Ünden bugüN

Karaköy iskeleleri: Halic'in İstanbul Boğazı'na bağlandığı yerin Beyoğlu yakasında bulunan Karaköy İskelesi, duba ü-zerindedir. 1960'ta açılan eski yüzer iskele 19<56'da bir kaza sonucu yanmış, onarılarak yeniden hizmet görmüştü. Daha sonra inşa edilen yeni Karaköy İskelesi, 1984' te yerine konmuştur. Bu iskelenin sualtı dubaları ile güverte platformu Haliç Ter-sanesi'nde inşa edilmiş, üstündeki bina ise özel bir firmaya yaptırılmıştır. Güvertesi 83x26,5 m olan yüzer iskele iki katlı ve dikdörtgen planlıdır. Denize uzanan geniş kenarlarındaki ve alnındaki yanaşma yerlerine gerekirse üç vapur yanaşabil-mektedir.

• Karaköy İskelesi'nin alt katında, karadan bakılınca sağ yanda, banliyö trenleri bilet gişesi, polis güvenlik odası, solda ise yük bileti satış gişesi bulunmaktadır. Az içeride dört jeton gişesi, onların ilerisinde de turnikeler ve karda geçiş kısmı yer almaktadır. Turnikelerden geçilince bekleme salonuna girilir. Bekleme bölümünün sol yanında başmemur odası ve salonun dip kısmında da sanat galerisi ile gazete bayii bulunmaktadır. 1991'de hizmete giren 40 ırf'lik sanat galerisi, yolculara vapur beklerken sergi izleme olanağı yaratmıştır. Gazete bayii ve sanat galerisinin ötesinde kalan bölüme, bekleme salonundan çıkılarak iskelenin alnına bakan kapılardan girilebilmektedir. Burada, çımacı, armatör, temizlik, itfaiye odaları ile mescit, depo, kalorifer kazanı, banyo ve hela bulunmaktadır.

Karaköy İskelesi'nin üst katında ise çeşitli enspektörlük odaları, nöbetçi yatakhaneleri, Devlet Demiryolları bilet satış gişesi ve yolcu bekleme salonu vardır. Bu bekleme salonu, alt kattaki salonla merdiven bağlantılıdır. Üst kat salonu ancak kalabalık saatlerde açılmaktadır. Bu katın etrafı genişçe bir balkonla çevrilidir ve binanın iki yanına, yanaşan vapurlara giriş

için, davlumbaz denen merdivenli bölümler yapılmıştır.

Karaköy îskelesi'nin çatısında bulunan seyrüsefer kulesi ise, Şehir Katlan vapurlarının tarifeye uyup uymadıklarının kontrol edildiği yerdir. Büyük yolcu kitlelerine hizmet veren bu iskele, aynı zamanda bir yönetim ve kontrol merkezidir. O nedenle de birçok görevliyi barındırmaktadır. Karaköy îskelesi'nde elli kişi çalışmaktadır. Diğer iskelelerin hiçbirinde bu kadar kalabalık bir personel yoktur. Karaköy İskelesi'nden Haydarpaşa bağlantılı Kadıköy seferleri yapılmaktadır.

Karaköy Vapur İskelesi'nin Tophane yönünde ve az ilerisinde istanbul Büyük-şehir Belediyesi'nin Karaköy Deniz Otobüsü İskelesi bulunmaktadır. Bu iskele de vapur iskelesi gibi duba üstündedir. Ancak boyut olarak onun yarısı kadardır ve tek kadıdır. Denize dik konumdaki iskelenin iki yanında yanaşma yerleri vardır, iskele binası, metal konstrüksiyonlu ve prefabrik bir yapıdır. Beşik çatısı oldukça yayvandır. Metal duvarları çepeçevre pencerelidir. Kara yönünden binaya girilince sol tarafta gişeler ve terminal şefinin odası vardır. Turnikelerin arkası ise tamamen yolcu bekleme salonuna ayrılmıştır. Karaköy Deniz Otobüsü İskelesi'nden Bostancı ve Kadıköy'e tarifeli seferler yapılmaktadır.

Kabataş iskeleleri: Fındıklı ile Dolma-bahçe semtleri arasında kalan Kabataş'ın adı 19. yy'dan kalmadır. "Köse Kethüda" diye anılan Mustafa Necib Çelebi, orada bulunan büyük bir kayayı yontturarak iskele durumuna getirtmişti. Kabataş adı bu iskeleden kaynaklanmıştır. Sonraları, aynı yere Şirket-i Hayriye tarafından yapdan ahşap iskele, Üsküdar'a sefer yapan yandan çarklı araba vapurları içindi.

Şirket-i Hayriye zamanında Boğaziçi' ne sefer yapan yolcu vapurları da bu iskeleye uğrardı. İskele binası, önceleri ahşapken, 1960'ta yeniden betonarme olarak yapılmıştır. Daha sonra bu bina da yıkılarak 1989'da yerine daha büyük bir iskele inşa edilmiştir.

Kabataş İskelesi, dikdörtgen planlı betonarme bir yapıdır. Teras izlenimini veren düz çatılı yapının geniş bir alın kısmı vardır. Karadan bakılınca, çatının biraz altından öne doğru uzanan ve iki sütun ü-zerinde duran lacivert gölgelikli bir girişi bulunmaktadır. Binanın kapı ağzında iki gişe, sonra da turnikeler vardır. Turnikelerin önü büyük bir yolcu salonudur. Her iki yan duvar büyük pencereler ve çıkış kapılarıyla kaplıdır. Karşı duvarda ise seramik bir eski istanbul Limanı resmi bulunmaktadır, iskele binasının denize dönük dar yüzünde, girişteki gölgelik hizasında çatısı bulunan küçük bir ek bölüm daha vardır. Burada da başmemur, memur, çımacı odaları yer almaktadır.

iskelenin denize 55 m uzanan betonarme yanaşma yeri 23 m genişliğindedir ve üç geminin yanaşmasına uygundur. Kabataş îskelesi'nden Üsküdar, Yalova ve Çınarcık'a seferler yapılmaktadır.

Kabataş îskelesi'nin, Dolmabahçe yö-