Umumiy tilshunoslik



Yüklə 0,74 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə14/90
tarix31.12.2021
ölçüsü0,74 Mb.
#113317
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   90
umumiy tilshunoslik

Abu  Rayhon  Beruniy    (937-1048  yy.)  –  matematika,  kimyo,  astronomiya, 

geografiya, geometriya, tarix, musiqa, tilshunoslik bo‘yicha 150dan ortiq durdona 

asarlar yaratgan. (“O‘tmish avlodlar yodgorligi”, “Hindiston tarixi”). Ular  orasida 

“Saydana” bevosita tilga oid bo‘lib, 29 bob, 1116 misradan iborat. Unda 4500 dan 

ortiq dorivor o‘simliklarning 8 tildagi nomlari izohlangan.  

Abu Ali ibn Sino (980-1037 yy.) – Sharq olamida “Shayx ur-rais”, G‘arbda 

“Avitsenna”  nomlari  bilan  mashhur bo‘lgan, ko‘p  asrlar davomida  jahon tibbiyot 

ilmining  asosi  bo‘lgan  “Tib  qonunlari”  kitobi  muallifi,  shuningdek,      “Kitabi  al 

milh  finnahv”  (“O‘tkirlik  sintaksisda  ekanligi”),  “Kitob  lisonul  arab”,  “Asbobi 

xudut al huruf” (“Tovushlarning chegaralanish sabablari”) kabi tilshunoslikka oid 

asarlar yaratgan.  

Allomaning fikricha,  tovush havoning to‘lqinsimon harakati natijasida hosil 

bo‘ladi,  fizikaviy  (savt)  va  nutqiy  (harf)  tovushlari    mavjud.  U  arab  tilidagi  3ta 

unli,  28ta  undosh  borligini  qayd  etadi  va  undoshlarning  har  birini  mukammal 

tavsiflaydi.  Ibn  Sinoning  tovushlar  artikulyatsisi,  nutq  a’zolari,  unli  va  undoshlar 

haqidagi fikrlari fonetika sohasiga qo‘shilgan  salmoqli hissadir.  


Yüklə 0,74 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   90




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin