Yönetmelik Maliye Bakanlığından: Genel Bütçe Muhasebe Yönetmeliği

Hesabın niteliği

Madde 135-Bu hesap, kamu idarelerinin her türlü arazi ve arsalarının izlenmesi için kullanılır.

Hesabın işleyişi

Madde 136-Arazi ve arsalar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

a) Borç

1-Bütçeye gider kaydedilmek suretiyle edinilen arsa ve araziler, maliyet bedeli üzerinden bir taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenmesi gereken tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2-Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan hazine malı arsa ve arazilerden envanteri yapılanlar, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir.

3-Hazine alacaklarına karşılık edinilen arsa ve araziler, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

4-Bedelsiz olarak hazineye intikal eden arsa ve araziler tespit edilen değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1-Satılan arsa ve arazilerin, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan arsa ve arazilerin satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutar 800-Bütçe Gelirleri Hesabına, mevzuatı gereği diğer kamu idareleri için ayrılması gereken paylar 363-Kamu İdareleri Payları Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir.

Diğer taraftan arsa ve arazilerin kayıtlı değeri bu hesaba alacak, bütçe gelirleri hesabına kaydedilen tutar 805-Gelir Yansıtma Hesabına, diğer kamu idareleri adına ayrılan paylar ise 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

2-Taksitle satılan arsa ve arazilerin, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan arsa ve arazilerin kayıtlı değeri, bu hesaba alacak, satış bedelinden tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutarlardan doğan alacaklardan faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek olan tutarlar 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek olan tutarlar 220-Gelirlerden Alacaklar Hesabına), mevzuatı gereği diğer kamu idarelerine ayrılması gereken paylar 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

Satış bedelinden yapılan tahsilat 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutar 800-Bütçe Gelirleri Hesabına, mevzuatı gereği diğer kamu idareleri için ayrılması gereken paylar 363-Kamu İdareleri Payları Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir. Bütçeye gelir kaydedilen tutar aynı zamanda 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.

3-Genel bütçe dışı idare veya kuruluşlara ya da diğer kişilere bedelsiz olarak devredilen arsa ve araziler kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

4-Üzerine inşaat yapılmak suretiyle veya başka şekillerde arsa ve arazi vasfı ortadan kaldırılarak başka bir maddi duran varlığa dönüştürülen veya eklenen arsa ve araziler kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, tespit edilen yeni değeri üzerinden ilgili maddi duran varlık hesabına borç, varlığın kayıtlı değeri ile yeni değeri arasında lehte fark varsa tutarı 600-Gelirler Hesabına (aleyhte fark varsa tutarı 630-Giderler Hesabına borç) alacak kaydedilir.

5-Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı arsa ve arazilerden, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

251 Yeraltı ve yerüstü düzenleri hesabı

Hesabın niteliği

Madde 137-Bu hesap, herhangi bir işin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için, yeraltında veya yerüstünde inşa edilmiş kamu idarelerine ait her türlü yol, köprü, baraj, tünel, bölme, sarnıç, iskele, hark ve benzeri yapıların izlenmesi için kullanılır.

Hesabın işleyişi

Madde 138-Yeraltı ve yerüstü düzenleri hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

a) Borç

1-Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip, yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen yeraltı ve yerüstü düzenlerine ilişkin tutarlar yatırımın tamamlanıp geçici kabulün yapılması ile birlikte, bu hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak kaydedilir.

2-Bu hesapta kayıtlı yeraltı ve yerüstü düzenlerinin iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin arttırılmasına ilişkin olarak bütçeye gider kaydıyla yapılan harcama tutarları, bir taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3-Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan hazine malı yeraltı ve yerüstü düzenlerinden envanteri yapılanlar, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir.

4-Hazine alacaklarına karşılık intikal eden değerler intikale esas değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

5-Bedelsiz olarak intikal eden değerler tespit edilen değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

6-Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu varlığın değerinde ortaya çıkan artışlar bu hesaba borç; amortisman tutarındaki artışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer artışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1-Satılan yeraltı ve yerüstü düzenlerinin, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan yeraltı ve yerüstü düzenlerinin satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

Ayrıca, varlığın kayıtlı değeri bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, satış bedeli 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2-Taksitle satılan yeraltı ve yerüstü düzenlerinin, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan yeraltı ve yerüstü düzenlerinin kayıtlı değeri, bu hesaba alacak, satış bedelinden doğan alacaklardan; faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek olan tutarlar 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek olan tutarlar 220-Gelirlerden Alacaklar Hesabına), varlığın ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç kaydedilir.

