RUSYA FEDERASYONU (RF) TATARİSTAN CUMHURİYETİ
Temel Veriler (2016)
RF TATARİSTAN CUMHURİYETİ
|
İdare Merkezi (Başkenti)
|
Kazan
|
|
Kuruluş Tarihi
|
27 Mayıs 1920
|
Siyasi Statüsü
|
RF’ye bağlı federe Cumhuriyet
|
Devlet Dilleri
|
Rusça, Tatarca
|
Cumhurbaşkanı
|
Rüstem Minnihanov (25 Mart 2010’dan bu yana. 13 Eylül 2015 tarihinde doğrudan halkın oyuyla yeniden seçilmiştir)
|
Yasama Organı
|
Devlet Konseyi – Meclis
|
Yüzölçümü
|
67.836 km²
|
Başlıca Şehirler
|
Kazan - 1.143.546
Naberejnıye Çelnı (Yar Çallı) – 513.220
Nijnikamsk (Tüban Kama) – 225.399
Almetyevsk (Elmet) - 146.349
Yelabuga (Alabuga) – 70.750
|
Nüfus ve Etnik Yapı
|
3.786.358 (Federe birimler arasında nüfus açısından 8. sıradadır) Rusya genelinde Tatar nüfusu 5 milyon 310 bin’dir.
|
Tatarlar
Ruslar
Çuvaşlar
Diğerleri
|
: 2.012.571 (% 53,2)
: 1.501.369 (% 39,7)
: 11.625,2 (% 3,1)
: 156.296 (% 4)
|
Dini Dağılım
|
Müslüman-% 55, Ortodoks Hristiyan-% 40
|
|
Resmi İnternet Sitesi
|
http://tatarstan.ru/
|
İklim
|
Karasal iklim görülmektedir. Ocak ayı ortalama sıcaklığı -16°C, Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 19°C’dir.
|
Ekonomik Durum
- Gayrisafi Bölgesel Hâsıla (GSBH)
|
GSBH: 2016 yılında %2,5 oranında artarak yaklaşık 1,94 trilyon Ruble olmuştur (Cari kur ile yaklaşık 32,3 milyar Dolar, 2013'teki kur ortalamasına göre bölgesel hasılanın Dolar karşılığı 47,5 milyardı).
Yıllık kişi başına GSBH: 7.384 ABD Doları
Başlıca Sanayi Ürünleri: Petrol ve petrol ürünleri, kamyon, otomobil, uçak ve helikopter, gemi, optik cihazlar, ağaç işleme.
Enflasyon: % 3,9 (2016)
İşsizlik Oranı:0,69
|
- Türkiye ile Ticari İlişkileri (2016)
|
İhracat (Türkiye’ye): 104 milyon ABD Doları
İthalat (Türkiye’den): 111 milyon ABD Doları
Dış Ticaret Hacmi: 215 milyon ABD Doları
2017’nin ilk çeyreğinde Tataristanla ikili ticaret hacmimiz 74 milyon Dolar olarak gerçekeleşmiştir. (ihracatımız 27 milyon Dolar, ithalatımız ise 47 milyon Dolar seviyesindedir.)
|
GENEL
Rusya Federasyonu’nun (RF) Avrupa kıtasında kalan kısmındaki RF Tataristan Cumhuriyeti, başkent Moskova’nın yaklaşık 800 kilometre doğusunda, İdil Federal Bölgesi içerisinde yer almaktadır. Tataristan Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu’nun ekonomik açıdan en gelişmiş bölgelerinden biridir.
Rusya Federasyonu Tataristan Cumhuriyeti, Volga Federal Bölgesi’nde, Volga ve Kama nehirlerinin kesiştiği yerde kurulu bir etnik cumhuriyet olup, Rusya’nın Avrupa’daki ve Asya’daki toprakları arasında bir köprü konumundadır. Yönetim merkezi (başkenti) Kazan, Moskova’nın yaklaşık 800 km. doğusunda yerleşiktir. İdil ve Kama nehirlerine ilave olarak Belaya ve Vyatka nehirleri de Tataristan’dan geçmektedir. Bunların haricinde Tataristan’da 500 adet küçük nehir ve çay bulunmaktadır. Tataristan ormanlık bir bölgededir. Ormanlık alanın büyük bir bölümünü meşe, ıhlamur ve akçaağaç oluşturmaktadır.
