Toplayan və TƏRTİb edəN: K. HÜSeyn

KİŞİ ÖZ DOSTUNUN DİNİNDƏDİR!
İbn Məsud - radıyallahu anhu – deyir ki: “İnsanları onların dostlarına görə mühakimə edin. Çünki insan xoşladığı kəslərlə oturub durar dostluq edər”. Bu nəsihətlər Quran və Sünnədən götrülmüşdür. Öz başından deyilməmişdir. Çünki sən elə bir kəslə oturub durusan ki, onun fikirləri, onun söhbəti sənin xoşuna gəlir. Belə bir kəsləri də görəndə artıq aydın olur ki, insan dostu kimdir. Onunla dostuq edirsə, deməli sevir onu, ondan razıdır, onun dediklərindən razıdır. Günahkar insanla gəzən dostluq edən deməli onun günahlarından razıdır ki, onunla gəzir. Müsəlmanların namusu, izzəti ilə oynayan bir kimsə hansı ki, nə ona qadağan edir, nə onu çəkindirir deməli onunla razıdır. Bəs elm əhli, alimlərə dil uzadan bir kimsə ilə necə oturub durmaq olar? Əgər onu çəkindirmirsə, ona nsihət vermirsə deməli onunla razıdır. Əgər bir kimsə Sünnə əhli ilə oturub durursa deməli bu kimsə sünnəni sevən bir kimsədir. Kimisi isə bidət əhli ilə birlikdədir. Kişi öz dostunun dinindədir. İbn Məsudun - radıyallahu anhu – bu sözləri onun üçün deyilib ki, insan kiminlə oturub durduğuna nəzər salsın. Diqqətli olsun! Kimlərlə otururuq, Sünnəti sevən yaxşılığı əmr edib pislikdən çəkindirənlərlə yoxsa? İnsan zahirən saleh görsənə bilər? Lakin günahkar kimsələrlə oturur deməli zahiran saleh olsada onun qəlbində günaha meyl vardır. Əksi necə özü elm əhli olmasa da lakin elm əhli ilə oturub durur və onları sevir.

Bir çox müsəlman qardaşlar onlarla əlaqələri Allah rizası üçün kəsdiklərinə baxmayaraq, görürsən ki, bəzi qardaşlar: Onlar da bizim qardaşlarımızdır, onların da düz sözləri vardır və s. deyərək onlarla əlaqələri kəsmir, oturub-durur və dostluq edirlər. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Kişi öz döstunun dinindədir. Buna görə də kiminlə dostluq etdiyinizə baxın»¹⁵⁵⁸. İbn Məsud – radıyallahu anhu - deyir ki: «İnsanlara dostlarına görə qiymət verin. Müsəlman müsəlmana tabe olur, facir isə facirə tabe olur. Kişi onun kimisi ilə və sevdiyi kimsə ilə gəzər». Suleyman – əleyhissəlam - demişdir ki: «Siz bir kəsə hökm vermək üçün onun dostuna baxın. İnsan yalnız özü kimisi ilə yoldaşlıq edir. Sizlər saleh insanlarla yoldaşlıq edin ki, onlarla birlikdə və onlar kimi olasınız». Əvzai – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Bir kimsə bizdən bidətini gizlədərsə onun dostluğu bizə gizli qalmaz». Əyyub Saxtiyani – rahmətullahi aleyhi – bir ölünü yumağa dəvət edirlər. Onun üzünü açdıqda onu tanıyır və deyir ki: «Yoldaşınızı qəbul edin, mən onu yuyan deyiləm. Çünki onu bidət əhli ilə gəzən görmüşəm». Bidət əhli hər bir şeyi gizlədə bilərlər, yoldaşlıq və dostluqdan başqa. İbni Aun – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Bir kimsə bidət əhli ilə yoldaşlıq edərsə o, bizim üçün bidət əhlindən də şiddətlidir». Sufyan əs-Sovri – rahmətullahi aleyhi – Bəsrəyə gəldikdə Rabi b. Subeyhin haqqında düşünür və onun insanlar haqqında dərəcəsindən soruşur: «Məzhəbi nədir?». Sünnədir. «Yaxın dostu kimdir?». Qədəri. «O, qədəridir». «Ey iman gətirənlər! Özünüzdən başqasını özünüzə dost tutmayın». (Ali İmran 118). Əbu Davud əs-Sicistani – rahmətullahi aleyhi – deyir ki, İmam Əhməd– rahmətullahi aleyhi – dən soruşdum ki: «Bir nəfər Əhli Sünnədir, lakin bidət əhli olan kimsə ilə gəzir. Onunla danışmağı tərk edimmi?». İmam: «Xeyr, ona nəsihət ver ki, sənin gəzdiyin kimsə bidət əhlidir. Əgər ondan ayrılsa nə gözəl, ayrılmasa onda onu da ona qat». İbn Teymiyyə – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Əgər bir insan bidət əhlinə qarşı özünün yaxşı zənndə olduğunu bildirərsə (o, belə deyil, yaxşı insandır), ona bu məsələ başa salınmalıdırır. Əgər onlardan ayrılmazsa, bidət əhlinə qarşı inkarı izhar etməzsə, onlara qoşular və onlardan sayılar»¹⁵⁵⁹. Həmməd b. Zeyd – rahmətullahi aleyhi – deyir ki, Yunus mənə dedi ki: «Mən hansısa bir cavanı xoşagəlməz hal üzərə görsəm də onun xeyrindən ümid üzmürəm, hətta o bidət əhli ilə yoldaşlıq edənə qədər. Əgər onu bidət əhli ilə görərəmsə, artıq bilərəm ki, o həlak oldu». Saleh əl-Fovzan – Allah onu qorusun – Təkfir məsələsindən danışdıqdan sonra deyir ki: «Bu məsələ çox təhlükəli məsələdir. Ona görə də elmsiz, bəsirətsiz müsəlmanları və onların rəhbərlərini təkfir edən, müsəlmanların qanlarını, mallarını halal hesab edən, bu azğın firqə ilə oturub-durmaq, dostluq və ya yoldaşlıq etmək insana yaraşmaz. Biz belələrindən uzaq olmalı, onların sözlərini dinləməməli, onlara arxa çevirməli, onlardan uzaq olmalı, onlarla yoldaşlıq etməməliyik». Təkfir və qaydaları.