3-Genel bütçe dışı idare veya kuruluşlara bedelsiz olarak devredilen varlıklar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

4-Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu, varlığın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak; amortisman tutarındaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer azalışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç kaydedilir.

5-Geçici kabulü yapılarak yapılmakta olan yatırımlar hesabından bu hesaba aktarılan varlıklara ilişkin olarak yapılan kesin kabul sonucunda yükleniciden alacaklı olunması durumunda, alacak tutarı tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

6-Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı yeraltı ve yerüstü düzenlerinden, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

252 Binalar hesabı

Hesabın niteliği

Madde 139-Bu hesap, kamu idarelerine ait her türlü binalar ile bunların bütünleyici parçaları ve eklentilerinin izlenmesi için kullanılır.

Hesabın işleyişi

Madde 140-Binalar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

a) Borç

1-Bütçeye gider kaydıyla satın alınan binaların maliyet bedeli bir taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenmesi gereken tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2-Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen bina yapımına ilişkin tutarlar binanın tamamlanıp geçici kabulün yapılması ile birlikte, bu hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak kaydedilir.

3-Bu hesapta kayıtlı binaların iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin arttırılmasına ilişkin olarak bütçeye gider kaydıyla yapılan harcama tutarları, bir taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

4-Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan hazine malı binalardan envanteri yapılanlar, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir.

5-Hazine alacaklarına karşılık intikal eden binalar intikale esas değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

6-Bedelsiz olarak intikal eden binalar, tespit edilen değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

7-Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların, yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu varlığın değerinde ortaya çıkan artışlar bu hesaba borç; amortisman tutarındaki artışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer artışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1-Satılan binaların, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan binaların satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutar 800-Bütçe Gelirleri Hesabına, mevzuatı gereği diğer kamu idareleri için ayrılan paylar 363-Kamu İdareleri Payları Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir.

Ayrıca, varlığın kayıtlı değeri bu hesaba alacak, bütçeye gelir kaydedilen tutar 805-Gelir Yansıtma Hesabına, ayrılmış olan amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, diğer kamu idareleri adına ayrılan paylar 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

2-Taksitle satılan binaların, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan binaların kayıtlı değeri, bu hesaba alacak, satış bedelinden tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutarlardan doğan alacaklardan faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek olan tutarlar 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek olan tutarlar 220-Gelirlerden Alacaklar Hesabına), mevzuatı gereği diğer kamu idarelerine ayrılması gereken paylar 630-Giderler Hesabına, ayrılmış olan amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç kaydedilir.

Satış bedelinden yapılan tahsilat 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutar 800-Bütçe Gelirleri Hesabına, mevzuatı gereği diğer kamu idareleri için ayrılması gereken paylar 363-Kamu İdareleri Payları Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilir. Bütçeye gelir kaydedilen tutar 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedilir.

3-Genel bütçe dışı idare veya kuruluşlara bedelsiz olarak devredilen binalar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

4-Her ne surette olursa olsun yıkılarak bina olma vasfı ortadan kalkan binalar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir. Bu işlem sonucu arsa ve arazi niteliği kazanan yerler takdir edilen değerleri üzerinden giderler hesabı yerine ilgili hesaplara kaydedilir.

5-Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu, varlığın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak; amortisman tutarındaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer azalışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç kaydedilir.

6-Geçici kabulü yapılarak yapılmakta olan yatırımlar hesabından bu hesaba aktarılan varlıklara ilişkin olarak yapılan kesin kabul sonucunda yükleniciden alacaklı olunması durumunda, söz konusu alacak tutarı tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

7-Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı binalardan, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

253 Tesis, makine ve cihazlar hesabı

Hesabın niteliği

Madde 141-Bu hesap, kamu idarelerinin faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan büro makine ve cihazları hariç her türlü makine, tesis ve cihazları ile bunların eklentileri ve yükleme, boşaltma, aktarma makine ve gereçlerinin izlenmesi için kullanılır.

Hesabın işleyişi

Madde 142-Tesis, makine ve cihazlar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

a) Borç

1-Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip yapılmakta olan yatırımlar hesabına kaydedilen tesis, makine ve cihazlara ilişkin tutarlar, yatırımın tamamlanıp geçici kabulünün yapılması ile birlikte, bu hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak kaydedilir.

