Ünden bugüN

KAYMAKÇI TEKKESİ

506

507

KAYNAK SULARI

Kaymak Mustafa Paşa Camii

Banu Kutun, 1994

Kesme taş ve tuğladan inşa ettirilen cami, kareye yakın dikdörtgen planlı ve tek kubbelidir. Kare mekâna geçiş yarım kubbelerle sağlanmıştır. Cami mekânı yanlarda ve mihrap cephesinde açılan pencerelerin yamsıra kubbe eteğinde de açılmış cilan bir sıra yuvarlak kemerli pencere ile aydınlanmaktadır. Bu pencereler alt sırada dikdörtgen söveli, mihrap cephesinde sivri, yan cephelerde ise yuvarlak kemerlidir.

Caminin, giriş cephesi ve yan cephelerinin giriş cephesine yakın olan bölümleri hariç, içi zemin kat pencere seviyesine kadar Tekfur Sarayı çinileriyle kaplıdır. Yangından harap olan bölümler ise çinilerin desenlerine göre boyanmıştır. Kalem işi süslemeler yapının tamamında görülmekteyse de bunlar yakın zamanda yapılmış çalışmalardır.

Minber mermerdendir. Korkulukları dairelerin kesişmesinden oluşan geçme motifle ajur tekniğinde işlenmiştir. Yanda ise rumî motifleriyle bezeli bir madalyon yer alır. Köşk korkuluklarında da ajur tekniği ile işlenmiş yıldız motifleri mevcuttur. Minberin kapısında ise rumî ve palmet dizimi altında yer alan mukarnas sırası ve tek satırlık kitabe vardır.

Ahşap vaaz kürsüsü kündekâri tekniğinde yapılmıştır, iki sütunun taşıdığı kadınlar mahfilinde de planı dairevi olmayan üç adet kubbe bulunur. Asıl mahfil girişi minare girişi ile aynı olmasına rağmen sonradan öne eklenen bölümden mahfile ayrı bir giriş açılmıştır.

Caminin Kaptan Paşa Sokağı tarafında ve Aziz Mahmud Hüdai Sokağı tarafında birer avlu girişi mevcuttur. Kaptan Paşa Sokağı tarafındaki yay kemerli avlu kapısının hemen solunda, 4 adet sivri kemerli aynalığı, ikisi duvara bitişik olmak üzere 6 adet sütunun taşıdığı saçağı ile bir abdest bölümü ve tuvaletler bulunur. Aynı kapının sağ tarafında ise mermer gövdesi ile bugün artık kullanılmayan bir su teknesi vardır. Bu teknenin üzerinde sivri kemerler içine yerleştirilmiş rozet çiçekleri ile belirlenen musluk yerleri mevcuttur.

Caminin tam karşısında ahşap imam meşrutası bulunmaktadır, fakat bugün aynı amaçla caminin doğusundaki hazirenin yanında sonradan yaptırılmış betonarme bina kullanılmaktadır. Caminin Aziz Mah-

mud Hüdai Sokağı'na bakan kısmında hazi-re bulunur. Caminin inşası ve onarımına katkıda bulunanların mezarları da buradadır. Düzgün kesme taş minare, son yularda büyük bir onarım görmüştür. Kaptan Paşa Camii'nin Aziz Mahmud Hüdai Sokağı' na açılan avlu girişinin sol tarafında, de-posuyla birlikte bir çeşme yer alır. Bugün bir bölümü yol seviyesi altında kalmış çeşmenin üzerinde altı beyitlik bir kitabe yer alır. Sivri kemerli aynalığı olan çeşmenin kemer boşlukları rozet çiçekleri ile bezelidir.

Bibi. Barkan-Ayverdi, Tahrir Defteri, 59; Ay-vansarayî, Hadîka, II, 227; Rajf, Mir'at, 61-63; Konyalı, Üsküdar Tarihi, I, 45, 177-178; Yüksel, Bâyezid-Yavuz, V, 271.

REZAN ÇELEBİ