Ab müktesabatına Uyum



Yüklə 445 b.
tarix07.04.2018
ölçüsü445 b.
#47667



AB Müktesabatına Uyum

  • AB Müktesabatına Uyum

  • AT Anlaşmasının 87-89 maddelerine istinaden yayımlanan 659/1999 sayılı Tüzük uyarınca, Devlet Yardımları Kanunu çıkarılması ve bu Kanunla Devlet yardımlarının izlenmesi, denetlenmesi ve ekonomik koordinasyonu sisteminin oluşturulması gerekmektedir. Devlet Yardımları Kanunu Tasarısı hazırlanmış ve TBMM’ye sevk edilmiştir.

  • Tasarı ile Devlet yardımlarının çerçevesi, izlenmesi ve denetlenmesini düzenleniyor ve Rekabet Kurulu izleme ve denetleme ile görevlendiriliyor. DPT bünyesinde yer alan Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu kaldırılarak, Ekonomi Koordinasyon Kurulu kuruluyor.

  • Hesap verebilirlik ve mali saydamlık sağlamak esastır (5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Md. 1).

  • Merkezi yönetim bütçe kanun tasarısına, TBMM’de görüşülmesi sırasında dikkate alınmak üzere; “vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeri uygulamalar nedeniyle vazgeçilen kamu gelirleri cetveli, eklenir(5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Md. 18/d).



Tanım

  • Tanım

  • KOBİ tanımı, genel olarak, üç farklı kritere göre yapılmaktadır.

    • Firmanın çalıştırdığı personel ya da işçi sayısı,
    • Bilânço değerleri,
    • Bağımsızlık ölçütü (firmanın sermayesi ve hissesinin %25’ten fazlasının bir büyük sermaye grubuna ait olmaması)  
  • 250’den az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hâsılatı ya da mali bilânçosu 25.000.000 TL’yi aşmayan ekonomik birimler (19/10/2005 tarih ve 2005/9617 sayılı Yönetmelik)

  • 6762 sayılı TTK çerçevesinde kurulan, 2008 yılı Aralık ayı sigorta bildirgelerine göre 10-250 işçi çalıştıran, 2008 hesap döneminin sonu itibarıyla yıllık net satışlar toplamı 25 milyon TL'yi geçmeyen veya aktif toplamı 25 milyon TL'den az olan, ticari işletme(5520 sayılı KVK Geçici 5. Md.)



KOBİ istatistikleri

  • KOBİ istatistikleri

  • Hizmetler sektörü dahil, KOBİ statüsündeki işletmeler %98.8,

  • Toplam istihdamın %76.6,

  • Sermaye yatırımının %39,

  • Yaratılan katma değerin %27,

  • İhracatın %10,

  • Banka kredileri %5.



KOBİ’lere kredi teminatı sağlamak üzere kurulmuş olan kurumlar KV’den muaf

  • KOBİ’lere kredi teminatı sağlamak üzere kurulmuş olan kurumlar KV’den muaf

  • Muafiyetten yararlanabilmesi için;

    • Kurumun, T.C. Hükümeti ile yabancı devletler veya uluslararası finans kuruluşları arasında imzalanan mali ve teknik işbirliği anlaşmaları çerçevesinde faaliyette bulunmak üzere kurulmuş olması,
    • Kurumun elde ettiği kazançların kanuni yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sonra kalan tutarının tamamının teminat sorumluluk fonuna eklenmesi,
    • Teminat sorumluluk fonunun ortaklara dağıtılmaması, sadece KOBİ’lere kredi temininde teminat sağlamak için kullanılması,
    • Teminat sorumluluk fonunun KOBİ’lere kredi sağlayan banka ve kuruluşlarda değerlendirilmesi,
  • şarttır (5520 sayılı KVK, Md.4/1-l).

  • Muafiyetten yararlanacak kurumun, kuruluş sözleşmelerinde sadece KOBİ’lere kredi teminatı sağlamak üzere kurulduğu ve faaliyetlerini bu çerçevede sürdürecekleri, ortaklara kâr payı dağıtmayacakları açıkça yazılı olmalıdır (1 Seri No’lu KV GT, 4.14. No’lu başlık).  

  • Kurumun statüsü, muafiyetten yararlanma açısından önemli değildir(1 Seri No’lu KV GT, 4.14. No’lu başlık).



TOBB VE KOSGEB’in etkin ortak oldukları (her birinin sermaye payı %33;33) ve 20 ulusal bankanın da her birinin %1,66 oranında ortak oldukları Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi 1991 yılından beri faaliyettedir.

  • TOBB VE KOSGEB’in etkin ortak oldukları (her birinin sermaye payı %33;33) ve 20 ulusal bankanın da her birinin %1,66 oranında ortak oldukları Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi 1991 yılından beri faaliyettedir.

    • Ödenmiş sermayesi 240.000.000 TL,
    • 1994-2008 yılları arasında talep edilen kefalet tutarı 1.033.141.900 TL,
    • 1994-2008 yılları arasında sağlanan kefalet ve/veya kredi teminatı tutarı 758.894.000 TL,
    • Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanacak Hazine Desteğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında BKK yayımlanmış ve bu fonlara 1.000.000.000 TL destek sağlanması kararlaştırılmıştır (4749 sayılı Kanun, Geçici Md. 20; 14/07/2009 gün ve 2009/15197 sayılı BKK; 15/07/2009 gün ve 27289 sayılı RG).


KVK’da yer alan istisnalar

  • KVK’da yer alan istisnalar

  • İştirak kazançları istisnası (5520 sayılı KVK, Md. 5/1-a, 193 sayılı GVK md. 75/1, 2, 3),

  • Yurt dışı iştirak kazançları istisnası (5520 sayılı KVK, Md. 5/1-b, 193 sayılı GVK md. 75/1, 2, 3),

  • Yurt dışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kurum kazançları istisnası (5520 sayılı KVK, Md.5/1-c; 488 sayılı DVK’na ekli (2) sayılı Tablo, IV/16),

  • Anonim şirketlerin kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların bedelinin itibarî değeri aşan kısmı (Emisyon primi istisnası) (5520 sayılı KVK, Md. 5/1-ç; 6762 sayılı TKK, Md.466/1),

  • Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların % 75'lik kısmı (GM ve iştirak hissesi satış kazancı istisnası) (5520 sayılı KVK, Md.5/1-e; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, Md. 684, 704 ve 705; 193 sayılı GVK, Md.70; 213 sayılı VUK, 269, 270, 272; 3065 sayılı KDVK, Md.17/4-r; 488 sayılı DVK’na ekli (2) sayılı Tablo, IV/35),



KVK’da yer alan istisnalar

  • KVK’da yer alan istisnalar

  • Bankalara borçları nedeniyle kanuni takibe alınmış veya TMSF’ye borçlu durumda olan kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının, bu borçlara karşılık bankalara veya bu Fona devrinden sağlanan hasılatın bu borçların tasfiyesinde kullanılan kısmına isabet eden kazançların tamamı kurumlar vergisinden istisna (5520 sayılı KVK, Md. 5/1-f),

  • Yurt dışı şube kazançları istisnası (5520 sayılı KVK, Md. 5/1-g),

  • Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna (5520 sayılı KVK, Md.5/1-h),

  • Eğitim tesisleri ile rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden elde edilen kazançlara ilişkin istisna (5520 sayılı KVK, Md. 5/1-ı),



Vergisiz yeniden yapılanma imkânları

  • Vergisiz yeniden yapılanma imkânları

  • KOBİ’ler dahil tüm kurumlar vergisi mükelleflerinin ve bilanço esasına tabi gelir vergisi mükelleflerinin yararlanabileceği istisnalar şöyledir.

    • Birleşme (devir),
    • Nev’i değişikliği (devir hükmündedir)
    • Tam bölünme,
    • Kısmi bölünme,
    • Hisse değişimi,
    • Ferdi işletmenin sermaye şirketine dönüşümü işlemleri.
    • Kurumlar vergisinden müstesnadır (5520 sayılı KVK, Md. 19 ve 20),
    • Gelir vergisinden müstesnadır (193 sayılı GVK, Md. 81),
    • İşlemler KDV’den müstesnadır (3065 sayılı KDVK, Md. 17/4-c) ancak, KDVK’nun ilgili hükmünde “hisse değişimi” tabiri yer almamaktadır; hisse senedi teslimleri ise 3065 sayılı KDVK’nun 17/4-g maddesi kapsamında vergiden müstesnadır. Bu düzenleme payları hisse senedi ile temsil edilmeyen kurumlar açısından sorun yaratabiliyor, ayrıca özel hükmün genel hükme önceliği de sorun yaratabilir.
    • İşlemlerle ilgili kağıtlar damga vergisinden müstesnadır (488 sayılı DVK ‘na ekli (2) sayılı Tablo, IV/16 ve 17) ancak, DVK’nun ilgili hükmünde “hisse değişimi” tabiri yer almamaktadır,
    • İşlemler harçtan müstesnadır (492 sayılı HK, Md. 123).


Vergisiz yeniden yapılanma imkânları

  • Vergisiz yeniden yapılanma imkânları

  • 5904 sayılı Kanunla 5520 sayılı KVK’ya eklenen geçici 5 inci madde kapsamında KOBİ'lerin 31/12/2009 tarihine kadar birleşmeleri halinde, bu birleşmeden doğan kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmekteydi.

  • Ayrıca, birleşme nedeniyle infisah eden kurumun birleşme tarihinin içinde bulunduğu son hesap döneminde elde ettiği kazançları ile birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç hesap döneminde elde edilen kazançları üzerinden %75 oranında indirimli KV uygulanması öngörülüyordu.

  • Bu uygulamanın süresi 31/12/2009 tarihinde sona ermiştir (5520 sayılı KVK, Gç. Md.5)



Yeni teşvik sisteminin yasal dayanakları

  • Yeni teşvik sisteminin yasal dayanakları

  • 14/05/1964 tarihli ve 474 sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanunun (değişik 2 nci maddesi),

  • 28/07/1967 tarihli ve 933 sayılı Kalkınma Planının Uygulanması Esaslarına Dair Kanunun (3/C maddesi),

  • 20/06/2001 tarih ve 4684 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (geçici 3 üncü maddesi),

  • 29/06/2001 tarih ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun (5 inci maddesi),

  • 13/6/2006 tarih ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu (32/A maddesi),

  • 29/06/2001 tarih ve 4706 sayılı Hazineye Ait Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (ek 3 üncü maddesi),

  • 25/10/1984 tarih ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu (13 üncü maddesinin (a) ve (d) bentleri),

  • 02/02/1984 tarih ve 2976 sayılı Dış Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun (hükümleri).



İkincil mevzuat

  • İkincil mevzuat

  • 14/07/2009 gün ve 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (16/07/2009- 27290 s. RG),

  • Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2009/1 No’lu Genel Tebliğ (28/07/2009-27302 s. RG).



Teşvik ve destek unsurları

  • Teşvik ve destek unsurları

  • Kurumlar ve Gelir vergileri oran indirimi (indirimli vergiler), 

  • Sigorta primi işveren payının Hazinece karşılanması,

  • Faiz desteği,

  • Yatırım yeri tahsisi,

  • Katma değer vergisi (KDV) istisnası,

  • Gümrük vergisi muafiyeti.



Bölgeler itibariyle yararlanılabilecek teşvik unsurları

  • Bölgeler itibariyle yararlanılabilecek teşvik unsurları



İndirimli GV ve KV

  • İndirimli GV ve KV

    • İndirimli vergi uygulaması kapsamına girmeyen sektörler (5520 sayılı KVk; Md.32/A, (1) numaralı fıkra)
      • Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar,
      • İş ortaklıkları,
      • Taahhüt işleri,
      • 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yapılan yatırımlar,
      • 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile
      • Rödovans (maden kiralaması) sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar.