1552 yılında Kazan Hanlığı’nın yıkılmasıyla Rusya Çarlığı’nın egemenliğine giren bugünkü Tataristan topraklarında yaşayan nüfusun çoğunluğunu (%53,2) tarih, kültür ve dil bağlarına sahip olduğumuz Tatarlar oluşturmaktadır. Cumhuriyet’te, nüfusun % 39,7’sini teşkil eden Ruslar dahil, yaklaşık 115 farklı etnik grup bulunmaktadır.
Tataristan, başta petrol olmak üzere zengin doğal kaynaklarıyla, gelişmiş sanayi altyapısıyla, Rusya’da Ruslar’dan sonra en kalabalık etnik grubu oluşturan Müslüman Tatar nüfusuyla ve uluslararası bağlantılarıyla RF açısından önem taşıyan bir cumhuriyettir.
21 şehre sahip olan Tataristan’ın en önemli kentleri Kazan, Naberejniye Çelnı, Nijnikamsk, Almetyevsk ve Alabuga’dır. Tataristan Cumhuriyeti’nin başkenti Kazan RF’nin en önemli sınai, bilimsel ve kültürel merkezlerinden biri olarak görülmektedir.
EKONOMİ VE TİCARET
Tataristan Cumhuriyeti, RF’nin ekonomik açıdan en gelişmiş federe birimlerinden biridir. Gayrısafi Bölgesel Hasıla’nın (GSBH) % 43’ünü endüstriyel üretimin oluşturduğu Tataristan, kişi başına endüstriyel üretimde RF’deki birimler arasında ikinci sıradadır.
Tataristan ekonomisi halihazırda büyük ölçüde petrol üretimine dayalıdır. Bölgenin petrol rezervleri 800 milyon ton düzeyinde olup yıllık ortalama 30 milyon ton civarında ham petrol çıkarılmaktadır. Bölgenin RF ham petrol üretimi içindeki payı % 6,3 seviyesindedir.
Tataristan, ekonomik gelişmişlik bakımından Rusya’nın önde gelen bölgelerinden birisidir. Bölge ekonomik gücünü ağırlıklı olarak petrol üretiminden almaktadır. Tataristan’da, daha fazla üretim mümkün olmakla birlikte, yılda ortalama olarak 30 milyon ton civarında petrol üretilmektedir. Üretilen ham petrolün tamamına yakınının Tataristan’daki petrokimya tesislerinde işlenmesi hedeflenmektedir.
Tataristan’da petrol ve petrole bağlı ürünlerin yanı sıra bir diğer önemli endüstriyel üretim dalı makine imalat sektörü gelişmiştir. Diğer yandan, Tataristan otomotiv sanayii bağlamında RF’nin öndegelen merkezlerinden biri konumunda olup bölgede otomobil, ticari araç, kamyon, tır ve traktör üretilmektedir. Otomotiv sektörü itibariyle halihazırda Tataristan’daki en büyük aktör olan “Kamaz” şirketi, Rusya’daki toplam ağır kamyon üretiminin yaklaşık % 60’ını karşılamaktadır.
Alabuga Özel Ekonomi Bölgesi: Tataristan’daki Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi’nde asgari 3 milyon Avro yatırım yapılması durumunda alt yapısı (yol, elektrik, doğal gaz, su, kanalizasyon, internet) devlet tarafından karşılanan arsalar sembolik bir bedelle yatırımcıya satılmaktadır. Buna ek olarak, RF’de kurumlar vergisi %20 oranında iken bölgede yatırım yapanlar için kurumlar vergisi ilk beş yıl için % 2, ikinci beş yıl %7 ve daha sonrasında %15,5’tir. Mülkiyet vergisi (% 2,2), toprak vergisi (% 1,5) ve ulaştırma vergisi (0,3-3,8 Dolar) de alınmamaktadır.
