Senedin Müntehası Bakımından
Kudsi Hadis: Hz Peygamber’den Allah’a (c.c) izafe edilerek rivayet olunan hadislerdir. Yani manası Allah’tan, sözleri Hz Peygamber’den olan hadislerdir.
Merfu Hadis: Açık bir ifade ile Hz Peygamber’e izafe edilen söz, fiil ve takrirlere denilir.
Örnek: “Hz Peygamber’i işittim şöyle dedi” veya “Hz Peygamber bize şöyle buyurdu”
Mevkuf Hadis: Sahabeye izafe edilen söz fiil ve takrirlere denir.
Maktu Hadis: Tabiuna izafe edilen söz fiil ve takrirlere denir.
-
-
Sahih hadis: Adalet ve zabt sıfatlarını haiz ravilerin, muttasıl senedle rivayet ettikleri şaz ve muallel olmayan hadislerdir. Tariften beş şart elde edilir.
-
Sahih hadisin ravileri adil olmalıdır.
-
Sahih hadisin ravileri zabıt olmalıdır.
-
Sahih hadisin isnadı muttasıl olmalıdır.
-
Sahih hadis şaz olmamalıdır. Güvenilir (sika) bir râvî tarafından rivâyet edilen hadis, daha güvenilir bir veya birden fazla râvînin rivayetine ters düşerek şâzz kalmamalıdır.
-
Sahih hadis muallel olmamalıdır. Yani hadisi za’fa düşüren gizli bir kusuru olmamalıdır.
Hükmü: Fukahanın meşhur görüşü ve muhaddislerin icmasıyla sahih hadisle amel edilmesi vaciptir, şer’i delillerden bir delildir, terki hiçbir Müslüman’a caiz değildir.
Hasen Hadis: Adalet şartını haiz olmakla birlikte zabt yönünden sahih hadis ravileri derecesine çıkamayan ravinin muttasıl bir senedle şaz ve illetli olmayan rivayetidir.
Hükmü: Derece bakımından sahih hadisten düşük olmakla birlikte, kendisiyle delil getirmek hususunda sahih gibidir.
-
Sıhhat şartlarına haiz olmadığından amel edilemeyecek nitelikteki zayıf haber.
Hükmü: Merdud (zayıf) hadislerin, akaid ve ahkâm konularından olmadıkları sürece rivayet edilmesi, terğib, terhib, mevaiz vb. konularda kullanılması ve fezail-i amal’da kendileriyle amel aşağıda ki şartlar muvacehesinde caizdir.
-
Zayıflığı aşırı olmamalı. Metruk ve münker hadisler aşırı zayıf hadislerdir.
-
Aynı konuda ki sahih bir aslın muhtevasına girmeli.
-
Kendisiyle amel edilirken zayıf olduğu ve ihtiyaten amel edildiği unutulmamalı.
Dostları ilə paylaş: |
