Bibliyografya 7 afganiler tekkesi 7



Yüklə 1,55 Mb.
səhifə1/205
tarix10.01.2022
ölçüsü1,55 Mb.
#100625
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   205

Bibliyografya 7

AFGANİLER TEKKESİ 7

Bibliyografya 8

AFGANİSTAN 8

I- Fiziki Ve Beşerî Coğrafya. 9

1- Fiziki Coğrafya. 9

2- Beşerî Coğrafya. 9

a- Nüfus. 9

b- Etnik Durum. 10

Afganlar. 10

Türkler. 10

Tacikler. 10

c- Dil. 10

d- Din. 11

e- Ekonomik Durum. 11

II- Tarih. 12

1- İslâmiyet'ten Önceki Devir. 12

2- İslâmî Devir. 12

3- Millî Afgan Devleti. 13

III- Eğitim Ve Kültür. 15

1- Edebiyat ve Sanat. 15

2- Eğitim ve Öğretim. 16

Bibliyografya 16

IV. Sovyet İşgali ve Sonrası. 17

Mücahid Teşekkülleri. 18

Hizb-i İslâmî. 18

Cem'iyyet-i İslâmî. 18

İttihâd-ı İslâm-ı Afganistan. 19

Hareket-i İnkılâb-ı İslâmî. 19

Hizb-i İslâmî. 19

Me'haz-ı Mill-i İslâmî. 19

Cephe-i Necât-ı Millî. 19

Bibliyografya 20

AFİF 20


AFÎFİ 20

Bibliyografya 20

AFİFİYYE 21

AFÎFÜDDİN et-TİLİMSÂNÎ 21

AFİYET 21

Bibliyografya 21

AFOROZ 21

Bibliyografya 23

AFRÂSİYÂB 23

AFRİKA 23

I- Fizik, ve Beşeri Coğrafya. 23

1- Coğrafî Konum. 23

2- İklim ve Bitki örtüsü. 24

3- Nüfus. 25

Kaynaklar 29

4- Dil ve Kültür. 30

5- Ekonomik Durum: 31

Bibliyografya 32

II- Tarih. 32

1- İslâm öncesi. 32

2- İslâmi Devir. 32

3- Sömürgecilik öncesinde Afrika. 33

4- Kıtanın Paylaşılması ve Sömürgeleşti­rilmesi. 34

Fransa'nın Sömürge Faaliyetleri. 35

İngiltere'nin Sömürge Faaliyetleri. 35

Almanya'nın Sömürge Faaliyetleri. 36

Diğer Avrupa Ülkelerinin Sömürge Faa­liyetleri. 36

5- Sömürge Yönetimleri. 36

6- Afrika'nın Bağımsızlığı. 37

7- Bağımsızlık Sonrasında Afrika. 38

Bibliyografya 39

8- Afrika'da Başlıca Islâmî Cihad ve Di­reniş Hareketleri. 40

a- Fülâni Hareketi. 40

b- Tekrûr Devleti ve el-Hâc Ömer. 41

c- Mehdî Hareketleri. 41

Somali Mehdisi. 41

d- Senûsîlik Hareketi. 42

e- Emîr Abdülkâdir el-Cezâirî Hareketi. 42

f- Abdülkerîm el-Hattâbî Hareketi. 42

Bibliyografya 42

III- Din 43

Afrika'da İslâmiyet. 44

a- Kuzey Afrika'da İslâmiyet. 44

b- Batı ve Orta Afrika'da İslâmiyet. 46

BİBLİYOGRAFYA 48

c- Doğu Afrika'da İslâmiyet. 49

Sahil Kesiminde Yayılışı. 49

İç Bölgelerde Yayılışı. 50

Bibliyografya 52

AFRİKA BİRLİĞİ TEŞKİLATI 52

Teşkilâtın Başlıca Organları. 53

Bibliyografya 53

AFSUN 54

AFŞAR 54


AFŞARLILAR 54

AFŞİN 54


Bibliyografya 55

AFŞİN, HAYDAR b. KÂVÛS 55

Bibliyografya 56

AFŞİN b. DİVDAD 56

AFŞİN ULUCAMİİ 56

AFÜV 56


Bibliyografya 57

AFV 57


AFYON 57

Bibliyografya 58

AFYON ETNOGRAFYA MÜZESİ 58

Bibliyografya 58

AFYON ULUCAMİİ 58

AFYONKARAHİSAR 59

Bibliyografya 60

AGA BÜZÜRG-İ TAHRANİ 61

Eserleri. 61

Bibliyografya 62

AGÂ MİREK 62

Bibliyografya 62

AGÂ RIZAİ HEREVİ 62

