Sosyal Bilimlerde Metodoloji

SORULAR

Sosyal Bilimlerde Metodoloji

1. Hangisi bilimin dayandığı temel varsayımlardan biri değildir?

a) olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi olması

b) tümevarım yoluyla bilgi toplanabilmesi

c) tümdengelim yoluyla bilgi toplanabilmesi

d) olayların metafiziğe dayanarak açıklanabilmesi

e) hiçbiri

2. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

a) Rasyonalizme göre insan bilgisinin kaynağı “akıl”dır

b) Ampirizme göre insan bilgisinin kaynağı kişisel deneyimlerdir

c) Bilimin temel işlevleri anlama, açıklama ve kontroldür

d) Problem çözmenin tek dayanağı bilimdir

e) Bilimsel yöntem tümevarım-tümdengelim yaklaşımlarının bir sentezidir

3. İyi bir hipotezde aranan nitelikler aşağıdakilerden hangisidir?

a) kuramsal bir temele dayanmalıdır

b) sınanabilir olmalıdır

c) açık, basit, anlaşılır ve işlevsel bir şekilde ifade edilmiş olmalıdır

d) değişkenler arası ilişkiyi tanımlamalıdır

e) hepsi

4. Aşağıdakilerden hangisi boş hipotezdir (H₀)?

a) kadın ve erkeklerin ortalama ömrü birbirine eşittir

b) eğitim düzeyi arttıkça gelir miktarı da artar 

c) egzersiz ile obezlik (şişmanlık) arasında bir ilişki vardır

d) eğitim düzeyi yükseldikçe aile içi şiddet oranı azalır 

e) hiçbiri

5. Yukarıda yer alan sorudaki (4. soru) boş hipotezde (H₀) bağımsız değişken hangisidir?

a) eğitim b) cinsiyet  c) egzersiz  d) şiddet  e) obezlik

6. Yukarıda yer alan sorudaki (4. soru) boş hipotezde (H₀) bağımlı değişken hangisidir?

a) yaşam süresi b) gelir  c) obezlik d) eğitim  e) şiddet

7. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

a) rasyonalizm aklı gerçek bilgi kaynağı sayar 

b) empirizm bilginin kaynağı olarak duyu ve deneyimleri esas alır 

c) kuramlar iki değişken arasındaki ilişkiyi somut gözlemlere dayalı kavramlarla açıklar

d) tümdengelim yanlışlanamayan bilgilerin doğru kabul edilmesi gerektiğini savunur

e) tümevarım doğrulanabilirliği ve sınanabilirliği savunur

8. Nüfus sayımları _________ araştırmalardır. Yanlış seçeneği işaretleyiniz.

a) tanımlayıcı b) açıklayıcı c) genişlemesine d) nicel e) hiçbiri

9. Türk Kütüphaneciliği (TK) dergisi yılda dört sayı olarak yayımlanmaktadır. Editör derginin hakemli olmadan önce (1987-1995) yayımlanan sayılarındaki yazım yanlışlıklarıyla hakemli olduktan sonra (1996-2004) yayımlanan sayılarındaki yazım yanlışlıklarını karşılaştırmak için her iki dönemden de derginin rastgele 10’ar sayısını seçti. Her sayıdan da rastgele birbirini izlemeyen beşer sayfa seçerek sayfa başına yapılan yazım yanlışı sayılarını karşılaştırdı. Bu araştırmada analiz birimi nedir?

a) TK 1987-1995 tüm sayıları 

b) TK 1996-2003 tüm sayıları

c) TK 1987-2003 tüm sayıları

d) dergi sayfası

e) hiçbiri

10. Aşağıdaki stratejilerden hangisi deneysel araştırmalarda etki ölçümünde özellikle yararlıdır?

a) kontrol grubu 

b) çoklu regresyon 

c) çoklu göstergeler

d) körleme tasarım

e) hiçbiri

11. Aşağıdakilerden hangisi araştırmacının deneklere karşı ahlaki sorumluluklarından birisidir?

a) deneklerin mahremiyetinin korunması 

b) deneklerin yanıltılmaması 

c) deneklerin zarar görmemesi 

d) deneklerin güvenliğinin sağlanması 

e) hepsi

12. Aşağıdaki cümleler bilimsel yöntemin aşamalarını rastgele vermektedir. Doğru sıralamayı işaretleyiniz.

1. Araştırmanın planlanması 2. Hipotezin belirlenmesi 3. Araştırma probleminin ortaya konması 4. Araştırmadan elde edilen bulguların yorumlanması 5. Araştırmanın yapılması