Innopolis: Kazan’nın 40 km. batısında inşa edilmekte olan Innopoli IT alanında faaliyet gösterecek akademik kuruluş ile firmaları biraraya getiren bir “teknoloji şehri” olarak tasarlanmaktadır. 20 kilometrekarelik alana 60.000’i IT sektörü çalışanı olmak üzere yaklaşık 150 bin kişinin yaşayabileceği şekilde kurulması öngörülen şehrin ana planı Singapurlu RSP Architecths firması tarafından hazırlanmaktadır. Innopolis’in “akademik ortağı” olarak da ABD’li Carnegie Mellon Üniversitesi seçilmiştir.
Kazan Smart City:“Kazan Smart City” Kazan’a yaklaşık 10 km. doğusunda Kazan Uluslararası Havalimanı ile şehir merkezinin ortasında, kurulması düşünülen bir finans ve lojistik merkezi projesidir. Merkezin 360 hektarlık bir alana kurulması öngörülmektedir. Projenin geliştirilmesini Malezyalı AJM Planning and Urban Design Group, Straits Consulting Engineers ve Amanah Capital Group firmalarından oluşan konsorsiyum üstlenmiştir. İlk etapta 150-200 milyon ABD Doları tutarında bir yatırım öngörülen projenin tamamlanmasına kadar toplam 2.2 milyar Dolarlık bir yatırıma ihtiyaç duyulacağı kaydedilmektedir.
ÜLKEMİZLE İLİŞKİLER
Üst Düzey Temas ve Ziyaretler: Ülkemiz RF’deki ilk Başkonsolosluğunu 1996 yılında Kazan’da açmış, Tataristan da 1997 yılında İstanbul’da bir temsilcilik kurmuştur.
Tataristan’a son dönemde gerçekleştirilen üst düzey ziyaretler kapsamında 11. Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül (14-15 Şubat 2009) ve Sayın Cumhurbaşkanımızın, Başbakan sıfatıyla (16-17 Mart 2011) ziyaretleri öne çıkmaktadır.
2009 yılında 11. Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül’ün, 2011’de Sayın Cumhurbaşkanımızın Başbakan sıfatıyla ve Sayın Meclis Başkanımızın 2015 yılında Tataristan’a gerçekleştirdikleri ziyaretlerin işbirliğimizin gelişmesine ve derinleşmesine büyük katkısı olmuştur. Cumhurbaşkanı Minnihanov da muhtelif vesilelerle her yıl ülkemizi bir kaç kez ziyaret etmektedir.
Sayın Başbakanımız Binali Yıldırım beraberinde 7 Bakan ve Milletvekilleriyle 5-7 Aralık 2016 tarihlerinde gerçekleştirdiği RF ziyareti kapsamında 7 Aralık’ta Kazan’da temaslarda bulunmuştur.
Tataristan ile ekonomik ilişkilerimizin yoğunluğuna koşut şekilde Ekonomi Bakanımız Sayın Nihat Zeybekci, 2015 yılında Tataristan’ı muhtelif vesilelerle 3 kez ziyaret etmişti. 2016 yılı içerisinde Sayın Zeybekci bu kez Şişecam’ın Alabuga Özel Ekonomi Bölgesi’ndeki iki fabrikasının (otomobil camı ve düz cam) açılış töreni münasebetiyle 7-8 Ekim’de Cumhuriyet’i ziyaret etmiştir.
Cumhurbaşkanı Minnihanov da 2015 yılında 3 defa ülkemizi ziyaret etmiştir. Minnihanov bu kapsamda 29-30 Nisan 2015 tarihlerinde Ankara’ya ve 17-18 Mayıs 2015 tarihlerinde Denizli, İzmir ve Manisa’ya ve 15 Ekim’de Kocaeli’ye ziyarette bulunmuştur. Minnihanov, son olarak 15 Aralık 2016 tarihinde Ankara’ya bir çalışma ziyaret gerçekleştirmiştir. Tataristan Cumhurbaşkanı Minnihanov’un 18-19 Ağustos 2017 tarihlerinde 86. İzmir Uluslararası Fuarı’na katılmak üzere İzmir ve Denizli'ye bir çalışma ziyareti gerçekleştirmesi öngörülmektedir.