İndirimli GV ve KV

  • İndirimli GV ve KV

    • İndirimli vergi uygulaması için teşvik belgesi alınması zorunludur (YDYH Kararı, Md. 3/5),
    • Yatırım tutarı belirlenen asgari haddin üzerinde olmalıdır (YDYH Kararı, Md. 4)
      • I inci ve II nci bölgelerde 1.000.000 TL,
      • III üncü ve IV üncü bölgelerde ise 500.000 TL.
      • Büyük ölçekli yatırım (12 ayrı faaliyet alanı belirlenmiş ve asgari yatırım tutarı 50 milyon TL)


İndirimli GV ve KV

  • İndirimli GV ve KV

  • İndirimli vergi oranı yoluyla yararlanılacak teşvik tutarı (5520 sayılı KVK, md.32/A)

      • İndirimli vergi oranı yoluyla yararlanılacak teşvik tutarı, belirlenen yatırıma katkı tutarı ve yatırıma katkı oranı ile indirimli vergi oranına bağlı.
      • BK’ca belirlenen her bir il grubu için yatırıma katkı oranı ve yatırıma katkı tutarı, yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar, indirimli vergi uygulanır.
      • Aynı mükellef tarafından yatırıma katkı ve vergi oranı farklı illerde yapılan yatırımlarda, toplam yatırımın her bir ile isabet eden oranına göre ilgili ilin yatırıma katkı oranı ve indirimli vergi oranı uygulanması yoluyla hesaplama yapılır.
      • Bu sistemin amacı başlangıçta belirtildiği üzere; yatırımlara Devlet katkısının belirlenmesi ve takip edilebilmesinin mümkün kılınmasıdır.


İndirimli GV ve KV oranları

  • İndirimli GV ve KV oranları

  • Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, KV ve GV indirim oranları ile yatırıma katkı oranları (5520 sayılı KVK Md. 32/A)



İndirimli GV ve KV oranları

  • İndirimli GV ve KV oranları

  • Teşvik belgesi kapsamında yapılacak yatırımlardan elden kazançlara uygulanacak indirimli KV ile en alt-en üst gelir dilimlerine uygulanacak indirimli GV oranları.



2010 yılında yapılacak yatırımlar için indirimli GV ve KV oranları

  • 2010 yılında yapılacak yatırımlar için indirimli GV ve KV oranları

  • Teşvik belgesi kapsamında, 31/12/2010 tarihine kadar yatırıma başlanması hâlinde aşağıda belirtilen indirim oranları ile yatırıma katkı oranları uygulanır (YDYHK, Md.10/2).



2010 yılında yapılacak yatırımlar için indirimli GV ve KV oranları

  • 2010 yılında yapılacak yatırımlar için indirimli GV ve KV oranları

  • Teşvik belgesi kapsamında 31/12/2010 tarihine kadar yatırıma başlanması halinde, bu yatırımlardan elde edilecek kazançlara uygulanacak indirimli KV ile en alt-en üst gelir dilimlerine uygulanacak indirimli GV oranları.



İndirimli KV uygulaması

  • İndirimli KV uygulaması

  • Örnek 1

    • II. bölgede yer alan ve teşviki öngörülen büyük ölçekli yatırımlar kapsamında 250.000.000 TL yatırım yapıldığını, yatırıma katkı oranınn %40 ve KV indirim oranının %60 olduğunu varsayalım.
    • Yatırıma katkı tutarı= Yatırım tutarı x Yatırıma katkı oranı ve indirimli vergi oranı = kurumlar vergisi oranı- (kurumlar vergisi oranı x indirim oranı) formülüne göre hesaplanır.
    • Bu durumda, Devletin yatırıma katkı tutarının (250.000.000 x %40=) 100.000.000 TL olması gerekecektir.
    • Yani yapılan yatırımın 100.000.000 TL’lik kısmı, indirimli oran uygulanarak vazgeçilen, KV ile finanse edilecektir.
    • Bu demektir ki, yapılan yatırımdan elde edilen (endeskleme olmadığı varsayımıyla) toplam kazanç 833.333,33 TL’ye ulaşıncaya kadar, KV oranı %60 indirimli, yani %8 olarak uygulanır.


İndirimli KV uygulaması

  • İndirimli KV uygulaması

  • Örnek 2

    • 31/12/2010 tarihinden önce II. bölgede başlanılan büyük yatırımlar için % 40 oranında katkı payına ulaşıncaya kadar GV/KV oranı % 60 indirimli olarak uygulanır.
    • Bu durumda 100.000.000 TL yatırımın % 40’ı Devlet tarafından desteklenecek, (100.000.000x%40)= 40.000.000TL’ye ulaşıncaya kadar KV oranı %60 indirimli olarak [20-(20 x % 60)]= % 8 olarak uygulanacaktır.
    • Kurumun 2011 yılında 250.000.000 TL kâr elde ettiğini varsayalım. 2011 hesap dönemi vergi hesabı aşağıdaki gibi olacaktır.


KVK açısından muafiyet, istisna ve indirimlerin sınırı

  • KVK açısından muafiyet, istisna ve indirimlerin sınırı

  • Diğer kanunlardaki muafiyet, istisna ve indirimlere ilişkin hükümler, kurumlar vergisi bakımından geçersizdir. Kurumlar vergisi ile ilgili muafiyet, istisna ve indirimlere ilişkin hükümler, ancak bu Kanuna, GVK’ya ve VUK’a hüküm eklenmek veya bu kanunlarda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenebilir. Uluslararası anlaşma hükümleri saklıdır (5520 sayılı KVK, Md.35/1, 2 ve 3),

  • 5520 sayılı KVK’nın yürürlüğünden önce kurumlar vergisine ilişkin olarak başka kanunlarda yer alan muafiyet, istisna ve indirimler bakımından 35 inci madde hükmü uygulanmaz(5520 sayılı KVK, Geçici Md.1/9),

  • 01/01/2007 tarihinden önce diğer kanunlarla 5422 sayılı KVK’ya yapılmış olan atıflar ilgili olduğu maddeler itibariyla 5520 sayılı KVK’ya yapılmış sayılır (5520 sayılı KVK, Geçici Md.1/5),

  • İştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere, kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesi kabul edilmez (5520 sayılı KVK, Geçici Md.1/3).



Tesis taşıma desteği (tekstil, konfeksiyon, deri ve deri mamulleri sektörleri)

  • Tesis taşıma desteği (tekstil, konfeksiyon, deri ve deri mamulleri sektörleri)

  • Münhasıran tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde faaliyette bulunanlardan üretim tesislerini BK’ca belirlenen illere 31/12/2010 tarihine kadar nakleden ve asgari 50 kişilik istihdam sağlayan mükelleflerin, bu illerdeki işletmelerinden sağladıkları kazançlar için nakil tarihini izleyen hesap döneminden itibaren beş yıl süreyle kurumlar vergisi oranını % 75'i geçmemek üzere indirimli uygulanır (5520 sayılı KVK, Gç. Md. 4)  

  • Usul ve esaslar BK kararı ve Genel Tebliğ ile belirlenmiştir (14/07/2009 tarihli ve 2009/15199 sayılı YDYHK; 2009/1 YDYHK Uygulamasına İlişkin Genel Tebliğ)

  • I. ve II. bölgelerde faaliyette bulunan tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim işletmeleri ile deri ve deri mamulleri işletmelerinin 31/12/2010 tarihine kadar IV. bölgedeki illere taşınmaları ve en az elli kişilik istihdam sağlamaları halinde kendilerine; yatırım yeri tahsisi, sigorta primi işveren hissesi desteği ve vergi indirimi desteği sağlanmaktadır (14/07/2009 tarihli ve 2009/15199 sayılı YDYHK Md.12)  

    • Vergi indirimi desteğinin süresi beş yıldır.
    • Vergi oranı %5.
    • 2009 yılında tamamlanan taşınma işlemlerinin giderleri bütçeden karşılanır.


AR-GE indirimi

  • AR-GE indirimi

  • 01/01/2006 tarihinden geçerli olmak üzere gerçekleştirilen ve yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik AR-GE harcamaları tutarının %40’ı, 01/04/2008 tarihinden itibaren ise %100'ü, beyanname ile bildirilen kazançtan indirilebilir (5520 sayılı KVK Md. 10/1-a; 193 sayılı GVK Md. 89/1-9)

    • Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme  projesi  anlaşmaları  kapsamında  uluslararası  kurumlardan  ya  da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile
    • 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamasının bir önceki yıla göre artışının yarısı,
    • KVK 10 uncu maddesine göre kurum kazancının ve GVK 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır.
    • Harcamalar, VUK’a göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edilir, bir iktisadi kıymet oluşmaması halinde ise doğrudan gider yazılır.
    • Kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlar, takip eden yıllarda VUK’a göre her yıl belirlenen YD oranında artırılarak dikkate alınır (5746 sayılı Araştırma Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanu Md.3/1)


Diğer AR-GE Teşvikleri

  • Diğer AR-GE Teşvikleri

  • GV stopajı teşviki (Kamu personeli hariç olmak üzere, Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar için %90’ı, diğerleri için %80’i GV’den müstesnadır)(5746 sayılı Kanun Md.3/2).

  • Sigorta primi işveren hissesi desteği (Kamu personeli hariç olmak üzere, Ar-Ge ve yenilik projeleri ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2 nci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için beş yıl süreyle Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır) (5746 sayılı Kanun Md.3/3).

  • Damga vergisi istisnası (Her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesnadır) (5746 sayılı Kanun Md.3/4).

  • Teknogirişim sermayesi desteği (Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından, üniversitelerin herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezun olabilecek durumdaki öğrenci, yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok beş yıl önce almış kişilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmelerini teşvik etmek için bir defaya mahsus olmak üzere teminat alınmaksızın 100.000 Türk Lirasına kadar teknogirişim sermayesi desteği hibe olarak verilir)(5746 sayılı Kanun Md.3/5).



Eğitim ve Öğretim işletmelerinde kazanç istisnası

  • Eğitim ve Öğretim işletmelerinde kazanç istisnası

  • 01/01/2006 tarihinden itibaren faaliyete başlayan özel okulların işletilmesinden elde edilen kazançlar 5 vergilendirme dönemi GV veya KV’den müstesnadır. İstisna, mükelleflerin 625 sayılı Kanun kapsamında işlettikleri okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okullarından (bu kavramların tanımları için bknz. 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu Md. 19,20,21, 22-25, 26-30) elde ettikleri kazançlara uygulanır. İstisnadan yararlanmak isteyenlerin, faaliyete geçmelerini müteakiben Maliye Bakanlığı’na yazılı olarak başvurmaları gerekir(193 sayılı GVK Md.20; 5520 sayılı KVK Md.5/1-ı; 254 seri No’lu GV GT).(8/6/1965 tarihli ve 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu 02/07/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 14 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır. Dolayısıyla 193 sayılı GVK ve 5520 sayılı KVK’da geçen “625 sayılı Kanun” ibaresini “5580 sayılı Kanun” şeklinde anlamak gerekir).

  • 625 sayılı Kanun hükümlerine tabi özel okullar tarafından ilgili dönem kapasitelerinin %10’unu geçmemek üzere verilen bedelsiz eğitim ve öğretim hizmetleri katma değer vergisinden müstesnadır (3065 sayılı KDVK, Md. 17/2-b) (8/6/1965 tarihli ve 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu 02/07/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 14 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır. Dolayısıyla 193 sayılı GVK ve 5520 sayılı KVK’da geçen “625 sayılı Kanun” ibaresini “5580 sayılı Kanun” şeklinde anlamak gerekir).

  • BK’ca vergi muafiyeti tanınan vakıflara veya kamu yararına çalışan derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin (bu kavramın tanımı için bknz. 2828 sayılı SH ve ÇEK Kanunu) işletilmesinden elde edilen kazançlar 5 vergilendirme dönemi KV’den müstesnadır (5520 sayılı KVK Md.5/1-ı)



Araçlar, petrol aramaları ve teşvik belgeli yatırımlarda KDV istisnası

  • Araçlar, petrol aramaları ve teşvik belgeli yatırımlarda KDV istisnası

  • Deniz, hava ve demiryolu araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması ve çeşitli şekillerde işletilmesi faaliyeti ile iştigal eden mükelleflere bu amaçla yapılan:

    • deniz, hava ve demiryolu taşıma araçları teslimleri,
    • yüzer tesis ve araçların teslimi,
    • bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile
    • bu araçların tadili, onarımı ve bakımı hizmetleri
  • KDV’den müstesnadır (3065 sayılı KDVK Md.13/1-a, 48 Seri No’lu KDV GT, 31 No’lu KDV Sirküleri)

  • Altın, gümüş ve platin ile ilgili arama, işletme, zenginleştirme ve rafinaj faaliyetleri ile Petrol Arama Kanunu hükümleri gereğince, petrol arama faaliyetlerini yürütenlere yapılan hizmetler ve mal teslimleri KDV’den müstesnadır (3065 sayılı KDVK Md. 13/1-c; 16, 19, 93 ve 95 Seri No’lu KDV GT)

  • Yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamında yapılan makine ve teçhizat teslimleri KDV’den müstesnadır(3065 sayılı KDVK Md.13/1-d, 2004/8127 sayılı BKK, 69, 72, 74, 87 ve 92 Seri No’lu KDV GT)

  • Limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini kendisi yapan ya da başkalarına yaptıran mükelleflere bu işlerle ilgili olarak yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV’den müstesnadır (3065 sayılı KDVK Md. 13/1-e, 93 ve 96 Seri No’lu KDV GT)



Araçlar, petrol aramaları ve teşvik belgeli yatırımlarda KDV istisnası

  • Araçlar, petrol aramaları ve teşvik belgeli yatırımlarda KDV istisnası

  • Makine ve teçhizat istisnası, ATİK niteliği taşıyan ve mal ve hizmet üretiminde kullanılan sabit kıymetlere uygulanır.