a) 1-2-3-4-5

b) 3-2-1-5-4

c) 1-3-2-5-4

d) 2-3-1-5-4 

e) hiçbiri

13. Bir derste derse devam eden öğrencilerin sınavlardan genellikle daha yüksek not aldıkları farkedilmiştir. Bu durum birkaç sömestr gözlendikten sonra, derse devam eden öğrencilerin genelde daha başarılı olduklarına karar verilmiştir. Bu akıl yürütme (muhakeme) aşağıdakilerden hangisine örnektir?

a) tümdengelim

b) tümevarım

c) olasılıkçı

d) nedensel

e) gerekirci

British Medical Journal’da yayımlanan bir araştırmada demokratik toplumlarda yaşayan insanların baskıcı rejimlerde yaşayanlara oranla fiziksel olarak daha sağlıklı oldukları bulunmuştur (Franco et al., “Effect of democracy on health: ecological study”, BMJ, 329, 1421-3, Dec. 2004). Araştırmacılar Özgürlük Evi (www.freedomhouse.org) adlı örgütün her yıl dünyadaki bütün ülkeleri siyasi haklar ve sivil özgürlükler açısından değerlendirerek oluşturduğu Özgürlük İndeksi’nden yararlanmışlardır. Araştırmaya konu olan 170 ülkenin (dünya nüfusunun %98’i) %45’i “özgür”, %32’si “kısmen özgür”, %24’ü ise “özgür değil”dir. Araştırma sonuçlarına göre demokrasiyle yönetilen özgür ülkelerde insan yaşamı baskıcı rejimlerdekine göre daha uzun, anne ve bebek ölüm oranları ise daha düşüktür. En sağlıksız insanlar genellikle en baskıcı rejimler altında yaşamaktadırlar. Demokrasiyle sağlık arasındaki ilişkinin nedenleri pek açık değilse de, araştırmacılar bu sonuçlara bakarak “toplumların siyasi rejimler aracılığıyla kendilerini organize etme biçimlerinin zenginlik ve kamu sektörünün büyüklüğü gibi yapısal değişkenlerden daha önemli olabileceği”ni öne sürmektedirler. Araştırmacılara göre demokratik devletler vatandaşların ihtiyaçlarını daha iyi anlamakta ve onlara daha iyi bilgiye erişim, kendi kendilerini güçlendirme ve toplumsal şebekeleşme fırsatları sağlamaktadırlar. Elde edilen bulgular diğer araştırmalarla da doğrulanırsa, küresel ölçekte ekonomik kaynakların eşitsiz dağılımının kötü etkileriyle (yaşamın nispeten daha kısa olması, anne ve bebek ölüm oranlarının yüksekliği) baş edebilmek için daha fazla demokratikleşmek gerekmektedir.

Aşağıdaki 6 soruyu (14-19) yukarıdaki araştırmaya dayanarak yanıtlayınız.

14. Yönetim biçimiyle sağlık arasındaki ilişki düzeyi hangi tür araştırmaya girer?

a) anlama, ön araştırma b) tanımlayıcı c) açıklayıcı  d) niteliksel  e) niceliksel

15. Bu araştırmada “yönetim biçimi” aşağıdakilerden hangisidir?

a) değer/özellik b) bağımsız değişken
c) bağımlı değişken d) analiz birimi e) sınıf

16. “Siyasi haklar ve sivil özgürlükler arttıkça anne ve bebek ölüm oranları azalır” hipotezi değişkenler arasında ______ bir ilişki belirtir.

a) pozitif b) negatif c) birlikte artan d) birlikte azalan e) hiçbiri

17. “Siyasi haklar ve sivil özgürlükler arttıkça insanların yaşam süresi uzar, anne ve bebek ölüm oranları azalır” hipotezinde kaç bağımlı değişken vardır?

a) 1 b) 2 c) 3  d) 4 e) 5

18. Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki araştırmanın “araştırma hipotezi” (H₁) olamaz?

