T. C. Tunus büYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ Şubat 2015 tunus
Yüklə 0,53 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 7.1.4. Sosyal Güvenlik Uygulaması
- 7.1.5. Uluslararası Üyelikler
- Yabancı Yatırım Mevzuatı ve Yatırım Teşvikleri 7.2.1. Yabancı Yatırımlara İlişkin Ülke Mevzuatı
- 7.2.2. Yatırım Teşvik Mevzuatı
- 8. FAYDALI BİLGİLER 8.1. Dil
- 8.2. Dış Ticaret İstatistikleri
- 8.5. İhracat Destekleri: Ekonomi Bakanlığı’nın ihracat destek programlarına
- 8.7. Tunuslu Firma Listeleri
- 8.8. Seyahat, Vize, Döviz ile Giriş, Güvenlik
- Türkiye Avrupa Birliği, EFTA, Ürdün, Kuveyt, Fas, Mısır, Filistin Diğer Ülkeler
- KDVsiz İthal Maliyeti
7.1.3. Vergi Uygulamaları Tunus’ta gelir vergisi yıllık gelir üzerinden alınmakta olup, gelir seviyesine göre aşamalı bir şekilde %0 ile %35 arasında değişmektedir. Öte yandan standart kurumlar vergisi %30 olmakla birlikte, sektör bazında farklılıklar bulunmaktadır. Örneğin tarım ve balıkçılık sektörlerinde kurumlar vergisi oranı %10 iken; finans, petrol ve gaz ve iletişim sektörlerinde kurumlar vergisi %35’tir. İşletmelerin muhasebe defterleri tutmaları, bilanço, gelir tablosu ve nakit akım tablosu hazırlamaları gerekmektedir. Borsaya kote veya halka hisse satışı yapan işletmeler ile bankalar ve yatırım şirketlerinin ilave bildirim yükümlülükleri bulunmaktadır. Vergi beyannamesinin en geç 25 mart tarihine kadar şirketin bulunduğu bölgenin vergi dairesine teslim edilmesi gerekmektedir. Söz konusu beyanname elektronik ortamda da düzenlenebilir. www.impots.finances.gov.tn internet adresinden beyanname örneklerine ulaşılabilmekte ve vergi işlemleri yapılabilmektedir. Tamamen ihracata yönelik faaliyet gösteren işletmeler, tarımsal yatırımlar, kalkınmada öncelikli bölgelere yatırımlar, eğitim faaliyetleri ve çevrenin korunması gibi alanlardaki yatırımlar belirli sürelerde kurumlar vergisi muafiyeti veya düşük kurumlar vergisi şeklinde teşviklere tabidir. Yatırım karlarının yeniden yatırıma dönüştürülmesi durumunda elde edilen kazançlar düşük vergilendirilmeye tabidir. Ayrıca düzenli olarak ödenen temettüler de gelir ve kurumlar vergisinden muaftır. Sanayi üretimi ve hizmetler KDV’ye tabidir. Öte yandan tarımsal faaliyetler ile hava ve denizyolu ulaştırma faaliyetleri gibi bazı alanlar KDV’den muaftır. Tunus’ta %6, %12 ve %18 şeklinde 3 tip KDV uygulanmaktadır. İlaç ve gıda ürünlerinde KDV %6, çeşitli sermaye ve ara mallarında KDV %12 ve bu grupların dışında kalan ürün ve hizmetler için standart KDV oranı %18’dir. 7.1.4. Sosyal Güvenlik Uygulaması Ulusal Emeklilik ve Sosyal Sigorta Fonu kamu çalışanları için emeklilik sigortası sunmaktadır. Ulusal Sosyal Sigorta Fonu ise özel sektör çalışanları için emeklilik sigortası sunmaktadır. Milli Sağlık Sigortası Fonu da hem kamu hem de özel sektör çalışanları için sağlık sigortası sağlamaktadır. Yatırımcı bir işletme personel alımından sonraki bir ay içerisinde Milli Sosyal Sigorta Fonu’na bildirimde bulunmak zorundadır. Sosyal güvenlik sigortası işveren primleri aşağıda özetlenmiştir: Sanayi sektörü sosyal güvenlik işveren primi %16,5 (Tarım sektörü için %7,7) Özel devlet fonu primi %0,5 Sosyal konut teşvik fonu primi %1 Sanayi için mesleki eğitim fonu primi %1 (sanayi dışı sektörler için % 2) Sağlık sigortası işveren primi %4’tür. Sağlık sigortası zorunlu plan ve isteğe bağlı planlar şeklinde iki kısma ayrılmaktadır. Sağlık sigortasının yetersiz kaldığı durumlarda ilave özel sağlık sigortaları yaptırılabilmektedir. 7.1.5. Uluslararası Üyelikler Tunus Çok Taraflı Yatırım Garanti Ajansı (MIGA), Inter-Arap Yatırım Garanti Kurumu (IAIGC), Denizaşırı Özel Yatırım Ortaklığı (OPIC) ve Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözüm Merkezi (ICSID) üyesidir. Tunus ayrıca Devletler ve Diğer Devletlerin Vatandaşları Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümlenmesi Hakkındaki Sözleşmeyi, 1958 tarihli Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesini ve OECD Uluslararası Yatırımlar ve Çokuluslu İşletmeler Bildirgesini imzalamıştır.