Ekonomik ve Ticari İlişkiler: Tataristan ile ticaret hacmimiz 2016 itibariyle 215 milyon ABD Doları seviyesindedir (ihracatımız 104 milyon ABD Doları, ithalatımız 111 milyon ABD Doları). 2017’nin ilk çeyreğinde Tataristan ile ikili ticaret hacmimiz 74 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir. (ihracatımız 27 milyon Dolar, ithalatımız ise 47 milyon Dolar seviyesindedir.)
İkili Ticaretimiz (milyon Dolar)
|
|
Yıllar
|
2014
|
2015
|
2016
|
Ocak-Mart 2017
|
İhracatımız
|
183
|
130
|
104
|
27
|
İthalatımız
|
325
|
220
|
111
|
47
|
Toplam Ticaret Hacmi
|
508
|
350
|
215
|
74
|
Denge
|
-142
|
-310
|
-7
|
-20
|
Tataristan ile iktisadi ilişkilerin ana unsurunu 1990’lı yıllardan itibaren müteahhitlik alanındaki faaliyetler teşkil etmiştir. Bu kapsamda başta başkent Kazan olmak üzere Tataristan’daki temsil niteliğini haiz binaların pek çoğu inşaat şirketlerimiz tarafından yapılmış ya da restore edilmiştir.
2000’li yılların ikinci yarısından itibaren müteahhitlik alanında nispi bir yavaşlama gözlenirken, Tataristan’daki Türk yatırımlarında kayda değer bir artış gözlenmiştir.
Diğer yandan bazı büyük firmalarımız son dönemde rafineri, doğal gaz çevrim santrali inşaatı gibi nitelikli nitelikli inşaat projeleri gerçekleştirmeye başlamışlardır. GAMA'nın Kazan’da ABD şirketi General Electric ile birlikte TAİF için inşa ettiği doğal gaz çevrim santralinin açılışı geçtiğimiz Haziran ayında Cumhurbaşkanı Minnihanov’un katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Gemont’un Tataristan'ın petro-kimya başkenti olarak nitelendirilen Tüben Kama (Nijnikamsk) şehrinde TAİF için inşa ettiği rafineri projesinde de sona yaklaşılmıştır. Polimeks firmasının Kazan'da inşa etmekte olduğu beş yıldızlı otelin 2018 Mayıs ayına kadar tamamlanması öngörülmektedir. Enka Tataristan'ın petro-kimya şirketi, TAİF'in Kazan'daki merkez hizmet binasının inşaı projesini üstlenmiştir.
Son beş yıl içerisinde bilhassa Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi’nde yoğunlaşan yatırımlar ile ülkemiz Tataristan’daki en büyük yabancı yatırımcı konumuna erişmiştir. Halihazırda Tataristan’da Türk yatırımlarının toplam miktarı yaklaşık 2 milyar Dolar seviyesindedir. Bu Cumhuriyet’te yabancı yatırımların yaklaşık 4’te birine tekabül etmektedir.
Başlıca Türk işletme ve yatırımları: Trakya Cam Rus (Şişecam), Kastamonu Entegre (ağaç işleme), Hayat Kimya (hijyen malzemeleri), Coşkunöz Holding, Efes Pilsen Rusya, Compass Engineering (konut, AVM inşaatı), Gemont (rafineri inşaatı), Koluman (kamyon üstü ekipman üretimi), Saraç Makine (plastik), Tirsan Kardan (kardan mili ve şaft üretimi), Dizayn Grup (boru üretimi).
24 Kasım uçak hadisesinin Türkiye-Tataristan ilişkilerine yansımaları:
24 Kasım 2015’te hava sahamızı ihlal eden bir Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından Türk-Rus ilişkilerinde yaşanan gelişmeler doğal olarak Tataristan ile münasebetlerimize de tesir etmiştir.