a) Demokrasi arttıkça insanların yaşam süresi uzar

b) Demokrasi arttıkça anne ölüm oranları azalır

c) Demokrasi arttıkça anne ölüm oranları artar

d) Demokrasi arttıkça bebek ölüm oranları azalır

e) Demokrasiyle sağlık arasında bir ilişki yoktur

19. Yukarıdaki araştırmada “sağlık”, ortalama yaşam süresi ve anne-bebek ölüm oranları hesaba katılarak işletimsel olarak tanımlanmıştır. Bu tanımda ortalama yaşam süresi, anne ve bebek ölüm oranları sağlığın farklı ______________.

a) isimleridir b) bağımlı değişkenleridir c) bağımsız değişkenleridir
d) göstergeleridir e) analiz birimleridir

20. Bir araştırmada “Türkiye’de 100.000 nüfuslu 19 şehirden 17’sinde en az iki sinema salonu bulunduğu” ortaya çıkarılmştır. Bu araştırmada analiz birimi nedir?

a) şehirler

b) 100.000 nüfuslu şehirler

c) sinema salonu olan şehirler 

d) sinema salonu sayısı 

e) hiçbiri

21. Eskişehir’de yaşayan ve yaşları 11 ile 83 arasında değişen 1048 denek üzerinde yapılan benzeri bir araştırmada deneklerin %53’ü HIV virüsünün AIDS’li bir kişiyle aynı tuvaleti kullanmaktan, %54’ü AIDS’li bir kişinin elbiselerini giymekten, %45’i sivrisinek ısırığından HIV bulaşabileceğini düşünmektedirler. Deneklerin dörtte biri AIDS’in “Allah’ın bir cezası” olduğuna ve “spor yapıp iyi beslenilirse AIDS’e yakalanılmayacağına”, %4’ü AIDS’in Türkleri etkilemeyeceğine, yaklaşık %10’u ne olursa olsun AIDS’den etkilenmeyeceklerine inanmaktadırlar (Ayrancı, 2005). Bu araştırmada hangi yöntem kullanılmış olabilir?

a) tabakalı örneklem 

b) deneysel yöntem 

c) alan araştırması

d) değerlendirme araştırması 

e) hiçbiri

22. Örneklem büyüklüğüyle örneklem yanılgısı arasında ne tür bir ilişki vardır?

a) ilişki yoktur 

b) örneklem küçükse örneklem yanılgısı da küçüktür

c) örneklem büyükse örneklem yanılgısı da büyüktür

d) örneklem büyüklüğü arttıkça örneklem yanılgısı da artar

e) örneklem büyüklüğü arttıkça örneklem yanılgısı da azalır

23. Denence (hypothesis) ve varsayımla (assumption) ilgili aşağıdaki önermelerden hangisi doğrudur?

a) boş denencenin test edilmesi gereksizdir

b) varsayımlar arasındaki ilişkilerin anlamlılık testlerinde t-testinden yararlanılır

c) araştırma sonunda denencenin doğrulanması ya da yanlışlanması söz konusudur

d) bir araştırmadaki varsayımların o araştırmada elde edilen verilerle doğrulanması veya yanlışlanması gereklidir

e) hiçbiri

24. Hangi merkezi eğilim ölçüsü dağılımı iki eşit parçaya böler?

a) ortalama  b) standart sapma  c) mod  d) ortanca  e) hiçbiri

25. “İntihal” sözcüğünün anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

a) kopyalama b) aşırma 

c) akademik hırsızlık  d) başkasının eserini kendine maletme  e) hepsi

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi doğa bilimlerinde nedensellik aşamalarından değildir?
    

1. 
   Düşen bir cismin hızını hesaplama
   
2. 
   Bitkilerin gelişmesini denetleme
   
3. 
   İnsanların gelişmesinin açıklanması
   
4. 
   Gözlemsel etmenler
   
5. 
   Neden-sonuç ilişkisi insanlar, bitkiler ve cansız nesnelere de uygulanması
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimi tanımlamaktadır?
    

1. 
   Bir olayı spesifik açıklanmasına denir.
   
2. 
   Doğadaki olayları sistemli bir biçimde düzenleyerek açıklamaya denir.
   
3. 
   Evrenin yada olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi ve ilime denir.
   
4. 
   Nesnel dünyaya ve bu dünyada yer alan olgulara ilişkin taraflı gözlem ve sistematik deneye dayalı olmayan bilgiye denir.
   