2-Bütçeye gider kaydıyla edinilen tesis, makine ve cihaz tutarları, bir taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

3-Bu hesapta kayıtlı tesis makine ve cihazların iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin arttırılmasına ilişkin olarak bütçeye gider kaydıyla yapılan harcama tutarları, bir taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir. 

4-Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan hazine malı tesis, makine ve cihazlardan envanteri yapılanlar, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir.

5-Hazine alacaklarına karşılık intikal eden tesis, makine ve cihazlar, intikale esas değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

6-Bedelsiz olarak kişilerden intikal eden tesis, makine ve cihazlar, tespit edilen değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

7-Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu, varlığın değerinde ortaya çıkan artışlar bu hesaba borç; amortisman tutarındaki artışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer artışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına alacak kaydedilir.

b) Alacak

1-Satılan tesis, makine ve cihazların, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan tesis, makine ve cihazların satış bedeli, 100-Kasa Hesabı, 102-Banka Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

Ayrıca, varlığın kayıtlı değeri bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, satış bedeli 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

2-Taksitle satılan tesis, makine ve cihazların, satış bedeli ile net değeri arasında fark olması durumunda; öncelikle satış bedeli ile net değeri arasında oluşan aleyhte veya lehte fark tutarı duruma göre bu hesaba alacak veya borç, aleyhte fark tutarı 630-Giderler Hesabına borç, lehte fark tutarı ise 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. Bu kayıttan sonra satılan tesis, makine ve cihazların, kayıtlı değeri bu hesaba alacak, satış bedelinden doğan alacaklardan faaliyet dönemi içinde tahsil edilecek tutarlar 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına (faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsil edilecek tutarlar 220-Gelirlerden Alacaklar Hesabına), ayrılmış olan amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç kaydedilir.

3-Genel bütçe dışı idare veya kuruluşlara bedelsiz olarak devredilen varlıklar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

4-Yıkılma, eskime ve ekonomik ömrünü tamamlama gibi nedenlerle tesis, makine ve cihaz olma vasfı ortadan kalkan tesis, makine ve cihazlar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına borç; bu varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutarı 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedilir.

5-Görevliler tarafından kişisel kusurları nedeniyle tamamen hasara uğratılan tesis, makine ve cihazlar, kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, ayrılmış olan amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç; rayiç bedeli üzerinden 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir. 

6-Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu, varlığın değerinde ortaya çıkan azalışlar bu hesaba alacak; amortisman tutarındaki azalışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer azalışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına borç kaydedilir.

7-Geçici kabulü yapılarak yapılmakta olan yatırımlar hesabından bu hesaba aktarılan varlıklara ilişkin olarak yapılan kesin kabul sonucunda yükleniciden alacaklı olunması durumunda, söz konusu alacak tutarı tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere 140-Kişilerden Alacaklar Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

8-Bağış ve yardımlar dolayısıyla edinilen bu hesapta kayıtlı tesis, makine ve cihazlardan, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenilenler, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç; 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, bu varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutarı 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, yeniden değerleme farkları 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına, kalanı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

254 Taşıtlar hesabı

Hesabın niteliği

Madde 143-Bu hesap, kamu idarelerine ait taşıtların izlenmesi için kullanılır.

Hesabın işleyişi

Madde 144-Taşıtlar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

a) Borç

1-Bütçeye gider kaydıyla edinilen taşıtların tutarları, bir taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

2-Bu hesapta kayıtlı taşıtların iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin arttırılmasına ilişkin olarak yapılan harcama tutarları, bir taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan bu hesaba borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.  

3-Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olan taşıtlardan envanteri yapılanlar, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir.

4-Hazine alacaklarına karşılık intikal eden taşıtlar, intikale esas değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

5-Bedelsiz olarak intikal eden taşıtlar, tespit edilen değerleri üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak; diğer taraftan 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

6-Bu hesapta kayıtlı tutarlar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların yıl sonunda yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu varlığın değerinde ortaya çıkan artışlar bu hesaba borç; amortisman tutarındaki artışlar 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına, değer artışları farkı ise 522-Yeniden Değerleme Farkları Hesabına alacak kaydedilir.