7.2.1. Yabancı Yatırımlara İlişkin Ülke Mevzuatı Tunus Yatırım Teşvikleri Kanunu hem yerli hem de yabancı yatırımcılar için temel referanstır. Bu Kanun, Tunus'a doğrudan dış yatırımların ayrımcı muameleye tabi tutulmadan yönelmesini hedeflemektedir. Söz konusu Kanun yerli, yabancı, ikamet eden veya ikamet etmeyen tüm yatırımcıları teşvik etmeyi hedeflemektedir. Revize edilmesi planlanan mevcut yatırım mevzuatı Tunus'taki yatırımları "offshore" ve "onshore" şeklinde ikiye ayırmaktadır. Offshore işletmeler, tarım ve balıkçılık sektörü için bazı istisnalar olmakla birlikte, yabancı yatırımcıların en az %66 pay sahibi olduğu ve üretimlerinin en az %70'ini ihraç etmek zorunda olan işletmelerdir. Onshore işletme ise sanayi ve turizm sektörü dışındaki alanlarda yabancı payının en fazla %49 ile sınırlandırıldığı işletme tipidir. Tunus hükümeti stratejik ve önemli değerlendirdiği bazı yatırımlar için yabancıların daha fazla hisse payı almasına izin verebilmektedir. Tunus’ta sanayi ve hizmet projeleri için gayrimenkul alımında bir engel bulunmamaktadır. Sanayi bölgelerinde/serbest bölgelerde ve turizm yatırımları için gayrimenkul alımları ön izne tabi değildir. Bu bölgeler dışındaki gayrimenkul alımlarında ön izin alınması gerekmektedir. Öte yandan tarım arazileri yabancılara satılmamakta, fakat yabancılar tarafından uzun süreli kiralanabilmektedir. Tarım ve balıkçılık faaliyetlerinde yabancı yatırımcılar en fazla %66 pay sahibi olabilirler. Yabancılar tarım arazisine sahip olamazlar fakat tarım arazilerini kiralayarak işletebilirler. Yabancılar Tunus borsasında işlem gören işletmelerin %50’den daha fazlasına sahip olamazlar. Ayrıca oy hakkı transferi söz konusu ise diğer işletmelerin de %50’sinden daha fazlasına sahip olamazlar. Belirlenen sınırın geçilebilmesi için Yüksek Yatırım Komisyonu’ndan izin alınması gerekmektedir. Oy hakkı transferinin bulunmadığı durumlar için herhangi bir pay sahipliği sınırlaması bulunmamaktadır. Bu durum sadece ihracata yönelik faaliyet gösteren işletmeler dışındaki işletmelerde yabancı yatırımının payının %50’nin altında kalmasına yol açmaktadır. Tunus’un birçok ülke ile turistik vize muafiyeti bulunmakta olup, Tunus'ta bulunma süresi 3 aydan kısa ise vize alınması gerekmemektedir Öte yandan aralıksız Tunus’ta 3 aydan daha fazla kalmak isteyenler veya bir yılda aralıklı olarak 6 aydan daha fazla kalacak kişilerin ikamet vizesi almaları gerekmektedir. İki tür ikamet vizesi bulunmaktadır. Geçici ikamet vizeleri, geçici amaçla ülkeye gelen kişilere olağan durumlarda 1 yıllık süre için verilmektedir. Başvuru sahibinin öncelikle ülkede kalma süresi boyunca kendisine yetecek parasının olması gerekmektedir. Yabancı yatırımcının vize başvurusundan önce yatırım iznini almış olması gerekmektedir. Kalıcı ikamet vizeleri ise aralıksız bir şekilde en az 5 yıldır Tunus’ta yaşayanlar, Tunuslu bir eş ile evli olanlar ve Tunuslu çocukları olanlara verilmektedir. Oturma izinleri başlangıçta iki yıllık bir süre için verilmekte ve sürenin bitiminde 5’er yıllık sürelerle uzatılabilmektedir. Oturum izni İçişleri Bakanlığı Ulusal Güvenlik Genel Müdürlüğü tarafından verilmektedir. 7.2.2. Yatırım Teşvik Mevzuatı I) Mali Teşvikler a. Vergi Muafiyetleri/İndirimleri:
b. Destek Ödemeleri
c. Sermaye Kazancı ve Temettülerin Ülke Dışına Çıkarılması
d. Sigorta Primleri Muafiyeti
e. Mesleki Eğitim Harcamaları
f. Altyapı Masrafları