5. 
   Özgür, eleştirici, araştırıcı ve bağımsız düşünceden uzak bilgilere denir.
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimsel düşüncenin açıklamasıdır?
    

1. 
   Sistemli ve problem çözmeye yönelik amaçsız düşünceye denir.
   
2. 
   Bilimin temeline dayanan, özgür, eleştirici, araştırıcı ve bağımsız düşünce yapısıdır.
   
3. 
   Bireysel deneyimlerin tümünü içeren düşünce yapısına denir.
   
4. 
   Daha çok bir olayın genel yapısını açıklayan düşünce yapısıdır.
   
5. 
   Gerçeğe yaklaşan mutlak olayların düşünce yapısıdır.
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi sorun çözmenin kaynakları arasında yer almaz?
    

1. 
   Bireysel deneyimler
   
2. 
   Bilim
   
3. 
   Otorite
   
4. 
   Gelenekler
   
5. 
   Gözlem
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimin temelindeki aşamaları oluşturur?
    

1. 
   Araştırma-Deney-Kontrol
   
2. 
   Bilim-Bireysel deneyler-Tecrübe
   
3. 
   Akıl-Gözlem-Deney
   
4. 
   Tecrübe-Araştırma-Deney
   
5. 
   Kontrol-Tecrübe-Araştırma
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimin temel işlevleri arasında yer alır?
    

1. 
   Anlama
   
2. 
   Nicelik
   
3. 
   Bilim
   
4. 
   Önerme
   
5. 
   Veri
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimin temel işlevlerinden olan idiografik açıklamaya örnek olmaz?
    

1. 
   Sınavdan başarısız olma
   
2. 
   Bir ressamın güzel tablo çizmesi
   
3. 
   Futbolcuların kendi sahasında daha başarılı sonuç alması
   
4. 
   Aşçının el lezzetinin güzel olması
   
5. 
   Turistin dünya turuna çıkması
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimin özellikleridir?
    

1. 
   Akli-Kontrol
   
2. 
   Gözlemsel-Akli
   
3. 
   Nicelik-Akli
   
4. 
   Gözlemsel-önerme
   
5. 
   Veri-Bilim
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimin kaynakları arasında yer almaz?
    

1. 
   Doğa üstüncülük
   
2. 
   Bireysel yaşantılar
   
3. 
   İlişkilerin keşfi
   
4. 
   Gerçeğe yaklaşıklık
   
5. 
   Deney
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi tümevarım-tümdengelim aşamalarından değildir?
    

1. 
   Kuramlar
   
2. 
   Denenceler
   
3. 
   Rasyonalizm
   
4. 
   Apirik genellemeler
   
5. 
   Gözlemler
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi rasyonalizmi tanımlamaktadır?
    

1. 
   Aklı duygusal algılardan bağımsız olarak bir bilgi kaynağı olarak görür, manayı öne çıkarır.
   
2. 
   Duygu ve deneyimleri bilgi kaynağı olarak görür, maddeyi ilk veri olarak kabul eder.
   
3. 
   Metafiziğe yer yoktur
   
4. 
   Birbiriyle ilişkili bir dizi önermeye denir.
   
5. 
   Verilere dayanan bilginin tek tek sağlam bilgi türü olduğu görüşüdür.
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi kuramı açıklar?
    

1. 
   Duygu ve deneyimleri bilgi kaynağı olarak gören kavramsal sistem
   
2. 
   Birtakım olguları veya olgusal ilişkileri açıklayan kavramsal sistem
   
3. 
   Akıl ve mantık süzgecinden geçmemiş kavramsal sistem
   
4. 
   Gerçeğe varmak amacıyla taraf tutmayan kavramsal sistem
   
5. 
   Akıl yürütmemizi düzenlemek için kullandığımız kavramsal sistem
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi kuram örneklerinden değildir?
    

1. 
   Ailevi sorun
   
2. 
   Danışmanlık
   
3. 
   Tutuklama
   
4. 
   Akademik başarı
   
5. 
   Kısa dönem barış için zorunlu ayrılık
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimsel yöntemin dayandığı temel varsayımlardan biri değildir?
    