AGÂCİ 63


Bibliyografya 63

AGÂH EFENDİ, ÇAPANZÂDE 63

Bibliyografya 64

AGEHİ, MANSÛR 64

Bibliyografya 65

AGAHİ, MUHAMMED RIZA 65

Bibliyografya 65

AGEL 65


Bibliyografya 66

AGNOSTİSİZM 66

AGRA 66

Bibliyografya 67

AGUELİ. JOHN GUSTAF 67

AĞA 67


Bibliyografya 69

AĞA CAMİİ 69

Bibliyografya 70

AĞA DİVANI 70

AĞA HAN 70

Bibliyografya 72

AĞA HÜSEYİN PAŞA 72

AĞA MUHAMMED ŞAH 72

Bibliyografya 73

AĞAÇ 74


Eski Dinlerde Ağaç. 74

Bibliyografya 75

İslâm'da Ağaç. 75

Şecer-i Ahdar. 76

Şeceretü'1-Huld. 77

Şecere-i Mübâreke. 77

Şeceretü'r-Rıdvân. 77

Şecere-i Tayyibe, Şecere-i Habise. 77

Tûbâ ağacı. 77

Yaktîn ağacı. 78

Zakkum ağacı. 78

BİBLİYOGRAFYA 78

İslâm Hukukunda Ağaç. 78

Bibliyografya 79

AĞAÇ 79

Bibliyografya 80

AĞAÇERİLER 80

Bibliyografya 81

AĞAKAPILI İSMAİL 82

Bibliyografya 82

AĞAKAPISI 82

Bibliyografya 84

AĞALAR CAMİİ 84

Bibliyografya 85

AĞAOĞLU, AHMET 85

Bibliyografya 87

AĞAOĞLU, MEHMET 87

Bibliyografya 88

AĞAOĞLU, SAMET 88

Eserleri. Hikâyeler: 88

Bibliyografya 88

AĞAZADE ÖRFÎ MAHMUD AĞA 89

AĞIL RESMİ 89

Bibliyografya 89

AĞIR AKSAK 90

Bibliyografya 90

AĞIR AKSAK SEMAİ 90

Bibliyografya 90

AĞIR DÜYEK 90

Bibliyografya 90

AĞIR SEMAİ 91

Bibliyografya 91

AĞIR SENGİN SEMAİ 91

Bibliyografya 91

AĞIRLIK KULESİ 91

AĞIT 92


Bibliyografya 94

Türk Edebiyatında Ağıt. 95

Türk Mûsikisinde Ağıt. 96

Bibliyografya 96

AĞLAMA 97

Bibliyografya 98

AĞLAMA DUVARI 98

Bibliyografya 99

AĞLEB el-İCLİ 99

Bibliyografya 100

AĞLEBlLER 100

Bibliyografya 102

AĞNAM RESMİ 103

Bibliyografya 104

AĞRAZÜ’S-SİYASE 104

Bibliyografya 104

AĞRI 105

Bibliyografya 106

AĞRI DAĞI 106

Bibliyografya 108

AĞRlBOZ 108

AĞYAR 108

Bibliyografya 108

AĞZIKARA HAN 108

Bibliyografya 109

AHAD 109


Bibliyografya 110

AHAD HABER 110

AHADİYYET 110

Bibliyografya 111

AHAFİŞ 111

AHAR 111


Yumurta Ayarı. 112

Nişasta Ayarı. 112

Un Ayarı. 112

Gomalak Ayarı. 113

Bibliyografya 113

AHBÂR 113

Bibliyografya 113

AHBÂR 114

Bibliyografya 117

AHBAR-İ ENBİYA 118

AHBÂR MECMUA 118

Bibliyografya 118

AHBARİYYE 118

Bibliyografya 120

AHBARU KUDATI MISR 120

Bibliyografya 121

AHBARU MEKKE 121

Bibliyografya 122

AHBARÜ’I-KUDAT 122

Bibliyografya 123

AHBARÜ'R-RUSÜL ve’L-MÜLÛK 123

AHBARÜ'S-SİN ve’L-HİND 123

Bibliyografya 124

el-AHBARÜ'T-TiVAL 124

Bibliyografya 125

AHBÂS 125

AHBERENA 125

AHD 125


AHD-İ ATİK 125

1- Genel Bilgiler 125

Ahd-i Atîk'in Tercümeleri. 126

Kanonizasyon. 127

II- Ahd-i Atikin Bölümleri 127

A- Tevrat. 127

B- Neviîm (Peygamberler). 128

b- Sonraki Nebiler. 128

c- Ketuvîm (Kitaplar). 130

III- Ahd-i Atik ve Hıristiyanlar 131

IV- Ahd-i Atik ve Müslümanlar 132

V- İlmi Araştırmalar ve Ahd-i Atik 133