Tataristan makamları yedi aylık bu sürecin ülkemiz ile işbirliğinin üzerindeki etkisinin sınırlı kalması için çaba sarf etmişlerdir. Tataristan Hükümeti bu süreçte ayrıca Cumhuriyet’teki Türk yatırımlarının (yaklaşık 2 milyar Dolar) korunması için gayret göstermiş ve bu şirketlerin neredeyse tamamını yaptırım istisna listesine dâhil ettirmiştir.
Kültürel İlişkiler
Türkiye ile RF Tataristan Arasındaki Tarihi ve Kültürel Bağlar: 19. yüzyılın sonunda Rusya’da yaşayan bazı Tatarlar dini nedenlerden dolayı Türkiye’ye göç etmek zorunda kalmıştır. Sultan II. Abdülhamid’in 1893’te Tatarların talebine olumlu yanıt vermesiyle birlikte İdil-Ural bölgesinden bazı aileler Türkiye’ye gelmiştir. Buna mukabil Kuzey Kafkasya’dan gelenler ve Kırım Tatarları ile mukayese edildiğinde ülkemize göç eden Kazan Tatarlarının sayısının daha sınırlı olduğunu söylemek mümkündür.
1900’lü yılların başında ise bu kez siyasi nedenlerle Kazan’dan ülkemize pek çok Tatar aydını iltica etmek zorunda kalmıştır. Bu şahsiyetler Cumhuriyetimizin kuruluşunda önemli roller üstlenmişler, aynı zamanda ülkemizin siyaset, bilim, tarih, kültür ve sanat hayatına önemli katkı yapmışlardır.
Bu aydınlar arasında milletvekilliği, Atatürk’ün kültürel ve siyasi konularda danışmanlığını yapmış ve Türk Tarih Kurumu’nun kurucuları arasında bulunan Yusuf Akçura, yine Atatürk’ün danışmanları arasında yer alan, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu’nun kuruluşlarında önemli görevler üstlenen ve ilk Türkiye hukuk tarihi ders kitabını yazan Sadri Maksudi Arsal, Yusuf Has Hacip’in Kutadgu Bilig eserini inceleyen ve İslam Ansiklopedisine editörlerinden Reşid Rahmeti Arat, siyasetçi ve yazar Ayaz İshaki, tarihçi Akdes Nimet Kurat, seyyah ve yazar Abdürreşid İbrahim ile ilk Türk kadın diplomat Adile Ayda da yeralmaktadır. Sayın Başbakanımızın 7 Aralık’ta gerçekleştirdiği Kazan ziyareti vesilesiyle XIX. ve XX. yüzyılda Türkiye'nin siyaset, bilim, eğitim ve kültür hayatına önemli katkılar sağlayan tüm Türk-Tatar aydınların hatırasına yaptırılan devlet ve bilim adamı Sadri Maksudi Arsal’ın anıtının açılışı İstanbul Parkı’na Tataristan Cumhurbaşkanı Minnihanov, Tataristan Birinci Cumhurbaşkanı Mintimer Şaymiyev ve Arsal'ın torunu Gönül Pultar’ın katıldığı bir törenle yapılmıştır.
Rubin Kazan futbol takımının oyuncusu vatandaşımız Gökdeniz Karadeniz, gerek profesyonelliği, gerek kişiliğiyle ülkemizi Tataristan’da 8 yıldır en iyi şekilde temsil etmekte, kardeş Tataristan Cumhuriyeti ile önemli kültür/spor köprülerinden birini teşkil etmektedir.
Kazan Yunus Emre Türkiye Araştırmaları Merkezi (Kazan YETAM): Kazan Federal Üniversitesi Şarkiyat ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü bünyesinde Eylül 2012’de imzalanan işbirliği protokolüyle kurulmuştur. Merkez faaliyetleri kapsamında Türkçe dil öğretimi kursları düzenlenmekte ve kültürel etkinlikler gerçekleştirilmekteydi. 24 Kasım hadisesinin ardından Kazan YETAM’ın faaliyetleri RF Eğitim Bakanlığı'nın talimatı üzerine 3 Aralık’ta askıya alınmıştır. Muhtelif seviyelerde yapılan girişimlere rağmen Merkez henüz yeniden açılmamıştır.