II) Yatırım Teşvik Kanununun İhtiva Ettiği Faaliyetler Faaliyetlerin tabi olduğu yükümlülükler aşağıda özetlenmiştir. a. Basit Bildireye Tabi Faaliyetler
b. Ön İzin Alınması Gereken Faaliyetler
c. Özel Kanunlara Tabi Faaliyetler Finans, madencilik ve enerji sektörleri özel kanunlara tabidir. Tarım ve balıkçılık faaliyetlerinde yabancı yatırımcılar en fazla %66 pay sahibi olabilirler. Yabancılar tarım arazisine sahip olamazlar fakat tarım arazilerini kiralayarak işletebilirler. Hazine arazilerinde bu kiralama 25 yıla kadar yapılabilir, tarım arazisi özel mülk ise kira süresi tarafların tercihine göre belirlenir. Öte yandan kiralama süresi hem kamu hem de özel mülk için en az 3 yıldır. 8. FAYDALI BİLGİLER 8.1. Dil: Tunus'ta ticarette kullanılan dil ağırlıklı olarak Fransızca’dır. Tunuslu işletmeler ile kurulacak diyalogda Arapça veya Fransızca kullanılması iletişimi kolaylaştıracaktır. Öte yandan az da olsa İngilizce kullanımı da mevcuttur. 8.2. Dış Ticaret İstatistikleri: Tunus’un ve diğer ülkelerin dış ticaret istatistiklerine www.trademap.org internet adresinden mal/ülke ve miktar/değer bazında ulaşılması mümkündür. Ayrıca söz konusu bilgilere Ulusal İstatistik Enstitüsü’nün www.ins.nat.tn internet adresinden de ulaşılabilir. 8.3. Fuarlar: Ülkede gerçekleştirilen birçok fuara aşağıdaki bağlantılardan ulaşılabilmektedir: www.fkram.com.tn www.biztradeshows.com/tunisia www.ctfexpo.com 8.4. İhaleler: www.marchespublics.gov.tn/onmp/content/index.php?lang=en ve www.appeloffres.com/comm/entree.asp internet adreslerinden Tunus'ta açılan ihalelere, T.C. Ekonomi Bakanlığı'nın www.ydmh.gov.tr internet sayfasından ise Tunus dahil bütün ülkelerde açılan ihalelere ilişkin bilgi alınabilmektedir. 8.5. İhracat Destekleri: Ekonomi Bakanlığı’nın ihracat destek programlarına www.ekonomi.gov.tr internet adresinden ulaşılabilmektedir. 8.6. Pazara Giriş - Tunus pazarına girişte, düzenlenen uluslararası fuarlara katılım sağlamanın, büyük alıcılardan randevular alarak Tunus’a bir iş gezisi düzenlemenin veya söz konusu alıcıların Türkiye’ye davet edilmesinin, bu faaliyetler sonucunda geliştirilen ticari ilişkiler, edinilen bilgi ve tecrübeler çerçevesinde daha sonra Tunus'ta temsilcilik oluşturulması, bayilik verilmesi, satış mağazası, showroom veya dağıtım deposu oluşturulması gibi seçeneklerin değerlendirilmesinde fayda bulunmaktadır. 8.7. Tunuslu Firma Listeleri: Aşağıda internet adresleri aracılığıyla Tunus’ta farklı sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin iletişim bilgilerine ve çeşitli iş tekliflerine (ticaret, ortaklık vb.) ulaşılabilmektedir. www.tunisieindustrie.nat.tn/en/dbi.asp www.tunisiaexport.tn/accessexposant/annuaire_des_exportateurs www.made-in-tunisia.net/data_2/liste_secteurs.php www.pagesjaunes.com.tn annu.annoncesexpress.com/fr/top.asp www.btpnet.com/annuaires.htm www.annuairepro-tunisie.com annuaire.tunipages.net/index.php?dest=annuaire www.lespagesmaghreb.tn www.batimaghreb.com/data/index.php?tp_module=ps www.apia.com.tn/index.php?option=com_wrapper&Itemid=134 www.utica.org.tn/website/ajout_profil_2013.php www.tunisie-annuaire.com/fr/Inscription.asp www.b2b-space.com/annuaire/fr/nouvelle-societe.php www.b2b-tunisie.com 8.8. Seyahat, Vize, Döviz ile Giriş, Güvenlik: Tunus ile ülkemiz arasında turistik vize muafiyeti bulunmakta olup, bu muafiyet 3 ayı aşmamak üzere geçerlidir. Bir başka ifadeyle, Tunus'ta bulunma süresi 3 aydan kısa olması