Bibliyografya 133

AHD-İ CEDÎD 133

I- Genel Bilgiler 134

II- Ahd-i Cedidin Bölümleri 136

A- İnciller. 136

B- Resullerin İşleri. 136

C- Pavlus'un Mektupları. 136

D- Genel (Katolik) Mektuplar. 138

E- Vahiy. 139

III. Ahd-i Cedid ve Müslümanlar 139

IV. Ahd-i Cedidin Vahiy ve İlhamı Meselesi 140

Bibliyografya 141

AHDAR 142

Bibliyografya 142

AHDARÎ 142

Bibliyografya 143

AHDAS 143

Bibliyografya 144





Bibliyografya



1- İbn Sa'd. et-Tabakâtü'ikübrâ (nşr. ihsan Abbas). Beyrut 1388/1968.

2- Buhârî. et-Târîhu'l-kebîr (nşr. Abdurrahman b. Yahya el-Yemanî v.dğr.), Haydarâbâd 1360-80/1941-60-Diyarbakır, ts. (el-Mektebetü'l-İslâmiyye), VII, 72.

3- Hatib. Târîhu Bağdâd, Kahire 1349/1931-Medine, ts.(el-Mektebetü's-Selefiyye), XII, 271, 274.

4- Zehebî, Tezkiretü'l-huffâz, Haydarâbâd 1375-77/1955-58-Beyrut, ts. (Dâru İhyâi't-i- ürâsil-Arabî). I, 379.

5- Zehebî, Mizânü’l-i'tidâ’l (nşr. Ali Muhammed el-Bicâvî), Kahire 1382/1963-Beyrut, ts. (Dârül-Marife). III, 82.

6- Zehebî, A'lâmü'n-nübelâ, X, 242-255.

7- İbn Hacer, Tehzîbü't-Tehzîb, VII, 230-235.

8- Süyûtî, Tabakâtü'’l-huffâz (nşr. Ali Muham­med Ömer). Kahire 1393/1973.

9- İbnü'1-İmâd, Şezerâtü'z-zeheb, Kahire 1350-51-Beyrut, ts. (Dâru İhyâi't-türâsi'l-Arabî), II, 47.

10- Sezgin, GAS, I, 102.

11- Sezgin, Buhsrî'nin Kaynaklan, İstanbul 1956. 1

AFGANİLER TEKKESİ

İstanbul Üsküdar'da Çinili Cami yakınında bulunan bir Nakşibendî tekkesi. Kaynaklarda “Afganî Kalender hane­si” adıyla da geçen tekkenip inşa tari­hi 1207 (1792-93) olup banisi bilinme­mektedir. Tarikat yaymak amacıyla ku­rulan herhangi bir tekkeden farklı ola­rak, o dönemde Asya'nın uzak bölgele­rinden özellikle hac yolculuğu sırasında İstanbul'a uğrayan tarikat mensupları­nın banndınlmalanna mahsus diğer ba­zı kuruluşlar (Özbekler ve Hindiler Tek­kesi) gibi Afganiler Tekkesi de Afganis­tan'dan gelen “Mücerred kalenderler” yani bekâr ve seyyah dervişlerin barındırılmaları için kurulmuştur. Tekkenin gerek inşa kitabesinde, gerekse ilgili kaynakların çoğunda kalenderhane adı ile anılması da bu farklı fonksiyonuna işaret etmektedir. Saray ve Babıâli nezdinde bir nevi kültür ataşeliği veya konsolosluk hükmünü taşıyan bir kuru­luş olması sebebiyle tekkenin postuna, kapatılışına kadar yalnız Afganlı mü­cerred Nakşibendî şeyhleri oturmuş­tur. Şeyhlik makamının Nakşibendiyye'-ye verilmesi de bu tarikatın Afganis­tan'daki güçlü durumundan dolayıdır. XIX. yüzyılda birkaç defa tamir edilen tekke, 1925'te kapatıldıktan sonra bir süre daha Afganlı dervişleri barındırmışsa da daha sonra metruk kalarak harap olmuş ve 1942'de büyük kısmı yıktırılarak kitabesi Amcazade Hüseyin Paşa Külliyesi'ne (Türk İnşaat ve Sanat Eserleri Müzesi) götürülmüştür.