  • Sektörlerin yapısı itibariyle üretim faaliyetlerinin yanı sıra idari ve pazarlama gibi üretim dışı alanlarda kullanılan aynı cins sabit kıymetler ise bu kapsama girmez.

  • Sarf malzemeleri ve yedek parçalar ile hizmet üretiminde doğrudan ve zorunlu olarak kullanılanlar dışındaki masa, sandalye, koltuk, dolap, mefruşat gibi demirbaşlar makina ve teçhizat kapsamına girmez

  • Taşıt araçları makine ve teçhizat kapsamına girmez. Euro normlarını hazi çekiciler ile yüklü ağırlığı 45 tonu geçen off road truck tipi kamyonlar ile karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar, madencilikte kullanılan damperli kamyonlar, frigorifik kamyonlar, forkliftler, iş makineleri, vinçler, tarım makinaları, hastane yatırımlarına ilişkin teşvik belgelerinde yer alan ambulanslar ve benzerlerinin teslim ve ithalinde istisna kapsamında işlem yapılır.

  • Diğer taraftan hava, deniz ve demiryolu taşıma araçları da yatırım teşvik belgesi kapsamında KDV istisnası uygulamasında makina ve teçhizat kapsamına girmez.

  • Ancak, şartların mevcudiyeti halinde bu araçların teslim ve ithalinde, "araçlara ilişkin istisna" hükümleri çerçevesinde istisna uygulanır (3065 sayılı KDVK Md.13/a) 



Serbest Bölge faaliyeti kazançlarına yönelik istisna

  • Serbest Bölge faaliyeti kazançlarına yönelik istisna

  • Serbest bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları GV veya KV’den müstesnadır. Bu düzenleme Avrupa Birliğine üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yılın vergilendirme döneminin sonuna kadar geçerlidir (5810 sayılı Kanunla değişik 3218 sayılı SBK Gç. Md. 3/a; 1 Seri No’lu KV GT, 1 seri No’lu SBK GT, 13 No’lu KV Sirküleri).

  • SB’de yürütülen ve istisna kapsamında olan faaliyetlerin zararla sonuçlanması halinde, bu zararları istisna kapsamında olmayan diğer faaliyetlere ilişkin kazançlardan indirilemez (5520 sayılı KVK Md. 5/3, 1 Seri No’lu KV GT).

  • 06/02/2004 tarihi itibarıyla SBK’ya göre kurulan serbest bölgelerde faaliyette bulunmak üzere ruhsat almış mükelleflerin, serbest bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazançları, faaliyet ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere GV veya KV’den müstesnadır (5810 sayılı Kanunla değişik 3218 sayılı SBK, Geçici Md. 3/a).

  • Bu istisnaların, kâr dağıtımına bağlı stopaja etkisi bulunmamaktadır (193 sayılı GVK, Md. 94/6-b; 5520 sayılı KVK Md.15, 30; 5810 sayılı Kanunla değişik 3218 sayılı SBK, Geçici Md. 3/a).

  • Serbest bölge hükümlerinin uygulandığı mallar ile serbest bölgelerde verilen hizmetler katma değer vergisinden müstesnadır(3065 sayılı KDVK Md.16/1-c, 17/4-ı; 39 ve 93 Seri No’lu KDV GT).

  • Serbest bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetlerle ilgili olarak yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar damga vergisi ve harçlardan müstesnadır (5810 sayılı Kanun değişik 3218 SBK Gç. Md.3/c).



Serbest Bölgelerde ödenen ücretlerde GV istisnası (01/01/2009 tarihinden itibaren geçerli)

  • Serbest Bölgelerde ödenen ücretlerde GV istisnası (01/01/2009 tarihinden itibaren geçerli)

  • SB’lerde faaliyette bulunan mükellefler tarafından SB’lerde üretilen ürünlerin toplam FOB bedelinin % 85'ini yurt dışına ihraç etmeleri durumunda, istihdam edilen personele ödenen ücretler gelir vergisinden müstesnadır. Bu düzenleme AB’ye tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yılın vergilendirme döneminin sonuna kadar geçerlidir (5810 sayılı Kanunla değişik 3218 s. SBK, Gç. Md.3/b).

  • Bölge içinde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin üretime ilişkin istihdam ettikleri tüm personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden istisnadır(5810 sayılı Kanunla değişik 3218 s. SBK, Gç. Md.3/b).

  • Serbest Bölgede stopaj istisnasının şartları (1 Seri No’lu 3218 sayılı SBK Genel Tebliği; 12/03/2009-27167 RG)

    • Serbest bölgede üretim yapılması,
    • Bölgede üretilen malların toplam FOB bedelinin en az %85’inin yurt dışına ihraç edilmesi (bölgeden ve Türkiye’den alınan mallar dahil değildir),
    • Üretim ve ticaretin birlikte yapılması durumunda, üretilen ürünlerin toplam FOB bedelinin en az %85’inin yurt dışına ihraç edilmesi,  
    • Fason imalatın hesaba dahil edilmemesi.
  • Yazılım faaliyetleri kapsamında SB’de fiilen istihdam edilen personele ödenen ücretlerin tamamı AB’ye tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yılın vergilendirme döneminin sonuna kadar GV’den müstesnadır(1 Seri No’lu 3218 sayılı SBK Genel Tebliği; 12/03/2009-27167 RG). Bu durumda faaliyetin münhasıran ve fiilen SB’de yapılması; işyeri alt yapısının ve teknik donanımın bu faaliyetin yapılmasına uygun olması; ürünün, GÇB ve YMM faaliyet tasdik raporu ile fiili ihracatının gerçekleştiğinin tevsiki gerekir.



