c) Akîka
Muvatta'da nakledildiğine göre "Ey Allah'ın Resûlü! Bizden biri çocuğu için kurban kesebilir mi?" diye sormaları üzerine: "Sizden kim çocuğu için kurban kesmek isterse erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir koyun kessin." buyurdu.337 Yine o şöyle buyurmaktadır: "Her çocuk akîkasına rehindir. Doğumunun yedinci gününde onun adına akîka kurbanı kesilir, başı traş edilir ve ismi konur."338 Hadiste "rehin" kelimesinin zikredilmesi, akîka kurbanına teşvik etmeyi kuvvetlendirmek içindir. Hz. Peygamber'in akîka kurbanı olarak Hasan adına bir koç, Hüseyin adına da bir koç kestiği sahih olarak rivâyet edilmiştir.339 Hasan, Uhud savaşı senesi, Hüseyin ise ertesi sene dünyaya gelmişlerdi. Bunu İbn Abbas ve Enes rivâyet etmişlerdir.
Erkek çocuk için iki koyun, kız çocuk için bir koyun kesilmesini ifade eden hadisler şu sebeplerden dolayı kabule daha şayandır: Bu, Hz. Peygamber'in sözüdür; sözü genel olup, uygulaması ise kendisine özgü olma ihtimali söz konusudur. Hasan ve Hüseyin için akîka kurbanı kesme kıssası, kesilecek hayvanın cinsi beyan edilmek istenmiş ve akîka kurbanının koçlardan kesileceği ifade edilmiş olabilir. Yoksa bir kurban kesilir denmek istenmemiştir.
Ebû Dâvûd'un rivâyetine göre Ebû Râfi', annesi Fâtıma oğlu Hasan'ı dünyaya getirdiğinde Resûlullah'ın Hasan'ın kulağına namaz ezanı okuduğunu gördüm, demiştir.340
26. Hz. Peygamber'in İsim ve Künyelerle İlgili
Uygulamaları
İsimler mânâların kalıpları olduğu için isimlerle mânâlar arasında bir ilişki ve uygunluğun elbette bulunması gerekir. Allah Elçisi, güzel ismi severdi. O'nun: "İsimlerin Allah'a en sevimlisi: Abdullah ve Abdurrahman;341 isimlerin en doğrusu: Hâris ve Hemmâm;342 en çirkin isimler ise: Harb ve Mürre'dir."343 buyurduğu sabittir. Yine sahîh bir rivâyete göre o şöyle buyurmuştur: "Erkek çocuğunuza "Yesâr", "Rabâh", "Necîh" ve "Eflah" isimlerini koymayın; zira sen (onu aradığında) "Orada mı?" diye sorarsın, çocuk orada olmaz, "Hayır" cevabını alırsın."344
Sahih bir rivâyete göre Hz. Peygamber, "Âsiye" ismini değiştirmiş ve: "Senin ismin bundan böyle 'Cemile'dir." buyurmuştur.345 Kendisine bir haberci göndermek istediklerinde ismi güzel, yüzü güzel birini göndermelerini emrederdi.
Çocuğu olana da olmayana da künye takmak Hz. Peygamber'in sünneti idi. Suheyb'e "Ebû Yahyâ",346 Hz. Ali'ye "Ebu'l-Hasan" künyesini vermiştir.
27. Hz. Peygamber'in Eve Giriş Sırasındaki
Uygulamaları
Allah Resûlü, ailesinin yanına, onları şaşırtacak şekilde farkına varılmadan ansızın girmezdi. Onların yanına girdiğinde selam verirdi. Bazen şöyle derdi: "Yanınızda yiyecek bir şeyler var mı?"347 Bazen de mevcut olanlar önüne getirilinceye kadar susardı. Hz. Peygamber'in Enes'e: "Ailenin yanına girdiğinde, selam ver ki, hem sana hem de ailene bereket olsun!" dediği sabittir.348 Tirmizî bu hadis için "hasen-sahîh" demiştir. Müslim'in sahih olarak rivâyet ettiğine göre Allah Elçisi: "Kişi evine girer de, girişi sırasında ve yemek yerken Allah'ı anarsa, şeytan (avanesine): 'Size burada gecelemek ve akşam yemeği yok.' der. Eve girdiğinde Allah'ı anmazsa şeytan: 'İşte geceleyeceğiniz yer.' der. Yemek yerken de Allah'ı anmazsa şeytan: 'İşte geceleyeceğiniz yer ve akşam yemeği.' der." 349 buyurmuştur.
28. Hz. Peygamber'in Öğrettiği Ezan ve Ezan İle
İlgili Zikirler
Hz. Peygamber'den ezanın tercî'li ve tercî'siz okunmasının sünnet olduğuna, kâmet lafızlarını çift ve tek olarak meşru kıldığına dair rivâyetler sabittir. Ancak kâmet kelimesi olan "Kad kâmeti's-salâtü"nün iki kez söylenmesine ilişkin rivâyet sahihtir. Bunun tek söylenmesine ilişkin kesinlikle sahih bir rivâyet yoktur. Yine aynı şekilde, ezanın başındaki tekbirin dört kez tekrarlanması O'ndan sahih olarak rivâyet edilmişken; yalnız iki kez tekrarlanmasına dair rivâyet ise sahih değildir.
"Bilal'e cümleleri ezanda çift, kâmette tek okumasını emretti." hadisine gelince, çift sözü dörtle çelişmez. Kaldı ki, dört kez okumak, gerek Abdullah b. Zeyd, gerek Hz. Ömer ve gerekse Ebû Mahzûra'dan gelen hadislerde açık bir ifadeyle sahih olarak rivâyet edilmiştir.
Kâmet cümlelerinin birer kez söylenmesine gelince, İbn Ömer'den bundan "kâmet kelimesi"nin hariç tutulduğu sahih olarak nakledilmiştir. İbn Ömer şöyle anlatıyor: "Hz. Peygamber zamanında ezan, ikişer ikişer; kâmet ise, "Kad kâmeti's-salâtü" cümlesi dışında teker teker söylenirdi."350
Sahîh-i Buhârî'de Enes'ten rivâyet edildiğine göre, Hz. Peygamber, Hz. Bilal'e ezanı ikişer; kâmet kelimesi dışında kâmeti birer kez okumasını emretmiştir.351 Abdullah b. Zeyd ve Hz. Ömer'in rivâyetlerinde, kâmette "Kad kâmeti's-salâtü" iki kez okunacağı sahih olarak rivâyet edilmiştir. Ebû Mahzûra'nın ezanın diğer sözleri gibi, kâmet kelimesinin sözlerinin de çift okunmasına ilişkin rivâyet de sahihtir.
Bütün bu şekillerin hepsi, kimisi kiminden faziletli olsa da câizdir, yeterlidir ve hiçbirinde kerâhet yoktur.352
Hz. Peygamber'in ezan sırasında ve ezandan sonra okuduklarına gelince, ümmeti için bu konuda beş çeşit uygulama ortaya koymuştur:
Dostları ilə paylaş: |