Kardeş Şehirler: Kazan ile İstanbul, Ankara, Antalya ve Eskişehir’in kardeş şehir ilişkisi bulunmaktadır. Ayrıca; Zelenadolsk ile Trabzon, Bügülme (Bugulma) ile Aydın, Çistopol (Çistay), Bavlı ile Kütahya, Privoliskiy ile Bahçelievler (İstanbul), Tüben Kama ile Mersin, Nurlat ile Ceyhan (Adana), Tefüşi ile Filyos (Zonguldak), Aktanış ile Çaycuma (Zonguldak) arasında kardeş şehir ilişkileri tesis edilmiştir.
Kazan Federal Üniversitesi (KFÜ): 1804 kurulan Üniversite Rusya’nın öndegelen yüksek eğitim kurumları arasındadır. Türkiye Türkçesi derslerinin verildiği KFÜ’de 100’e yakın Türk öğrenci lisans düzeyinde öğrenim görmektedir. Üniversite dünyada 2015 yılında eğitim kalitesi bakımından en iyi 800 üniversitenin değerlendirildiği listede KFÜ ilk 350 arasında yer almıştır.
KFÜ Uluslararası İlişkiler Tarih ve Şarkiyat Enstitüsü ile yine aynı üniversitenin Filoloji ve Kültürlerarası İletişim Enstitüsü’nün çeşitli bölümlerde 2016-2017 döneminde 300 civarında öğrenci Türkçe öğrenmektedir.
TATARİSTAN’DA GEZİLEBİLECEK YERLER
KAZAN
RF Tataristan Cumhuriyeti’nin başkenti olan Kazan’ın nüfusu 1,2 milyondur. RF’nin en büyük altıncı şehridir.
2005 yılında Kazan’ın kuruluşunun 1000. yıldönümü kutlanmıştır. Yazılı kaynaklarda Kazan’dan ilk defa 14. yüzyılda bahsedilmektedir. Kazan, İdil Bulgar Devleti’nin sınır kalesi olarak kurulmuştur. 14. ve 15. yüzyıllarda Altınordu Devleti’nin önemli ticari ve siyasi merkezlerinden biri haline gelmiştir. 1438 yılında Kazan Hanlığı’nın başkenti olmuştur. 1552 yılında ise Rus Çarı 4. İvan (Korkunç İvan) tarafından ele geçirilmiştir. Büyük Petro döneminde Kazan vilayetinin merkezi, Sovyetler Birliği döneminde Tataristan Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti’nin ve 1991 yılında da RF Tataristan Cumhuriyeti’nin başkenti olmuştur.
Çeşitli ülkelerde 19 kardeş şehri bulunan Kazan’ın, Türkiye’den de İstanbul, Ankara Antalya, Eskişehir ve Balıkesir ile kardeş şehir ilişkisi bulunmaktadır.
Kazan’da pek çok sanayi dalında üretim yapılmaktadır. Bunların başlıcaları; havacılık (helikopter ve hava araçları motorları), kimya, biracılık, metalurji, gıda, tekstil ve makine teçhizat sanayileridir.
KAZAN KREMLİNİ
Muhtelif mimari gelenekleri bir araya getiren Kazan Kremlin’nde İdil-Bulgar, Altın Orda, ortaçağ Tatar, İtalyan ve Rus, ayrıca çağdaş Tatar ve Sovyet/Rus mimari stillerinin örnekleri görülebilir. 2000 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine alınmıştır.
1990’lı yılların sonunda ve 2000’li yılların başında Kremlin sınırları içinde bir kısmı müteahhitlik şirketlerimiz tarafından gerçekleştirilen büyük inşaat ve restorasyon işleri yapılmıştır (Kul-Şerif Camii inşası, Blagoveşenskiy Kilisesinin restorasyonu, Puşkin avlusu, surların onarımı, ayrıca Cumhurbaşkanlığı ve diğer idari binaların yenilenmesi). Kremlin içerisinde Ermitaj Merkezi, Milli Kültür Galerisi, II. Dünya Savaşı Müzesi, Tataristan Devletçiliği Müzeleri bulunmaktadır. Tataristan Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Birinci Cumhurbaşkanı’nın Ofisi, ayrıca Mercani Tarih Enstitüsü de Kremlin’dedir.