Teknoloji geliştirme bölgelerinde elde edilen kazançlara yönelik istisna

  • Teknoloji geliştirme bölgelerinde elde edilen kazançlara yönelik istisna

  • 4691 sayılı Kanuna göre Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde;

    • Yönetici şirketlerin bu Kanun uygulaması kapsamında elde ettikleri kazançlar,
    • Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu bölgedeki yazılım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları
    • 31/12/2013 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır (4691 sayılı Kanun, Geçici Md. 2 6 No’lu KV Sirküleri).
  • Kur farkı, vade farkı, faiz ve repor gelirleri ile iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan kazançlara istisna uygulanmaz (1 Seri No’lu KV GT).

  • İstisna kapsamındaki faaliyetlerin zararla sonuçlanması halinde, bu zararlar istisna kapsamında olmayan diğer faaliyetlere ilişkin kazançlardan indirilemez (5520 sayılı KVK Md.5/3, 1 Seri No’lu KV GT).

  • Bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31/12/2013 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır (4691 sayılı Kanun, Geçici Md. 2).  

  • Teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının GV veya KV’den istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri KDV’den müstesnadır. İstisna sadece bölgede üretilecek yazılım programlarını ve lisanslarını içeriyor ve bölge dışı faaliyetlerde geçerli değildir(3065 sayılı KDVK, Geçici Md.20).

  • Teknoloji geliştirme bölgelerinde yer alan gayrimenkullerin ifraz veya taksim veya birleştirme işlemleri harçtan müstesnadır(492 sayılı Harçlar Kanunu Md.59/n)



Endüstri bölgelerinde uygulanan vergisel teşvikler (4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu)

  • Endüstri bölgelerinde uygulanan vergisel teşvikler (4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu)

  • Endüstri Bölgelerinde faaliyette bulunan GV ve KV mükellefleri 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Kanununda yer alan teşviklerden yararlanırlar .Buna göre; endüstri bölgelerine faaliyet gösteren GV ve KV mükellefleri;

    • GV stopajı desteği (5084 sayılı Kanun Md.3, 7/h; 1 ve2 Seri No’lu Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Genel Tebliğleri),
    • Sigorta primi işveren payı desteği(5084 sayılı Kanun Md. 4, 7/h),
    • Bedelsiz yatırım yeri tahsisi(5084 sayılı Kanun Md. 5),
    • Enerji desteği (5084 sayılı Kanun Md. 6, 7/h) ,
  • teşvik ve destelerinden yararlanırlar

  • Endüstri bölgelerinde yer alan gayrimenkullerin ifraz veya taksim veya birleştirme işlemleri harçtan müstesnadır(492 sayılı Harçlar Kanunu Md. 59/n).

  • 5084 sayılı Kanunda teşvik ve destek unsurlarının uygulama süresi 31/12/2012 tarihine kadar uzatılmıştır (28/01/2010 tarihli ve 5951 sayılı Kanun Md.10; 05/02/2010 gün ve 27484 s. RG).



Endüstri bölgelerinde uygulanan vergisel teşvikler (4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu)

  • Endüstri bölgelerinde uygulanan vergisel teşvikler (4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu)

  • Gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması, 31/12/2004 tarihine kadar tamamlanan yatırımlar için 31/12/2009 itibarıyla sona ermiştir (5084 sayılı Kanun Md. 3, 03/03/2010 gün ve 2 No’lu Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Sirküleri).

  • Kapsamına giren illerdeki yeni yatırımlar nedeniyle yararlanılacak gelir vergisi stopajı teşviki süresi (5084 sayılı Kanun Md. 3, 7/h ve 03/03/2010 gün ve 2 No’lu Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Sirküleri).

    • 1/1/2005-31/12/2007 arasında tamamlanan yatırımlar için tamamlandığı tarihten itibaren 5 yıl,
    • 1/1/2008-31/12/2008 arasında tamamlanan yatırımlar için tamamlandığı tarihten itibaren 4 yıl, 
    • 1/1/2009-31/12/2009 arasında tamamlanan yatırımlar için tamamlandığı tarihten itibaren 3 yıl,
  • olacaktır.

  • Çanakkale ilinin Bozcaada ve Gökçeada ilçelerindeki işletmelerin; yapacakları yatırımlarla ilgili olmak üzere, 4/4/2007 tarihinden itibaren şartları da taşımaları kaydıyla 5 yıl süreyle yararlanabilirler (4/4/2012 tarihine kadar) yararlanmaları mümkündür(5084 sayılı Kanun Md. 3, 03/03/2010 gün ve 2 No’lu Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Sirküleri).



Organize sanayi bölgelerinde uygulanan vergisel teşvikler (4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu)

  • Organize sanayi bölgelerinde uygulanan vergisel teşvikler (4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu)

  • OSB’lerde faaliyette bulunan GV ve KV mükellefleri 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Kanununda yer alan teşviklerden yararlanırlar. Buna göre; OSB’lerde faaliyet gösteren GV ve KV mükellefleri;

    • GV stopajı teşviki (5084 sayılı Kanun Md.3, 7/h; 1 ve2 Seri No’lu Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Genel Tebliğleri),
    • Sigorta primi işveren payı desteği(5084 sayılı Kanun Md. 4, 7/h),
    • Bedelsiz yatırım yeri tahsisi(5084 sayılı Kanun Md. 5),
    • Enerji desteği (5084 sayılı Kanun Md. 6, 7/h) ,
  • teşvik ve destelerinden yararlanırlar

  • OSB tüzel kişiliği uygulama ile ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır (4562 sayılı OSBK, Md.21).

  • Atıksu arıtma tesisi işleten bölgelerden belediyelerce atıksu bedeli alınmaz (4562 sayılı OSBK, Md.21).

  • OSB kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri teslimleri KDV’den müstesnadır (3065 sayılı KDVK Md. 17/4-k).



Organize sanayi bölgelerinde uygulanan vergisel teşvikler (4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu)

  • Organize sanayi bölgelerinde uygulanan vergisel teşvikler (4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu)

  • Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin alt yapılarını hazırlamak ve buralarda faaliyette bulunanların; arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kamu kurumları ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce birlikte oluşturulan ve kazancının tamamını bu yerlerin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanan iktisadi işletmeler kurumlar vergisinden muaftır (5520 sayılı KVK Md.4/1-n)

  • Organize sanayi bölgelerindeki binalar, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl süreyle emlak vergisi muafiyetinden faydalanırlar(1319 sayılı EVK Md.5/f)

  • Organize sanayi bölgelerinde yer alan gayrimenkullerin ifraz veya taksim veya birleştirme işlemleri harçtan müstesnadır (492 sayılı Harçlar Kanunu Md. 59/n)

  • 5084 sayılı Kanunda teşvik vedestek unsurlarının uygulama süresi 31/12/2012 tarihine kadar uzatılmıştır (28/01/2010 tarihli ve 5951 sayılı Kanun Md.10; 05/02/2010 gün ve 27484 s. RG).