1. 
   Olaylar arasında neden sonuç ilişkisi olması
   
2. 
   Teknik ve yaklaşımlar
   
3. 
   Olayların incelenmesi
   
4. 
   Tümevarım tümdengelim ile geçerli, güvenilir bilgi toplanabilmesi
   
5. 
   Olayların metafiziğe dayanmadan açıklanabilmesi
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimsel topluluğun normları arasında yer almaz?
    

1. 
   Dürüstlük
   
2. 
   Paylaşımcılık
   
3. 
   Tarafsızlık
   
4. 
   Örgütlü şüphecilik
   
5. 
   Denenceler
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi bilimsel yöntemin aşamalarından değildir?
    

1. 
   Güçlüğün sezilmesi
   
2. 
   Çözümün tahmin edilmesi
   
3. 
   Raporlaştırma
   
4. 
   Gözlenebilir sınayıcıların belirlenmemesi
   
5. 
   Sorunun tanımlanması
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi araştırma türleri içinde yer almaz?
    

1. 
   Temel araştırmalar
   
2. 
   Uygulamalı araştırmalar
   
3. 
   Gözlemsel araştırmalar
   
4. 
   Niceliksel araştırmalar
   
5. 
   Niteliksel araştırmalar
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi nicel araştırma sürecinin aşamalarından biri değildir?
    

1. 
   Veri topla
   
2. 
   Araştırmayı tasarla
   
3. 
   Verileri yorumla
   
4. 
   Veri topla
   
5. 
   Bakış açısını benimse
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi sorun bildiriminin özelliklerinden değildir?
    

1. 
   Açıklık ve nesnellik
   
2. 
   Yaratıcılık
   
3. 
   Genellenebilirlik
   
4. 
   Temel kavram ve terimlerin saptanması
   
5. 
   Parametrelerin açıklanması
   

26. 
    Aşağıdakilerden hangisi kontrol değişkenleri arasında yer almaz?
    

1. 
   Dış yönetime ait
   
2. 
   Evrene ait
   
3. 
   Araştırma sürecine ait
   
4. 
   Kontrol değişkenleri sabit tutulmalı
   
5. 
   Dış kaynaklara ait
   

46. 
    Bilimin temelinde yer alan kavramlar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
    

1. 
   Deney, hipotez, varsayım
   
2. 
   Terminoloji, tahmin, varsayım
   
3. 
   Tecrübe, deney, araştırma
   
4. 
   Tecrübe, öznellik, tahmin
   
5. 
   Araştırma, öznellik, varsayım
   

46. 
    Birtakım olguları veya olgusal ilişkileri açıklayan kavramsal sisteme ne ad verilir?
    

1. 
   Kuram
   
2. 
   Kavram
   
3. 
   Tümevarım
   
4. 
   Tümdengelim
   
5. 
   Paradigma
   

46. 
    Aşağıdakilerden hangisi araştırma stratejileri arasında yer almaz?
    

1. 
   Deneysel araştırmalar
   
2. 
   Örnek betimlemeleri
   
3. 
   Anlatıma dayalı araştırmalar
   
4. 
   Örnek olaylar
   
5. 
   Etnografik araştırmalar
   

46. 
    Aşağıdakilerden hangisi hipotezin özellikleri arasında değildir?
    

1. 
   Yalın olmalı
   
2. 
   Deneyle elde edilmeli
   
3. 
   Yeni bilgi üretmeli
   
4. 
   Kuram dışı olmalı
   
5. 
   Sağlam bir mantığa dayanmalı
   

46. 
    Akıl yürütme hataları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir ?
    

1. 
   Önyargı, kuşkulu neden, bastırılmış kanıtlar
   
2. 
   Yanlış ikilem, sonuca varmada aceleci davranma, örnekten çıkarım
   
3. 
   Sonuca varmada aceleci davranma, önyargı, paradigma
   
4. 
   Yanlış ikilem, bastırılmış kanıtlar, hipotez
   
5. 
   Varsayım, tümdengelim, önyargı
   

51. 
    Aşağıdakilerden hangisi nicel araştırma yönteminin özelliklerinden biri değildir?
    A) Tümevarımcı bir yol benimsenir
    B) Sosyal ve fiziksel dünyanın aynı yöntemle incelenebileceğini düşünmesinden dolayı pozitivist yaklaşıma dayanır
    C) Nesnellik, genellenebilirlik ve güvenirlik sağlamaya çalışır
    D) Sosyal olgular arasındaki neden sonuç ilişkilerini ortaya koyar
    E) Standartlaştırılmış veri toplama araçlarının kullanılır
    
