla en azından 2011 yılı sonuna kadar kapasitenin günlük 2.2 milyon varile çıkması hedeflenmektedir.Uzun vadede 2020 yılına kadar Suudi Arabistan’ın petrol rafineri kapasitesinin günlük 3.5 milyon varile çıkması öngörülmektedir. Suudi Arabistan’ın toplamda 15.000 km’lik petrol boruhattı bulunmakta ve bu boruhatları Saudi Aramco tarafından işletilmektedir. Mevcut boruhatları; Doğu-Batı Petrol Boruhattı, Shaybah Abqaiq Boruhattı ve Suudi Arabistan-Bahreyn Boruhattı’dır.
S Business International Monitor (BMI) tahmini rakamlarına göre, 2010-2020 yılları arasında doğalgaz üretiminin 79 milyar m3’ten 126 milyar m3’e çıkması öngörülmektedir. Doğalgaz rezervlerinin ise 7.92 trilyon m3’ten 2015 yılına kadar 8.1 trilyon m3’e çıkması öngörülmektedir.
Yüklə 260,74 Kb. Dostları ilə paylaş:
|
65 milyar varil petrol rezervine 
uudi Arabistan 7.92 trilyon m³ doğal gaz rezervi ile dünyada beşinci sıradadır. 2010 yılındaki doğal gaz üretimi ise 83.9 milyar m³ olup Suudi Aramco dünyanın onuncu büyük doğal gaz üreticisidir.