Ünden bugüN

HULUSİ BEY KÖŞKÜ

Heybeliada'da, Lozan Zaferi Caddesi'nin başında, bu cadde ile Bahriyeli Şükrü Bey Aralığı'nın kavşağında yer almaktadır.

Dönemin ileri gelen tüccar ve bankerlerinden Kiryako Hacopulo tarafından kızı Eleni için 1870'lerin sonunda İtalyan a-sıllı bir mimar tarafından tasarlandığı bilinmekte ancak bu kişinin adı tespit edilememektedir.

Heybeliada sakinleri arasında kısaca "köşk" olarak tanınan yapı 1920'de, Selanik Şehremini ve Serez Mebusu Selamiza-de Ahmed Hulusi Bey (ö. 1925) tarafından, Eleni Hacopulo'nun vârislerinden satın a-lınarak eşi Rukiyye Seniha Hamm'ın (ö. 1952) mülkiyetine geçmiştir. A. Hulusi Bey' in sağlığında köşkte düzenlenen sohbet ve musiki toplantılarının müdavimleri arasında Heybeliada'nın kalburüstü sakinleri (Prens Abbas Halim Paşa, Hint-Moğol hanedanından Âsaf Bey, Bahriye Nazırı Hasan Rami Paşazade, Cüce Mahmud Bey, Dr. Rıfat Hüsameddin Paşa, Hacı Sami Bey, Hamid Naci Bey), dönemin ünlü yazarları ve musiki ustaları (Ahmed Rasim, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Selahaddin Pınar, Hafız Kemal Gürses, Hafız Sadeddin Kaynak, Osman Nihad Akın), ayrıca A. Hulusi Bey'in muhibbi olduğu, Yenikapı Mev-levîhanesi posterisin! Abdülbaki Efendi bulunmaktaydı. A. Hulusi Bey'in vefatını izleyen dönemde de Yahya Kemal Beyatlı, Ahmed Hamdi Tanpınar, Maarif Nazırı Şükrü Bey'in oğlu Sabri Bayındır ve eşi Prenses Emine Abbas Halim köşke sıkça gelen misafirlerden bazılarıdır. R. Seniha Hanım'ın vefatından sonra vârislerince satışa çıkarılan bina 1957'de büyük oğlu Yüksek Makine Mühendisi Fahri Tanman ve eşi Saffet Tanman tarafından saün alınmış ve 3 yıl süren geniş kapsamlı bir onarım geçirmiştir.

Setler halinde yükselen bahçe Lozan Zaferi Caddesi boyunca alçak bir istinat duvarı ile sınırlandırılmış, bu duvarda, gerisinde merdivenler bulunan iki kapı açılmıştır. Demir kanatlarla donatılmış olan bu kapılardan sağdaki, köşkün ana girişinin karşısında yer alır. Söz konusu kapı, yanlardan, kare kesitli mermer babalarla kuşatılmış ve Selamizade A. Hulusi Bey' in inisyallerini (sin ve h) içeren beyzi bir madalyonla taçlandırılmıştır. Bahçenin en alttaki setinde yükselen kagir yapı kısmi bir bodrumla ve bir çatı katıyla donatılmıştır. Yığma tekniği ile inşa edilmiş olan köşkün, taş örgülü duvarları, birbirine kenetlenen yatay ve düşey demir gergilerle, ahşap döşemeleri de demir putrellerle takviye edilmiştir.

Dikdörtgen bir alanı kaplayan köşkün cephe tasarımında ve mimari ayrıntılarında, antik Yunan kökenli, ampir ve neorö-