52. 
    Önceden belirlenmiş hipotezlerin kontrol ve deney grubu seçilerek dış faktörlerin kontrol altına ve amacın, belirli sonuçların sadece bagımsız değişkenin etkisiyle meydana geldigini ve bu bağımsız değişkenin etkisi ortadan kaldırıldığında aynı sonuçların ortaya çıkmadığını göstermeye yönelik araştırma tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Survey
    B) Odak grup
    C) Mülakat
    D) Katılımlı gözlem
    E) Deney
    
53. 
    Aşağıdakilerden hangisi Pozitivizmin özelliklerinden biri değildir?
    A) Toplumsal gerçeklik dış dünyada bireylerin istek ve iradelerinden bağımsız olarak mevcut olan bir gerçeklik olarak ele alınır
    B) Değerden arınarak "olan"ı ortaya koyması yerine "olması gereken"i ortaya koymayı esas alır
    C) Dışsal olarak ele alınan gerçekliğin bilgisine deney, gözlem ve benzeri tekniklerle ulaşılır
    D) Dışsal olarak ele alınan gerçekliğin bilgisine deney, gözlem ve benzeri tekniklerle ulaşılır
    E) Doğa bilimleri ile sosyal bilimler arasındaki farkın sadece çalışma konuları ve araştırma nesnelerinin farkından kaynaklandığı düşünülür
    
    
54. 
    Sosyal bilimlerin ve özel olarak da sosyolojinin ortaya çıkışında etkili olan yaklaşım hangisidir?
    A) Postmodernizm
    B) Yorumsamacı yaklaşım
    C) Eleştirel teori
    D) Anti-pozitivizm
    E) Pozitivizm
    
    
55. 
    Toplumsal gerçekliği anlaşılır Hale getiren, olgular ve olgular araında karmaşık gibi görülen toplumsal ilişkileri sistematik olarak anlamamızı sağlayan kavramlar kümesine ne ad verilmektedir?
    A) Sosyolojik yöntem
    B) Teori
    C) Metodoloji
    D) Hıpotez
    E) Survey
    
56. 
    Aşağıdakilerden hangisinde hipotezin özellikterinden biri degildir?
    A) Kavramların birden fazla değişkeni olabileceği için,iki kavram arasındaki ilişki,birden fazla hipotezle ifade edilebilir
    B) İki ya da daha fazla değişken arasındaki ilişki hakkında,doğrulanabilecek ya da yanlışlanabilecek olan ifadedir
    C) Hipotez kurmak, incelediğimiz olgu hakkında sınanmak üzere bazı iddialarda bulunmaktır
    D) Hipotez bir iddiadır ve en önemli özelliği, sınanabilir olmasıdır
    E) Hipotez sadece nitel araştırmalarda kullanılırlar

    yukarıdaki son 6 cevap 1)A      2)E     3)B      4)E     5)B       6)E

    
    
57. 
    Aşağıdakilerden hangisi Pozitivizmin özelliklerinden biri değildir?
    

A) Toplumsal gerçeklik dış dünyada bireylerin istek ve iradelerinden bağımsız olarak mevcut olan bir gerçeklik olarak ele alınır

B) Değerden arınarak "olan"ı ortaya koyması yerine "olması gereken"i ortaya koymayı esas alır

C) Dışsal olarak ele alınan gerçekliğin bilgisine deney, gözlem ve benzeri tekniklerle ulaşılır

D) Dışsal olarak ele alınan gerçekliğin bilgisine deney, gözlem ve benzeri tekniklerle ulaşılır

E) Doğa bilimleri ile sosyal bilimler arasındaki farkın sadece çalışma konuları ve araştırma nesnelerinin farkından kaynaklandığı düşünülür

51. 
    Aşağıdakilerden hangi ifade Weber için geçerli değildir?
    

A) Sosyolojik yöntemde açıklama yönteminin yanı sıra anlama yönteminin de kullanılması gerektiğini savunmuş

B) Weber sosyolojiyi "toplumsal eylemi yorumlayarak anlamak" ve bu eylemleri etkileri açısından ''nedensel olarak açıklamak" amacında olan bir bilim olarak tanımlar

C) Weber yönteminde ideal tipleri kullanmıştır

D) Weber, sosyolojiyi genelleştirici bir bilim olarak kurmaya çalışmıştır.

