Rivojlanish sikli. Alveokokk tulkilar, kamroq — bo'rilar va itlar ichagida yashaydi. Lichinka (ko'p kamerali alveokokk pufagi) kemiravchilar va ba'zan odam organizmida rivojlanadi. Odam bo'rilar, tulkilar terisini shilgandan, unga ishlov bergandan yoki itga yaqinlashgandan keyin tuxumlari iflos qo'l orqali og'izga tushganida, shuningdek ifloslangan mevalar, sabzavotlar, yoki ochiq suv havzalarning suvini ichganda yuqtirishi mumkin.
Profflaktikasi. Alveokokkoz aksari Sibirda, Qozog'istonning shimoliy- sharqida va mamlakatimizning shimohy va o'rta mintaqasidagi qator boshqa joylarda uchraydi. Onkosferalar tashqi muhitda uzoq vaqt saqlanadi.
Odamda kasallikning oldini olish uchun yirtqich hayvonlar terisiga ishlov berishda, itlarni boqishda, mo'yna xomashyosi bilan ishlashda shaxsiy gigiyena qoidalariga amal qilish katta ahamiyatga ega. Bemorlarni erta ani- qlash maqsadida aholi yalpi tekshiruvdan o'tkaziladi.
NEMATQDALAR SINFI (Nematoda)
Nematodalar (yumaloq chuvalchanglar)ga taalluqli gelmintlar cho'zi silindrik va segmentlanmagan tanachaga ega. Ular, odatda, turli jinsli bo'ladi, Rivojlanishi to'g'ri yo'l bilan yoki xo'jayinlar almashinganda ro'y beradi, Nematodalar qo'zg'atadigan kasallik gurahini nematodozlar deyiladi.
OstritsaTuzilishi. Ostritsa (Enterobius vermicularis) — uzunligi 0,5—1 sm. li, oq rangli kichikroq nematoda. Tanasining dum tomoni o'tkirlangan oddiy gijjadir (34-rasm). Enterobioz qo'zg'atuvchisidir.
Gijjaning narinasi(erkak zoti) uzunasiga 2—5 mm, dumli uchi burama shaklida bo'lib, kulikulyar qanotsimon yon o'simtalari, to'rt juft jinsiy g'udda bilan ta'minlangan. Dumning cheklangan qismi kesilgan. Gijjaning modinasi (urg'ochi zoti) 9—12 mm uzunlikka ega. Uning dumi uzun va tadrijiy toraytirilib bigizsimon o'tkirlangan. Orqa teshigi esa dum uchidan 2, 2 mm yuqorida joylashgan. Mikroskopning kichik obyektivida ostritsaning oldingi uchida kichikroq kengayma ko'rinib turadi, qizilo'ngach o'ziga xos sharsimon kengaymaga ega. Urg'ochining tanasidan tuxumlari bilan to'lgan bachadon shu'lalanib turadi.
Tuxumlari rangsiz, tiniq, pardasi yaxsfti llodaiangan. vupqa silliq. iu- xumlarning shakli uzunchoq, asimmetrik, bir tomoni birmuncha yassi, boshqa tomoni esa birmuncha bo'rtgan bo'ladi (36-rasm). Tuxumlarning ichida rivojlanishning turli bosqichlaridagi lichinkalar ko'rinishi mumkin. Tuxumlarning o'lchamlari 0, 050—0, 020—0, 030 mm. dir.
Dostları ilə paylaş: |