halinde iş seyahati için vize alınması gerekmemektedir. Tunus mevzuatına göre, 5.000 Tunus Dinarı'nın (yaklaşık 2500 Euro) üzerindeki dövizle Tunus'un terki öngörülüyorsa, girişte döviz bildirimi yapılması zorunluluğu bulunmaktadır. Tunus'a girişte bildirim yapılmaması halinde, ülkeden çıkışta dövize el konulmakta, dövizin kaynağına ilişkin yeterli kanıt sunulması halinde dahi dövizin iadesi mümkün olmamaktadır. Bu itibarla mağdur olunmamasını teminen Tunus'a giriş yapılırken gümrüklü alanın terk edilmesinden önce dövizin Tunus Gümrük yetkililerine bildirilmesi ve seyahat boyunca bildirim belgesinin özenle muhafazası önem arz etmektedir. Tunus'ta toplu taşıma sistemi gelişmediğinden, Tunus'a yapılacak ziyaret sırasında ulaşımla ilgili sorun yaşanmaması için kalınacak otel yardımıyla taksi kullanılması veya araba kiralanması yararlı olabilecektir. Tunus’ta genel olarak adi suçlar dışında yaygın bir güvenlik sorunu bulunmamakla birlikte, Tunus’a seyahat süresi boyunca kıymetli eşya ve fazla miktarda para ile gezilmemesinde (günlük ihtiyaç dışındakiler için otel kasası kullanılabilir), özellikle kalabalık ortamlarda dikkatli olunmasında fayda bulunmaktadır. 8.9. Numune: Tunus'a girişte numune gümüşlerin havaalanında pasaport kontrolünden sonra gümrük sahasını terk etmeden gümrüğe deklare edilmesi, numunelerin ve numunelerin proforma faturasının ibraz edilmesi gerekmektedir. Gümrük yetkililerince yapılacak tespit sonrasında, tespit tutanağı düzenlenmekte olup, numunelerin değerine göre belirlenecek teminatın gümrüğe yatırılması sonrası girişine izin verilebilmektedir. Çıkış sırasında girişte yapılan tespite uygun olarak malların tekrar yurt dışı edildiğinin belirlenmesi ve teminat makbuzunun ibrazı ile teminat iadesi gerçekleştirilmektedir. 8.10. Ürün Bedeli: Ticari ilişkilerin yasal geçerliliği olan ayrıntılı olarak düzenlenmiş sözleşmeler kapsamında yapılmasının, ödemelerin bankacılık sistemi üzerinden yapılmasının ve akreditifin tercih edilmesinin, sözleşme ve/veya akrediflerde ihraca konu malın teslim ve kabul şartlarının ayrıntılı olarak düzenlenmesinin, riskli olduğu değerlendirilen veya güvenirliliğiyle ilgili tereddüt edilen firmalara yapılacak ihracatlarda Türk Eximbank'ın "İhracat Sigorta Sistemi"nin (www.eximbank.gov.tr) ve finansman ihtiyacı olması halinde Eximbank ihracat kredilerinin kullanılmasında fayda olabilecektir. Ödemelerle ilgili Tunus bankacılılık sisteminden ziyade firmaların bankalarla olan ilişkileri önem arz etmektedir. Bankadaki hesabında yeterli nakdi ve/veya kredibilitesi bulunan firmaların ithal bedellerini ödemeleriyle ilgili bir sıkıntı bulunmamaktadır. Tunus'ta dış ticarete ilişkin ödemelerin bankacılık sistemi üzerinden yapılması gerekmekte olup, ödemelerin akreditif ile yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır. Tunus'ta da ülkemizde olduğu gibi ithalat işlemlerinde gerek banka (kontrollü kambiyo rejimi nedeniyle yurt dışına döviz transferlerinde aracı banka tarafından Tunus Merkez Bankasından izin alınması gerekiyor) gerek gümrükte uygulamalar büyük ölçüde aynı olup, bu işlemlerin ihracatçı tarafından değil alıcı olan ithalatçı firma tarafından yerine getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, ihraca konu malın CE belgesi, kalite belgesi, garanti belgesi gibi sertifikasyonlarla ilgili olarak Tunuslu ithalatçının talepleri doğrultusunda hareket edilmesinde yarar bulunmaktadır.