E) Bir toptumsal olgunun nedeni, ancak kendi gerçeklik alanı olan toplumda aranabilir düşüncesine sahiptir

51. 
    Aşağıdakilerden hangisi eleştirel sosyal bilim anlayışının özelliklerinden biri değildir?
    

A) Toplumsal gerçeklik kendi içinde zıttını taşır ve zıttı ile paradoksal ve diyalektık olarak bir çatışma ve değişme sürecine girer

B) Bilim, görüneni değil görünenin ardında yatan asıl gerçekliği ortaya çıkarmaya çatışan eleştirel sorgulama sürecidir

C) Eleştirel bilim toplumsal ilişkileri kendi değerleri yönünden değiştirmeye de çalışır

D) Bilimin değerden arınmasının mümkün olmayacağını savunur

E) Teolojik, metafizik ve pozitif olmak üzere üç tarihsel ve topiumsai aşamayı benimsemişlerdir

51. 
    Aşağıdakiferden hangisi nicel araştırma yönteminin özelliklerinden biri değildir?
    

A) Tümevarımcı bir yol benimsenir

B) Sosyal ve fiziksel dünyanın aynı yöntemle incelenebileceğini düşünmesinden dolayı pozitivist yaklaşıma dayanır

C) Nesnellik, genellenebilirlik ve güvenirlik sağlamaya çalışır

D) Sosyal olgular arasındaki neden sonuç ilişkilerini ortaya koyar

E) Standartlaştırılmış veri toplama araçlarının kullanılır

51. 
    Önceden belirlenmiş hipotezlerin kontrol ve deney grubu seçilerek dış faktörlerin kontrol altına ve amacın, belirli sonuçların sadece bagımsız değişkenin etkisiyle meydana geldigini ve bu bağımsız değişkenin etkisi ortadan kaldırıldığında aynı sonuçların ortaya çıkmadığını göstermeye yönelik araştırma tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
    

A) Survey

B) Odak grup

C) Mülakat

D) Katılımlı gözlem

E) Deney

51. 
    Toplumsal gerçekliği anlaşılır Hale getiren, olgular ve olgular araında karmaşık gibi görülen toplumsal ilişkileri sistematik olarak anlamamızı sağlayan kavramlar kümesine ne ad verilmektedir?
    A) Sosyolojik yöntem
    B) Teori
    C) Metodoloji
    D) Hıpotez
    E) Survey
    
52. 
    Aşağıdaki kavramlardan hangisi Marx'in temel kavramlarından biridir?
    A) Toplumsal statik
    B) Organik dayanışma
    C) Mekanik dayanışma
    D) Anomi
    E) Üretim ilişkileri
    
53. 
    Aşağıdakilerden hangisi pozitivizmin özelliklerinden biri değildir?
    A) Empirist bilim açiklaması, pozitivistler tarafından bilimsel bir toplum yaklaşımının modeli olarak benimsenmiştir
    B) Bilimsel araştırmada değer yargılarına göre hareket edilmesi gerektiği savunulur
    C) Pozitivizm, bilimi, en üst gerçek bilgi biçimi olarak görmektedir
    D) Pozitivistler, bilimsel yöntemin, toplumsal hayatı araştıracak ve onun sosyal bilim olabilecek biçimde genişletebileceğini ileri sürmektedirler
    E) Pozitivizm, güvenilir bilimsel bilgilerin, toplumdaki birey ve grupların davranışlarını kontrol etmek ve düzenlemek
    aracılığıyla kullanabileceğini savunmaktadır
    
54. 
    Aşağıdakilerden hangisi Aydınlanma düşüncesinin temel ilkelerinden biri değildir?
    A) Empirizm
    B) Sekülarızm
    C) Hoşgörü
    D) Tasavvuf
    E) Evrensellik
    
55. 
    Sosyal bilimlerin ve özel olarak da sosyolojinin ortaya çıkışında etkili olan yaklaşım hangisidir?
    A) Postmodernizm
    B) Yorumsamacı yaklaşım
    C) Eleştirel teori
    D) Anti-pozitivizm
    E) Pozitivizm
    