Kültür yatırımları ve girişimlerine ilişkin tebliğler (5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girşimleri Kanunu)

  • Kültür yatırımları ve girişimlerine ilişkin tebliğler (5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girşimleri Kanunu)

  • Bu kanun kapsamındaki kültür yatırım ve girişimleri için uygulanacak teşvik unsurları;

    • GV stopajı indirimi (Bu kanun uyarınca belge almış KV mükellefi yatırımcı veya girişimcilerinin, sigorta prim bordrolarında bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım ve girişimde çalıştıracakları işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan GV’nin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak kaydıyla %50’si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak kaydıyla %25’i, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir) (5225 sayılı Kanun Md. 5/b),
    • Taşınmaz mal tahsisi (Kültür ve Turizm Bakanlığının, bu kanun kapsamında kültür yatırımı ve girişimleri için taşınmaz mal tahsisi yapma yetkisi bulunmaktadır) (5225 sayılı Kanun, Md.5/a),
    • Sigorta primi işveren payında indirim (Bu kanun uyarınca belgelendirilmiş KV mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, sigorta prim bordrolarında bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım veya girişimde çalıştıracakları işçilerin, 5510 sayılı Kanun uyarınca prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hissesinin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak şartıyla %50’si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak şartıyla %25’i Hazinece karşılanır) (5225 sayılı Kanun Md. 5/c),
    • Su bedeli indirimi ve enerji desteği (Kültür yatırımı ve girişimleri, su ücretlerini yatırım ve girişimin bulunduğu yörede uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden öderler. Bu yatırım veya girişimin elektrik enerjisi ve doğal gaz giderlerinin %20’si beş yıl süreyle Hazinece karşılanır) (5225 sayılı Kanun Md.5/d),


Kültür yatırımları ve girişimlerine ilişkin tebliğler (5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girşimleri Kanunu)

  • Kültür yatırımları ve girişimlerine ilişkin tebliğler (5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girşimleri Kanunu)

  • Bu kanun kapsamındaki kültür yatırım ve girişimleri için uygulanacak teşvik unsurları;

    • Yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırabilme (Belgeli yatırım veya girişimlerde, Kültür ve Turizm Bakanlığının ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen izinle toplam personel sayısının %10’unu aşmamak üzere yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırılabilir)(5225 sayılı Kanun Md.5/e),
    • Hafta sonu ve resmi tatillerde faaliyette bulunabilme (Belgeli girişimler ile belge kapsamındaki diğer birimler belgede belirlenen çalışma süresi içinde hafta sonu ve resmi tatillerde de faaliyetlerine devam edebilirler) (5225 sayılı Kanun Md.5/f),
    • Belgeli yatırımı veya girişimi Bakanlığın izni ile devralanlar da kalan süre için bu kanun hükümleri çerçevesinde teşvik ve indirim uygulamasından yararlanırlar(5225 sayılı Kanun Md. 10),
    • GV stopajı indirimi, sigorta primi işveren payında indirim ve su bedeli indirimi ve enerji desteği teşvik ve indirim unsurlarından yararlanan kültür yatırım ve girişimleri için başka bir teşvik mevzuatında da benzer teşvik ve indirimlerin bulunması halinde, yatırımcı veya girişimcinin lehine olan hükümler uygulanır(5225 sayılı Kanun Md.6, ikinci fıkra).


Türk uluslararası gemi siciline kayıtlı gemilerin işletilmesinden ve devrin elde edilen kazançlara ilişkin istisna (4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ve 491 sayılı KHK)

  • Türk uluslararası gemi siciline kayıtlı gemilerin işletilmesinden ve devrin elde edilen kazançlara ilişkin istisna (4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ve 491 sayılı KHK)

  • Türk Uluslararası gemi siciline kayıtlı gemilerin ve yatların işletilmesinden ve devrin elde edilen kazançlar, GV ve KV ile fonlardan müstesnadır (490 sayılı KHK, Md.12).

  • Bu istisnadan tam ve dar mükellefiyet esasına tabi tüm gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri yararlanır (1 Seri No’lu KV GT).

  • İstisna gemilerin ve yatların işletilmesinden ve devrinden elde ettikleri kazançlarla sınırlıdır. Ancak, Türkiye’de inşa edilen gemi ve yatlardan anılan Sicile kayıtlı olanların işletilip işletilmediğine bakılmaksızın devrinden elde edilen kazançlar da istisna kapsamında değerlendirilir (1 Seri No’lu KV GT).

  • Kayıtlı gemilerin ve yatların otel veya restoran işletmeciliğinde (yüzer otel veya restoran) kullanılması durumunda bu faaliyet gemi işletmeciliği faaliyeti kapsamında değerlendirilmez, ve elde edilen kazançlara istisna uygulanmaz(1 Seri No’lu KV GT).

  • Kayıtlı gemilerin işletilmesi sonucunda zarar doğması halinde, bu zararın diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlardan indirilmesi mümkün değildir. Aynı şekilde, gemiye ait amortisman ve itfa payları da dahil olmak üzere bu faaliyet için yapılan giderler, istisna kapsamı dışında elde edilen kazançlardan indirilemez (5520 sayılı KVK, Md.5/3, 1 Seri No’lu KV GT).



Türk uluslararası gemi siciline kayıtlı gemilerin işletilmesinden ve devrin elde edilen kazançlara ilişkin istisna (4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ve 491 sayılı KHK)

  • Türk uluslararası gemi siciline kayıtlı gemilerin işletilmesinden ve devrin elde edilen kazançlara ilişkin istisna (4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ve 491 sayılı KHK)

  • Faaliyetler nedeniyle doğan alacaklara ilişkin kur farkı ve vade farkı gelirleri,

  • Bu faaliyetlerle ilişkili olmaksızın elde edilen kur farkı, vade farkı gelirleri ile fa,z, repo ve benzeri faaliyet dışı gelirleri ile

  • Gemilerin zamana ve yüke bağlı olmaksızın doğrudan kiraya verilmesinde elde edilen gelirlere

  • Gelir ve kurumlar vergisi istisnası uygulanmaz (1 Seri No’lu KV GT).