8.11. Gümrük Vergileri: Türkiye ile Tunus arasındaki ekonomik ve ticari ilişkiler 25 Kasım 2004 yılında imzalanan ve 1 Temmuz 2005 tarihinde yürürlüğe giren iki ülke arasında bir Serbest Ticaret Alanı kurulmasını öngören Ortaklık Anlaşması çerçevesinde yürütülmektedir. Türkiye, Tunus menşeli sanayi ürünleri için uygulanan gümrük vergilerini Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte sıfırlamıştır. Tunus ise serbestleştirmeden muaf tutulacak ürünler hariç diğer sanayi ürünleri için gümrük vergilerini aşamalı olarak azaltarak 1 Temmuz 2014 tarihinde sıfırlamıştır. Tunus; yer ve duvar halıları, tül, dantel, dokumaya elverişli maddelerden diğer hazır eşya ve kullanılmış giyim eşyası gibi bazı ürünleri indirimden muaf tutmuştur. Sözkonusu STA kapsamında uygulanan bu oranların geçerli olabilmesi için EUR 1 belgesi düzenlenmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, 01.01.2008 tarihinden itibaren AB ülkelerinden yapılan sanayi ürünlerinin ithalatında uygulanan gümrük vergisi sıfırdır. Türkiye-Tunus Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında Taraflar belirli sayıda tarım ürününde karşılıklı olarak tarife kotaları kapsamında gümrük vergisi indirimi ve/veya muafiyeti şeklinde taviz tanımışlardır. Ülkemiz menşeli nohut, fasulye, kurutulmuş üzüm, kabuksuz fındık, fındık püresi ve pastları tarife kontenjanı kapsamında tavizlere tabidir. Tunus menşeli hurma, sardalya, uskumru, karides, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanlar, harissa sosu ve üzüm şarabı tarife kontenjanı kapsamında tavizlere tabidir. Tunus'un ithalatta uyguladığı gümrük vergilerine, diğer vergilere ve gümrük prosedürlerine ilişkin bilgilere Tunus Gümrük İdaresi'nin www.douane.gov.tn internet sitesinden ulaşılabilmekte ve mal bazında sorgulama yapılabilmekte olup, Tunus ile ülkemizin gümrük tarife cetvellerinde sadece 6'lı bazda uyum olduğu için, alt açılımlarda mal tanımlarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Türkiye ile Tunus arasından imzalanan ve 01.07.2005 tarihinde yürürlüğe girmiş olan Türkiye-Tunus Serbest Ticaret Anlaşması (STA) gereği Türk menşeli sanayi ürünlerinin (Gümrük Tarife Cetvelinin 25. ila 97. fasıllar arasındaki mallar; 3302.10.29, 4501, 5701.10, 5701.90, 5702.10, 5702.31, 5702.32, 5702.39, 5702.41, 5702.42, 5702.49, 5702.51, 5702.52, 5702.59, 5702.91, 5702.92, 5702.99, 5705.00, 5804.30, 5805.00, 6307.10, 6309.00 GTIP nolu mallar hariç) Tunus’a ithalatında 1 Temmuz 2014 tarihi itibariyle gümrük vergisi uygulanmamaktadır. Tunus’un gümrük vergisi dışında ithalatta uyguladığı düğer bütün vergilerde ise ülkemiz menşeli (veya diğer ülke menşeli) mallara herhangi bir indirim ve/veya istisna bulunmamaktadır. Tunus Gümrük İdaresi internet sitesinde, söz konusu STA gereğince Türk menşeli malların Tunus’a ithalatında uygulanan gümrük vergilerine ilişkin 1 Temmuz 2014 tarihinde gerçekleştirilen indirimler henüz güncellemediğinden, Türkiye menşeli sanayi ürünleri (25. ila 97. fasıllar arasındaki mallar) için söz konusu internet sitesinde görünen gümrük vergisinin sıfır olarak alınması gerekmektedir. (Örneğin söz konusu internet sitesinde Türk menşeli sanayi ürünlerinde gümrük vergisi %6,4 görünen bir malın 1 Temmuz 2014 itibariyle gümrük vergisi %0 olarak uygulanmaktadır.) Aşağıda CIF fiyatı 100$ olarak kabul edilen, STA kapsamı Türk menşeli bir ürünün Tunus’a ithal maliyet hesaplaması yer almaktadır.
Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|