56. 
    Aşağıdakilerden hangisi varsayımla ilgili bir özellik değildir?
    A) Sınanmak üzere oluşturulmamışlardır
    B) Doğru olduğu kabul edilmeyen yargılardır
    C) İfade açısından hipoteze benzerler
    D) Bir teorinin hangi koşullar altında geçerli olacağıni belirtir
    E) Her zaman araştırmanın problemiyle ilgili olmayabilir
    
57. 
     Aşağıdakilerden hangisi hipotezin özelliklerinden biri değildir?
    A) Kavramların birden fazla değişkeni olabileceği için, iki kavram arasındaki ilişki, birden fazla hipotezle ifade edilebilir
    B) İki ya da daha fazla değişken arasındaki ilişki hakkında, doğrulanabilecek ya da yanlışlanabilecek olan ifadedir
    C) Hipotez kurmak, incelediğimiz olgu hakkında sınanmak üzere bazı iddialarda bulunmaktır
    D) Hipotez bir iddiadır ve en önemli özelliği, sınanabilir olmasıdır
    E) Hipotez sadece nitel araştırmalarda kullanılırlar
    
58. 
    Nedensel ilişkilerde neden olan değişkene..........., bir başka değişkene bağlı olarak değişen (sonuç olan) değişkene ise ............ adı verilir.
    Boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilirse anlamlı olur?
    A) Teori-hipotez
    B) Hipotez-varsayim
    C) Aracı değişken-Bağımlı değişken
    D) Bağımsız değişken- Bağımlı değişken
    E) Bağımsız değişken - aracı değişken
    
59. 
    Açık Öğretim öğrencilerinin tamamına internet üzerinden uygulanan "aile içi şiddette eğitimin etkisi" araştırması ile ilgili aşagıdailerden hangisi doğrudur?
    A) Keşfedici araştırmadır
    B) Nitel araştırmadır
    C) Tam sayımdır
    D) Araştırmanın evreni yoktur
    E) Yarı-deney araştırmasıdır
    
60. 
    Aşağıdakilerden hangisi olasılığa dayalı olmayan örneklem seçim tekniklerinden biri değildir?
    A) Güdümlü örneklem seçim tekniği
    B) Küme ömeklem seçim tekniği
    C) Teorik örneklem seçim tekniği
    D) Kartopu örneklem seçim tekniği
    E) Mekansal örneklem seçim tekniği
    
61. 
    ''Eleştirel Akılcılık" modelini geliştiren ve bir teorinin bilimsel olabilmesi için yanlışlanabilir olması gerektiğini savunan düşünür hangisidir?
    A) Marx
    B) Kuhn
    C) Comte
    D) Durkheim
    E) Popper
    
62. 
    "Rasyonel yeniden inşa" modelini benimseyen ve Aydınlanmanın bitmemiş bir proje olduğunu savunan düşünür kimdir?
    A) Marx
    B) Popper
    C) Feyerabend
    D) Habermas
    E) Kuhn
    
63. 
    A.Giddens'ın geliştirmiş olduğu teori aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Yeniden inşacılık
    B) Episîemolojik Anarşızm
    C) Yapılaşma teorisi
    D) Yapısalcılık
    E) Eleştirel teori
    
64. 
    Yapısöküm ve söylem analizini hangi yaklaşım tarafından geliştirilmiştir ve uygulanmıştır?
    A) Yapısalcılık
    B) Feminizm
    C) Post yapısalcılık
    D) İşlevselcilik
    E) Eleştirel teori
    
65. 
    Aşağıdakilerden hangisi bir araştirma konusu değildir?
    A) Türk köyünde modernleşme eğilimleri
    B) Türkiye'de özel sektöründe çalışan kadınların istihdam sorunu
    C) Özgürlüğü engellenmiş gençlerin toplumla bütünleşme düzeyleri
    D) Aile içi şiddetin çocukların başarısı üzerindeki etkileri
    E) Kötü doktorların yalan söyleme eğilimleri
    
66. 
    Bir insanın hasta olduğunda doktora gitmesi, sorun çözme youl olarak hangi bilgi kaynağını kullandığını gösterir.
    

1. 
   Kişisel deneyim.
   
2. 
   Bilimsel yöntem.
   
3. 
   Otorite.
   
4. 
   Tümdengelime dayalı akıl yürütme.
   
5. 
   Tümevarıma dayalı akıl yürütme.
   

51.