  • Time-charter işletmeciliği gelirleri ile

  • İhtiyaç fazlası malzemenin satılmasından doğan kazançlara

  • gelir ve kurumlar vergisi istisnası uygulanır (1 Seri No’lu KV GT).



Döviz kazandırıcı işlemlerde damga vergisi ve harç istisnası

  • Döviz kazandırıcı işlemlerde damga vergisi ve harç istisnası

  • Döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesnadır (488 sayılı DVK Ek Md.1).

  • Döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemler harçlardan müstesnadır (492 sayılı Harçlar Kanunu Ek Md. 1)

  • Döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu ve uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından birlikte tespit edilir (488 sayılı DVK Ek Md.1, 4 üncü fıkra ve 492 sayılı HK Ek Md.1, 5 inci fıkra).

  • Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstinası Uygulaması Hakkında Tebliğler (1 Seri No’lu Tebliğ 27/02/2004-25386 RG; 2 Seri No.lu Tebliğ 19/07/2006-26233 R.G.; 3 Seri No.lu Tebliğ 16/03/2007-6464 R.G.; 4 Seri No.lu Tebliğ 05/12/2008-27075 R.G.)

  • İhale kararı üzerinden alınan damga vergisi hariç, ihracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı işlemlerde damga vergisi ve harç istisnası uygulanması Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi ibrazına bağlıdır. Bu belge Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan alınmaktadır. İstisna belgesinin ibrazı halinde başka bir belge aranmaksızın re'sen damga vergisi ve harç istisnası uygulanır. Ayrıca, dahilde işleme izin belgesi kapsamında yapılan ithalat veya yurt içi alımlar için ise Dahilde İşleme İzin Belgesi ibrazı şarttır (4 Seri No’lu Genel Tebliğ, 4/4.1. Uygulamaya İlişkin Esaslar).



Diğer bazı işlemlerde damga vergisi ve harç istisnası

  • Diğer bazı işlemlerde damga vergisi ve harç istisnası

  • Anonim, eshamlı komandit ve limitde şirketlerin sermaye artırımlarına ve süre uzatımlarına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesnadır (488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı Tablo IV/16).

  • Faktoring şirketlerinin müşteriyleriyle yaptıkları faktoring sözleşmeleri ile bu sözlşemelere ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesnadır (488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı Tablo IV/16). Ki faktoring işlemlerini genellikle KOBİ’ler yapar.

  • Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemler harçlardan müstesnadır ( 492 sayılı Harçlar Kanunu Md.123 ).

  • Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (Bu kooperatifler ile Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından bankalardan kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler dahil) bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri ödenmelerine ilişkin işlemler harçlardan müstesnadır ( 492 sayılı Harçlar Kanunu Md.123 ).

  • Sermaye şirketi statüsünde faaliyet gösteren KOBİ’lerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri nedeniyle yapacakları işlemler harçtan müstesnadır (492 sayılı Harçlar Kanunu Md.123)



BSMV İstisnası (6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu)

  • BSMV İstisnası (6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu)

  • Türkiye Halk Bankası’nın ihtisas kredileri kapsamında KOBİ’lere verdiği krediler ya da

  • Bu işletmelerin dış ticaret işlemlerine yaptığı aracılık hizmetleri dolayısıyla aldığı paralar ile

  • Esnaf ve Sanatkârlar Kefalet Kooperatifleri’nin kefaleti altında esnaf ve sanatkârlara verdiği krediler dolayısıyla alınan paralar ve bu kooperatiflerin ortaklarından masraf karşılığı adıyla aldığı paralar

  • BSMV’den müstesnadır (6802 sayılı Kanun Md. 29/m)

  • KOSGEB ile Türkiye’de yerleşik şubesi bulunan yerli ve yabancı bankalar (Türkiye Halk Bankası A.Ş. tarafından kullandırılacak krediler hariç) arasında yapılacak protokoller çerçevesinde kullandırılacak krediler dolayısıyla lehe alınan paralar % 1 oranında BSMV’ye tabidir (21/04/2008 tarihli ve 2008/13524 sayılı Kararname ile değişik 22/03/2004 tarihli ve 2004/7131 sayılı KOBİ’lerin Geliştirilmesi ve Desteklenmesi amacıyla KOSGEB tarafından Uygun Koşullarda Finansal Destek Sağlanması Hakkında Karar)



Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi

  • Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi

  • Bankalar ve finansman şirketlerince kullandırılan diğer kredilerde fon kesintisi oranı 29/07/2004 tarihinden itibaren % 0 olarak belirlenmiştir (KKDF Hakkında 6 Sıra No.lu Tebliğ, Md. 2/A-b)

  • Buna göre,

    • KOBİ’lerin Türkiye’de yerleşik bankalar ve finansman şirketlerinden kullanacağı ticari krediler üzerinden fon kesintisi yapılmaz
    • KOSGEB ile Türkiye Halk Bankası A.Ş., Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O., Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. arasında yapılacak protokoller çerçevesinde kullandırılacak kredilerden KKDF kesintisi yapılmaz(22/03/2004 tarihli ve 2004/7131 sayılı “KOBİ’lerin Geliştirilmesi ve Desteklenmesi Amacıyla KOSGEB Tarafından Uygun Koşullarda Finansal Destek Sağlanması Hakkında BKK; 04/05/2004 tarihli ve 25452 s. RG)  


Şarta bağlı istisna ve muafiyetlerde tahakkuk zamanaşımı

  • Şarta bağlı istisna ve muafiyetlerde tahakkuk zamanaşımı

  • Şarta bağlı istisna veya muafiyet uygulamaları sonucu kısmen veya tamamen alınmayan vergilere ilişkin zamanaşımı süresi, istisna veya muafiyet şartlarının ihlâl edildiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren başlar (213 sayılı VUK Md.114, üçüncü fıkra)

  • Bu fıkra hükmü, daha önce sadece yatırım indirimi uygulamasında yatırımcının yatırım veya işletme döneminde öngörülen özel şartları ihlal etmesi halindeki, zamanaşımı uygulamasını düzenliyordu. Ancak; 5228 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle yapılan değişiklik sonrası, tüm şarta bağlı istisna ve muafiyetleri kapsar hale gelmiş ve 30/07/2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir.





Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin