Tillar va adabiyot kafedrasi

1)
rus tili orqali o‘zlashgan so‘zlarda 
anti-, a-, de-, in-, 
inter-, re-
kabi prefikslar ishlatiladi: 
amorf, deduksiya, induksiya, regress
kabi; 
2
) 
-ist, 
-izm, -atsiya, -fikatsiya, -ar, -ant, -ent, -yor, -or, -it, -log 
kabi suffikslar qo‘llanadi: 
jurnalist, lirizm, agitatsiya, yarovizatsiya, klassifikatsiya, inspektor, direktor, aspirant, 

---

35 
opponent, grimyor, shaxtyor, revizor, metiorit, bronxit, filolog, nevrolog 
kabi; 
3) 
rus 
tilidan o‘zlashgan so‘zlar tarkibida qo‘llangan prefiks va suffikslar o‘zbekcha, tojikcha 
va arabcha so‘zlarga deyarli qo‘shilmaydi. 
Ultratovush, mikroiqlim, mikroo‘g‘it, 
ultrabinafsha
kabi bir necha so‘z bundan mustasno. 
Mashq.
Quyida berilgan forscha-tojikcha va arabcha so‘zlarni ikki ustunga 
ajratib yozing. 
Ajdar, ajdaho, qonun, govmish, rahbar, satr, sher, jo‘ja, satira, kaptar, ramz, 
naqqosh, kalla, chehra, maqola, mayiz, gilos, qasida, sayqal, do‘kon, gul, giyoh, poliz, 
g‘alaba, oshpaz, himoya, muxbir, sahifa, savol, javob, cho‘pon, sharob, imtihon, 
qassob, e’tiqod, jonon, hamshira, poygak, dahliz, ka’ba, xalq, jamiyat, hayot, chirog‘, 
dori, husn, hamisha, shitob, jarohat, qasr, muqaddam, yakshanba, juma, sahar, makon, 
hamyon, gavhar, soya, Zuhro, Mirrix, sa’va, chaman, joy, ohang, ohanrabo, xina, 
anhor, hovuz, ustod, noma, tovush, shahar, poytaxt, nafis, xujjat. 
9-DARS: BARQAROR BIRIKMALAR 
Nutq jarayonida fikrimizni bayon qilish uchun so‘zlar yordamidagina emas, 
balki bir necha so‘zlarning barqaror bog‘lanishidan hosil bo‘lgan birikmalardan ham 
foydalanamiz. 
Ikki va undan ortiq so‘zlarning o‘zaro barqaror munosabatidan tashkil topgan 
nutq jarayoniga tayyor holda olib kiriluvchi til egalari xotirasida imkoniyat sifatida 
mavjud bo‘lgan til birliklari