KUL ŞERİF CAMİİ
XVI. yüzyıl Orta İdil Bölgesinin din eğitimi ve bilim merkezi olan Kazan Kremlini’ndeki efsanevi cami 1552 yılında Kazan’ı ele geçiren Korkunç İvan’ın ordusu tarafından yakılmıştır. Camiye adını veren Kul Şerif, kuşatma sırasında Kazan’ı savunan Tatar birliklerini komuta eden din adamıdır.
1990’lı yıllarda Tataristan vatandaşları tarihi caminin yeniden inşaı için girişimlerde bulunmuş ve 1995 yılında Tataristan Cumhurbaşkanı Şeymiyev, Kul Şerif Camii’nin yeniden inşası ve Balgoveşenskiy Kilisesi’nin restore edilmesiyle ilgili kararnameyi imzalamıştır. 24 Haziran 2005 yılında Kul Şerif Camii resmi olarak ibadete açılmıştır.
BLAGOVEŞENSKİY KİLİSESİ
Blagoveşenskiy Kilisesi – Kazan Kremlini’ndeki en eski mimari yapı olup, Korkunç İvan zamanında yapılmıştır. 1552’de ahşap olarak inşa edilmiş, 1562 yılında taş binaya dönüştürülmüştür. 1552-1918 yıllları arasında Blagoveşenskiy Kilisesi Kazan Hristiyanlığının merkezi olmuştur.
Pskovsk mimari ekolüne ait bina defalarca tadil edilmiş ve ilk görünümünü kaybetmiştir. 1920’de kapatılan kilise, Sovyetler Birliği döneminde bir süre arşiv olarak hizmet vermiştir.
1995 yılında Kazan Kremlini Tarihi-Mimari Müzesi yönetimine teslim edilen Kilise restore edilerek, 21 Temmuz 2005 tarihinde bugünkü haliyle ibadete açılmıştır.
İstanbul ile Kazan arasındaki kardeş şehir ilişkisi kapsamında İstanbul’da bir Abdullah Tukay parkı ve heykeli açılmıştı. Aynı çerçevede Kazan’da da 2013 yılında İstanbul Parkı hizmete girmiştir.
XIX. ve XX. yüzyılda Türkiye'nin siyaset, bilim, eğitim ve kültür hayatına önemli katkılar sağlayan tüm Türk-Tatar aydınların hatırasına devlet ve bilim adamı Sadri Maksudi Arsal’ın heykelinin Park’a yerleştirilmesi planlanmaktadır. Türk-Tatar dostluğunu simgeleyen heykel İBB İstanbul Kültür A.Ş’nin katkılarıyla yaptırılmıştır.
Sayın Başbakanımızın 7 Aralık’ta Kazan’a gerçekleştirmesi öngörülen ziyaret sırasında heykelin Park’a yerleştirilmesi öngörülmektedir.
İSTANBUL PARK
İstanbul ile Kazan arasındaki kardeş şehir ilişkisi kapsamında İstanbul’da bir Abdullah Tukay parkı ve heykeli açılmıştı. Aynı çerçevede Kazan’da da 2013 yılında İstanbul Parkı hizmete girmiştir.
XIX. ve XX. yüzyılda Türkiye'nin siyaset, bilim, eğitim ve kültür hayatına önemli katkılar sağlayan tüm Türk-Tatar aydınların hatırasına İBB İstanbul Kültür A.Ş’nin katkılarıyla devlet ve bilim adamı Sadri Maksudi Arsal’ın heykeli yaptırılmıştır.
Sayın Başbakanımızın 7 Aralık’ta gerçekleştirdiği Kazan ziyareti vesilesiyle Arsal’ın anıtı İstanbul Parkı’na Tataristan Cumhurbaşkanı Minnihanov, Tataristan Birinci Cumhurbaşkanı Mintimer Şaymiyev ve Arsal'ın torunu Gönül Pultar’ın katıldığı bir törenle yerleştirilmiştir.
İstanbul Parkı'nın güzelleştirilmesine yönelik çalışmalarımız sürmektedir.
KAZAN (İDİL BOYU) FEDERAL ÜNİVERSİTESİ
1804 yılında Çar I. Aleksandr tarafından kurulan Kazan Federal Üniversitesi (KFÜ) Rusya’nın öndegelen üniversitelerindendir. Halihazırda Rusya sınırları içerisindeki en eski ikinci üniversitedir. KFÜ tarihte iz bırakmış bilimsel ekollerin merkezi olmuştur. Matematikçi N.İ.LOBAÇEVSKİY, (‘neolikid geometrisinin’ kurucusu); N.G.ÇEBOTAREV (Kazan Cebir Okulunun Kurucusu); fizikçi – Y.K.ZAVOYSKİY (elektron paromıknatıs rezonansını keşfetmiştir); Uzay bilimci – İ.A.LİTTROV, İ.M.SİMONOV (Kazan Uzay Ekolünün kurucusu); Kimyacılar – K.K.KLAUS, N.N.ZİNİN, A.M.BUTLEROV (Kazan kimya ekolünün kurucusu); V.V.MARKOVNİKOV,Y.A.ARBUZOV ve B.A.ARBUZOV bunlardan bazılarıdır. V.İ.LENİN ve yazar L.N.TOLSTOY KFÜ’nün meşhur öğrencileri arasında yer alırlar.
KAZANSKAYA RATUŞA (BELEDİYE BİNASI)
1854 yılında inşa edilen Kazan Belediye binası 2005 yılının Ağustos ayında restore edilmiştir.
Binanın yüzölçümü 7 bin metre kare’dir. Bina kubbe kısmı dahil dört kattan oluşmaktadır. Ratuşa binasında Kazan Belediye Başkanlığına birimlerin yanısıra, 8 merasimler salonu, (en büyüğü Sütunlu Salon), 2 çok amaçlı salonu, protokol odası, kubbe katı salonu bulunmaktadır.
Daha önce Dvoryanskoye Sobraniye’nin (Asilzade Cemiyeti) kurumuna ait olan bina restorasyondan önceki dönemde 150 yıl boyunca Subaylar Evi olarak kullanılmıştır.
Günümüzde Ratuşa binası resmi törenler, uluslararası toplantılar, sosyal ve kültürel etkinlikleri düzenlenmektedir.
TARİHİ BOLGAR ŞEHRİ
Kazan’nın yaklaşık 180 km güney doğusunda yer alan tarihi Bulgar şehri önemli bir tarihi arkeoloji alanıdır. UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer alan Tarihi Bulgar Şehrinde Tarihi Bulgar Devletinin kalıntıları bulunmaktadır.
Tatarların atası olarak kabul ettikleri Volga (İdil) Bulgar Devleti'nin İslamiyeti kabul edişinin yıldönümü vesilesiyle tarihi Bulgar şehrinde iki yıl Haziran ayında törenler düzenlenmektedir.
SVİYAZK ADASI
.
Kazan’ın 30 km Kuzey Doğusunda yer alan Sviyazk adasında kurulu kale, manastır ve diğer yapılar Tataristan’ın önemli tarihi yapılar arasındadır.
Adadaki yerleşimler Korkunç İvan'ın 1551 yılında Kazan'ın alınması sırasında kurulmuştur. Bu yüzden İvan döneminden çok sayıda ahşap yapı ve kilise günümüze ulaşmıştır.
Adanın UNESCO'nun Dünya Mirası Listesine dahil edilmesi çalışmaları sürmektedir.
Günümüzde Kazan’dan Sviyajsk Adası’na vapur seferleri düzenlenmektedir. Buraya vapurla yolculuk, 2,5 saat sürmektedir. Adaya karayolu ile 3 saatte ulaşılabilmektedir.
Kazan’a 25 km mesafesindeki Raifa Manastırı da diğer görülmeye değer yerler arasındadır.
Dostları ilə paylaş: |