Tekkede geniş bir mimari program uygulandığı, konaklama ihtiyaçlarına ağırlık verilerek mescid-tevhidhane, şeyh meşrutası, derviş hücreleri, ima­ret niteliğinde büyük bir mutfak, kiler. taamhane, selâmlık köşkü, çeşme, ha­vuz ve hazîrenin yer aldığı bilinmekte­dir. Bunlardan bugüne kalabilenler iha­ta duvarı, cümle kapısı, çeşme, hazîre ve meşrutanın bir kısmı ile selâmlık köşküdür. Geniş ve ağaçlı bahçeyi çev­releyen duvarın moloz taşlarla örüldü­ğü ve üzerinin eskiden kiremitli bir har-puştayla örtülmüş olduğu anlaşılmak­tadır. Söveleri kesme köfeki taşından yapılmış cümle kapısının üstünde eski­den kitabenin de yer aldığı barok üs­lûpta bir kemer bulunmaktadır. Bahçe­nin güneybatı köşesinde, şeyh meşruta­sı olduğu anlaşılan ve XIX. yüzyılda yeni­lendiği belli olan iki katlı ahşap bir bina yer almaktadır. Kagir bir bodrum üze­rinde yükselen binanın üst katı, payandalara oturan çıkmalarla batı ve güney yönlerinde genişletilmiştir. Cümle ka­pısının sağında moloz taşlarla örülmüş

Afganiler Tekkesinin Selâmlık Köşkü ve bu kostcûn içindeki mermer havuz bir su haznesi ile buna bitişik bir çeş­me taşı bulunmakta ve bahçenin muh­telif yerlerinde de yıkılan binaların duvar kalıntıları göze çarpmaktadır. Hazîrede postnişinlere ve dervişlere ait dikkat çe­kici mezar taşlan mevcuttur. Tekkenin ayakta kalmış en önemli kısmı selâmlık köşküdür. Bahçenin ortasında, tek kollu kagir bir merdivenle çıkılan moloz taş örgülü ve ahşap hatıllı bir set duvarının üzerinde yükselen bu köşk, tek katlı ve tek hacimli müstakil bir yapıdır. Bir şeyh odası niteliğinde olduğu anlaşılan bu mekân dikdörtgen planlı olup ahşap is­keletti duvarları dışarıdan ahşap örtü, içeriden bağdadî sıva ile kaplanmıştır. Kuzey ve güney duvarlarında ikişer, di­ğerlerinde üçer tane olmak üzere on adet penceresi bulunmakta, kapısı ku­zeye açılmaktadır. Köşkün içinde karşı­lıklı iki ahşap seki ile bunların arasın­da bir havuz bulunmaktadır. Bordürsüz sekizgen havuzun ortasında beyaz mer­merden minyatür bir köşk görünümün­de zarif bir fıskiye yer almakta ve bu­nun, XVII. yüzyıl sonlarına veya en geç Lâle Devri'ne tarihlenebilecek daha es­ki bir yapıya ait olduğu anlaşılmakta­dır. Havuzdan geriye kalan satıh, mer­mer çubuklarla dörtgenlere bölünmüş ve bunların içi renkli taş parçalarıyla ya­pılmış geometrik desenli mozaiklerle doldurulmuştur. XVII. yüzyılın başları­na ait Sultan Ahmed Camii'nin pencere içleriyle hünkâr mahfili duvarlarındaki mozaiklere aynı elden çıkmış hissini ve­recek kadar benzeyen bu mozaiklerin de tekkenin yerinde bulunan aynı bo­yutlara sahip daha eski bir yapıdan ge­riye kaldığı söylenebilir. Zemindeki bu göz alıcı süslemeye karşılık duvarlar ve tavan, XIX. yüzyılın ikinci çeyreğine ta­rihlenebilecek oldukça sade görünüm­lü ampir üslûpta tezyinata sahiptir. Bu köşk, olgun nisbetlere mâlik sade yapı­sı ve bu sadelikle çelişki gösteren zen­gin zemin süslemesi ile Türk sivil mi­marisinde önemli bir yere sahiptir. 2




Yüklə 1,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   205




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin