Umid hamroyev
Yüklə 0,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Umid Hamroyev
@Ona_tili_va_adabiyot_N1 tarixiy tasvir namunasidir».
bepoyon mintaqalarga yoyilmagan bo‘lsa-da, u o‘z saltanatining sultoni, buyuk imperatori darajasiga ko‘taril- di. O‘z mulkida boshqaruv tizimini mahkam tutib, uni mohir- lik bilan idora qildi. Bu o‘lkani 332 yil davomida mahorat bilan boshqargan buyuk sulolaga asos soldi».
mukammal egallagan adib edi. Buni o‘zi ham sezardi. Shuning uchun umrining oxirida o‘g‘li Humoyunga «Boburnoma»ni tugallab taqdim etganida unga bir ruboiy ilova qiladi: Bu olam aro ajab alamlar ko‘rdum, Olam elidin turfa sitamlar ko‘rdum, Har kim bu «Vaqoyi’»ni o‘qir, bilgaykim, Ne ranj-u ne mashaqqat-u ne g‘amlar ko‘rdum. «Vaqoyi’» - «Boburnoma»ning dastlabki nomi edi. Bobur o‘z zamonasida boshdan kechirgan barcha ko‘rguliklarni haqqoniy tasvirlashga intilganining sababi bu ruboiyda aniq ko‘rsatiladi. Uning eng zo‘r istagi: «Vaqoyi’»ni o‘qiganlar haqiqatni bilsinlar, u qilgan xatolarni takrorlamasinlar. «Boburnoma» ham «Temur tuzuklari» kabi avlodlarga ul- kan hayotiy tajriba, saboq va qisman vasiyat tarzida yozilgan edi». BOBURNOMA (Asardan parcha) To‘qqiz yuz o‘n ikkinchi (1506-1507) yil voqealari
«BOBURNOMA» HAQIDA «Boburnoma» - adabiy va tarixiy ahamiyatga molik asar. Unda o‘z davridagi ko‘plab kishilarning turli vaziyatlardagi kechinmalari, Osiyoning ko‘plab tog‘lari, daryolari, o‘rmon va cho‘llari, iqlimi, aholisi, ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy ahvoli haqidagi ma’lumotlar jamlangan. «Boburnoma» - o‘zbek nasrining go‘zal namunasi. Unga- cha Yusuf xos Hojibning «Qutadg‘u bilig» asari muqaddima- sida, Rabg‘uziy ijodida nasr namunalari uchrar edi. Alisher Navoiy uni yuqori pog‘onaga olib chiqdi. Biroq «Boburnoma» bu borada o‘zbek nasrining o‘ziga xos kashfiyoti sifatida yuz ko‘rsatdi. Asarda tarixning Bobur yashab o‘tgan davri voqelari ifoda- langan. Bu voqealar Andijon, Samarqand, Xo‘jand, Hirotdan boshlab Kobul va Agragacha bo‘lgan qamrovga ega. Ya’ni unda O‘rta Osiyodan boshlab Hindistongacha bo‘lgan maso- fadagi deyarli 50 yillik voqealar haqqoniy ifoda va bahosini topgan. «Boburnoma»dagi voqealar bayoni aniq, ixcham va lo‘nda, ta’sirchan, eng muhimi, hayotiy haqiqatga mos va muvofiqligi bilan e’tiborlidir. Muallif voqealar bayonida tabiat tasviriga, ayrim joylar tavsifiga, alohida kishilarning ta’riflariga jiddiy ahamiyat beradi. |